Made in Albania

Made in Albania

Te dashur miq...Gjitshka me posht esht marre nga revista klan, shkruar nga Blendi Fevziu.
Qe nje artikull mjaft interesant qe me zgjoi shume kujtime.
Shpresoj qe tju pelqeje
sinqerisht,
-B

Duke ndjekur pa shume vemendje, por padyshim me nje lloj kurioziteti te holluar debatet e shqiptareve ne internet, qelloi te ndeshja emrin dhe adresen elektronike te nje mikut tim te vjeter. Nje ish studenti te shkelqyer te matematikes, me te cilin me shume se sa studimet, na bashkonte para viteve '90te pasioni i stadiumit dhe ajo dritherima e cdo te diele mbasdite, kur "Dinamo" dilte ne fushe dhe ne e ndiqnim me nje ndjesi tashme te harruar. Pastaj mbasditet e bordures, kur me shume sesa profesoret, personazhet e bisedave tona te tensionuara qene futbollistet dhe kur debatet e thjeshta shnderroheshin ne disa beteja fjalesh, qe shume shpesh me duken si pararendeset e parlamentit te sotem. I kenaqur nga kjo rigjetje pas shume vitesh, i nisa nje mesazh te shkurter, duke besuar se ndryshimet dhe koha e larget duhet ta kishin zbehur disi ate kujtim te mrekullueshem te nje jete tjeter. Ne te vertete nuk ishte ashtu dhe miku im m'u pergjigj shume shpejt, duke kujtuar me nje saktesi te frikshme shume detaje dhe situata te harruara, duke nenvizuar absurditetin e kohes, por pa e fshehur edhe nje lloj nostalgjie. Nostalgjia normale qe ka cdo njeri per femijerine apo rinine qe nuk kthehet me. Kudo dhe sido qe te kene qene ato. Nuk e di pse pas mesazheve te para ai me sqaroi dicka per familjen qe kishte ne Boston, per dy femijet qe tashme po rriteshin dhe shqetesimin se pavaresisht shqipes se gjymtuar qe flisnin te dy, ndiheshin, pak ose aspak shqiptare.

Mesazhi tij, qe kishte brenda ne te vertete shume dhimbje, me kujtoi nje tjeter debat te gjere ne internet, po per te njejten teme: Sa e pranishme do te ishte Shqiperia tek femijet e emigranteve te vendosur tashme prej vitesh jashte dhe sa problem krijonte kjo tek prinderit e tyre? Me shume se sa nje pyetje, apo deshire e thjeshte, ajo shkonte shume me tej. Sa te lidhur do te ishin keta femije me prinderit e tyre, te formuar dhe te edukuar ne nje menyre krejt tjeter, peng apo rober te parimeve dhe filozofive te ndryshme? Pra sa mund te kuptoheshin ne nje bote te re, kur prinderit dhe femijet do te hynin me botkuptime thuajse diametralisht te kunderta. Ceshtje identitetesh mendova, ndersa miku im vijonte te me kujtonte plot skena te mrekullueshme te viteve te rinise, skena dhe detaje qe asnje nga femijet e tij nuk mund t'i kuptonte. Po cilat jane ato rrethana qe percaktojne identitetin e nje personi dhe sa te trashegueshme jane ne familje apo tek femijet? Dhe sa mund te ndihet njeriu i plotesuar, nese nje rrethane apo nje tjeter e ka privuar nga shume detaje apo ngjarje, per te mos thene botkuptime qe kane shenjuar femijerine e tij?

