E verteta, absolute apo relative!

zog

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Fillimisht postuar nga Truth_Matters:
[qb]
asnje gje nuk ka absolute ne toke. perveç ndoshta te IDESE.
Po kjo qe the ti eshte absolute??? /pf/images/graemlins/wink.gif

Nqs mendon se asgje nuk eshte absolute, atehere te lutem pergjigju pyetjes qe bera me siper, se kur qenka relative veprimi i perdhunimit? Une them se ajo eshte e vertete absolute qe eshte gabim. Nqs ti mendon se ka ndonje rast kur ajo mund te quhet e drejte, na e thuaj!

Gjithashtu mendo pak per theniet me poshte:

1. 1+1=2
2. Zogu do te vdesi nje dite.

A jane keto thenie absolute? [/qb]
ajo qe thashe une behet absolute po te behet KONVONSION. si me thene tjeterlloj po te biem dakort njezeri, po siç kemi rene per kete qe 1 + 1 = 2.

po siç kemi rene gjithashtu qe xhakonda e leonardo da vinçit eshte tabllo me vlere te pakonsiderueshme. etj, etj.

pra; pra qe diçka te jete absolute PER NJERIUN duhet perpara te biem ne nje MARREVESHJE (convention).

si dhe une nuk do vdes (do marr fund), jo por veç do transformohem ne koske. e mbas mijera ose miliona vitesh kocka ime ne bashkepunim me agjentet atmosferike e kimike do te jape xhevahir. hehe!

pastaj dhe feja nuk e pranon jeten tokesore si te fundme, njeriu e vazhdon udhen ne qiell, apo jo ?
 

disku

UNI
Re: E verteta, absolute apo relative!

pastaj dhe feja nuk e pranon jeten tokesore si te fundme, njeriu e vazhdon udhen ne qiell, apo jo ?
:lol: Analogji e perkryer :lol:
Qielli edhe toka jane 1 si Skenderbeu me ushtaret e tij.
- Pse ky edhe une a s'ina nji? :lol:
 

AnaBlue

Forumium maestatis
Re: E verteta, absolute apo relative!

Nuk me bie ndermend ndonje gje absolute per tani. Cdo gje eshte ne imagjinaten tone, ashtu sic e perceptojme, mendojme ne dhe e quajme te vertete sepse eshte ideja jone e tille, por per dike tjeter mund te jete nje genjeshter me bisht. Jemi rreth nje sistemi referimi qe 0 e jona eshte nje shifer per dike tjeter.
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

ajo qe thashe une behet absolute po te behet KONVONSION. si me thene tjeterlloj po te biem dakort njezeri, po siç kemi rene per kete qe 1 + 1 = 2.

po siç kemi rene gjithashtu qe xhakonda e leonardo da vinçit eshte tabllo me vlere te pakonsiderueshme. etj, etj.

pra; pra qe diçka te jete absolute PER NJERIUN duhet perpara te biem ne nje MARREVESHJE (convention).
1+1=2 eshte e vertete jo sepse kemi rene dakord ne, por sepse aq bejne po t'i mbledhesh.

Nqs e verteta percaktohet nga marreveshja qe bejne njerezit, atehere te mjeret ne.

Pastaj, asnjehere nuk bihet dakord ne gjithe boten per te njejten gje. Ne kultura te ndryshme, gjerat shihen ndryshe.

A do te thote kjo qe s'ka te vertete absolute?

Kjo eshte si puna e ligjit te rendeses, ai ekziston pavaresisht nga ndergjegja jone, duam apo s'duam ne, biem apo s'biem dakord me te.
 

