TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

U

Uran

Forumium praecox
Re: TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

Lexojeni biblen e perkthyer nga Don Simon Filipaj.
Aty ka fjale VETEM shqipe.
 
E

ezhderha

Primus registratum
Re: TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

Per mendimin tem pastrimin e gjuhes shqipe e kane fillue e pothuejse mbarue Naimi, Fan Noli etj etj.

Shqipja ka shume fjale qe i ka integrue prej osmanllishtes apo gjuheve perendimore ma vone. Fjalet e tjera te panevojshme duhen dhe jane heqe.
Provoni te zevendesoni fjalet "merak", ose "shishe" etj etj. Fjalen biciklete kane dashte me e zevendesue me fjalen "dyrrotaksh" (s'tallem) por gjuhetaret hoqen dore prej ketyne "aventurave" pak qesharake.

Bjen fjala, anglishtja asht gjuhe qe ka shume, e perseris, shume fjale te ardhuna. Nga latinishtja, frengjishtja, nga gjuhet indiane etj etj. Por keto fjale qe jane te adoptueme nga gjuhe te tjera nuk e damtojne anglishten, apo e varferojne ate, perkundrazi.

13 vitet e fundit ka fillue e vazhdon me tane vrullin e vet futja e fjalve te hueja ne shqip PA ASNJI NEVOJE. Bani prove te shifni ndonji spektakel nqs keni me kuptue gja nqs nuk dini italisht apo anglisht. Mos e thante Zoti mandej me ndigjue komentim te ndonji ndeshjet. Tek tuk gjindet ndonji fjale shqip.
Ky ASHT vorfnim i gjuhes.

Gjuha jone sa e mire
sa e embel sa e gjere
sa e lehte sa e lire
sa e bukur sa e vlere! - ka thane Naimi.

Kurse patrioti jem /pf/images/graemlins/smile.gif Fishta asht ma i ashper:

E atij iu thafte po goja
qe perbuz' ket' gjuhe hyjnore
qe n'gjuhe t'huej kur s'asht nevoja
flet e t'veten len mbas dore!

Si Naimi, Fishta, Noli etj kane perdore fjale me prejardhje turke, franceze apo angleze. Por pa i ba dam shqipes, ne te kundert, e kane pasunue ate.

Fjalet e integrume ne shqip JANE pjese e shqipes tashma, dhe eliminimi i tyne ne emen te pastrimit te shqipes s'ka me ba gja tjeter por vec me e vorfnue ate. [Mendimi jem gjithmone.]
 
O

OROSHI

Primus registratum
Re: TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

NAK,---merak=ankth /pf/images/graemlins/laugh.gif :eek:
 
E

ezhderha

Primus registratum
Re: TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

Fjala "merak" s'asht e njejte me "ankth" Orosh.

jam ne merak
jam ne siklet
jam ne ankth
(mund te kete te tjera prape)

Te trija ato nalt diftojne per gjendje te ndryshme. Nqs tri gjendje zevendesohen me nji (kur jane te ndryshme) atehere kena te bajme me vorfnim te gjuhes dhe te te shprehunit shqip.

Gjuha jone ishte ne rregull derisa erdhen 'gansteret e gjuhes shqipe', si asht shprehe Robert Shvarc per gazetaret e papergjegjshem sot qe kane mbi si kepurdhat mbas shiut.

Ika se u bana shume serioz :cool: !
 
L

ladouce2005

Primus registratum
Re: TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

KA SHUME FJALE QE NUK KANE SINONIME SHQIP :shrug:
SI I BEHET NE KETE RAST?
 
T

tola77

Primus registratum
Re: TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

Per mendimin tim per cdo fjale qe ekziston ne shqip eshte e drejte ta themi shqip,po kur nuk gjejme dot fjale ne shqip e vazhdojme ta themi ashtu si e dime derisa te gjendet nje fjale dhe ne te na behet e natyrshme ta perdorim.Kurse per guzhinen turke eshte e kote te duam ta emertojme ne shqip se ajo ka lindur ne te gjuhe eshte njesoj si te duam te ndojme emrin e makaronave apo te pizzes italiane.
(Nuk ekziston vetem ne shqip perdorimi i barbarizmave por kudo,psh ne itali shpates i thone spada por latinisht pra gjuha e paster eshte gladius nga ku vjen dhe gladiatore ose kalit i thone kavalo kurse latinisht equina kavalo dhe spada jane barbarizma por qe tashme perdoren keshtu.)
(kam lexuar qe fjala carcaf eshte e huaj stergjyshja ime qe rojti shume nuk i thoshte carcaf por shtroje,ajo perdorte nje shqipe mjaft te paster)
 
Pitoo

Pitoo

Primus registratum
Te gjitha keto fjale mund te kene ardhur tek ne nga Turqia por shumica e tyre jane fjale Arabe.
 