Veshtire per t'i dhene pergjigje. Qelloi qe ato dite te mesazheve sapo kisha mbaruar se lexuari nje liber te mrekullueshem, nje lloj eseje filozofike te titulluar "Identitete vrastare". Autori, nje shkrimtar i njohur libanez, qe ne moshen 27 vjecare ishte vendosur ne France dhe qe tashme po prej 27 vitesh jetonte dhe krijonte atje, Amin Malouf, shtronte pikerisht pyetjen me te thjeshte, por edhe me te komplikuar ne bote: Cfare jam une? Pergjigjia e pare do te ishte padyshim e shpejte dhe pa ndonje reflektim te madh, libanez. Kishte lindur dhe ishte edukuar atje. Bartete me vete nje pjese te mentalitetit dhe kujtimeve te asaj pjese te botes dhe mbi te gjitha e mbi gjithcka, ishte mjaft i lidhur me historine e vendit te tij. Por pergjigjia e dyte dhe me e menduar kerkonte me shume vemendje. Prej 27 vitesh jetonte tashme ne France dhe jeta pariziene ishte bere nje shprehi e tij. Jetonte si francez, mendonte si francez, e mbi te gjitha shkruante frengjisht. Ata qe e takonin e merrnin padyshim si te tille dhe menyra e te shprehurit dhe ajo e te menduarit ishin aq larg bashkeatdhetareve te tij. Akoma me shume femijet e tij flisnin thjeshte frengjisht dhe Franca ishte atdheu i tyre i vetem. E pra, cfare ishte realisht ai dhe cila ishte pergjigja me e sakte qe mund t'i jepte pyetjes se tij cfilitese?

I tunduar nga ideja e globalizmit, ai sqaronte apo linte te kuptohej se identitetet e kane humbur tashme kuptimin e tyre te pare e te dikurshem dhe se ajo qe konsiderohet si me e spikatura tek nje rrace apo kombesi, nuk mund te jete karakteristike e gjithe grupimit. Ideja se identitetet jane perzjere tashme dhe se tek gjithsecili mund te fleje pak nga origjinat e largeta, dilte here here ne tekst, duke shenjuar nje identitet te ri, por edhe shume interesant, ate te njerezve pa identitet te percaktuar. Thjeshte qytetare te botes, ose produkte te nje globalizmi qe sa vjen e rritet. Produkte te Coca Coles apo Philipsit, te Sony apo Gillete, te Versace apo Nestle. Qytetare te nje bote qe sa po vjen e po unifikohet dhe ku dallimet karakteristike te dikurshme kane mbetur shpesh si truke komerciale per te tunduar apo genjyer turistet e hutuar.

Por nese nje pjese e madhe e botes kishte filluar te bashkohej tashme prej vitesh ne kete grupim gjithnje e ne rritje, ne grupimin ku identitetet fillojne e zbehen dhe nuk luajne ndonje rol te spikatur; nese shumica e femijve te botes kishin filluar prej dekadash te rriten dhe te edukohen ne qytete dhe fshatra qe gjithnje e me shume i ngjajne njeri tjetrit, pavaresisht cepave te globit ku jane ngritur, per ne gjithcka ishte me e ndryshme. Jam i bindur se shumica e femijve te botes sot, ne momentin e ndergjegjesimit te tyre, kane se paku nje mori gjerash te njohura pavaresisht vendit ku rriten: luajne me topa qe mbajne marken Adidas, ulen perballe tavolinash ku kane prodhimet e Nestle dhe mbi to, shishet e Pepsit apo Coca Cola. Femijet e mikut tim kishin padyshim nje jete si kjo, por jo ai vete. I shenjuar me nje identitet te paster dhe tashme thuajse te harruar, me shume se sa produkt i globalizmit ne rritje, ai dhe pothuajse te gjithe ne qe qeme rritur para viteve '90te ne Shqiperi, ruanim tashme vulen e nje origjine te spikatur. Nje origjine qe na ben shpesh te ndihemi te afert, por pse jo edhe te larget dhe te pakuptueshem per femijet qe po rriten.