Jona H

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Kjo puna e te vertetes eshte si ajo shprehja, Hajde luajm...po ca mendsh.
Sepse nese flasim per gjera konkrete, arsyetimi ka faza:
1)a kemi te bejme me dicka materiale(te prekshme, te vertetuar, vizualisht e mundshme.
2)Nje forme abstrakte, qe secilit i jep mundesine per ti dhene formen(vertetesine) qe do ose te enes qe ka.
Pra me fjale te tjera gjerat mund t'i bejme te thjeshta.Nje pyetje.Nga se ju lind pyetja, a eshte e verteta absolute? Ka nje ngacmim te. Cili eshte ngacmimi.
Nese mua me lind nje pyetje brenda vetes, s'pyes veten a eshte e verteta absolute, por merrem me thelbin. Nje rast konkret.A eshte e vertete qe Shqiperia eshte ne shtet ne kontinentin e e Europes????Sigurisht qe po. Ketu s'ka vend per dyshim. S'mund te besh pyetje ne ajer, thjesh per hir te te berit filozofi te pakuptimte. Cdo pyetje ka nje pergjigje, por ka eshe nje pike nisje, ngacmin ne vartesi te pyetjes konkrete, mund ose s'mund te thuash eshte e verte e pakundershtueshme ose kur arsyetimi dhe faktet s'jane te mjaftyeshme per te thene"Eshte e verte", jemi ne dyshim apo ne ate qe ju po e qyani te vertete relative.Per mua s'ka te vertete relative, por mund te kete me shume se nje pergjigje per nje pyetje, kjo se ben relativ e te verteten e ben thjesht prizmatike, pra varet nga cili kendveshtrim e sheh po te njejtin prizem por sheh njgjyra te ndryshme.Per mua termi e verte relative s'eshte fort i sakte.
Kaq kisha...po ka ndonje pyetje garantoj pergjigje te vertete dhe jo relative :wink:
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

DDD,

Truth kjo tem ska asnje ndryshim nga Ateistet apo gjitha temat qe thone ka zot apo ska zot. Na jane bere bajate
Sa per dijeni, kjo teme (meqe e hapa une) e ka burimin nga shume e debatueshmja "Teoria e Relativitetit".

E = MC^2, shfaq raportin e energjise me masen dhe shpejtesine, dhe eshte nje formule.

Kjo u perdor nga Ajnshtajni si fillim, dhe te tjere me pas per te "vertetuar" relativitetin ne cdo fushe te jetes.

Per arsye te abstraktizmit te shembujve te Ajnshtajnit me trenat qe levizin me shpejtesine e drites, dhe pamundesine per te riprodhuar ne realitet ato shembuj, kjo teori u zbatua nga mjaft njerez per te thene qe cdo gje eshte relative, duke perfshire edhe moralet, apo ato norma qe per mjaft njerez jane absolute.

Pra, me pak fjale eshte nje perpjekje per te quajtuar te bardhen te zeze, dhe te zezen te bardhe, ne menyre shkencore.

E = MC^2, s'ka te beje absolutisht me relativitetin moral, apo ndonje lloj tjeter relativiteti. Ajo thjesht shfaq nje raport te energjise me masen dhe shpejtesine, dhe ne fund te fundit eshte TEORI. Teorite qe vertetohen quhen ligje, ky s'eshte ligj.

Nga kjo DDD, mori shkas hapja e kesaj teme.

Mjaft njerez sot, nuk besojne me se e verteta mund te jete absolute. Eshte e vertete, sic pranova, qe ne mjaft raste varet nga sistemi i references, kushtet, etj, etj, por si shpjegohet qe duhet te kerkojme kushtet me anormale per te hedhur poshte ate qe ndergjegja deshmon?

