Tema e ditës

Diskutime mbi temat më të veçanta të ditës
Dragostunja, dy xhami për fshatin e këputur Në njërin prej fshatrave më të thellë të Shqipërisë, besimtarët myslimanë janë ndarë në dy grupe. Shkojnë për t’u falur në xhami të ndryshme Dragostunja, dy xhami për fshatin e këputur Historia e çuditshme e dy vëllezërve, që udhëheqin secili një xhami më vete. Dhe historia e një fshati që vuan nga varfëria Elda Spaho Njëra është gri, kurse tjetra e kuqe. E para është xhamia e vjetër, ajo që në kohën e komunizmit u katandis në një magazinë të rëndomtë e që më vonë, pas hyrjes së demokracisë, iu rikthye jetës së mëparshme. E dyta është ndërtuar vetëm pak vite më parë, kilometra larg... Çuditshëm, të udhëhequra secila, veç e veç, nga dy vëllezër, burra në moshë thuajse të shkuar, këto janë dy xhamitë e Dragostunjës, njërit prej fshatrave më të mëdhenj të Librazhdit. “Asnjëherë nuk jemi zënë me njëri-tjetrin, aq sa jemi kapur për këto dy xhami”, thotë një grua, që e ka shtëpinë prapa xhamisë së parë. Asaj që në fshat i thërrasin xhamia e Faik Gurrës. *** Pas dy xhamive të Dragostunjës qëndron një përplasje jo e vogël, që nuk ka qenë e zakontë për shqiptarët. Një fshat është ndarë në mes për hir të fesë. Ata që shkojnë te xhamia e vjetër, i shohin shtrembër ata që shkojnë tek tjetra. “Mbajnë mjekra të gjata, gratë mbulohen fund e krye. Pastaj seç kanë një mënyrë varrimi që nuk na pëlqen”. Dhe e njëjta gjë ndodh me ata që shkojnë në xhaminë e re. “Ata nuk i respektojnë parimet e fesë islame, nuk e respektojnë kuranin. Duhet të kthehen”. Pa emra, të dyja palët u shmangen medias, duke shtuar se në shumë raste janë grindur kur kanë lexuar apo parë emrat e fjalët e “palës tjetër”. Kanë qenë aq të shpeshta përplasjet saqë dragostunjasit thonë se janë velur nga gazetarët, nga aparatet fotografikë, blloqet dhe kamerat e tyre. “Sa keq është kur zihesh për fenë, të bën të mos e duash komshiun. Ja edhe ca ditë më parë, një bashkëfshatar i yni zhvarrosi një tjetër”, thotë një burrë. E ka fjalën për nxjerrjen nga varri të një anëtari të familjes Kurti, futur në dhe 17 vjet më parë. Fqinjët e zhvarrosën për pronësi, por në fshat të tregojnë se ftohja ka lindur pas grindjeve për xhamitë. *** Poshtë Dragostunjës, në lagjet Kotoricë dhe Mëlqizë, xhamia e re kuqëlon mbi një kodër. Një mësues, burrë i shkuar në moshë që banon asaj ane, tregon se xhamia u ndërtua sa hap e mbyll sytë brenda një kohe të shkurtër. Duke shkuar për në një varrim, rrugës së malit, mësuesi që nuk është “i lidhur pas asnjë xhamie” tregon se si u ndanë besimtarët myslimanë në dy pjesë. “Pas vitit 1992, ata që sot vetëquhen “të rinjtë” faleshin në xhaminë e parë. Kishin të tjera forma, faleshin më shpejt dhe dilnin ndërkohë që besimtarët e tjerë vazhdonin faljet. Kjo sillte rrëmujë në xhami, sepse bëhej zhurmë dhe prisheshin rreshtat”. Pas një përsëritjeje të shpeshtë, ata që udhëhiqnin xhaminë e vjetër, të bindur se ishte krijuar një grup krejt më vete, që nuk i pyeste më, vendosën të mos i linin të faleshin më aty. Kundërshtimi ka qenë i fortë dhe dragostunjasit ende e mbajnë mend furinë e asokohshme. Sidomos njërën, kur “të rinjtë” donin të hynin se s’bën në xhami, kurse “të vjetrit” s’donin që s’donin t’i lejonin. “Vetëm për të falur nuk bëhej fjalë. S’na bëhej të shkonim në xhami”, tregon duke qeshur gruaja që ka shtëpinë mbrapa xhamisë së Faik Gurrës. Pastaj ujërat zunë të qetësohen, kur shumë poshtë së parës, një xhami e re po ngrihej. “E ndërtuan “të rinjtë” që të kishin ku të faleshin”, tregon mësuesi. *** Në fshatin e varfër, ku me shumicë gjen vetëm dheun e kuq dhe ujin, xhamitë janë një muhabet më vete. Banorët flasin pa përtuar, mjaft që të mos u bësh foto dhe të mos i pyesësh për emrin. Kurse në shtëpitë e dy vëllezërve që ndodhen në krye të xhamive, Faikut dhe Zyberit, nuk të tregojnë asgjë. I pari, hoxhë i xhamisë së vjetër, ka shkuar në një varrim, kurse i dyti ka zbritur në qytet. “Sot është ditë pazari”, thotë gruaja e Zyberit, mbuluar me dok ngjyrë blu. Përse u ngrit një xhami e re? “Sepse është fshat i madh dhe shumë njerëz e kishin larg xhaminë e vjetër”, përgjigjet ajo tërë zgjuarsi, mbi pezulin e dritares. I biri nuk di ç’të thotë, tre muaj më parë është kthyer nga Angli dhe “nuk e di ç’ka ndodhur në fshat”. Para shtëpisë së Faik Gurrës, nën një man të bardhë, e bija, Feridja, thotë se të dy vëllezërit janë pajtuar. I flasin njëri-tjetrit dhe prej kohësh nuk kanë bërë fjalë. Me një zë të ulët, ajo shton se nuk di ç’të thotë për të tjerët. Në Dragostunjën e sipërme, aty ku ndodhet xhamia e vjetër, fshatarët të pohojnë pa frikë se i kanë frikë ‘të rinjtë’. Për mënyrat, sjelljen dhe zërin e tyre të lartë. “Kanë shumë rregulla që ne s’i kemi ditur kurrë. Duan që burrat të rrisin mjekrat dhe gratë të mbulohen. Por kjo është më e dukshmja, se kanë shumë gjëra të tjera pas. Është e pamundur që t’i ndjekim, sepse ne jemi mësuar me rregullat tona të buta, s’është e thënë që të mbulohesh për të qenë një besimtare”, thotë një grua rreth të 40-ve. Katërmbëdhjetë vjet pas demokracisë, ajo vazhdon të vishet njëlloj si në kohën e kooperativave: - me një palë pantallona të errëta e një fustan sipër. Me një shami lidhur pas kokës me nyje. Por nëse mes dragostunjasve të sipërm, të paktë janë ata që i janë bashkuar xhamisë së re, poshtë gjërat kanë ndryshuar. “Shumë banorë, sidomos të lagjes Kotoricë, u janë bashkuar ‘të rinjve’,” thotë një burrë që jeton aty. Shumë shtëpi në fshat nuk e ndezin më magnetofonin, gratë e mbuluara dhe burrat me mjekër, ndjekësit e “të rinjve”, janë shtuar. Duke premtuar se pas do të lenë shumë pasardhës, që do t’i ndjekin gjurmët e tyre. Për të shkuar në xhaminë e re, makina të hyn shumë pak në punë. Rruga është e ngushtë dhe tepër e përpjetë. Pas minutash të tëra ecjeje në këmbë, dritaret gjysmë të rrumbullakta të xhamisë së kuqe, janë një lehtësim i vërtetë. Ndërtesa ngrihet e vetme dhe kurrkund nuk ndihet ndonjë zë njeriu, përveç ujit të disa çezmave, mbrapa saj. Është e shtunë, pasdite herët. Gjinkallat mend çahen nga të kënduarit dhe fshatarët korrin me drapër (autokombajna nuk ngjitet dot deri aty) kallëzat e grurit të ri. Po të mos e kesh ditur më parë, zor se të shkon në mendje se në këtë fshat kaq të thellë e të këputur, njerëzit e shohin njëri-tjetrin shtrembër vetëm për shkak të besimit fetar. Ky vit ka qenë i qetë për ta; “të rinjtë” dhe “të vjetrit” pothuasje nuk janë përplasur fare. Secili tashmë ka xhaminë e vet. Por bindja se “pala tjetër e ka krejt gabim”, ndihet që në ajër. Përgjigjen mund t’ia marrësh qysh në pyetjen e parë. Vetëm duke parë në sy. Dragostunja është një nga fshatrat më të varfër e të thellë të Shqipërisë juglindore. Të përhapura në një sipërfaqe të gjerë, nëpër faqet e disa kodrave, lagjet e fshatit ndodhen larg njëra-tjetërs. Rruga është e paasfaltuar, energjia elektrike ikën shpesh, kurse shumica e ujit të pijshëm nxirret nga puset. Shtëpitë janë aq të vjetra saqë duken thuajse të shkatërruara. Por nuk mungojnë as vilat, madje njëra prej tyre ka panel diellor. Që nga rruga kombëtare që lidh Shqipërinë me Greqinë, dragostunjasit ose i ngjiten fshatit në këmbë, ose me furgon. Bileta kushton 50 lekë të reja dhe shoferët nuk e nisin kurrë rrugën pa patur disa goma rezervë. Gratë merren të gjitha me bujqësi e blegtori, kurse shumica e djemve dhe e burrave shkojnë për emigrim, jashtë Shqipërisë. Të shumtë kanë qenë ata që janë shpërngulur në Tiranë, duke lënë pas shtëpi e toka të pashitura. Që nuk i blen kush. Por më të shumtë janë ata që punësohen jashtë e që mbajnë familjet gjallë me paratë e sjella nga kurbeti. Në të dalë të fshatit, për nder të Anglisë, ku i punon i biri, pronari i një shtëpie në ndërtim e sipër, ka ngulur majë çatisë flamurin britanik. Pa harruar atë shqiptar… ------------------------- Kur lexon jajme te tilla per shqiperine te vjen ta mohosh kombesin tende. Po mire mo vella kaq injorante kemi ngelur??? Po dhe ne mesjete nuk ishin kaq te trashe dhe fanatike njerezia.Mjere ne <img src="/pf/images/graemlins/frown.gif" alt="" /> Po per cfare tradita te shqipetarit te flasim ne kur mjekercjeperit te sponsorizuar nga Bin Ladenerit e kan kthyer shqiperine ne nje nevojtore ku dhjesin gjith araberit e botes. Gjynaf shqiperia ,u perdhunos nga fare e keqe <img src="/pf/images/graemlins/mad.gif" alt="" />
Po lexoja artikullin me poshte dhe mu kujtua qe problemi eshte me te vertete real. Nje kulture "gjob-venie" po lind neper rruget e Tiranes ku po nuk i pagove dicka atij qe rri ne trotuar, rrezikon te gjesh makinen e gervishtur. Cfare mendoni?
Sikur te kisha nje copez jete... Sikur Zoti te harronte per nje moment qe une jam nje dordolec i ndrequr me rrecka dhe te me dhuronte nje copez jete, mbase nuk do ti thosha te gjitha ato qe po mendoja, por sigurisht do ti mendoja ato qe po them. Do i jepja rendesi gjerave jo per vleren, por per domethenien e tyre. Do flija pak, do enderroja me shume, sepse cdo minute qe mbyllim syte humbasim 60 sekonda drite. Do vazhdoja kur te tjeret do ndalonin, do zgjohesha kur te tjeret do flinin. Do degjoja kur te tjeret do flisnin, dhe sa do e shijoja nje akullore me cokollate!!! Nese Zoti do me jepte nje copez jete, do vishesha thjesht, do shtrihesha perballe diellit duke e lene te pambuluar jo vetem trupin por edhe shpirtin tim. Ah Zoti im, sikur te kisha nje copez jete,nese do mundesha, do shkruaja urrejtjen time mbi akull, dhe do prisja te dilte dielli. Nuk do te lejoja te kalonte as edhe nje dite pa i thene njerezve qe dashuroja se i dashuroja. Do te beja cdo burre dhe grua te besojne se jane njerezit qe dua dhe do te dashurohesha me dashurine. Te njerezit do te tregoja se sa gabim bejne kur besojne se ndalojne se dashuruari kur plaken, pa kuptuar se plaken kur ndalojne te dashurojne. Femijes se vogel do t’i jepja pende, por do ta lija te mesonte vete sesi te fluturoje. Pleqve do t’u tregoja se vdekjen nuk e sjell pleqeria por “harresa”. Mesova kaq gjera nga ju,njerezit. Mesova se te gjithe duan te jetojne ne “majen e malit”,pa kuptuar se lumturia qendron ne menyren se si zbret “faqen e pjeret”. Mesova se kur femija i porsalindur shtrengohet mbi pellemben e tij te vogel,per here te pare gishti qe zgjatet i babit te tij e roberon pergjithmone. Mesova se njeriu ka te drejte ta shohe tjetrin nga larte, vetem kur duhet ta ndihmoje te cohet....Te thuash gjithmone ate qe ndjen dhe te besh gjithmone ate qe mendon.. Nese do ta dija qe sot do te ishte hera e fundit qe do te te shihja duke fjetur, do te te perqafoja fort,fort dhe do t’i lutesha Zotit qe te behesha roja e shpirtit tend. Nese do e dija se kjo do ishte hera e fundit qe do te te shihja te dilje nga dera, do te te perqafoja dhe do te te jepja nje puthje dhe do te te therrisja perseri qe te te jepja edhe te tjera. Nese do ta dija qe kjo do te ishte hera e fundit qe do ta degjoja zerin tend, do te regjistroja cdo fjale tenden qe te mund te te degjoja perseri,perseri.. Nese do te dija qe keto do te ishin momentet e fundit qe do te te shihja, do te te thosha “te dashuroj” dhe do te supozoja jo logjikisht se e dije me pare. Ekziston gjithmone nje e neserme dhe jeta na jep edhe mundesi te tjera qe t’i bejme gjerat sic duhet, por nese bejme gabime na mbetet vetem e sotmja. Do te doja te te thoja se sa shume te dua dhe se kurre s’do te te harroj. E nesermja nuk eshte e sigurt per askend, si i ri, si i vjeter. Sonte mund te jete hera e fundit qe i shikon njerezit qe do. Prandaj mos prit me, beje sot sepse e nesermja nuk vjen kurre. Sigurisht do pendohesh per diten kur nuk gjete kohe per nje buzeqeshje, nje perqafim, nje puthje dhe sepse ishe i zene per te realizuar nje deshire te tyre. Mbaji ata qe dashuron prane vetes, thuaju duke mermeritur se sa shume ke nevoje per ta, dashuroji, sillu mire,gjej kohen per ta, thuaju "me vjen keq", "me fal" , “faleminderit” dhe te gjitha fjalet e dashurise qe di. Asnjeri nuk do te te mbaje mend per mendimet e tua te fshehta...
 