Nuk e di se sa te qarte e kisha kete vete ne koke, por me shume se kurre e ndjeva nje mbremje te mrekullueshme maji. Nje mbremje te fresket buze detit ne Durres, i tunduar nga ideja per te pjekur ne nje barbeky portative salcicet e nje firme tiranase te quajtur Hako, m'u desh te kaloja jo pak kohe me procesin e pergatitjes se saj. I pamesuar me zjarrin, besoj se shpenzova jo pak kohe dhe nje vardak me gazeta, per t'i dhene flake nje turre drush te lagur, te cilat nga ana e tyre, duhej te ndiznin dhe te pergatisnin disa grushta qymyr, mbi te cilat pritej te vendosej ushqimi qe do te piqej. Nuk e di se sa kohe humba duke ndjekur me shqetesim flaken qe here shfaqej e here zbehej, por ndoshta rreth nje ore pasi kisha hedhur shkrepsen e pare, flaka mori mbroth dhe une vendosa te shtoja mbi te disa kaci qymyr nga ai qe shitet ne cdo pike shumice te Tiranes. Pak minuta me vone, ndersa qymyri kishte filluar te skuqej dhe te merrte formen perfundimtare te nje barbekyje, nuk e di pse aroma e tij, ajo ere e rende dhe shpesh e padurueshme, m'u be befas e afert. Nje ndjesi e cuditshme me solli prane nje nga ato ditet e ftohta te femijerise, ose me mire te thuhet nje mbremje prej tyre. M'u duk se e rigjeta edhe nje here familjen time te mbledhur ne kuzhinen e ngushte ku bubullinte nje nga ato sobat 9 mije lekeshe me dru, pa emer dhe marke, dhe qe ne, si pothuaj gjithe shqiptaret e tjere, e mbushnim shpesh ne ditet e ftohta me qymyr. Duke shpresuar se nxehtesia do te qendronte me shume dhe se ne fund te fundit kjo ishte menyra me e mire per te kursyer dicka nga kater latat e druve, qe veshtire se mund te ishin te mjaftueshme per nje familje ne nje dimer te ashper. Nuk e di pse rijetova edhe nje here momentin kur soba mbushej plot me ate qymyrin e keq dhe te lagesht te Valiasit, i shnderruar ne ca forma vezake dhe qe nuk e di se perse quhej qymyr guri. Krejt inferior dhe i pakrahasueshem me ate tjetrin, qymyrin e drurit apo qymyrin qe mbante emrin "i Memaliajt". Nje asocim i cuditshem e lidhi eren e qymyrit me ate te cajit te malit, qe zjente ne cep te sobes ne cajnikun kinez prej alumini dhe qe sa here nxehej tej normales prodhonte nje shfryrje te zhurmeshme dhe pse jo te frikshme. Pastaj vinte era e bukes se thekur, nganjehere te djegur, qe jo ralle, per t'i shmangur kontaktin me pllaken e nxehte te sobes e vendosnim mbi mashen e gjate. I tunduar nga ai kujtim i mrekullueshem, por njekohesisht i mjere i femijerise, nuk e di pse m'u duk vetja krejt absurd perpara barbekyse portative, qymyrit qe e merrja tashme nga nje thes me etikete te shkruajtur bukur dhe salciceve qe prisnin ne krah shnderrimin e qymyrit ne prush. I gjendur mes dy situatave qe aq papritur dhe pabesueshem i kishte lidhur nje arome e rende dhe aspak e kendshme qymyri, mendova befas se nje asocim te ngjashem duhej te kishin me qindra mijera, ne mos me miliona shqiptare te tjere. A ka ndonje prej tyre, pyeta veten, qe nuk bashkon dot ne nje aromen e bukes se thekur ne sobe dhe jo ne theksen elektrike, eren e cajit te malit qe del nga nje cajnik i perveluar alumini dhe aromen e qymyrit qe prodhonte shpesh ne kuzhinat e vogla nje ajer te rende dhe mbytes? Veshtire, ia ktheva pergjigjen vetes, dhe nuk e di pse besova ate moment se ajo qe na shenjonte te gjitheve dhe qe na bente kaq te afert me njeri- tjetrin ishte pikerisht kjo. Ose disa dhjetra situata e detaje te tilla, krejtesisht tonat, qe kishin shenjuar nje pjese te rendesishme te jetes ose formimit shqiptar. Dhe qe ishin kaq te vecanta dhe kaq te ndryshme nga cdo situate ose detaj qe kishte shenjuar formimin e nje populli, ose disa popujve ne te njejten epoke me ate tonen.

