Haine, diçka më shumë për poetin

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

S'mund ta lesh pa thënë diçka edhe për teologjinë e Haines. Ai s'rri pa sqaruar në mënyrë shkencore atë çka Zoti ka krijuar. Megjithatë ky shpjegim shkencor - teologjik s'mund t'i ketë pëlqyer aq shumë priftit evangjelist që e pagëzoi poetin. Unë zgjodha vetëm shpjegimet pse Zoti na ka bërë me dy duar, me një gojë dhe me dy veshë. Edhe shpjegimet e tjera ju garantoj se kanë të njëjtat baza reale si shpjegimet e mëposhtme:

Zoti na ka dhënë dy duar
Ne dyfish për të dhuruar;
Jo të gllabërojmë dyfish
Dhe paratë t'i bëjmë kapic'
Në sëndyqe të drynosur,
Siç veprojnë disa të njohur -
(Emrat t'ua zëmë në gojë,
S'na lejohet, e teprojmë -
Ne i varnim, megjith qejf,
Por zotrinj janë, të mëdhenj,
Burra nderi, filantropë,
Ca na mbajnë ne me rrogë,
Dhe, gjynah, dushqet gjermanë
T'i bësh trikëmbsh për pasunarë.

Me një gojë na bëri Zoti,
Se dy gojë na dëmtonin.
Burr'i dheut dhe me një,
Dërrdëllis sa s'bëhet më.
Dopiogojësh po të ishte,
Hante, rrente, të kërdiste.
Ka tani gojën plot çorbë,
Ha, përtypet, fjalë pa thënë,
Po të ishte me dy gojë,
Të rrente dhe duke ngrënë.

Me dy veshë na ka pajisur
Zoti ynë. Punë e bitisur
Në rastin tonë është simetria.
S'janë të gjatë sa të "atija"
Të përhimit, shokut tonë
Që ul shpinën, na ndihmon.
Dha dy veshë Zoti, s'e zgjati
Që nga Haiden, nga Mozarti,
Kryevepra të dëgjojmë;
T'kish veç art-zanor-kapsllik
Dhe majasëllor'-muzikë
Nga i madhi Majerber*),
Dhe një vesh bënte qeder.

*)Xhiakomo Majerber ( Giacomo Meyerbeer 1791-1864), emri i vërtetë i të cilit është Jakob Majer Ber ( Jakob Meyer Beer), ishte kompozitor dhe dirigjent gjerman. Haine e quante Fiaskomo Majerber.

 

[ladouce2005]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

interesante /pf/images/graemlins/smile.gif

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Als zur blonden Teutolinde
Ich in solcher Weise sprach,
Seufzte sie und sagte: Ah!
Grübeln über Gottes Gründe,
...
Freund, ich hab dir zugehört,
Und du hast mir gut erklärt,
Wie zum weisesten Behuf
Gott den Menchen zweifach schuf
Augen, Ohren, Arm' und Bein',
Während er ihm gab nur ein
Exemplar von Nas und Mund -
Doch nun sage nur den Grund:

Gott, der Schöpfer der Natur,
Warum schuf er einfach nur
Das skabröse Requisit,
Das der Mann gebraucht, damit
Er fortpflanze seine Rasse
Und zugleich sein Wasser lasse?
Teurer Freun, ein Duplikat
Wäre wahrlich hier vonnöten,
Um Funktionen zu vertreten,
Die so wichtig für den Staat
Wie fürs Individium,
Kurz fürs ganze Publikum.
Zwei Funktionen, die so greulich
Und so schimplich und abscheulich
Miteinander kontrastieren
Und die Menschheit sehr blamieren.
Eine Jungfrau von Gemüt
Muss sich schämen, wenn sie sieht,
Wie ihr höchstes Ideal
Wird entweiht so trivial!
...
Also Teutolinde sprach,
Und ich sagte ihr: Gemach!
Unklug wie die Weiber sind,
Du verstehst nicht, liebes Kind,
Gottes Nützlichkeitssystem,
Sein Ökonomie - Problem
Ist, dass wechslend die Maschinen
Jeglichem Bedürfnis dienen,
Den profanen wie den heilgen,
Den pikanten wie langweilgen, -
Alles wird simplificiert;
Klug ist alles kombiniert:
Was dem Menschen dient zum Seichen,
Damit schafft er seinesgleichen.
...