  • Like
Reactions: Aki
gurax

gurax

Pan ignoramus
Edhe fjala "para", per konceptin e valutes, monedhes, eshte fjale turke. Cila eshte fjala shqip ekuivalente? (Nuk eshte fjala "lek" apo "leke". Leku eshte emri i parase perkatese, ashu sic ne anglisht fjala 'para' perkthehet 'money' dhe emri i ketij money eshte "dollar" ne USA, "Pound" ne UK, etj).
 
Aki

Aki

Paint It Black
E mire se dhe alfabetin e tyre e beri shqiptar, mos ishte Samiu do mbesnin pa alfabet, per inat te turqve :p
 
gurax

gurax

Pan ignoramus
Ky eshte vetgenjim duke i mbushur mendjen vetes sa te mire e te zot qe jemi. :p Alfabetin turk nuk eshte se e beri ndonje shqiptar, me teper sesa u mor nje vendim qe nga nje alfabet i caktuar per te shkruar disa tinguj, te mund te perdoret nje tjeter alfabet per te shkruar te njejtet tinguj. U zevendesua alfabeti arab me ate roman.

Psh, fjala "Aki" dhe "アキ" lexohen identik njesoj. Per ta shkruar, ne rastin e pare eshte perdorur alfabeti roman, ne te dytin katagana.

Keshtu pra, Dr. ロス :p
 
Aki

Aki

Paint It Black
Hahahahahahah
Well...jo se ka shume ndryshime, turqit kan alfabet latin, vetem disa shkronja i kane te ndryshuara psh y lexohet j, j lexohet zh, c lexohet xh, disa i kane shtuar te behet me interesant me ü e ö e ğ(kesaj i thone g e bute dhe kur ndodhet brenda ne nje fjale eshte e pazeshme dmth nuk lexohet fare) e keshtu kane dashur te duken cool, ose mbase i ka mashtruar Samiu gjase ja u bera dicka te re :p
 
gurax

gurax

Pan ignoramus
Mashtrues ka qene dhe ai. Kur doli ndryshe nga te tjeret ai? :p

Nderkohe u kujtova.. po fjalet 'dyshek' dhe 'jastek', turke jane dhe keto? Po te hamendesoja do thosha qe jane turke. Po shqip kemi fjale ne per keto?
 
  • Like
Reactions: Aki
gurax

gurax

Pan ignoramus
Shtrati eshte krevati, keta jane ekuivalente. Shtrat eshte, me ngjan se ka lidhje edhe me foljen 'shtrihem', kane te njejten rrenje. Dhe vertet, edhe 'krevat' me tingellon si ... osmanisht, nese jo turqisht. Kurse dysheku une di qe eshte pjese e shtratit. 'Dysheku' prape me ngelet me pikpyetje.

"Te holla".. po, perdoret shpesh kjo fjale si sinonim per parate. Por a thua vertet qe s'ka tjeter fjale shqip per konceptin e mirefillte te parase? Te holla me duket me teper sikur eshte fjale qe mund te perdoret ne jeten e perditshme per sasi jo shume te medha parash - te holla, small change, dicka e shpejte. Por psh kur do te flasesh per nje banke, per nje artikull ekonomik qe flet per parane, etj... prape ketu sikur me mungon nje fjale.
 
V

VaPa

Primus registratum
Vis Elbasani said:
TURQIZMAT... Mjaft më! Zëvendëso këtu!

Kemi dhjetëvjetësha(dekada) që përpëlitemi me turqizmat, por ç’ti bëjmë gjyshërve apo nënave tona të moshuara…? Atëherë, na del si detyrë t’u mësojmë brezave të ardhshëm, por, duke e nisur nga vetja, se turqizmat mund të zëvendësohen me lehtësinë më të vogël, madje, në disa raste, me mbi një fjalë të pastër të shqipes. Ndonëse kemi edhe fjalë të përbashkëta me turqishten, pa harruar se ka marrë edhe turqishtja nga shqipja, duhet t’u japim fund, nëpër shkrimet, bisedat, apo ligjërimet tona turqizmave.