Disa ore me vone, ndersa darka kishte mbaruar dhe mbi barbekyne portative qene fikur tashme edhe thengjinjte e fundit, telekomanda e televizorit me mbeti padashur ne nje stacion qe transmetonte nuk e di se si nje emision homazh per Tano Banushin. Nje emision i mrekullueshem qe risillte prane humorin e holle te shume viteve me pare, qe ishte as me shume dhe as me pak, humori i femijerise sime. M'u kujtua se si ngulesha para TVSH diten e shtune ne mbremje, kur sipas programit te saj ishte "Estrada ne ekran" dhe m'u duk se ende tani e kam te veshtire te perjetoj po ate kenaqesi te atyre dy oreve. A mund t'ia shpjegonte miku im femijeve te tij amerikane kete dhe a do ta kuptonin ata? Si do t'ua shpjegonte ate momentin kur i veshur si fotograf, Tano Banushi replikon me qytetarin qe nuk gjente fotografine e tij duke i leshuar batuten monumentale: "Gruan ta gjeta, femijet t'i gjeta, kur nuk e di ti vete ku je, ku ta di une!". Padyshim qe nuk do ta kuptonin dhe nuk eshte cudi qe nje moment apo tjetrin ta veshtronin me qortim. Qene te afte te kuptonin cdo njeri, ne cdo cep te globit, por jo babain e tyre te rritur ne nje lagje te ulet dhe me qerpic te Tiranes. I perkisnin nje grupi tjeter identitetesh dhe ashtu si ne nje tregim te mrekullueshem te Teodor Kekos, vetem me vone do ta kuptonin se i ati, miqte e tij, shume nga ne, i perkisnin nje identiteti dikur te spikatur, por tani ne zhdukje, atij te shenjuar me firmen e dikurshme, Made in Albania.
 

Blendi

Primus registratum
Re: Made in Albania

Edhe mua, s'eshte as ftohte sot.
Mu kujtua se te tubi i sobes, ishin te fiksuar ca tela (si dege)ku mund te varje rroba. Mu kujtua dhe ajo furnela e vogel elektrike me rezistence ku behej kafja. Mu kujtuan shishet e qumshtit te mbushura me uje qe ngroheshin ne diell te dritarja e banjes ne menyre qe te lante babi koken kur vinte nga puna ne vere...
Me te vertete qe rraca "Made in Albania" ka per te patur fatin e dinosaurve. Me vjen dhe keq se ishte koha kur shoku te ishte shok gjithe jeten. Une kalama isha po kam qelluar me kujtese.
Nje film me kartona na elektrifikonte nga gezimi, tani nuk kenaqemi me aq kollaj.
Nga Bostoni
Made in Albania
 
Re: Made in Albania

Shishe qumeshti? lol. Pse ore nuk kishit fucite e medha ju qe i mbushnit me uje?. Nje komshia ime kishte voza guri qe nga koha italianit qe i mbante ne oborrin e pasem, dhe im vella bashke me shoket e tij mistrec shkonin benin not aty ne vere. Ja pishinat hajde sajim hajde.
 

Blendi

Primus registratum
Re: Made in Albania

Fucine e kishim per te nxjerre rakine. katet e para kishin uje asokohe. <img src="/pf/images/graemlins/wink.gif" alt="" /> Shishet sa per t'a ngrohur ujin ne diell. Ekologji rrethanore.
 

arbi

Primus registratum
Re: Made in Albania

<img src="/pf/images/graemlins/frown.gif" alt="" />
 

jula

Primus registratum
Re: Made in Albania

<img src="/pf/images/graemlins/frown.gif" alt="" /> <img src="/pf/images/graemlins/smile.gif" alt="" /> Nostalgji.
JU keni permendur rrethanoret, skarsitetet...keto ishin shumica...mua me vjen nder mend nje pamje qe kam pare nje here ne jeten time dhe s'kam per ta harruar kurre: punetoret normiste te sixhadeve ne Vlore, tre gra ne cdo tezgjah, ritme pune histerike si Chaplin ne "Kohe moderne"...dy leke rroge...dhe sixhadet fantastike qe merrnin rrugen e eksportit.

E gjithsesi jam kunder mitizimeve te nje shoqerie te mungesave materiale, jam kunder idese se keto shoqeri kane me shume vlera morale, etj., etj. Perkundrazi: te varfer, shpirtngushte dhe...spiune.
shrug.gif
 

edda

Primus registratum
Re: Made in Albania

ime eme mbushte 2 legena t'medhenj dhe i linte n'oborr, kur kthehesh im ate nga puna, rreth ores 3, tek njani fuste ai kamet tek tjetri futesha une e baja gjoja not.
Po kur na vinte shitesja e bulmetit qe n'pike te sabahut, ora 7, n'shpi te pinte kaven e jepte ene i t'... n'banjo e pastaj ikte. Ime eme detyrohesh te lante banjon pastaj me ilaç rrobesh se im ate nevrikosesh e thonte "ç'jane kto katnare qe fut n'shpi po na myt era qelbet"

po kur mushnim shishet e coca coles, qe na prune gjermante kur erdhen ke metalurgjiku, me uje me ngyre

kur shoket e dajes qe vinin nga jashte me binin çimçakiza une baja si e para e lagjes ene ia jipja vetem atyne qe ishin ma t'medhenj se une per ti ngjall içik simpati.. dreq dreq kam qene
 

arbi

Primus registratum
Re: Made in Albania

<img src="/pf/images/graemlins/frown.gif" alt="" /> po pija freskuese me trendafil
cry.gif
 