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Sikur të mos mjaftonte toni shpotitës i "shpjegimeve" të mëparshme për numrin e duarve, gojës, veshëve, etj, Haine i heq edhe një dorë tjetër përsipër. Në gojën e bjondes Teutolinde vendos fjalë me të cilat tregon se edhe një budallaqe ( në gjermanisht, kur theksohet fjala "bjonde" ose "bjondinë", nënkuptohet "torollake") mund të gjejë gabime në krijimin hyjnor. Sidoqoftë ai e kundërshton bjonden me argumenta të forta. Sa biblikë janë ato...

Kur unë bjondes Teutolindë
I shpjegova sa më lart,
Rënkoi pakëz, foli: Ah!
Zotin ta gjykosh, s'ësht' mirë.
...
Mik, të ndoqa me vëmendje
Kur ma the pikpamjen tënde:
Zoti, si ndonjë nallban,
Sajoi njerzit e u dha
Dy sy, vesh', duar dhe këmbë
Ndërkaq vetëm një ka dhënë
Egzemplar si gojë e hundë, -
Pa shpjegomë, të lutem shumë:

Zoti, botën kur krijoi
Për çfarë shkak veç një dhuroi
Rekuizitë të zgjebosur,
Burr' i gjorë për ta përdorur
Që me të të shtojë racën
Dhe ujin e tij ta zbrazë?
Një dublikat, mik i shtrenjt'
Është çështj'e domosdoshme
Të mbulohen këto funksione
Aq me rëndësi për shtet,
Po edhe vetë, për njeriun,
E thënë shkurt, për gjithë publikun.
Dy funksione që kaq dukshëm,
Kaq pacipësisht, kaq turpshëm
Njëritjetrin kontrastojnë
Dhe njerzinë turpërojnë.
Virgjëresha e përkorë
Keq do ndjehet kur të shohë
Të sajin ideal të çmuar
Kush ka për t'ia çshenjtëruar.
...
Kaq tha bjondja Teutolindë.
Prita pak, i fola: Bijë!
Si shumica e gjithë grave,
S'je e mençur, s'kupton fare
Sistemin hyjnor praktik
Që zgjidh problem'n ekonomik:
Bëhet pështatj'e çdo makine
Të përmbushë disa qëllime,
Si për shenjtët, për profanët,
Për t'mërzitshmit, për pikantët
Gjithçka është thjeshtëzuar.
Mençurisht është kombinuar:
Me hallatin që zbraz ujin,
Pasardhsit e tij mbjell burri.
...

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Das Hohelied

Des Weibes Leib ist ein Gedicht,
Das Gott, der Herr geschrieben
Ins grosse Stammbuch der Natur,
Als ihn der Geist getrieben.

Ja, günstig war die Stunde ihm,
Der Gott war hohbegeistert;
Er hat den spröden, rebellischen Stoff
Ganz künstlerisch bemeistert.

Fürwahr, der Leib des Weibes ist
Das Hohelied der Lieder;
Gar wunderbare Strophen sind
Die schlanken, weissen Glieder.

O welche göttliche Idee
Ist dieser Hals, der blanke,
Worauf sich wiegt der kleine Kopf,
Der lockige Hauptgedanke!

Der Brüstchen Rosenknospen sind
Epigrammatisch gefeilet;
Unsäglich entzückend ist die Zäsur,
Die streng den Busen teilet.

Den plastischen Schöpfer offenbart
Der Hüften Parallele;
Der Zwischensatz mit Feigenblatt
Ist auch ein schöne Stelle.

Das ist kein abstraktes Begriffspoem!
Das Lied hat Fleisch und Rippen,
Hat Hand und Fuss; es lacht und küsst
Mit schöngereimten Lippen.

Hier atmet wahre Poesie!
Anmut in jeder Wendung!
Und auf der Stirne trägt das Lied
Den Stempel der Vollendung.