MEICO dyfishon çmimin e pistoletave për rojat e portit Shteti vjel shtetin, rrit fitimet përmes tij, apo drejtuesit përmes veprimeve financiare të fiksuara në kontrata shitblerjeje sigurojnë përfitime, duke abuzuar me detyrën dhe mundësinë që u japin kontratat e hartuara mbi baza interesash? Një ballafaqim kontratash të bëra mes kompanisë ushtarake të import-eksporteve MEICO dhe kompanisë së mirënjohur austriake të pistoletave “Glock” dhe MEICO-s e Autoritetit Portual Durrës zbardh një tjetër abuzim financiar. Ndërsa MEICO në janarin e vitit 2007 nënshkruante kontratën si blerëse nga “Glock” e 10 kompleteve të plota të pistoletës së famshme të aksionit “Glock 19″ kundrejt vlerës 309 euro për njësi, në të njëjtën periudhë nënshkruante me Autoritetin Portual Durrës këtë herë në pozicionin e shitësit, një kontratë ku vlera për të njëjtin lloj pistolete është 773 euro për copë. Ndërsa në rastin e kontratës së Ministrisë së Mbrojtjes përfaqësuar nga MEICO me kompaninë austriake “Glock” në çmimin 309 euro përfshihet dhe ai i fishekëve, ndërsa kur shndërrohet në shitës kompania shtetërore shqiptare vendos një tjetër çmim jashtë atij të pistoletave për fishekët e tyre. Blerësi është Autoriteti Portual Durrës. Ndonëse kontrata e shitblerjes është shtet-shtet, fitimi mbetet prioritar. MEICO sillet si pronar dhe vendos çmimin e vet dhe gjithçka fiksohet në kontrata të rregullta, por flitet dhe për lojën me kontrata të dyfishta. Një biznes i pastër dhe gjakftohtë, ndërsa fitimet e siguruara nga rritja e çmimit më shumë se dyfishin e vlerës reale të ofruar nga prodhuesi nuk dihet se ku kanë përfunduar. Procedurat e tenderimit në Autoritetin Portual Durrës kanë qenë më të përfolurat për afera korruptive dhe konflikt interesi, por as kontratat e shitblerjes nuk mbeten mbrapa. A janë bërë këto kontrata pjesë e vlerësimit të Kontrollit të Lartë të Shtetit? Po strukturat e kontrollit në Ministrinë e Mbrojtjes, ku ndodhet i gjithë dokumentacioni? Po ato të Ministrisë së Transporteve në varësi të së cilës është APD? A janë bërë kontrata të dyfishta në këtë rast? A është zbuluar përfituesi real prej tyre dhe kush është? Ndërkohë për të tjera akuza firmëtari i këtyre kontratave, drejtori i MEICO-s, Ylli Pinari është ulur në bankën e të akuzuarve. Forca e sigurisë portuale të Durrësit, e ngritur në bazë të ligjit 9281 të datës 23 shtator 2004 zotëron të famshmen pistoletë austriake “Glock 19″, e njohur për lehtësitë në përdorim dhe saktësinë në gjuajtje. Krijimi i kësaj force sigurie në portin detar më të madh në vend solli dhe nevojën për trajnimin dhe pajisjen e saj me armë të shërbimit dhe mjete të tjera të nevojshme. Në këtë kuadër, midis Autoritetit Portual Durrës dhe ndërmarrjes MEICO u nënshkrua një kontratë shitblerjeje që kap vlerën e 83 772 eurove. Produkti kryesor i blerë nga Autoriteti Portual për Forcat e veta të Sigurisë ishte pistoleta “Glock 9×19″, model 19, dhe fishekët për këtë pistoletë. Përpos kësaj, në kontratë përfshihej blerja nga MEICO e pistoletave lazer-infra në sasi më të vogël, jelekëve antiplumb, pistoletave shenjëdhënëse dhe fishekëve për to, bombave spraj me piper, dylbive për shikim në errësirë dhe atyre të zakonshme, detektorëve të metaleve, si dhe artikujve të tjerë që gjejnë përdorim te strukturat e sigurisë. Deri këtu nuk ka asgjë të çuditshme, përderisa një forcë e krijuar edhe duhet të pajiset me armatim të posaçëm për të ushtruar detyrën e saj. Vlera me të cilën është blerë pistoleta “Glock 19″ dhe fishekët e saj përbëjnë një abuzim financiar. Në kontratën mes ndërmarrjes shtetërore dhe APD-së Durrës janë kërkuar për blerje 38 copë pistoleta “Glock” me një vlerë të përgjithshme prej 29374 eurosh. Gjithashtu janë porositur dhe blerë për to 7 mijë copë fishekë me një vlerë prej 1583 eurosh. Për një mijë copë fishekë, MEICO i ka ofruar APD-së vlerën prej 188 eurosh. Ndërkaq në blerjen e saj të drejtpërdrejtë pranë kompanisë austriake “Glock Ges.m.b.H.”, ndërmarrja shqiptare e ka marrë një komplet të pistoletës së të njëjtit model për 309 euro, ku përfshihen dhe 15 fishekët e vetë pistoletës, një këllëf tjetër me 15 fishekë dhe disa aksesorë të tjerë të armës. Nëse dhe pistoletat e blera nga APD për Forcat e veta të Sigurisë do të ishin marrë me këtë vlerë, pa llogaritur në to fishekët, çmimi do të ishte 11742 euro. Mbi 17,5 mijë euro janë përfituar nga kjo kontratë tejet e leverdisshme për njërën palë, vetëm për pistoletat “Glock 19″, pa llogaritur abuzimet në vlerën e 19 produkteve të tjera të listës së mallrave të kontratës shitblerëse.(Shqip)</p> Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=24832. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=24832
Qe demokracia te funksionoje, duhet te funksionoje mbi te gjitha kanali i informimit publik. Teknikisht nje popull i mireinformuar mund te beje zgjedhjen e duhur per te votuar ne demokraci. Problemi kryesor qe shoh sot per sot eshte media e kapur ne ngerc. Teksa po lexoja nje artikull si pershkrim te zedheneses se Presidentit Topi, Mimoza Kociu, ne fund te artikullit si shenim i hedhur pa dashje qendronte citimi: Shume i formuluar sakte per te permbledhur te gjitha problemet qe ka Media sot per sot ne Shqiperi
Një projekt europian që aplikohet për herë të parë në Shqipëri, do të shërbejë për krijimin e një database për të gjitha sipërmarrjet turistike nė Shqipėri. Realizimi i këtij projekti kap shifrën prej 70 mijë euro dhe vjen si rezultat i bashkëpunimit mes Ministrisë së Turizmit, Zyrës së Shërbimit Turistik dhe Universitetit Europian të Turizmit si partner shkencor.Rektori i EUFT, prof.dr. Salvatore Messina dhe drejtori i Zyrës së Shërbimit Turistik), Benard Tërkuçi folën mbi rëndësinë e këtij projekti evropian, objektivat dhe ecurinë e punës që tashmë ka filluar. Për ta, krijimi i një database për sipërmarrjet turistike ne te gjithë Shqipërinë është shumë i rëndësishëm dhe ka si qellim zhvillimin e qëndrueshëm te turizmit, raportoi Klan. Sipas prof Messina, ky do jetë "projekti më i përparuar nga pikëpamje e analizës në Europë sepse janë sistemet që janë përdorur për vlerësimet e hotelerisë në Holandë, Zvicër, Bullgari dhe Austri me objektivin për të qenë uniform me sistemin turistik shqiptar dhe atë evropian". “Për çdo produkt ne kemi hartuar një protokoll cilësie që tregon të gjithë karakteristikat e këtij produkti. Analiza do të bëjë të mundur nxjerrjen në pah të pikave të forta dhe pikave të dobëta të gjithë sistemit turistik në vend. Kjo do të sjellë dhe fushata të nevojshme për promovimin dhe përmirësimin e gjithë sistemit turistik”, tha ai. Kurse drejtori i Ministrisë së Kulturës, Benard Tërkuçi, tha se me anë të këtij projekti do të realizohet dhe një zhvillim i qëndrueshëm territorial dhe krijimi i një produkti të përbashkët turistik ndër rajonal.
 