Blendi

Primus registratum
Re: Made in Albania

Aaaaa! Pija freskuese me trendafil. Nuk e di per ke e ke ti, por ne si kalamaj te lagjes i shkulnim te gjithe trendafilat e bulevardit Zhan D'Ark (Buze lanes) qe nga ura e shkolles Vasil Shanto deri tek Shallvaret. I fusnim petalet ne shishe qelqi me uje, shtonim sheqer, i linim nja 4-5 dite ne diell dhe pinim "Shurup Trendafili".

Me guzhinjetat qe merrnim te Neshiraku benim karroca dhe patina druri. Luanim me pulla, kopaca, shtyllash, doce, topa gropash, topa rasash, raqi raqi kikiko, futboll me top llastiku 80ç...ne vere mbaj mend qe mami vinte nje zorre te cezma qe te lanim kembet kur mblidheshim ne shtepi se nxiheshim zhul nga lojrat.
 

arbi

Primus registratum
Re: Made in Albania

Fillimisht postuar nga Blendi:
[qb] Aaaaa! Pija freskuese me trendafil. Nuk e di per ke e ke ti, por ne si kalamaj te lagjes i shkulnim te gjithe trendafilat e bulevardit Zhan D'Ark (Buze lanes) qe nga ura e shkolles Vasil Shanto deri tek Shallvaret. I fusnim petalet ne shishe qelqi me uje, shtonim sheqer, i linim nja 4-5 dite ne diell dhe pinim "Shurup Trendafili".

Me guzhinjetat qe merrnim te Neshiraku benim karroca dhe patina druri. Luanim me pulla, kopaca, shtyllash, doce, topa gropash, topa rasash, raqi raqi kikiko, futboll me top llastiku 80ç...ne vere mbaj mend qe mami vinte nje zorre te cezma qe te lanim kembet kur mblidheshim ne shtepi se nxiheshim zhul nga lojrat. [/qb]
pikerisht ajo ishte pija qe thoja. po shpatash me lagje a luanit ne ishim ters se ishim pak femije ne lagjen tone dhe gjithmone e hanim.
 

Blendi

Primus registratum
Re: Made in Albania

Isha komandant ca kohe. Kisha nje shpate te gjate me derrase nga arkat e bukes. Por kjo ishte me vone, kur isha rritur pak. Kur isha me i vogel (klasa 3te) isha ushtar i thjeshte, shkonim tek rifuxho e lagjes armike per te vjedh "armatimet". Nje nate na ruajten "armiqte" dhe na mbyllen daljen e rifuxhos kur ishim brenda. Ishim nja 6 veta qe uleritem e qame deri sa na degjoi nje grua ne ballkon. C'te te them!
cry.gif
<img src="/pf/images/graemlins/laugh.gif" alt="" />
 

Eri

Primus registratum
Re: Made in Albania

O cuna ca boni kshu mer jahu !!!
Po pasha Zotin na bote me nostalgji te modhe mer amon.S'ma do mendja qe te kete kalamo qe si ka provu iher kto gjona. Ne hypnim neper peme dhe i kpusnim deget qe te bonim harqe dhe per shigjeta perdornim ato shkopinjte e grilave te drurit. Neteve te dimrit mblidheshim tek nje cep pallati qe ishte ne ndertim e siper dhe piqnim patate dhe geshtenja... Amon ca gzimi qe ishte edhe pse nuk ishte shume ai qejfi i te ngrenmit sesa prania e nje grupi shokesh qe sot jane shperndare si pluhuri neper ere dhe ajo qe i ka ngelur eshte vetem kujtimi. Blendo edhe une kom qene komandanti i ushtrise dhe kur ishim te vegjel kom qen "me i forti lagjes" <img src="/pf/images/graemlins/smile.gif" alt="" /> <img src="/pf/images/graemlins/smile.gif" alt="" /> <img src="/pf/images/graemlins/smile.gif" alt="" /> . Mua me pat sjell babi nje pistolete loder nga ato qe benin zhurme sepse i pellciste baruti, por ishte si pistolete origjinale, e rende, metalixato dhe sa here e mbaja nga mbrapa si noi i fort mu dukte vetja si vandami te dollari.(van dami te dollari eshte met bega si karateist)...