Lobsingen will ich dir, o Herr,
Und dich im Staub anbeten!
Wir sind nur Stümper gegen dich,
Den himmlischen Poeten.

Versenken will ich mich, o Herr,
In deines Liedes Prächten;
Ich widme seinem Studium
Den Tag mitsamt den Nächten.

Ja, Tag und Nacht studier ich dran,
Will keine Zeit verlieren;
Die Beine werden mir so dünn -
Das kommt vom vielen Studieren.

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Shpjegimet teologjike të Haines, nuk të lenë përshtypjen që ai të ketë qënë besimtar i madh fetar. Por kjo s'është aspak e vërtetë. Thelbit, ose më mirë Kryekrijimit Hyjnor ("Kënga më e Lartë" e quan ai), poeti i beson në mënyrë të palëkundur, i falet deri përdhe e i kushton të gjithë studimin e tij. Madje ky studim i shkaktoi dhe sëmundjen që i mori jetën.
U përpoqa që Kryekëngën e tij ta paraqis sa më mirë edhe në shqip... diku thellë në shpirt, gjithkush nga ne i takon të njëjtit besim fetar që Haine iu përkushtua...

Kënga e Epërme

Është shtat'i femrës poezi,
Që Zoti vetë ka shkruar
Tek Libr'i Madh i Gjithësisë
Me shpirt të frymëzuar.

U ndodh Ai në orë të mbarë,
I ngazëllyer ish.
Të brisht', rebelin material
Punoi mjeshtërisht.

Vërtet; është trupi femëror
Nga këngët, më e larta.
Të mrekullishme ka çdo strofë -
Gjymtyrë borë të bardha.

Oh, çfarë ide hyjnore është
Kjo qafë me kaq përndritje!
E vockla kokë qëndron mbi të,
Me onde janë mendimet.

Dy epigramë shkruar mbi gjoks
Si gonxhe trëndafili,
Ç'gaz i pathënë vija tërthor,
Ku dyshaz ndahet gjiri.

Se sa hyjnor Krijuesi ish,
Ta thonë vithet e larta.
As vendi me një gjethefik,
Për bukuri s'ngel prapa.

Terma abstraktë s'ka kjo poemë,
Kjo këngë ka mish dhe brinjë,
Ka dorë, ka këmbë; të puth, të qesh
Me buzët aq me rimë.

Kësaj i thonë poezi!
E hijshmja ka ngadhnjyer!
E përmbi ballë të këngës rri
Një vulë: "E përkryer!"

Zot, lavd për ty këndoj e them,
Përdhe falem vërtet.
Përpara teje, ç'jemi ne?
Një hiç; - ti je poet!

Ndaj thellë do zhytem, Zoti im
N'brendi të Këngës Tënde
E do harxhoj për këtë studim
Gjithë ditët, netët, mbrëmjet...

Atje studioj unë dit' e natë,
Nuk le të humbë koha
Dhe nga studimi kaq i gjatë,
M'u bënë këmbët të holla.

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Der Engel

Freilich, ein ungläubiger Thomas,
Glaub ich an den Himmel nicht,
Den die Kirchenlehre Romas
Und Jerusalems verspricht.

Doch die Existenz der Engel,
Die bezweifelte ich nie;
Lichtgeschöpfe sonder Mängel,
Hier auf der Erden wandeln sie.

Nur, gnädige Frau, die Flügel
Sprech ich jenen Wesen ab;
Engel gibt es ohne Flügel,
Wie selbst gesehen hab.

Lieblich mit den weissen Händen,
Lieblich mit dem schönen Blick
Schützen sie den Mänschen , wenden
Von ihm ab das Missgeschick.

Ihre Huld und ihre Gnaden
Trösten jeden, doch zumeist
Ihn, der doppelt qualbeladen,
Ihn, den man den Dichter heißt.

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Në përfytyrimin teologjik të Haines, patjetër u takon një vend i veçantë krijesave të ndërmjetme, krijesave të një natyre krejt fine, ëngjëjve. Këto krijesa ai i ka vlerësuar dhe himnizuar. Tek ato gjeti shpesh ngushëllim si "doppelt qualbeladen" (dyfish i ngarkuar me vuajtje) që ishte. Ai ishte poet...