Pas betejës për kundërshtimin e regjistrimit të popullsisë mbi baza etnike dhe fetare, Aleanca Kuq e Zi ka marrë një tjetër nismë. Kësaj here bëhet fjalë për emrat e qyteteve. Gjatë një takimi që ka pasur me qytetarët në Pogradec, kreu i kësaj lëvizje, Kreshnik Spahiu, ka thënë se ka ardhur koha që të ndryshohen emrat e disa qyteteve, të cilat janë sllavinizuar dhe helenizuar. “Të shqipërohen toponimet e deformuara. T’i kthehet identiteti qyteteve”, ka thënë Spahiu gjatë fjalës së tij, që ka propozuar dhe një ligj për toponimet.
 
Një dy vjeçare Britanike shënoi 159 pikë në testin e inteligjencës 99 days me pare nga Bleron 4 Me 2 vite e 4 muaj,vogëlushja Britanike Elise Tan-Roberts u bë fëmiu më i ri i cili hyri në testin e inteligjences,për shkak se për të hyrë në këtë test një fëmijë duhet ti ketë më shumë se 10 vite. Tan-Roberts ka një inteligjencë të madhe,është vetëm 4 pikë më pak se Albert Ajnshtajn.Ajo deri tani din më shumë se 35 emra të kryeqyteteve duke përfshirë Parisin,Tokion dhe Washington D.C.Ajo madje mund të numëroj ne gjuhën Spanjolle
Replikë me Znj. Kokona Përgjigje e dy autorëve të Fjalor shprehjesh Frëngjisht – Shqip, ndaj artikullit «Plagjiatura e dytë» e Mirvjen Kokonës.</p> Bija e leksikografit Vedat Kokona, botuesja e tij, shkruan se është cënuar vepra e të atit nga këta dy autorë, pedagogë të frëngjishtes, Nonda Varfi dhe Viktor Bakillari</p> Përgjigje për mirësjellje Znj. Kokona Nëse do të pyetej zonja Kokona se ç’kuptim ka shprehja «fourrer son nez partout» dhe nëse ajo nuk do ta dinte, çka është krejt normale, ajo do të vraponte te fjalorët e prof. Vedat Kokonës (leksikograf i nderuar në lëmin e frëngjishtes), do të hapte fjalorin frëngjisht – shqip (Shtëpia botuese 8 Nëntori, Tiranë 1989, f. 696 kolona majtas, rreshti i parafundit) dhe do të lexonte: fut hundët kudo.</p> Por ja që tani, znj. Kokona ka edhe një fjalor tjetër, Fjalor shprehjesh Frëngjisht – Shqip (1000 më të përdorshmet në frëngjishten e sotme), botim i Shtëpisë botuese Albatros 2008, me autorë Nonda Varfin dhe Viktor Z. Bakillarin, fjalor, të cilin zonja Kokona na e maska me trashësi. (Se ç’hyn trashësia këtu në këtë rast, kur objekti i fjalorit cilësohet qysh në ballinë, janë vetëm 1000 shprehje, ajo e di më mirë.</p> Nejse.) Nëse do ta shfletojë këtë fjalor, ajo do të lexojë: f 107. «Fourrer son nez partout = Fus hundët kudo, zgjat hundën, fut turinjtë, fut duart, fut gishtin, futet (hyn) si pykë, futet si qimja në qull, nuk lë vrimë pa u futur, futet (hyn) pesë para në grosh, hedh kripë në gjellë të botës, në çdo gjellë hedh majdanoz iron., hyn (futet) si luga në pilaf, s’ka pula e bën “ish”, s’ka pula e hahet me dhelprat, futet (hyn) si xhol, përzihet si bolla me ngjalën:</p> Elle furre son nez partout pour alimenter son bavardage = Ajo fut hundët kudo për të pasur material për të broçkullitur.</p> I nderuar lexues,</p> Fjalia e mësipërme është shembull i marrë nga fjalori ynë. Po kujt do t’ia merrte mendja se përemri vetor femëror “elle” do të kishte për referent znj. Kokona? Shembujt nëpër fjalorë, zakonisht, merren në vetën e tretë njëjës, jo me emra apo njerëz konkretë, por te ky shembull “elle” i shkon shumë për shtat znj.</p> Mirvjen Kokona. Krahasoni edhe një herë barasvlerësin e shprehjes frënge në gjuhën shqipe të të ndjerit Kokona dhe barasvlerësit që kanë dhënë autorët Varfi/Bakillari. Dhe zonja Kokona këtë na e quaka plagjiaturë!</p> E njëjta praktikë është ndjekur edhe për nëntëqind e nëntëdhjetë e nëntë shprehjet e tjera. Prof. V. Kokona jetoi dhe zhvilloi veprimtarinë e tij leksikografike dhe përkthimore shekullin e kaluar (*1913 – 1998).</p> Është krejt e natyrshme që ish-studentë të tij, por edhe të tjerë që nuk u ka dhënë mësim për të mësuar frëngjishten kanë pasur nevojë për fjalorë. Dhe kur mësohen fjalët apo shprehjet në një gjuhë të huaj është alogjike të mos mendosh për shqipërimin, përkthimin a barasvlerësin e tyre në shqipe.</p> Kjo ka ndodhur dikur edhe me autorët e fjalorit në fjalë. Gjuha frënge, sipas zonjës M. K na qenka përfshirë te fjalori i babait të saj (na ndjeni, i nderuar lexues, nuk kemi asgjë kundër prof. Kokonës, përveçse respekt, të cilin e shprehim pa e shpërdoruar.</p> Sa për dijeni, në shenjë respekti, njërës prej sallave në Fakultetin e Gjuhëve të Huaja i është vënë emri “Salla Vedat Kokona”, kur dekan ka qenë njëri nga autorët e fjalorit) dhe përveç tij nuk i lejohet askujt që të shkelë në atë terren.</p> Zonja Kokona, në shkrimin tuaj ju shkruanit: “…në njërën anë të tryezës sime të punës (pikërisht ajo mbi të cilin punoi me vite im atë), vura fjalorët frëngjisht-shqip e anasjelltas të tim eti (një pirg i vërtetë), kurse në anën tjetër vura fjalorin (1,2 cm të trashë) të zotërinjve N. Varfi e V. Z. Bakillari.”</p> Zonja Kokona, ç’do të thotë ky krahasim se nuk e kuptuam dot? E para, ne nuk kemi vënë bast apo të jemi futur në garë me babain tuaj se kush e bëka fjalorin më të trashë.</p> E dyta, fjalori ynë është i një tipi tjetër dhe ka një kornizë të saktësuar të materialit që përfshihet në të. Janë plot njëmijë shprehje të frëngjishtes bashkëkohore dhe nuk mëtohet aspak për një fjalor më të madh.</p> E treta ka të bëjë me statistikat. Ne merremi me punë dhe nuk e vrasim kohën duke numëruar mizat. Kush ka interes le ta shikojë me kujdes fjalorin tonë dhe të babait tuaj dhe do të vërë re se aty ka me qindra shprehje që nuk figurojnë te fjalori i babait tuaj. Ç’mund të na thoni për këtë ju apo ndonjë sejmeni juaj?</p> E katërta, ne punojmë në grup, larg së qeni unist (egoist). Zonja Kokona, për të mbushur mendjen e jofrëngjishtfolësve, ju na renditkeni disa shprehje, me numër faqeje gjoja sikur këto shprehje qenkan vjedhur nga fjalorët e babait tuaj.</p> Ajo që na shtyu më tepër, duke denjuar që t’ju përfillim, është fakti se ndjejmë respekt ndaj lexuesit, të cilin ju e keni keqinformuar. Leksikografët në fjalë kanë mbi 25 vjet që merren përditë dhe seriozisht me frëngjishten ashtu si Prof.</p> Kokona në kohën e tij dhe i njohin shumë mirë rregullat e lojës. (Kësaj radhe po e kursejmë fjalinë, që nuk e kemi marrë dhe as nuk e kemi përdorur fare fjalorin e Prof. Kokonës, për të cilin znj. Kokona mëton se ne e paskemi vjedhur). Sikur të pranojmë të mirëqenë dhe të qëndrueshëm këtë mëtim tuajin sipas kritereve të fjalorit tonë, puna e prof. Kokonës do të ishte gjysmake. Këtë e sqarojmë tek parathënia.</p> “E veçanta e këtij fjalori është se krahas përkthimit ose barasvlerësit të shprehjes në shqipe, çka do të përbënte gjysmën e punës, shprehja është futur në një shembull të qenësishëm, të cilin e kemi parë të udhës që ta shqipërojmë.</p> Kjo, sipas mendimit tonë, do të ndihmonte së tepërmi dhe do të shërbente si një mënyrë shumë e efektshme për mbajtjen mend të shprehjeve si dhe si shembull për fushën ose fushat e përafërta të përdorimit të shprehjes.</p> Të gjithëve na ka rastisur që gjatë një përkthimi (shqipërimi) të ndeshim vargje apo togje fjalësh të cilat i kuptojmë të marra veç e veç, por kur i bashkojmë na del diçka e pakuptueshme fare ose tjetër për tjetër nga ajo çka është në të vërtetë. Këtu qëndron dhe vështirësia e punës.</p> Për shembull, le të marrim shprehjen: Et avec cela Monsieur? (ou Madame). Kushdo që ka njohuritë bazë të frëngjishtes do t’i kuptonte këto fjalë, por jemi të sigurt se nuk do ta përkthente (shqipëronte): Dëshironi gjë tjetër Zotëri? (ose Zonjë ).</p> Një lojë të tillë e kemi bërë me studentët tanë të viteve të fundit. ” (Sa për kërshëri të lexuesit kjo shprehje nuk është te fjalori i Prof. Kokonës. Si puna e kësaj, siç theksuam më lart, ka me qindra. Te fjalorët e Prof. Kokonës nuk ka ilustrime me shembuj.</p> Le t’i marrim tani sa për ilustrim disa nga shprehjet që ka shkruar znj. M. K. (në dt. 25 tetor në gazetën “Shekulli”) dhe le t’i krahasojmë me ato që janë shqipëruar nga autorët në fjalë.</p> (citimi në gazetë i zonjës) Faqe 7: ADVENIR – advienne que pourra Le të dalë ku të dalë;</p> (Te fjalori i prof. Kokonës) f. 33: advienne que pourra Le të dalë ku të dalë; (Në fjalorin tonë) Le të dalë ku të dalë, le të bëhet ç’të bëhet, tafti-bafti, sikur nami të bëhet.</p> (citimi në gazetë i zonjës) Faqe 57: DOS – en avoir plein le dos Më ka ardhur në majë të hundës, nuk duroj dot më;</p> (Te fjalori i prof. Kokonës) f.317: en avoir plein le dos : më ka ardhur në majë të hundës (një njeri, diçka) s’e duroj dot më, më ka plasur shpirtin. (Në fjalorin tonë): avoir plein le dos de… (familjare). = Më ka ardhur në majë të hundës, nuk duroj dot më.</p> (citimi në gazetë i zonjës) Faqe 89: LANTERNE – prendre des vessies pour des lanternes E marr (e ha) sapunin për djathë; (Te fjalori i prof. Kokonës (f.589): e marr sapunin për djathë. (Në fjalorin tonë): E marr (e ha) sapunin për djathë, i marr krundet për miell, e ha kilen për okë, gabohem rëndë:</p> (citimi në gazetë i zonjës) Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=24981. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=24981
 
