Një raport prej 6 mijë faqesh nga ana e senatit amerikan mbi CIA-n dhe teknikat e saj të marrjes në pyetje ka konkluduar se Agjencia e Inteligjencës (CIA) ka kryer veprime brutale ndaj personave të dyshuar si pjesëtarë të Al-Qaedas, pas ngjarjeve të 11 shtatorit.
Në përmbledhjen e materialit thuhet se qartë se në asnjë rast këto teknika brutale nuk kanë sjellë rezultate pozitive, si dhe se CIA ka dezinformuar opinionin publik amerikan por edhe politikanët po ashtu, për të marrë kështu aprovimin për veprimet e tyre.
Raporti përshkruan me detaje teknikat e përdorura nga CIA, nga ato më të thjeshtat deri tek më ekstremet, si për shembull mbajtja e të dënuarve për një kohë të gjatë pa gjumë, për më shumë se 180 orë. Një tjetër teknikë, ajo e simulimit të mbytjes nga uji ishte një tjetër akt që raporti denoncon si të dhunshëm, dhe që ka shkaktuar tek të dënuarit mjaft probleme me shëndetin.
Kreu i Shtëpisë së Bardhë, Presidenti Barak Obama në reagimin e tij u shpreh se metodat e përdorura ishin inkonsistente me vlerat e Shteteve të Bashkuara, duke shtuar se të tilla veprime shkaktuan një dëm të madh në pozicionin e Amerikës në glob, si dhe vështirësuan vijimin e interesave mes aleatëve dhe partnerëve.
Përmbledhja e raportit u bë nga demokratët në Senat, teksa CIA iu kundërpërgjigj akuzave se marrjet në pyetje kanë ndihmuar në marrjen e informacioneve dhe si pasojë kanë shpëtuar dhe jetë njerëzish.
Pavarësisht kësaj CIA pranon se gjatë kohës janë bërë edhe gabime, ndërsa republikanët nga ana tyre kanë mbajtur qëndrimin se shumë veprime të CIA-s sollën informacionet e nevojshme që më në fund sollën dhe vrasjen e Osama Bin Laden-it.
Deri më tani, 6 mijë faqet mbeten informacion i klasifikuar, ku vetëm rreth 500 të tilla janë bërë deri më tani publike për opinionin.
Torturat e CIA-s, 180 orë pa gjumë për të burgosurit
CIA ka kryer hetime dhe marrje në pyetje me metoda “brutale”, të të dyshuarve për terrorizëm në vitet pas sulmeve të 11 shtatorit në SHBA, siç thuhet edhe në raportin e Senatit të SHBA të publikuar ditën e sotme.
Në përmbledhjen e raportit të hartuar nga demokratët në Komisionit e Senatit për Inteligjencë, thuhet se CIA ka mashtruar amerikanët për atë që ka bërë.
“Informacioni që CIA mblodhi në këtë mënyrë nuk arriti të sigurojë informacion e nevojshëm për të shmangur çdo kërcënim”, thuhet në raport.
CIA thekson se marrja në pyetje e të dyshuarve për terrorizëm ka ndihmuar për të shpëtuar jetë njerëzish.
Megjithatë, CIA pranon se ka pasur gabime në program, sidomos në fillim kur ishte e papërgatitur për shkallën e operacionit për të arrestuar dhe për të marrë në pyetje të burgosurit.
Më herët, Presidenti Obama duke iu referuar raportit, duke thënë se metodat e përdorura ishin në kundërshtim me vlerat amerikane.
"Këto teknika i kanë shkaktuar dëm të madh Amerikës, dhe vështirëson përmbushjen e interesave tona me aleatët dhe partnerët," tha ai në një deklaratë.
Duke reaguar ndaj përmbledhjes së raportit, liderët republikanë të Senatit këmbëngulën se metodat e përdorura ndihmun në kapjen e të dyshuarve të rëndësishëm dhe vrasjen e Osama bin Laden.
"Kërkesat e përfshira në këtë raport që pohojnë të kundërtën janë thjesht të gabuara", thanë senatorët Mitch Mçonnell Senatorët dhe Saxby Chambliss në një deklaratë të përbashkët.
Raporti i komisionit të Senatit prej më shumë se 6000 faqe, përmban një sasi të mëdha të provave, por ai mbetet i klasifikuar dhe është bërë publike vetëm një përmbledhje prej 500.
Në pikat e saj kryesore të raportit thuhet se në asnjë moment teknikat shtrënguese të marrjes në pyetje nuk çuan në mbledhjen e informacioneve mbi kërcënimet e pashmangshme.
Në asnjë prej 20 rasteve të antiterrorizmit "suksesi" nuk i atribuohet teknikave që çuan në informacionin e fshehtë të padisponueshëm.
CIA ka mashtruar politikanët dhe publikun, duke i dhënë informacion të pasaktë për të marrë miratimin për përdorimin e këtyre teknikave.
CIA deklaroi në mënyrë të gabuar se ka asnjë senator nuk e kishte kundërshtuar këtë program.
Menaxhimi i programit ishte thellësisht me të meta, për shembull operacion i objektit të dytë të paraburgimit, të njohur si Kobalt.
Të paktën 26 prej 119 të burgosurve të programit janë mbajtur pa të drejtë, dhe shumë të tjerë janë mbajtur disa muaj më shumë nga sa ata duhet të kishin qenë. Teknika agresive janë përdorur për të dyshuarit që në fillim, përkundër CIA pretendon se marrja në pyetje do të fillonte me metoda më pak shtrënguese.
Një prej metodave të torturës ka qenë edhe privimi për gjumë deri në 180 orë, shpesh në këmbë ose në pozicione të dhimbshme. Tortura me ujë ishte fizikisht e dëmshme për të burgosurit, duke shkaktuar konvulsione dhe të vjella.
Publikimi i raportit u shty për shkak të mosmarrëveshjeve në Uashington mbi atë që duhet të bëhej publike.
Presidenti Barak Obama ndaloi programin e marrjes në pyetje të CIA-s kur ai mori detyrën në vitin 2009. Ndërkohë që më herët këtë vit, ai tha se sipas mendimit të tij metodat e përdorura në pyetje të burgosurve të Al-Qaeda-s arriti në torturë.
Gjatë presidencës së Xhorxh W Bush, në operacionin e CIA-s kundër Al-Qaeda-s më shumë se 100 të dyshuar si terroristë u mbajtën në "faqet e zeza" jashtë SHBA-së.
Ata u morën në pyetje duke përdorur metoda të tilla si tortura me ujë, shpulla, poshtërim, ekspozimi ndaj të ftohtit dhe privimi nga gjumi. /telegrafi