Ëngjëjt

Si Shën Thomai jam gjithmonë
Ndaj nuk e besoj Qiellin
Që Kish'e Romës na premton,
Siç thotë Jeruzalemi.

Porse që ëngjëjt egzistojnë,
S'e vë në dyshim kurrë.
Të ndritur, janë nga tjetërlloj,
Mbi tokë enden shumë.

Por flatra, e nderuar zonjë,
Këto krijesa s'kanë.
Pa kurrfarë flatrash janë ato,
Me këta dy sy i kam parë.

Me t'dashurat, të bardhat duar,
Me të ngrohtin shikim,
Njeriun mbrojnë duke larguar
Prej tij çdo hidhërim.

Gjithkënd ngush'llojnë me mirësi,
Por mbi të gjithë, vërtet,
Prehet ai që heq dyfish,
Që emrin ka poet.

 

[true confidental]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

McCik ....mjaft te bukura perkthimet ..pasi origjinalin nuk e kuptoj hic /pf/images/graemlins/smile.gif.....lol, ke vertet talent /pf/images/graemlins/thumbsup.gif

 

[zog]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

une gjermanisht nuk kuptoj, por me duket pak perserites si ritmike, pak a shume si zhurma qe ben shara ne dru.

prshembull strofa :

Por flatra, e nderuar zonjë,
Këto krijesa s'kanë.
Pa kurrfarë flatrash janë ato,
Me këta dy sy i kam parë.

s'ka shume poezi ne vetvete. s'ka shume metafore ndoshta.

t'isha une do ta shkruja keshtu :

flatrat e nderumja zonjez
engjujt nuku kane
edhe pse n'tavan
syçkat kurre s'mi pane

ps; me me jete, jo ?

 

[^Res-Cogitans^]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
Temën për Hainen jam duke e plotësuar me një "argumentim" të tij pse Zoti e ka bërë njeriun me dy duar, dy veshë, një gojë, një... Shpresoj ta mbaroj deri në Wochenende.

[/ QUOTE ]

...e mbarove ti? Se po pres une,argumentin /pf/images/graemlins/tonguee.gif .
Esht nje tem qe me pelqen shum ;
kryesisht x te par "ty",edhe pse nen germa tastjere,ne t'vertet.

Nese duhet kurajo x poezi ne Deutsch,
ç'fare duhet x ti perkthyer? Nej rrufe t'fort ndriçimi? /pf/images/graemlins/tonguee.gif
Qe te kuptohemi... Chapeau! /pf/images/graemlins/thumbsup.gif

Kur ta shkruash,me bej nje thirrje pizh /pf/images/graemlins/rolleyes.gif .

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />

Schützen sie den Mänschen ,


[/ QUOTE ]

Më falni se tek fjala e fundit më ka shpëtuar një gabim. Skrimi i drejtë është "Menschen"

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
Temën për Hainen jam duke e plotësuar me një "argumentim" të tij pse Zoti e ka bërë njeriun me dy duar, dy veshë, një gojë, një... Shpresoj ta mbaroj deri në Wochenende.

[/ QUOTE ]

...e mbarove ti? Se po pres une,argumentin /pf/images/graemlins/tonguee.gif .
Esht nje tem qe me pelqen shum ;
kryesisht x te par "ty",edhe pse nen germa tastjere,ne t'vertet.

Nese duhet kurajo x poezi ne Deutsch,
ç'fare duhet x ti perkthyer? Nej rrufe t'fort ndriçimi? /pf/images/graemlins/tonguee.gif
Qe te kuptohemi... Chapeau! /pf/images/graemlins/thumbsup.gif

Kur ta shkruash,me bej nje thirrje pizh /pf/images/graemlins/rolleyes.gif .