Kohet e fundit ne televizionet gazetat dhe faqet e interneti po flitet vazhdimisht per skandalin "Bombaj", nga nje ane eshte Leonardi i cili mbrohet, gjithashtu edhe prokuroria ka hedhur poshte akuzat, nga ana tjeter eshte nje interviste e dhene nga vete vajza me emrin Ajsi e cila supozon se eshte dhunuar seksualisht qe ne moshe te vogel. Ju cfare mendoni??? Per te krijuar nje ide me te afert se si kane rrjedhur ngjarjet po ju jap adresen qe te lexoni intervisten e vajzes qe ka dhene para disa ditesh... http://www.shqiperia.com/lajme/lajm/nr/12764/Prokuroria-e-mbylli-une-nuk-e-mbyll-kurre!-Do-tju-provoj-te-gjitheve-qe-nuk-po-genjej Gjithashtu ketu poshte mund te shikoni edhe nje pjese nga libri i shkruajtur nga Leonard Bombaj http://vip.shqiperia.com/art/7465/Libri-i-Bombajt-nje-histori-perdhunimesh-orgjish-e-perversitetesh-me-protagonist-Stresin.html Per ta mbyllur do ju tregoj dhe intervisten e dhene nga nje nga shoqet e klases se vajzes se dhunuar... http://vip.shqiperia.com/art/7484/Orena-Bici:-I-kemi-pare-me-syte-tane-perversitetet-e-saj-me-djemte.html Jepni mendimin tuaj kush thote te verteten e kush genjen ne kete "rremuje" qe ka perfshire te gjithe opinionin Shqiptare...
Made in Albania Te dashur miq...Gjitshka me posht esht marre nga revista klan, shkruar nga Blendi Fevziu. Qe nje artikull mjaft interesant qe me zgjoi shume kujtime. Shpresoj qe tju pelqeje sinqerisht, -B Duke ndjekur pa shume vemendje, por padyshim me nje lloj kurioziteti te holluar debatet e shqiptareve ne internet, qelloi te ndeshja emrin dhe adresen elektronike te nje mikut tim te vjeter. Nje ish studenti te shkelqyer te matematikes, me te cilin me shume se sa studimet, na bashkonte para viteve '90te pasioni i stadiumit dhe ajo dritherima e cdo te diele mbasdite, kur &quot;Dinamo&quot; dilte ne fushe dhe ne e ndiqnim me nje ndjesi tashme te harruar. Pastaj mbasditet e bordures, kur me shume sesa profesoret, personazhet e bisedave tona te tensionuara qene futbollistet dhe kur debatet e thjeshta shnderroheshin ne disa beteja fjalesh, qe shume shpesh me duken si pararendeset e parlamentit te sotem. I kenaqur nga kjo rigjetje pas shume vitesh, i nisa nje mesazh te shkurter, duke besuar se ndryshimet dhe koha e larget duhet ta kishin zbehur disi ate kujtim te mrekullueshem te nje jete tjeter. Ne te vertete nuk ishte ashtu dhe miku im m'u pergjigj shume shpejt, duke kujtuar me nje saktesi te frikshme shume detaje dhe situata te harruara, duke nenvizuar absurditetin e kohes, por pa e fshehur edhe nje lloj nostalgjie. Nostalgjia normale qe ka cdo njeri per femijerine apo rinine qe nuk kthehet me. Kudo dhe sido qe te kene qene ato. Nuk e di pse pas mesazheve te para ai me sqaroi dicka per familjen qe kishte ne Boston, per dy femijet qe tashme po rriteshin dhe shqetesimin se pavaresisht shqipes se gjymtuar qe flisnin te dy, ndiheshin, pak ose aspak shqiptare. Mesazhi tij, qe kishte brenda ne te vertete shume dhimbje, me kujtoi nje tjeter debat te gjere ne internet, po per te njejten teme: Sa e pranishme do te ishte Shqiperia tek femijet e emigranteve te vendosur tashme prej vitesh jashte dhe sa problem krijonte kjo tek prinderit e tyre? Me shume se sa nje pyetje, apo deshire e thjeshte, ajo shkonte shume me tej. Sa te lidhur do te ishin keta femije me prinderit e tyre, te formuar dhe te edukuar ne nje menyre krejt tjeter, peng apo rober te parimeve dhe filozofive te ndryshme? Pra sa mund te kuptoheshin ne nje bote te re, kur prinderit dhe femijet do te hynin me botkuptime thuajse diametralisht te kunderta. Ceshtje identitetesh mendova, ndersa miku im vijonte te me kujtonte plot skena te mrekullueshme te viteve te rinise, skena dhe detaje qe asnje nga femijet e tij nuk mund t'i kuptonte. Po cilat jane ato rrethana qe percaktojne identitetin e nje personi dhe sa te trashegueshme jane ne familje apo tek femijet? Dhe sa mund te ndihet njeriu i plotesuar, nese nje rrethane apo nje tjeter e ka privuar nga shume detaje apo ngjarje, per te mos thene botkuptime qe kane shenjuar femijerine e tij? Veshtire per t'i dhene pergjigje. Qelloi qe ato dite te mesazheve sapo kisha mbaruar se lexuari nje liber te mrekullueshem, nje lloj eseje filozofike te titulluar &quot;Identitete vrastare&quot;. Autori, nje shkrimtar i njohur libanez, qe ne moshen 27 vjecare ishte vendosur ne France dhe qe tashme po prej 27 vitesh jetonte dhe krijonte atje, Amin Malouf, shtronte pikerisht pyetjen me te thjeshte, por edhe me te komplikuar ne bote: Cfare jam une? Pergjigjia e pare do te ishte padyshim e shpejte dhe pa ndonje reflektim te madh, libanez. Kishte lindur dhe ishte edukuar atje. Bartete me vete nje pjese te mentalitetit dhe kujtimeve te asaj pjese te botes dhe mbi te gjitha e mbi gjithcka, ishte mjaft i lidhur me historine e vendit te tij. Por pergjigjia e dyte dhe me e menduar kerkonte me shume vemendje. Prej 27 vitesh jetonte tashme ne France dhe jeta pariziene ishte bere nje shprehi e tij. Jetonte si francez, mendonte si francez, e mbi te gjitha shkruante frengjisht. Ata qe e takonin e merrnin padyshim si te tille dhe menyra e te shprehurit dhe ajo e te menduarit ishin aq larg bashkeatdhetareve te tij. Akoma me shume femijet e tij flisnin thjeshte frengjisht dhe Franca ishte atdheu i tyre i vetem. E pra, cfare ishte realisht ai dhe cila ishte pergjigja me e sakte qe mund t'i jepte pyetjes se tij cfilitese? I tunduar nga ideja e globalizmit, ai sqaronte apo linte te kuptohej se identitetet e kane humbur tashme kuptimin e tyre te pare e te dikurshem dhe se ajo qe konsiderohet si me e spikatura tek nje rrace apo kombesi, nuk mund te jete karakteristike e gjithe grupimit. Ideja se identitetet jane perzjere tashme dhe se tek gjithsecili mund te fleje pak nga origjinat e largeta, dilte here here ne tekst, duke shenjuar nje identitet te ri, por edhe shume interesant, ate te njerezve pa identitet te percaktuar. Thjeshte qytetare te botes, ose produkte te nje globalizmi qe sa vjen e rritet. Produkte te Coca Coles apo Philipsit, te Sony apo Gillete, te Versace apo Nestle. Qytetare te nje bote qe sa po vjen e po unifikohet dhe ku dallimet karakteristike te dikurshme kane mbetur shpesh si truke komerciale per te tunduar apo genjyer turistet e hutuar. Por nese nje pjese e madhe e botes kishte filluar te bashkohej tashme prej vitesh ne kete grupim gjithnje e ne rritje, ne grupimin ku