Le të shohim disa prej tyre, të cilat po i shoqëroj në kllapa me fjalën turke në origjinal(nga ku do të niset edhe renditja sipas alfabetit):

Turqizmi(fjala turke) – Shqipja

1. axhami(acemi) – i paaftë
2. adet(adet) – dok, zakon{por ky mund të jetë edhe sllavizëm}
3. aksham(akşam) – mbrëmje
4. allçak(alçak) – i ulët(kuptim figurativ)
5. alet(alet) – mjet
6. ane(anne) – nënë
7. avdall(apdal) – i marrë, budalla{kam dyshime mbi këtë të fundit}
8. asqer(asker) – ushtar
9. asllan(aslan) – luan
10. bahçe(bahçe) – oborr, kopsht
11. bakall(bakkal) – shitore
12. bajat(bayat) – i ndenjur
13. bajrak(bayrak) – flamur
14. badiava(bedava) – falas
15. behar(behar) – pranverë
16. belqim(belki) – ndoshta, mbase, druj/dro, kushedi
17. beze(bez) – copë, cohë
18. biçak(biçak) – thikë
19. bina(bina) – ndërtesë
20. birinxhi(birinci) – njësh{kuptimi fjalë-për-fjalë “i parë”, nga ‘bir’ – ‘një’}
21. bodrum(bodrum) – qilar
22. bojë(boya) + bojaxhi(boyacı) – ngjyrë + ngjyrues, lyerës(shih F.Sh.S.)
23. boll(bol) – shumë, mjaft
24. borxh(borç) – hua
25. bosh(boş) – i zbrazët
26. xhade(cadde) – rrugë
27. xhahil(cahil) – i paditur, analfabet
28. xham(cam) – qelq
29. xhambaz(cambaz) – [këtë nuk di ta zëvendësoj]
30. xhan(can) – shpirt
31. xhenem(cehennem) – ferr
32. xhenaze(cenaze) – i vdekur
33. xhenet(cennet) – parajsë
34. xhevap(cevap) – përgjigje
35. xhuma(cuma) – e premte
36. çakmaç(çakmak) – ndezës
37. çanak(çanak) – pjatë
38. çarshi(çarşı) – treg
39. çiftçi(çiftçi) – bujk
40. çirak(çırak) – ndihmës
41. çorbë(çorba) – supë
42. çyryk(çürük) – i kalbur, i prishur
43. dekik(dakika) – minutë, çast
44. damkë(damga) – vulë
45. dava(dava) – gjyq
46. dajë(dayı) – ungj
47. dede(dede) – gjysh
48. defter(defter) – fletore
49. deli(deli) – i çmendur
50. derman(derman) – zgjidhje
51. dert(dert) – shqetësim, problem
52. delenxhi(dilenci) – lypës
53. din(din) – fe, besim
54. direk(direk) – shtyllë
55. dyqan(dükkan) – shitore{pati përpjekje dhe nisi të gjente vend në vitet e diktaturës}
56. dynja(dünya) – botë
57. dushman(düşman) – armik
58. edepsëz(edepsız) – i pasjellshëm(nga “edep” – “sjellje”)
59. helbete(elbette) – sigurisht
60. ezmer(esmer) – zeshkan
61. fakir(fakir) – i varfër
62. fiqir(fikir) – mendim, mendje
63. fukara(fukara) – i varfër
64. garip(garip) – i çuditshëm
65. gajret(gayret) – përpjekje
66. gjol(göl) – liqen
67. gjyslyke(gözlük) – syze(nga “göz” – “sy”)
68. haber(haber) – lajm
69. hajde(hadi, haydi) – eja
70. hak(hak) – e drejtë
71. hakikat(hakikat) – e vërtetë
72. hall(hal) – gjendje
73. hallë(1.hala) – emtë
74. hala(2.hala) – ende, akoma
75. hata(hata) – gabim
76. hava(hava) – ajër
77. hajdut(haydut) – vjedhës
78. hajër(2.hayır) – e mbarë, mbarësi
79. hazër(hazır) – gati
80. hem(hem) – edhe
81. ime/imen(hemen) – tani në çast
82. hesap(hesap) – llogari(nuk jam i sigurt që kjo është shqip)
83. hiç(hiç) – asgjë
84. hile(hile) – dredhi, rreng, mashtrim
85. yzmet, yzmetçi(hizmet, hizmetçi) – shërbim, shërbyes
86. kaba(kaba) – i pasjellshëm
87. kanun(kanun) – ligj
88. qar(kar) – fitim
89. karar(karar) – vendim
90. karshi(karşı) – përballë
91. kasaba(kasaba) – qytezë