[/ QUOTE ]

"Aurora dhe përkthimi i poezive"

Më parë titullohej:

"Dhelpra dhe rrushtë"

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Vlerat e atyre dy-tre përkthimeve nga Haine, mendova të ishin më tepër njohëse. Askënd s'e detyrova të mos e lexojë origjinalin. Edhe kur ishin pjesë disi të gjata, i kam shkruar vargjet në fillim gjermanisht.

Kisha ndërmend të shkruaja edhe disa pjesë të tjera e përshkrime të tijat.

Psh kur ishte në Itali për studimin e antikitetit: "Ishte një pamje e mrekullueshme. Vajza e bukur mbeti e ngrirë, e zbehur krejt prej zemërimit, si një statujë mermeri, me buzët gjithashtu të zbardhura, sytë të thelluar për vdekje , një damar i fryrë mavi i kalonte përmes ballit, kaçurrelat e zeza si të ishin gjarprinj valvitës, në dorë thika e përgjakur. - U tmerrova nga kënaqësia!..."

Pse nuk mori shtetësi franceze: "Martesa që pata me zonjën tonë të dashur Germania, këtë bjonde me lëkurë ariu, s'ishte kurrë e lumtur. Ndonse sjell ndërmend ndonjë natë me hënë të ndriçuar, ku ajo me butësi më ngjishte në gjoksin e saj të madh me cica të virtytshme - këto kujtime numurohen me gishtat e dorës..."

Hamburgu:
"Në çaste të tilla më dhemb shpirti,
Me forcë më rreh zemra;
Gjithë macet më duken ngjyrëhiri
E femrat krejt Helena."

Përshkrimin që i bën poetit të sëmurë për vdekje F Engels në një letër dërguar K Marks më 14 shtator 1846:
"Të le një përshtypje tejet fatale të shohësh një njeri kaq të shquar tek vdes pjesë - pjesë..."

Testamentin e tij:
"Tani po shkruaj testamentin,
E ndjej se fundi më erdhi.
Çuditem, si s'ndodhi më parë
Prej hallesh zemra, dysh t'ish çarë.

Nga gratë, ty që je më shtriga
Unë trashëgim të le, Luiza:
Njëqint pleshta, këmishët time
Dhe trehernjëqintmijë mallkime..."

Fjalët e fundit në shtratin e vdekjes: " Gott wird mir verzeihen - das ist sein Metier."


E vërteta është se kjo temë që nisa zgjati pak shumë. Kur fillojnë e të thonë se ndoshta "të ka goditur rrufeja në krye" ose "s'i ke zografisur e as metaforosur ato që shkruan ndaj tingëllojnë si sharra në dru", duhet të fillosh të mendohesh: Ndoshta je ti vetë që njerëz krejt të mirësjellë, i detyron të fillojnë të "frijnë bi.ën" me ty, siç thonë gjirokastritët. Prandaj më mirë po e mbyll me "Endësit shlezianë".

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Die schlesischen Weber

Im düstren Auge keine Träne,
Sie sitzen am Webstuhl und fletschen die Zähne:
Deutschland, wir weben dein Leichentuch,
Wir weben hinein den dreifachen Fluch -
Wir weben, wir weben!

Ein Fluch dem Gotte, zu dem wir gebeten
In Winterskälte und Hungersnöten;
Wir haben vergebens gehofft und geharrt,
Er hat uns geäfft und gefoppt und genarrt -
Wir weben, wir weben!

Ein Fluch dem König, dem König der Reichen,
Den unser Elend nicht konnte erweichen,
Der den letzten Groschen von uns erpresst
Und uns wie Hunde erschiessen lässt -
Wir weben, wir weben!

Ein Fluch dem falschen Vatterlande,
Wo nur gedeihen Schmach und Schande,
Wo jede Blume früh geknickt,
Wo Foulnis und Moder den Wurm erquickt -
Wir weben, wir weben!

Das Schiffchen fliegt, der Webstuhl kraht,
Wir weben emsig Tag und Nacht -
Altdeutschland, wir weben dein Leichentuch,
Wir weben hinein den dreifachen Fluch,
Wir weben, wir weben!