identitetet fillojne e zbehen dhe nuk luajne ndonje rol te spikatur; nese shumica e femijve te botes kishin filluar prej dekadash te rriten dhe te edukohen ne qytete dhe fshatra qe gjithnje e me shume i ngjajne njeri tjetrit, pavaresisht cepave te globit ku jane ngritur, per ne gjithcka ishte me e ndryshme. Jam i bindur se shumica e femijve te botes sot, ne momentin e ndergjegjesimit te tyre, kane se paku nje mori gjerash te njohura pavaresisht vendit ku rriten: luajne me topa qe mbajne marken Adidas, ulen perballe tavolinash ku kane prodhimet e Nestle dhe mbi to, shishet e Pepsit apo Coca Cola. Femijet e mikut tim kishin padyshim nje jete si kjo, por jo ai vete. I shenjuar me nje identitet te paster dhe tashme thuajse te harruar, me shume se sa produkt i globalizmit ne rritje, ai dhe pothuajse te gjithe ne qe qeme rritur para viteve '90te ne Shqiperi, ruanim tashme vulen e nje origjine te spikatur. Nje origjine qe na ben shpesh te ndihemi te afert, por pse jo edhe te larget dhe te pakuptueshem per femijet qe po rriten. Nuk e di se sa te qarte e kisha kete vete ne koke, por me shume se kurre e ndjeva nje mbremje te mrekullueshme maji. Nje mbremje te fresket buze detit ne Durres, i tunduar nga ideja per te pjekur ne nje barbeky portative salcicet e nje firme tiranase te quajtur Hako, m'u desh te kaloja jo pak kohe me procesin e pergatitjes se saj. I pamesuar me zjarrin, besoj se shpenzova jo pak kohe dhe nje vardak me gazeta, per t'i dhene flake nje turre drush te lagur, te cilat nga ana e tyre, duhej te ndiznin dhe te pergatisnin disa grushta qymyr, mbi te cilat pritej te vendosej ushqimi qe do te piqej. Nuk e di se sa kohe humba duke ndjekur me shqetesim flaken qe here shfaqej e here zbehej, por ndoshta rreth nje ore pasi kisha hedhur shkrepsen e pare, flaka mori mbroth dhe une vendosa te shtoja mbi te disa kaci qymyr nga ai qe shitet ne cdo pike shumice te Tiranes. Pak minuta me vone, ndersa qymyri kishte filluar te skuqej dhe te merrte formen perfundimtare te nje barbekyje, nuk e di pse aroma e tij, ajo ere e rende dhe shpesh e padurueshme, m'u be befas e afert. Nje ndjesi e cuditshme me solli prane nje nga ato ditet e ftohta te femijerise, ose me mire te thuhet nje mbremje prej tyre. M'u duk se e rigjeta edhe nje here familjen time te mbledhur ne kuzhinen e ngushte ku bubullinte nje nga ato sobat 9 mije lekeshe me dru, pa emer dhe marke, dhe qe ne, si pothuaj gjithe shqiptaret e tjere, e mbushnim shpesh ne ditet e ftohta me qymyr. Duke shpresuar se nxehtesia do te qendronte me shume dhe se ne fund te fundit kjo ishte menyra me e mire per te kursyer dicka nga kater latat e druve, qe veshtire se mund te ishin te mjaftueshme per nje familje ne nje dimer te ashper. Nuk e di pse rijetova edhe nje here momentin kur soba mbushej plot me ate qymyrin e keq dhe te lagesht te Valiasit, i shnderruar ne ca forma vezake dhe qe nuk e di se perse quhej qymyr guri. Krejt inferior dhe i pakrahasueshem me ate tjetrin, qymyrin e drurit apo qymyrin qe mbante emrin &quot;i Memaliajt&quot;. Nje asocim i cuditshem e lidhi eren e qymyrit me ate te cajit te malit, qe zjente ne cep te sobes ne cajnikun kinez prej alumini dhe qe sa here nxehej tej normales prodhonte nje shfryrje te zhurmeshme dhe pse jo te frikshme. Pastaj vinte era e bukes se thekur, nganjehere te djegur, qe jo ralle, per t'i shmangur kontaktin me pllaken e nxehte te sobes e vendosnim mbi mashen e gjate. I tunduar nga ai kujtim i mrekullueshem, por njekohesisht i mjere i femijerise, nuk e di pse m'u duk vetja krejt absurd perpara barbekyse portative, qymyrit qe e merrja tashme nga nje thes me etikete te shkruajtur bukur dhe salciceve qe prisnin ne krah shnderrimin e qymyrit ne prush. I gjendur mes dy situatave qe aq papritur dhe pabesueshem i kishte lidhur nje arome e rende dhe aspak e kendshme qymyri, mendova befas se nje asocim te ngjashem duhej te kishin me qindra mijera, ne mos me miliona shqiptare te tjere. A ka ndonje prej tyre, pyeta veten, qe nuk bashkon dot ne nje aromen e bukes se thekur ne sobe dhe jo ne theksen elektrike, eren e cajit te malit qe del nga nje cajnik i perveluar alumini dhe aromen e qymyrit qe prodhonte shpesh ne kuzhinat e vogla nje ajer te rende dhe mbytes? Veshtire, ia ktheva pergjigjen vetes, dhe nuk e di pse besova ate moment se ajo qe na shenjonte te gjitheve dhe qe na bente kaq te afert me njeri- tjetrin ishte pikerisht kjo. Ose disa dhjetra situata e detaje te tilla, krejtesisht tonat, qe kishin shenjuar nje pjese te rendesishme te jetes ose formimit shqiptar. Dhe qe ishin kaq te vecanta dhe kaq te ndryshme nga cdo situate ose detaj qe kishte shenjuar formimin e nje populli, ose disa popujve ne te njejten epoke me ate tonen. Disa ore me vone, ndersa darka kishte mbaruar dhe mbi barbekyne portative qene fikur tashme edhe thengjinjte e fundit, telekomanda e televizorit me mbeti padashur ne nje stacion qe transmetonte nuk e di se si nje emision homazh per Tano Banushin. Nje emision i mrekullueshem qe risillte prane humorin e holle te shume viteve me pare, qe ishte as me shume dhe as me pak, humori i femijerise sime. M'u kujtua se si ngulesha para TVSH diten e shtune ne mbremje, kur sipas programit te saj ishte &quot;Estrada ne ekran&quot; dhe m'u duk se ende tani e kam te veshtire te perjetoj po ate kenaqesi te atyre dy oreve. A mund t'ia shpjegonte miku im femijeve te tij amerikane kete dhe a do ta kuptonin ata? Si do t'ua shpjegonte ate momentin kur i veshur si fotograf, Tano Banushi replikon me qytetarin qe nuk gjente fotografine e tij duke i leshuar batuten monumentale: &quot;Gruan ta gjeta, femijet t'i gjeta, kur nuk e di ti vete ku je, ku ta di une!&quot;. Padyshim qe nuk do ta kuptonin dhe nuk eshte cudi qe nje moment apo tjetrin ta veshtronin me qortim. Qene te afte te kuptonin cdo njeri, ne cdo cep te globit, por jo babain e tyre te rritur ne nje lagje te ulet dhe me qerpic te Tiranes. I perkisnin nje grupi tjeter identitetesh dhe ashtu si ne nje tregim te mrekullueshem te Teodor Kekos, vetem me vone do ta kuptonin se i ati, miqte e tij, shume nga ne, i perkisnin nje identiteti dikur te spikatur, por tani ne zhdukje, atij te shenjuar me firmen e dikurshme, Made in Albania.
Bleona Qerreti NAKED! Mora vesh qe dhe nje tjeter vip si bleona qerreti paska bere nje hot video. e ka njeri kete material? thone qe eshte shperndare dhe ne internet.
 
