Gjenetika.

Noe

Primus registratum
Gjenetika.

Jam shume i interesuar per Gjenetiken si teori, di diçka rreth kesaj teorie,por jam shume i interesuar te mesoj sa me shume.
Ju lutem kush eshte i interesuar rreth kesaj teme te postoj.
Ju faleminderit.
 

assassino26

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Edhe une gjithashtu.Do isha kurioz te dija a ka ndryshime te medha gjenetike,midis 1 njeriu me ngjyre dhe 1 te bardhi.Po midis 1 majmuni dhe 1 njeriu me ngjyr?Ku jane me te medha,midis MAjmunit dhe njeriiut me ngjyre apo midis te berdheve dhe njerzve me ngjyre.
Ju flm per pergjigjet tuaja
 

Diavolessa

Valoris scriptorum
Re: Gjenetika.

Fillimisht postuar nga KLPD:
[qb] Po e hap kete teme me vete pasi tema e hapur nga Shpetimtari ne 28 Qershor, 2003 13:30 eshte e mbyllur.

Shpetimtari shkruajti:
Jam shume i interesuar per Gjenetiken si teori, di diçka rreth kesaj teorie,por jam shume i interesuar te mesoj sa me shume.
Ju lutem kush eshte i interesuar rreth kesaj teme te postoj.
Ju faleminderit.
Ne pergjigje te kesaj:

Njeriu perbehet, ashtu si te gjitha organizmat, nga qeliza. Ne natyre mund te gjejme shume lloje qelizash. Njeriu vete perbheet nga afersisht dhjete trilion qeliza te cilat jane gjithashtu te shumellojshme. Kemi qeliza truri, qeliza gjaku, qeliza lekure etj etj.
Me poshte nje bakterie e quaktur E.Coli(vizatim skematik).

cell-ecoli.gif


Ne berthamen e kesaj qelize duket DNA (=desoksiriboze acid nukleinik). DNA mendohet te jete percjelles i vetive tek pasardhesit e kesaj qelize. Gjithashtu ne berthamen e nje qelize kordinohen te gjitha proceset qe ndodhin gjate jetes se kesaj qelize.
DNA-ja e nje qelize eshte e ndare ne penjeza te cilat quhen kromozome. Keto penjeza jan te perdredhura ne formen e nje spirali, ose me sakte ne formen e nje heliksi (spiral i dy penjezave).
Ne rastin e njeriut, ne berthame te qelizes ndodhen 46 kromozome. Te gjitha kromozomet jan te ndara ne cifte, pra ne rastin e njeriut kemi 23 cifte. Psh. tek njeriu, cifti numur 23 i kromozomeve permban, nder te tjera, informacionin e gjinise (mashkull/femer).
cell-dna.jpg

Ne qofte se e veshtrojme me te zmadhuar nje penjez DNA-je, shofim se DNA-ja perbehet nga 4 base-cifte:
Adenine
Cytosine
Guanine
Thymine
cell-ladder.gif

Penjezat e DNA-s lexohen nga nje enzim, i ashtuquajturi RNA-/DNA-polimeraze, dhe mbas leximit fillon procesi i prodhimit te aminoacideve, te cilet mund te jene te shume llojshme dhe me funksione te ndryshme si psh enzime per te katalizuar nje proces tjeter.
Duke u bazuar tek funksioni qe kane, definojme qe nje grup base-ciftesh, qe mbas leximit te tyre, sherbyen per te njejtin proces quhen nje gjen.
evolution-gene.gif

Pra cdo gjen ka nje funksion. Shkenctaret per momentin po mundohen te pershkruajne/perkthejne te gjitha gjenet e qelizave te njeriut dhe te percaktojne funksionin e tyre. Tek shume organizma te tjera ky percaktim eshte bere i plote dhe me ane te manipulimit te gjeneve te psh bakterieve shkenctaret mund te ndryshojne vetite e ketyre bakterieve. Psh me ane te nje manipulimi gjenetik nje lloj bakterie fillon te prodhoje enzime te cilat perzihen neper ilace rrobash dhe rrisin efektivitetin e ilacit duke i lare rrobat paster edhe ne temperatura te ulta.

PS. Ky ishte nje spjegim shume i shkurter dhe i permbledhur. Proceset e berthames qelizore jane shume komplekse. [/qb]
 

Diavolessa

Valoris scriptorum
Re: Gjenetika.

Per shkak te disa ankesave dhe keqkuptimeve per kete teme, po sjell ca materiale ne italisht!

Genetica Branca della biologia che studia le caratteristiche del patrimonio genetico e si occupa dei meccanismi dell'ereditarietà, dell'effetto dei geni sullo sviluppo degli organismi e dei sistemi di regolazione genica all'interno della cellula. Un recente campo di indagine della genetica è la formulazione di una mappa genetica della specie umana (vedi Progetto Genoma Umano). La genetica ha forti correlazioni con la biologia molecolare, attraverso la quale si cerca di comprendere le strutture molecolari da cui i geni sono formati. Particolari campi di interesse di questa disciplina sono la genetica medica, con la quale si cerca di chiarire l'insorgenza delle malattie genetiche, la genetica dello sviluppo, che indaga sui processi genetici alla base del differenziamento di cellule e tessuti nel corso dello sviluppo embrionale, l'immunogenetica, che si occupa dei geni che controllano il complesso maggiore di istocompatibilità, i cui effetti si svolgono sul sistema immunitario.
 