Heine

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Endësit shlezianë

Në sytë e tharë s'ka vend për lotë.
Në avëlmend ulur, dhëmbët shtrëngojnë:
Gjermani, për ty po endim qefin
Dhe bashkë me qefinin, tri herë mallkim -
Ne endim, ne endim!

Një mallkim për Zotin që iu falëm më gjunjë
Kur ngordhëm së ftohti, kur vdiqëm për bukë.
Shpresuam më kot, më kot u përpoqëm,
Ai na mashtroi, na vuri në lojë -
Ne endim, ne endim!

Një mallkim për mbretin që është me parinë
E ne s'na ndihmon, na le në mjerim.
Dhe groshin e fundit me zorr na rrëmben
Pastaj urdhëron të na vrasin si qen' -
Ne endim, ne endim!

Për Atdheun e rremë, një tjetër mallkim,
Që asgjë nuk na jep përveç turp, poshtërim,
Ku vyshket pa çelur çdo lule e bukur,
Ku kufomat që kalben, bëjnë krimbat të lumtur -
Ne endim, ne endim!

Fluturon masuri, kërcet avëlmendi.
Dhe ditën, dhe natën, pandalur ne endim.
Gjermani plakë, për ty ne endim qefin
Dhe bashkë me qefinin, tri herë mallkim -
Ne endim, ne endim!

Haine

 

[^Res-Cogitans^]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
"Aurora dhe përkthimi i poezive"

Më parë titullohej:

"Dhelpra dhe rrushtë"

[/ QUOTE ]

...kush te dha kaq konfidenc ty t'me quash "rrush" , dhelperrush ? /pf/images/graemlins/tonguee.gif

Te them te drejten kurjoziteti im esht gjithmon i "personit" dhe jo personazhit/autorit.
Kur te citova nje pasazh e bera sepse vertet me intereson ajo qe ti ke kapur ; esht tem vertet interesante,perseris.
Also... ?

 

[caretaker2]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

McCik, vazhdoje kete teme (pune) te mire qe ke nisur.
Se more nje verejtje, nuk do te thote qe te tjeret nuk e pelqejne punen tende.

Ti po jep nje perkthim tendin dhe kushdo le te jape mendim, por edhe ta argumentoje.

Nuk mjafton vetem te kritikosh. Duhet edhe te propozosh menyra per permiresim.

 

[Komita2006]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

McCik, te pershendes per hapjen e temes!
Veshtrimet tua rreth poetit dhe perkthimet qe ke bere jane per respekt!

Ja edhe nje perle nga Heine , ne origjinal dhe e perkthyer shqip nga i madhi Lasgushi


DIE LIEBE

( Vorwort zur neuen Auflage
Des Buches der Lieder)


Das ist der alte Märchenwald!
Es duftet die Lindenblütte!
Der wunderbare Mondenglanz
Bezaubert mein Gemüte.


Ich ging fürbaß,und wie ich ging,
Erklang es in der Höhe.
Das ist die nachtigall,sie singt
Von lieb und Liebeswehe.


Sie singt von Lieb und Liebesweh,
Von Tränen und von Lachen,
Sie jubelt so traurig,sie schluchzet so froh,
Vergessene Träume erwachen.-


Ich ging fürbaß,und wie ich ging,
Da sah ich vor mir liegen,
Auf freiem Platz,ein großes Schloss,
Die Giebel hoch aufstiegen.


Verschlossene Fenster, überall
Ein Schweigen und ein Trauern ;
Es schien,als wohne der stille Tod
In diesen öden Mauern.


Dort vor dem Tor lag eine Sphinx,
Ein Zwitter von Schrecken und Lüsten,
Der Leib und die Tatzen wie ein Löw,
Ein Weib an Haupt und Brüsten.


Ein schönes Weib!Der weiße Blick,
Er sprach von wildem Begehren ;
Die stummen Lippen wölbten sich
Und lächelten stilles Gewähren.


Die Nachtigall,sie sang so süß-
Ich konnt nicht widerstehen-
Und als ich küsste das holde Gesicht,
Da wars um mich geschehen.


Lebendig ward das Marmorbild,
Der Stein begann zu ächzen-
Sie trank meiner Küsse lodernde Glut
Mit Dürsten und mit Lechzen.