Sipas studimeve të fundit, humbja e celularit mund të shkaktojë dhimbje, ashtu si humbja e një njeriu të dashur apo kafshëve tona shtëpiake, sepse më shumë se një mjet i thjeshtë komunikimi, është kthyer në një pjesë tonën, pa të cilën nuk mundemi të bëjmë dot asgjë. Sipas studimeve të fundit, humbja e një celulari mund të shkaktojë dhimbje, ashtu si humbja e një njeriu të dashur apo kafshëve tona shtëpiake, sepse tashmë është kthyer në një pjesë tonën, pa të cilën nuk mundemi të bëjmë dot asgjë. Mendoni se këlyshi juaj i vogël, papritur nuk gjendet më. Kujt i ka ndodhur, di ta përshkruajë mirë trishtimin: një dëshpërim i thellë dhe ndjenjë boshllëku në shpirt, që na lë humbja e një kafshe shtëpiake, pas së cilës ishim afeksionuar shumë. Sipas studimeve të tilla, ndjesi provohen edhe kur humbet një objekt të thjeshtë, siç është për shembull celulari. Studimi nxjerr në pah diçka për të cilën ne asnjëherë nuk kemi dyshuar: telefoni është një shumë se sa një objekt i thjeshtë komunikimi, është një pjesë e vetes. Ndaj humbja e tij është një tragjedi që na prek thellë në shpirt. Studimi Të dhënat vijnë nga disa kërkues të Universitetit të Kansasit, që duke pyetur se cilat janë lidhjet tona me celularët, i drejtuan një sërë pyetjesh një grupi studentësh me moshë nga 18 deri në 24 vjeç. Si fillim, 99 për qind e tyre kishin një telefon. Esther Swilley, koordinatorja e këtij studimi, tregon: “Mendoja se kjo shifër do të ishte 100 për qind”. Të dhënat treguan gjithashtu sjelljet e të rinjve kundrejt telefonave celularë dhe raportin që ata kishin me këto mjete që i merrnin me vete kudo ku shkonin. “Celulari nuk është thjesht një telefon. Është pjesë e jetës, mjeti që na afron me të tjerët. Pjesa më e madhe e të rinjve deklaroi se telefoni ishte pjesë e jetës së tyre dhe më shumë se faktin për të komunikuar me të tjerët, vlerësonin mundësinë që ai ofron si mjet për të thjeshtëzuar jetën. Kjo i detyrohej funksioneve të tij për të luajtur, për të dëgjuar muzikë, për të naviguar në rrjet etj.”, thotë Swilley. Burim aksidenti Më shumë se 275.000.000 amerikanë kanë telefona celularë dhe 81 për qind e tyre flasin ndërsa ngasin makinën. Si rrjedhim aksidentet në rrugë janë shtuar shumë, duke e bërë përdorimin e telefonit në makinë thuajse njësoj të rrezikshëm me dhënien e makinës në gjendje të dehur. Ndërsa është vështirë të përcaktohet numri i saktë i aksidenteve, për shkak të përdorimit të celularit në makinë, një studim tregon se rreziku i një aksidenti të tillë është rritur 23 për qind. Në një studim të kryer nga doktoresha Amy Ship, thuhet se mjekët duhet të ndjekin nga afër zhvillimet teknologjike për të njohur edhe rreziqet që sjellin ato. Në studimin e botuar në revistën mjekësore të “New England”-it, Amy Ship u bën thirrje të gjithë mjekëve që të përfshijnë në këshillat për pacientët edhe paralajmërimin për rrezikun që sjell përdorimi i telefonave celularë gjatë dhënies së makinës. Ata që e pyesin pse për shoferin të flasë në telefon, qoftë edhe me blue tooth, është më e rrezikshme sesa të flasë me një pasagjer, mjekja Ami Ship, iu përgjigjet: “A do të doni ju që një kirurg të jetë duke folur në telefon, ndërsa iu operon? Celulari ka ndryshuar mënyrat për të bërë miq, për të flirtuar, për t’u kujdesur për fëmijët apo për të punuar. Na ka bërë më pak të turpshëm dhe të vetmuar. E ndoshta, edhe të pavarur. 
Pak më shumë se 15 vjet më parë ishte një status simbol. Shumë pak veta e kishin një të tillë dhe pak prej tyre u shërbente vërtet për punë. Celulari ishte luks, pothuajse të gjithë kërkonin ta tregonin kudo që shkonin, në bare, restorante dhe punë, duke i bërë të tjerët që ndienin zili për aparatin që nuk mund ta kishin të gjithë. Sot, kohët kanë ndryshuar vërtet. Përreth tij "zhvillohen" lidhje dashurie, raporte të rëndësishme pune dhe biseda të rezervuara. Me të sot mund të shohim ndeshjet e futbollit, mund të paguajmë parkimin e makinës, mund të dhurojmë shuma të mëdha parash për bamirësi, madje mund të arrestojmë edhe hajdutët. E gjithë kjo (madje dhe shumë më tepër) është bota që varet vetëm nga një aparat i vogël. Përkundrazi, në objektin simbolik të teknologjisë së komunikacionit: ai që mund të mbahet në dorë gati për të rënë, për të fotografuar, për të filmuar, për të lexuar, ose për të folur. Por çfarë është për ne sot celulari? 