Nese nuk ka te vertete absolute, atehere pse gjykojme qe Hitleri beri gabim ne L2 Boterore, apo Serbi ne Kosove?
 

zog

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Fillimisht postuar nga THC:
[qb]Nese mua me lind nje pyetje brenda vetes, s'pyes veten a eshte e verteta absolute, por merrem me thelbin. Nje rast konkret.A eshte e vertete qe Shqiperia eshte ne shtet ne kontinentin e e Europes????Sigurisht qe po. [/qb]
jo lal sepse kemi rene dakort, ose MARRE SI TE TILLE, qe kontineti filan fistek qe fillon ketu e deri aty, quhet europe, e prandaj shqiperia ndodhet ne te.

kosova eshte e vertete deri sa te mos quhet me keshtu, neser po te quhet dardani, ajo s'eshte me e vertete. jougosllavia s'eshte me e vertete. gjithashtu edhe plot ligje te fizikes e matematikes.

njerezit e mernin token te sheshte, per te vertete. bile dhe matematika kur u shpik toka merrej e tille.

ne i themi 2 e romaket II, e keshtu me rradhe, te gjithe shprehemi me gjuhen tone te cilen e marrim per te vertete, deri sa ndeshim nje te huaj i cili perdor gjuhen e tij, atehere na duhet nje e vertete e perbashket deri kur te takojme edhe nje te trete person, e keshtu pa fund.

por edhe jeta, pra ajo qe quajme materie mund te jet veçse ENDERR (te cilat mos harroni per momentin qe zhvillohen na duken ose i marrim per te verteta). dhe bile neqofte se besojme se ka nje zot kreator te gjithesise, atehere ka gjasa qe edhe jeta qe bejme te jete enderr, pra ti permbahet ligjeve te caktuara (siç biles na meson shkenca) siç ndodh ne nje loje ne kompjuter, ku te gjitha figurinat jane te percaktuara qe me pare ose gjate kohes qe luhet, por nga AI qe e zhvillon lojen e jo nga vete perzonazhet e saj.
 

Jona H

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Me fal se ta kisha nisur tek mesazhet personale.

Prandaj po them...Thelbi i asaj qe mendoj une eshte:
Behu konktet kur pyet veten dhe te tjeret;
Mundohu te jesh sa me i qarte ne gjerat qe do dhe di;
Mos kompliko pyetjen;
Redukto te ngjashmet;
Perfundimi, le te jete me shume se nje, por ama ESHTE, EKZISTON, FORMULOHET...materializohet, emertohet, mbiemerzohet apo shumefishohet jane komplikime te tepruara.
Ida eshte qe njeriu te lehtesohet jo te mbingarkohet me pyetje te shumeta.
Nise nga ngacmimi fillestare.
Kush eshte pyetja????
Dhe rruges perfundimi sa do abstrakt, fizik, metafizik, material(ka nje emerues te perbashket).
Me thuaj ca kerkon te vertetosh pastaj diskutojme a eshte perfudimi e vertete absolute apo jo? Po keshtu ne ajer, pa fillim, pa mes, pasubjekt, paform...kot dmth, hajde themi noi llaf, sa per te thene.
Po te bej une nje pyetje.
Sa dimensione ekzistojne?
 

zog

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

dimensione sa te dush ti, ne matematike mjaftojne TRE, gjeresi, gjatesi, lartesi dhe u kry. por dhe pa keto jetohet si ne amazoni, nuk eshte dimensioni i vertete por individi. eshte ai qe zgjedh.

une mendoj se ne nje bote te vertetash ABSOLUTE, nuk mund te jetohet, ngaqe IMAGJINATA vdes. pra sa me pak te tilla, ose aspak, aq me mire per ne.
 

S6T6N6

Forumium maestatis
Re: E verteta, absolute apo relative!

Per mendimin tim gjithkush ka te verteten e tij absolute e cila mund te jete e ndryshme me te verteten absolute te dikujt tjeter. Ky sens sjell automatikisht relativen ne gjykimin mbi te verteten e njerit apo tjetrit. Pyetja qe ben hapesi i temes eshte ekuivalente me pyetjen qe do ti beja une: E genjeshterta eshte relative apo absolute :confused: :shrug:
 