Diavolessa

Valoris scriptorum
Re: Gjenetika.

La genetica trova le sue origini negli studi del monaco austriaco Gregor Mendel, risalenti alla metà dell’Ottocento. Mendel effettuò incroci tra linee pure di pisello che presentavano una serie di caratteri opposti (seme liscio o rugoso, pianta alta o nana, fiore bianco o rosa ecc.) e, in base ai risultati ottenuti in questi esperimenti, arrivò alla formulazione delle regole che descrivono le modalità con cui i caratteri vengono trasmessi alla generazione successiva. In particolare, Mendel osservò che i fattori responsabili dei caratteri erano sempre presenti in coppia, ma solo uno dei due membri della coppia veniva trasmesso alla generazione successiva; inoltre, egli concluse che tali fattori venivano ereditati come unità separate, ognuno indipendentemente dagli altri.
Ciò che contraddistinse il lavoro di Mendel fu anche il tipo di approccio con cui egli affrontò i suoi esperimenti: infatti, per la prima volta egli applicò sistemi statistici per estrapolare leggi di carattere generale dai dati di cui egli disponeva. Nel 1865, Mendel presentò il suo lavoro alla Brunn Natural Science Society, ma non riuscì a destare l’interesse dei partecipanti, più coinvolti al dibattito sull’Origine delle specie (1859), pubblicato alcuni anni prima dal naturalista inglese Charles Darwin.

APPROFONDIMENTO

Cavalli Sforza: Le distanze genetiche
Classificazione genetica e analisi dei dati storico-culturali convergono nelle metodologie di ricerca di un’ambito multidisciplinare come quello della genetica di popolazioni. L’individuazione di particolari frequenze statistiche all’interno del patrimonio genetico di un popolo può talvolta significativamente coincidere con la presenza in quel popolo di una distinta espressione linguistica, o con le peculiarità del percorso storico di quella civiltà. Il concetto di distanza genetica mostra come l’eterogeneità della composizione genetica sia spesso molto più spiccata all’interno di aree molto limitate, che tra regioni o continenti molto distanti fra loro: Luigi Luca Cavalli-Sforza, uno dei massimi esponenti della genetica di popolazione, mostra come questo principio scardini fin dalla base le teorie dell’esistenza di una discriminazione razziale su basi scientifiche.

Per momentin kaq...Te gjitha do i perkthej ne darke.

Diskutim te kendshem!
 

Odea

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Fillimisht postuar nga Peshkatari 27:
[qb] Edhe une gjithashtu.Do isha kurioz te dija a ka ndryshime te medha gjenetike,midis 1 njeriu me ngjyre dhe 1 te bardhi.Po midis 1 majmuni dhe 1 njeriu me ngjyr?Ku jane me te medha,midis MAjmunit dhe njeriiut me ngjyre apo midis te berdheve dhe njerzve me ngjyre.
Ju flm per pergjigjet tuaja [/qb]
Peshkataro, me duket se kete postim e ke venos me shume si ironi se sa kuriozitet lol.

Mgjth do te te pergjigjem. Si njerezit me ngjyre ashtu edhe ata pa ngjyre, ne fund te fundit njerez ngelen ose me mire ti therrasim me emrin shkencor, homo sapiens. Perderisa ata futen tek e njejta familje, atehere jane te gjithe te njejte nga konstruksioni i pergjithshem por qe te gjithe ndryshojme nga njeri-tjetri per arsye te disa vecorive specifike qe secili permban. I vetmi ndryshim midis njeriut te bardhe dhe atij me ngjyre eshte sasia e madhe e melatonines ne trupin e te ziut. Kurse per sa i perket raportit te DNA-se se majmunit dhe atij njerezor thuhet qe ngjashmeria e DNA-se eshte 90-95 % a dicka e ketille se se mbaj mend mire tani.
Dmth DNA-ja e majmunit eshte 90-95% si e jona.

Nuk jane bere studime te tipit qe ti po kerkon por mendoj qe te zinjte kane ca gene me shume majmune se sa ne. Duket qe nga nofulla e theksuar apo syte e zinj kopjo si majmunat, si dhe edhe sjellja e tyre me ata ngjason...lol


Odea
 

Wii

Grupi i të moçmëve!
Re: Gjenetika.

ndryshimi ndermjet njeriut te bardhe dhe te zi eshte thjesht ne menyren se si disa gjene shprehen me shume ne njeren rrace se sa ne tjetren.perndryshe po te kishte ndryshim ne sekuenza(vendosje te bazave ne zhinxhirin e adn),ne projektin "gjenoma njerezore" qe perfundoi do te merreshin nje njeri i bardhe dhe nje i zi.
me sa di une kane nxjerrur vetem nje sekuenze.
 

arbi

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Gjenetikisht nje i bardhe ndryshon nga nje i zi aq sa ndryshon nje i brun nga nje flokekuq e shume me pak se c'ndryshon nje albin nga nga nje brun.
 