nejse... ika tani un se kshu per llafe te morim ne qafe ne ...por ama ku eshte njoni nuk eshte tjetri.
 

edda

Primus registratum
Re: Made in Albania

Fillimisht postuar nga aRBi:
[qb] <img src="/pf/images/graemlins/frown.gif" alt="" /> po pija freskuese me trendafil
cry.gif
[/qb]
Kalamoja hecni t'gjithe ke shpija ime se kam une pije me trondafil. Te len nje shije t'omel n'goje, ke qejf, çar eshte pepsi ne coca para kesaj mor jahu
goofy.gif
 

edda

Primus registratum
Re: Made in Albania

Po kur na turreshit mrapa me na ngrit fustanin, faqezinj
smash.gif

Mbaj mend qe ishin nje grup çunash qe mçifeshin tek pallati perballe shkolles ene kur ne (ishim nje grup gocash) kalonim anej na turreshin per t'na ngrit fustanin. O Zot ku na shkonte britma! Une thuj qe du t'shkoj n'shkolle me pantallona, ime eme m'vishte po fustanin e perparesen
cry.gif
 

Blendi

Primus registratum
Re: Made in Albania

Sa qenke rritur! <img src="/pf/images/graemlins/laugh.gif" alt="" /> lol Nuk isha une jo. Une nuk i ngrija fustanin, por kur mblidheshin te shkallet qe te ndrronin letra cumcakizi, i sulmoja, ia rrembeja librat ku mbanin letrat dhe ia flakja nga kati i trete. <img src="/pf/images/graemlins/laugh.gif" alt="" />
Sa bukur!

Merrnim nje vide dhe dy bullona dhe i filetonim vides nje bullon nga secila ane. Linim pak hapsire midis dy bullonave qe e mbushnim me barut (barut i thençin) nga shkrepset. I lidhnim nje qese dhe i flaknim ne ajer, kur binin ne toke, pingul, pellcisnin dhe benin tym.

Po karbitin e pashuar e mbani mend? Po kur shkrinim kallaj ne kuti konservash dhe derdhnim thika, format i benim ne balte te bute.

Po kur u rritem pastaj qe fillum tu gjujt gocat e lagjes? Apapa!!!
 
Re: Made in Albania

Sic duket cunat e lagjes sime kane qene me te zgjuar, se ne vend qe te na ngrinin fustanin fshehurazi, lunin me Doktora. Muahahah, c'i punonte Tani gocave, i prekte lart e poshte me ja gjet semundjen. Mua gjithmone infermiere me binte per hise, se ato kishin frike mos u binte me llastiqe im vella. Kur vinte puna per te prodhuar llastiqet behej nami. Deri ne nje jave mund te shkonte kerkimi per nje "bige" qe ishte e forte po dhe me forme perfekte.

ATo te medhenjte e lagjes, kepusnin ndonje lule, dhe me dergonin t'ja coja cifteve qe putheshin ne nje cep te rrugices. PAstaj me kerkonin llogari se cfare kisha pare. A ja kishte zberthyer ai bluzen asaj apo jo etj <img src="/pf/images/graemlins/laugh.gif" alt="" /> <img src="/pf/images/graemlins/laugh.gif" alt="" />
 

AnaBlue

Forumium maestatis
Re: Made in Albania

Fillimisht postuar nga Blendi:
[qb]I fusnim petalet ne shishe qelqi me uje, shtonim sheqer, i linim nja 4-5 dite ne diell dhe pinim "Shurup Trendafili".
[/qb]
Harrove limontosin qe mbante ngjyren e trendafilit te fresket dhe jepte paksa shijen e tharte. <img src="/pf/images/graemlins/laugh.gif" alt="" />
 

Goca

Primus registratum
Re: Made in Albania

<img src="/pf/images/graemlins/frown.gif" alt="" />
 
Top