92. kasap(kasap?) – thertor, therës
93. katil(katil) – kriminel
94. kajmak(kaymak) – ajkë
95. qeder(keder) – dëm
96. qemer(kemer) – rrip mesi
97. kismet(kismet) – fat
98. qitap(kitap) – libër
99. kollaj(kolay) – i lehtë, i thjeshtë
100. qorr(kör) – i verbër
101. kuvet(kuvvet) – forcë
102. llagap(lakap) – nofkë
103. lezet(lezet) – shije, hijeshi
104. liman(liman) – port
105. llokëm(lokma) – kafshatë
106. mëhallë(mahale) – lagje
107. mavi(mavi) – bojëqielli, blu, e kaltër
108. merak(merak) – shqetësim, angështi, ankth
109. mide(mide) – stomak, bluajtës
110. mysafir(misafir) – mik, i ftuar
111. myshteri(müşteri) – klient{nuk jam i sigurt për rrënjën e kësaj}
112. namuz(namus) – nder
113. nejse(neyse) – gjithsesi
114. nishan, nishanxhi(nişan, nişancı) – shenjë, shenjues
115. njet(niyet) – qëllim
116. oxhak(ocak) – tymar(këtë e përmban edhe Fjalori i Shqipes së Sotme){kuptimi i drejtpërdrejtë i fjalës turke është janar}
117. odë(oda) – dhomë
118. ortak(ortak) – pjesëtar
119. ymër(ömür) – jetë
120. pazar(pazar) - treg{por kuptimi i parë i fjalës turke është e diel}
121. pelivan(pehlivan) – akrobat(nuk besoj të jetë fjalë shqipe kjo)
122. peqe!(peki) – mirë!
123. penxhere(pencere) – dritare
124. pis(pis) – i ndotur
125. pishman(pişman) – peng
126. rrahmet, rrahmetli(rahmet, rahmetli) – ndjesë, i ndjeri
127. rixha(rica) – lutje(të kam rixha = të lutem)
128. sahat, sahatçi(saat, saatçi) – orë, orëndreqës
129. sabah(sabah) – mëngjes
130. sabër(sabır) – durim
131. sadaka(sadaka) – lëmoshë
132. sade(sade) – haptas
133. safi(safi) – i kulluar, i pastër
134. sakllam(sağlam) – shëndoshë
135. sakat(sakat) – i çalë
136. saksi(saksı) – vazo
137. zanat(sanat) – art
138. sari[kjo përdoret shumë në Kosovë!](sarı) – i verdhë
139. sebep(sebep) – arsye
140. sepset(sepet) – shportë
141. serbes(serbest) – i lirë, i shpenguar
142. i sertë(sert) – i ashpër
143. sira(sıra) – radhë, rend
144. sofër(sofra) – vatër
145. sokaka(sokak) – rrugë
146. sallak(solak) – mëngjërash, i mëngjër
147. soj(soy) – 1.fis 2.lloj
148. surrat(surat) – fytyrë
149. syre(süre) – kohë{tani muslimanët e dinë kuptimin e kësaj fjale}
150. shejtan(şeytan) – dreq, djall
151. takat(takat) – fuqi
152. tallaz(talas?) – valë, dallgë
153. tamam(tamam) – drejt
154. taraf(taraf) – anë
155. taze(taze) – i freskët
156. telash(telaş) – ngatërresë
157. dembel(tembel) – përtac
158. tenha(tenha) – vend i qetë, qetësi
159. terezi(terazi) – barazpeshë, peshore
160. terbjet(terbiye) – arsim
161. ters(ters) – mbrapshti
162. teze(teyze) – emtë
163. topal(topal) – i çalë
164. torbë(torba) – thes
165. toz(toz) – pluhur
166. tuhaf(tuhaf) –çudi
167. tutkall(tutkal) – ngjitës
168. dyfek(tüfek) – pushkë
169. usta(usta) – mjeshtër
170. vakt(vakit) – kohë
171. vatan(vatan) – atdhe
172. jabanxhi(yabancı) – i huaj
173. avash, javash(yavaş) – ngadalë
174. jazëk(yazık) – mëkat
175. jeshil(yeşil) – i gjelbër
Click to expand...
 
Airbourne

Airbourne

Papirus rex
Gjuha jevgjite ka 29 germa...
a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z
SHQIPJA eshte SHUME me PERPARA.
 
You must log in or register to reply here.
Top