Noe

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Falenderoj Diavolessen per pergjigjen e dhene dhe meqenese me te vertete me ka interesuar kjo teme jo keshtu siç trajtohet nga anetare te tjere te diskutimit do t'ju isha shume mirenjohes nqs me informoni nese ka ndonje liber ne qarkullim per Gjenetiken dhe ku mund ta gjej?
 

Darien

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Shpetimtari,

Libra ka shumë; varet se për çfarë të duhet ty. Në ç'gjuhë e do? Sa ke dëshirë të mësosh për gjenetikën?
 

Noe

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Faleminderit Darien.
E para dihet ne gjuhen e mamase dmth Shqip, e dyta ne gjuhen e babait dmth Anglisht.
 

Darien

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Më thuaj dhe pjesën tjetër, Shpetimtari: për ç'qëllim interesohesh; kot për kuriozitet, apo ke ndërmend t'u futesh studimeve? In other words, how much detail do you want?
 

eri03

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Me sa di un ne nje studim te bere edhe gjenetika peson mutacione dhe kjo ka te beje pastaj me njerezit me ngjyre p.sh afrikanet ngjajne me shume me nje majmun sesa me nje te bardhe kjo verehet nga gishtat e duarve relativisht shume te gjate nga artikulimi jo i paster i fjaleve nga menyra e te ngrenit e nga tiparet e lekures nofulla, sy, hunde. Pra njerezit me ngjyre ne afrike kane perafersi gjenetike me shume me nje majmun sesa me nje te bardhe.
 

genci#2

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Life. The Science of Biology. Fifth Edition. Only PartTwo:"Information and Heredity". William K. Purves
Gordon H. Orians
David Sadawa
H. Craig Seller
1998 by Sinauer Associates, Inc.
 

assassino26

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Faleminderit shume te gjitheve qe me kthyen pergjigje...Faktikisht isha shume dyshues rreth kesaj ceshtjeje.Faleminderit qe me ndricuat sadopak
 

Odea

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Darieno, shume interesant ai artikulli. Ai websiti ishte plot e perplot me artikuj shume shume interesant. Thank you qe na e dhe :thumbsup:

Tani, per temen. Edhe une ne shqiperi kam degjuar qe grate kur jane shtatzana duhet te hane sa me shume perime dhe fruta pasi e zbukurojne shume femijen dhe e bejne te shendetshem.
Mbaj mend kur tezja ime ishte shtatzene dhe une gjithmone i qeroja karrota qe ti hante se doja qe ta kisha nipcen te bukur si veten time /pf/images/graemlins/laugh.gif
Nje sy shtrem, nje kom te caplume, te bukur ne kulm me mo lol

Se tallem po ho. Darieno, nje ankim kam rrusho.
Mire une e ti qe dime anglisht mire, por ka shume te tjere ketu qe nuk posesojne te njejtin nivel anglishteje si ne per te lexuar artikuj te atille qe i perkasin shkences.
Keshtu qe nqs ke mundesi heres tjeter jep nje permbajtje ose nqs ske mundesi, me thuj mu se e boj une /pf/images/graemlins/laugh.gif


Odea :wave:
 

Guest
Re: Gjenetika.

Ej ej... Stop a moment dhe mendoni nje cike. Se po te ishte aq e thjeshte kodi gjenetik nuk do ekzistonte. Kemi te bejm me ndryshime, mutacione tek nje individ.Por kjo nuk do te te thote qe e njejta gje gje ndodh me cdo individ.
Ky ndryshim qe ndosh ndodh per qellime te nje pershtatjeje sa me efikase.POr pasuria gjenetike eshte e njejte.
Psh gjeni qe percakton ngjyrene syve eshte i 1 por shfaqet ne shume forma te tjera,si sy kafe ,blu....Kjo vjen si pasoje e aktivizimit te ketij aleli ne momentin e duhur dhe jo te nje tjetri.
Femija detyrimisht i ngjan prinderve(gjenotipi do jete i njejte me ate te prinderve, nuk duhet pare vetem fenotipi).
 

Darien

Primus registratum
Re: Gjenetika.

Fillimisht postuar nga Odea:
...Darieno, nje ankim kam rrusho.
Mire une e ti qe dime anglisht mire, por ka shume te tjere ketu qe nuk posesojne te njejtin nivel anglishteje si ne per te lexuar artikuj te atille qe i perkasin shkences.
Keshtu qe nqs ke mundesi heres tjeter jep nje permbajtje ose nqs ske mundesi, me thuj mu se e boj une /pf/images/graemlins/laugh.gif

Odea :wave:
Odea,

ke shumë të drejtë me këtë ankesën, po unë s'kam ç'bëj se aq kohë kam; mund të shohësh që ka raste s'dukem në forum për një javë e më tepër

ti kur shef ndonjë artikull që e kam postuar, po t'u duk se ia vlen mundimi, shkruaje një përmbledhje, ta kam dhënë lejen
/pf/images/graemlins/smile.gif
 
Top