Divorci dixhital 

Shumë gjëra varen nga kultura dhe nga shoqëria në të cilën jetojmë. Në Emiratet Arabe, për shembull, celulari është një mjet shumë komod për t’u ndarë. Madje, nuk duhet të harxhosh as para për të bërë një telefonatë, por gjithçka mund të arrihet me një sms të thjeshtë. Kjo mënyrë e re për të kërkuar divorcin është vendosur nga Gjykata e Dubait që në majin e vitit të kaluar. Meqenëse, sipas të drejtave islamike, është e mjaftueshme që burri t’i marrë gjithë pasurinë gruas për të zgjidhur më pas martesën, gjykata ka menduar se do të ishte më mirë që divorci të kërkohej me anë të një sms-je, në mënyrë që burri dhe gruaja të mos vihen përballë njëri-tjetrit. 
Një frazë si kjo, dhjetë vjet më parë ishte krejtësisht absurde, shpjegon Maurizio Ferraris, docent i filozofisë në Universitetin e Torinos, në librin e tij “Dove sei?” (“Ku je?”). Aty shpjegohet se si më parë telefoni, për nga natyra e tij, konsiderohej si diçka e palëvizshme, fikse: qëndronte i mbërthyer në mur, ishte vetëm një në të gjithë shtëpinë dhe ndonjëherë i ndarë mes dy familjesh. Me hyrjen e telefonit celular u arrit edhe mundësia për të folur me këdo, kudo ku ai ndodhej. Një ndryshim vërtet thelbësor që i hapi rrugën një numri të pafund shërbimesh. Madje, sot celulari është bërë mjet emocionesh edhe në sferën më intime.
Sipas një sondazhi të publikuar nga Instituti Ndërkombëtar i Statistikave për celularët, një person në dy ka flirtuar, ndonjëherë edhe me sukses, nëpërmjet mesazheve. Përse ndodh kjo? “Sepse celulari është një ekran i mirë që të mbron nga frika se mund të refuzohesh”, shpjegon psikoterapisti Luçiano de Gregorio. Këtë e demonstron edhe fati se video-thirrjet, të ofruara tashmë nga të gjitha kompanitë e telefonisë së lëvizshme, nuk janë shumë të përdorura. Motivi nuk është vetëm ai i një kostoje shumë të lartë. Duke parë gjatë gjithë kohës telefonin (duke luajtur), mund të bjerë shumë mundësia për ta parë një telefonatë. Megjithatë, sot telefonat me fotokamera përdoren më shumë se çdo gjë tjetër për të fotografuar, për të dërguar filmime që mund të regjistrohen direkt në ngjarje të rastësishme. Kështu për shembull, le të përmendin sulmet terroriste në Londër në vitin 2005. Sot, falë edhe integrimit mes sistemeve të lokalizimit satelitor GPS, disa shoqëri (si ajo zvicerane "Sunrise") ofrojnë shërbime “për të kontrolluar pozicionet”...edhe për nënat gjithmonë në ankth, për të ditur se ku mund të jenë në një kohë të caktuar fëmijët. Iniciativa të penguara nga një rritje e madhe e dëshirës për privatësinë: jo vetëm për refuzimin se spiunohen, por edhe për bezdisjen që mund t’u shkaktojë rënia e ziles së celularit. Në të dhënat e publikuara në Stokholm pas pak kohësh do të jepet mundësi të gjendet edhe zona nga telefonohet, opsion që do të mund të shfaqet në telefon, nëse je duke telefonuar nga shtëpia, nga ndonjë bar apo restorant. Në disa restorante, në SHBA janë vendosur disa kabina prej peçikllazi, ku mund të telefonojnë ata që nuk duan të dëgjohen nga askush. Por gjithmonë e më shumë, për atë që nuk dëshiron ta dëgjojë zilen, aparati mund të përdoret me dridhje, një modë e përhapur shumë mes adoleshentëve anglezë. Somario 

Ashensori
Në grataçielën "Shinjuku Park" të Tokios, ashensori mund të komandohet, duke shkruar një sms me numrin e katit 

Rrezet 
Japonezi Yamada Denshi ka shpikur një filtër me rreze infra të kuqe, që mund të aplikohet në telefonat celularë me fotokamera dixhitale. Me të mund të shohësh "edhe poshtë rrobave"

Tele-arkivol 
Më absurdja e të gjitha çudive me telefonat është arkivoli në formën e celularit, i cili është prodhuar nga një artizan nga Gana

Hedhja
Në Finlandë zhvillohet çdo vit Kampionati Botëror i Hedhjes së Celularëve. Rekordi mbahet me 82,55 metra

Kështu mund të bëhesh kampion

Rekordi për t’u thyer është 43,24 sekonda. Kjo është edhe koha që i është dashur një studenteje nga Singapori, Kimberly Yeo Sue Fern, për të shkruar një tekst (në anglisht) me 160 karaktere. Ky rezultat i arritur në 2004-n, ka hyrë tashmë në librin “Guinness”. Në fakt, në Singapor zhvillohet çdo vit kampionati për atë që e shkruan mesazhin brenda kohës më të shkurtër.
 
Sipas raportit të vitit 2010 të UNHCR-së është numri më i lartë në 15 vitet e fundit Sot në gjithë botën numërohen 43 milionë njerëz që jetojnë si refugjatë. Ata janë larguar nga luftërat civile në vendin e tyre, nga dhuna ose nga trazirat. Shumica janë refugjatë në vendin e vet. Raporti për refugjatët në vitin 2010 i Organizatës Humanitare të Kombeve të Bashkuara për Refugjatët, UNHCR ishte deri i frikshëm: Me rreth 43 milionë njerëz, numri i refugjatëve në të gjithë globin ishte më i larti që prej 15 vjetësh. Arsyeja: Prej një dekade vatrat e krizave largojnë njerëzit nga dhuna, lufta civile apo konfliktet etnike: “Ka një shtim vatrash krize të reja. Qysh prej fillimit të vitit janë edhe Bregu i Fildishtë, Libia, Siria dhe Jemeni. Dhe në të njëjtën periudhë kohore ne shohim që të gjitha krizat e vjetra nuk kanë përfunduar. Për shembull në Afganistan, ku luftohet prej më shumë se 20 vjetësh, në Somali edhe këtu prej 20 vjetësh, dhe po ashtu në Kongo", bën të ditur komisari i Kombeve të Bashkuara për Refugjatët, Antonio Guterres, i cili në mes të qershorit të 2010-s paraqiti në kryeqytetin italian Romë raportin. Roma ishte zgjedhur për faktin se organizata e OKB-së për refugjatë në bilancin e saj të publikuar pikërisht në këtë qytet, kishte fokusuar refugjatët, që vazhdimisht largoheshin nga Afrika Veriore. Aty politikanët e qeverisë italiane do të flisnin për një "valë refugjatësh" ose "cunam refugjatësh". Në brigjet e Italisë një herë kishin mbërritur 1800 refugjatë nga Libia, të cilët fillimisht kishin bërë rrugën deri në ishullin italian Lambeduza dhe me këtë edhe rrugën për në Bashkimin Europian. Mosmarrëveshjet për pranimin e tyre e kishin prekur edhe Presidentin gjerman Christian Wulff, i cili kërkoi një sistem azili të përbashkët europian: “Për një Europë që jeton në paqe, drejtësi dhe demokraci duhet të jetë e vetëkuptueshme që të tregojë solidaritet ndaj atyre që kanë nevojë": Më shumë se një milion refugjatë nga Libia u larguan nga vendi për t’u vendosur në vendet fqinje Egjipt dhe Tunizi dhe jo në Europë. "Fakt është", thotë Komisari i OKB-s për refugjatë, Antonio Guterres, "që katër nga pesë refugjatë jetojnë në botën e tretë". Kryesisht janë vendet fqinje ato që pranojnë refugjatë, si tani Kenia, e cila prej katastrofës aktuale të urisë në Kepin e Afrikës ka hapur kufijtë për refugjatët nga Somalia dhe Etiopia. Një tjetër shembull nga Afrika është pranimi i refugjatëve në Liberi. Vetë Liberia ka pranuar pas trazirave në Bregun e Fildishtë më shumë se 1800 njerëz - shumë nga ata janë pranuar privatisht, thotë Igbrahima Coly nga organizata UNHCR në Liberi: “Aty qytetarët e Liberisë, të cilët gjatë kohës së luftës civile në vendin e tyre kishin marrë prej vitesh ndihma nga Bregu i Fildishtë, tani ndihen të detyruar që t’ua kthejnë këto ndihma. Përveç kësaj, palët e të dyja anëve të kufirit kanë tani lidhje të forta etnike". Për rreth 27,5 milionë refugjatë brenda vendit të tyre, të cilët ishin zhvendosur nga vendi i banimit për shkak të luftërave civile apo katastrofave klimaterike, situata është pak më optimiste: 2,9 milionë të ashtuquajtur IDPs – Internally Displaced Persons – mund të ktheheshin përsëri dhe të fillonin jetën nga e para në vendin ku kishin jetuar më parë. Shumë nga ata ishin refugjatë të brendshëm pakistanezë dhe kongolezë, por edhe në Uganda dhe në Republikën e Kirgistanit refugjatët ishin kthyer përsëri në vendbanimet e tyre nga ku ishin larguar. Ana tjetër: Numri absolut i të ashtuquajturve IDPs, 27,5 milionë njerëz, është po ashtu jo më i lartë se qysh prej një dekade.
 