Sie trank mir fast den Odem aus-
Und endlich,wollustheischend,
Umschlang sie mich,meinen armen Leib
Mit den Löwentatzen zerfleischend.


Entzükende Marter und wonniges Weh!
Der Schmerz wie die Lust unermesslich!
Derweilen des mundes Kuß mich beglückt,
Verwunden die Tatzen mich gräslich.


Die Nachtigall sang: „ O schöne Sphinx!
O Liebe!Was soll es bedeuten,
Das du vermischest mit Todesqual
All deine Seligkeiten ?


O schöne Sphinx!O löse mir
Das Rätsel , das wunderbare!
Ich hab darüber nachgedacht
Schon manche tausend Jahre.“








DASHURIA

(Parafjale e botimit te ri*
te Librit te Kengeve )


Ja pyll`i vjeter perrallor!
Bje ere lule bliri!
Nga zjarr`i henes cudiplot
M`u magjijua gjiri.


Po vinja larg,si vinja larg,
Bucet prej naltesije:
Bilbili flet per dashuri
E dhembje dashurije.


Kendon per dhembj`e dashuri,
Per qeshj`e te lotuar,
kaq idhur kendon kaq embel vajton,
Zgjon endrat q`u paten harruar.-


Po vinja larg, si vinja larg,
Me del ashtu papritur
Perpara nje keshtjell i math
Me kulmet lart te ngritur.


Dritaret mbyllur dhe kudo
Nje heshtj`e zi perjete;
Dhe dukej, sikur vdekja banon
Ne keta mure te shkrete.


Perpara portes ish nje sfinks,
Perbindsh i tmershem`e gazmuar,
Me trup e putra si nje luan,
Nje femer me kok`e krahruar.


Nje femer e bukur!I bardhi veshtrim
Deshire te eger theshte;
Dhe buz`e heshtur vij si harg,
Pranim pa ze buzeqeshte.


Bilbili kendonte aq embelsisht,-
Me s`kisha te duruar-
Dhe kur e putha tiparin hirplot,
Me vete pata mbaruar.


Fytyr`e mermert`u be me shpirt,
Zu guri psheretime-
M`i piu te puthurat si zjarr
Me etj`e me pervelime.


M`a piu pothuaj frymen krejt-
Pastaj me epsh te lakmuar,
Zu me pushtoj e te mjerin trup
Me putra m`a pat coptuar.


Mundime te embela, dhembj`e defrim!
E vojtj`e gas i pamatur!
Ndaj puthja me deh,kuptoj nje tmer,
Prej putrash dyke u cvatur.


Bilbili i-a thesh : “ O i bukur sfinks!
O dashuri!c`do te thote,
Qe ti me mundim te pavdekshem bashkon
Gjith lumterirat ne bote?


“O i bukur sfinks!Te fshehten m`a sgith,
Cudin`e kesaj jete!
Kam rrahur une trurin t`im
Per te me mijera vjete.“



* Eshte fjala per botimin e trete

 

[makuciko]

Re: Haine, diçka më shumë për poetin

Një arsye më tepër që të hesht e të mendohem para se të shkruaj diçka që e ka emrin përkthim. Unë do ta kisha shkruar "shpirtin ma magjepsi". Kryemjeshtri thotë: "m'u magjijua gjiri". Varianti i parë është përkthim, i dyti magji letrare. "Ashtu si vija, këmbëzbathur" do shkruaja unë. Ky do ishte përshkrim. "po vinja larg, si vinja larg"....... e kupton ndryshimin? E lexon e të merr me vete, të duket se edhe ti po vinje nga larg. Mund të vazhdosh kështu sa të duash. Besomë se përkthimi i atij që unë i përulem gjer përdhe - Lasgushit, të rrëmben njësoj si origjinali. Është magjia e përkthimit, ose është gjuha jonë më magjepsëse se gjermanishtja, po ta them këtë si e mendoj unë, ndoshta e teproj. Mua më duket ama se të dyja janë madhërisht hyjnore.
PS:Të falenderoj që e shkrove në të dy gjuhët.