Klodiana Keco: Pse mbaron dashuria? Aktorja tregon për rolin e Xhulias në dramën “Morsa” të Luigi Pirandellos, premierë në Festivalin e të Rinjve, me regji të Najada Elmazit</p> Një jetë e sigurt për sytë e të tjerëve, apo një pasion i fshehtë për të mbajtur gjallë dashurinë? Xhulia zgjedh të rriskojë, të dalë nga monotonia e provincës, ta përtypë mosvëmendjen e Andreas, duke gjetur ngrohtësi tek Antonio, miku i burrit të saj.</p> Fillimisht një lojë e këndshme, tunduese në shtysën djallëzore që të jep fshehtësia, derisa gjithçka zbulohet dhe dashnorët duhet të përballen me hakmarrjen e ftohtë dhe torturuese të burrit të xhindosur.</p> Me këtë skenë hapet “Morsa” (’La Morsa’, 1892) e dramaturgut italian Luigi Pirandello, premierë më 14 dhe 15 nëntor në Festivalin e të Rinjve në Teatrin Kombëtar. Në natën e parë të shfaqjes, me regji të Najada Elmazit, publiku ishte i vëmendshëm në lojën e aktores Klodiana Keco (Xhulia), Dritan Boriçit (Andrea) dhe Gjergji Menës (Antonio).</p> Përveç tensionit të dramës me 1 akt, karakteri i vetëm femëror i saj kishte edhe peshën emocionale që i duhej përcjellë publikut. Një personazh që vuan nga frika e zbulimit të së vërtetës, e lënë zbuluar nga mbrojtja e dashurisë dhe e vetme në përballje me fajin, një përballje e gjatë dhe torturuese, aq sa vetëvrasja mund të ishte ilaçi më i mirë.</p> Edhe pse një rol i vështirë për aktoren e re, ajo arriti t’i përfshinte shikuesit në dhembjen, frikën, dëshirën për lumturi të personazhit, aq sa të lindin pyetje “Pse lufta për të mbajtur gjallë dashurinë, ka një fund të tillë? Përse është kaq e vështirë të marrësh një falje dhe nëse burri i tradhtuar nuk e bën kurrë këtë, a duhet të përfundojë me humbje të jetës?”.</p> Për këto e pyetëm aktoren, e cila qëndroi me Xhulian një muaj në sallën e provave të Teatrit Kombëtar. Klodiana Keco merr pjesë në Festivalin e të Rinjve edhe me rolin e Maria Magdalenës te “Shtëpia e Bernarda Albës”, me regji të Alma Hotit.</p> Puna për njohjen e personazhit nisi me analizën e të përbashkëtave dhe veçantive, tregon aktorja, duke theksuar se lista e karakteristikave nuk ishte në favorin e saj. Klodiana 27-vjeçare e kishte të vështirë t’i jepte jetë disa ndjesive të paprovuara, jetës së trishtë provinciale dhe ndjenjave të nënës.</p> E ndihmuar nga profesionistët për t’i perceptuar, ajo e pati më të lehtë ta kuptonte personazhin te nevoja për të shijuar jetën, për t’u ndier e lumtur, për të qenë e rrethuar nga dashuria, për të provuar ndjesi të vërteta.</p> Duke marrë shtysë nga temat që Pirandello trajton te “Morsa”, tradhtinë, hakmarrjen, “prerjen e kokës së falur”, nuk mund të rrimë pa e pyetur edhe për to. “Në rolin e Xhulias, unë do të zgjidhja të komunikoja. Në shoqërinë e sotme, vihet re një mungesë komunikimi.</p> Nuk mund të fajësojmë dikë që nuk është më i dashuruar. Kjo është e kuptueshme. I pajustifikueshëm është lënia pas dore që njerëzit i bëjnë gjendjes fillestare të zbehjes së dashurisë.</p> Duhet ndërhyrë në atë moment kur mendon se mund të shpëtohet diçka”, pohon ajo, duke shpjeguar edhe se një dashuri mbaron kur njëri nga partnerët harron të shohë nevojat e tjetrit, gjendjen e tij shpirtërore, mendore dhe fizike.</p> Hakmarrja, të cilën në rastin e Andreas e sheh si pasojë të një situate të dalë duarsh nga tensioni, presioni dhe mungesa e kohës për t’u kthjelluar, ndodh atje ku mungon toleranca, mirëkuptimi, ku mbizotëron fanatizmi që çon në humbje jetësh. “Nuk është mirë që autorët të tingëllojnë moralizues, por, në këtë rast, Pirandello na ka dhënë një mesazh të qartë dhe të fortë, një thirrje për pak më shumë shpirt.</p> E “çliruar” nga pyetjet mbi tradhtinë dhe hakmarrjen, biseda me aktoren Klodiana Keco vijoi te rolet në teatër pas përfundimit të studimeve në Akademinë e Arteve, profesorët, modelet e skenës që e kanë bërë për vete dhe te…pyetja që i është bërë shpesh: “Përse u bë aktore?”.</p> “Ditën e dytë të mësimit na e ka bërë këtë pyetje pedagogia Ema Andrea. Po jap atë përgjigje që kam dhënë atëherë. Një nga dashuritë e mia të mëdha është libri.</p> Ai më çon në vende të tjera, në kohë të tjera, në personazhe të tjerë dhe më njeh me mënyra të ndryshme të të jetuarit. Në këtë mënyrë më hapen horizonte të reja, zgjerohet perceptimi, botëkuptimi dhe në fund të fundit qasja me shpirtin njerëzor”, tregon ajo.</p> Nëse libri ta jep një herë këtë mundësi, aktrimi e shumëfishon”. Realitetet ndryshe i gjen tek Strindberg, Miller, Balzak, Tolstoi, Dostojevski, Mamet dhe tanimë edhe Pirandello. Por edhe te një numër regjisorësh, produktit të të cilëve i referohet si Coppola, Mamet, Tarantino dhe Kubrick. Po te cilat modele skenike mbështetet një aktor i ri?</p> Për këtë pyetje të fundit ajo u përgjigj: “Nëse ndjekim një model, atëherë rrezikojmë të biem në skematizëm, gjë që nuk është aspak e këshillueshme në profesionin tonë, por sigurisht që nuk mund t’i shmangesh modelit të profesorëve të tu, partnerëve në skenë, autorëve që kemi parë në shfaqje të tjera dhe sidomos superfurnizuesit, Hollywoodit. Mendoj se gjëja më e mirë për një aktor është t’i filtrojë ato dhe t’i modelojë sipas shpirtit, formimit dhe botëkuptimit të tij. Sa më i mirë të jetë formimi, aq më estetik është edhe përfundimi”.</p> Përpara tre vitesh, aktorja Klodiana Keco është diplomuar në Akademinë e Arteve, me “3 motrat” nga Çehov, me regji të Alfred Trebickës. Roli që e ka ndihmuar për ta dashur profesionin është Ana Maria në komedinë greke “Kërkohet një gënjeshtar” në teatrin “Andon Zako Çajupi”, ku interpretoi me aktorin Aleko Prodani.</p> “Prej tij kuptova që receta më e mirë për këtë profesion është kombinimi i shpirtit me teknikën”, tregon ajo. Role që erdhën më pas ishin “Monologu i një prostitute në çmendinë” në teatrin e Durrësit, një bashkëpunim me regjisoren Driada Dervishi, në dramën e Franka Ramas. Kurse me regjisorë të huaj ka punuar për shfaqjet “E zonja e Bujtinës” me Gabrielle Tezaurin dhe me Beatrice Braccon te “Tradhti Bashkëshortore” e Harold Pinterit.</p> Ka tre vjet që merr pjesë në Festivalin e Regjisorëve të rinj në shfaqjen “Perversitet seksual në qytet” e autorëve David Mamet me regji të Rovena Lules. Në vitin e dytë tek “Over there” Doru Motoc, me regjisoren Juli Sinani. Kurse këtë vit, përveç Xhulias së Pirandellos, Keco interpreton edhe në rolin e Maria Magdalenës te “Shtëpia e Bernarda Albës”, me regji të Alma Hotit.(Shekulli)</p> Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=27182. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=27182
Top