Jona H

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

E rendesishme per mendimin tim eshte qe ne Mendojme, Arsyetojme, Logjikojme dhe e veme ne pune kete "makine" te mrekullueshme(TRURIN). Me pelqen t'a perdor kete "dhurate"...
ishte kenaqesi debati...
Me shume se sa gjetja e te "vertetes", absolute apo relative qofte... :wave:
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Per mendimin tim gjithkush ka te verteten e tij absolute e cila mund te jete e ndryshme me te verteten absolute te dikujt tjeter. Ky sens sjell automatikisht relativen ne gjykimin mbi te verteten e njerit apo tjetrit.
Dmth, e thene shqip, nese ti beson se perdhunimi eshte OK, atehere per ty kjo eshte e drejte dhe askush tjeter s'mund te te thote ty se kjo eshte gabim, pasi ti ke te verteten tende dhe dikush tjeter te verteten e tij.

Pyetja qe ben hapesi i temes eshte ekuivalente me pyetjen qe do ti beja une: E genjeshterta eshte relative apo absolute
Per te qene te sakte (absolute /pf/images/graemlins/smile.gif ) pyetja jote nuk eshte ekuivalente me temen e hapur. Per me teper kur ti s'beson ne te verteten si absolute cfare kuptimi ka pyetja jote?

Nese e verteta s'eshte absolute, atehere si mund te ekzistoje genjeshtra? Ne ate kontekst genjeshtra eshte thjesht nje kendveshtrim tjeter i se njejtes gje.

Keshtu qe te flasesh per relativitetin e genjeshtres kur nuk beson ne absoluten e se vertetes eshte naive.
 

romato

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Shume diskutim i bukur!
Si disa te tjere ketu edhe mendoj se e verteta absolute ekziston brenda nje sistemi te caktuar.
Shkenca, Logjika, Filozofia, Feja nuk bejne dot pa te verteten absolute. Per mua kur permendet fjala "E vertete" kjo dmth e vertete absolute. Eshte e vertete sa ka te verteta relative,dmth ka te verteta absolute brenda nje sistemi te caktuar, qe mund te jete: nje sistem matematikor, fizik, filozofik, fetar , apo thjesht botekuptim personal. Por karakteri i te vertetes eshte vecse Absolut.

nje shqetesim yni do ishte :
A duhet te diktohet me force nje e vertete Absolute?
Psh. Komunizmi bazohej ne nje doktrine ekonomiko-filozofike , ne ate te marksizmit dhe filozofise materialiste qe u diktua me force. Pasojat ishin shume te keqija.
E verteta duhet te pranohet lirisht, pa ushtruar dhune, dhe kjo per eshte nje tejter karakteristike thelbesore e te vertetes. Ashtu sic thoshte dhe Dekarti qe: nje tipar qe na ben te kuptojme se kemi nje te vertete eshte Qartesia e saj.
 

Kordelja

Valoris scriptorum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Me vjen keq qe ju as merrni mundimin te lexoni se cfare temash jane hapur me pare per te evituar dublimet.

Tema mbi Te verteten ekziston KETU dhe ka mjaft mendime interesante te cilave mund t'i kishim shtuar fare bukur edhe keto dy faqe tuajat.

Kalojini postimet tuaja aty pasi kjo teme do mbyllet.
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Kordele,

Se pari, ajo teme qe the ti nuk duket ku eshte, pasi nuk shfaqet drejtperdrejt tek "Hapesira Filozofike", se dyti kjo teme eshte pak me ndryshe nga ajo dhe perfshin gjera te tjera me specifike.

Ajo qe permende ti eshte me e pergjithshme, kjo teme eshte me specifike, keshtu qe per mendimin tim s'ka pse te mbyllet, megjithate ju e keni ne dore.
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

nje shqetesim yni do ishte :
A duhet te diktohet me force nje e vertete Absolute?
Kjo eshte pyetje e rendesishme. Besoj varet per cfare behet fjale.

Psh, qeverite mund te diktojne (ne nje fare menyre) nje te vertete absolute, duke vendosur nje ligj per te. Psh, vjedhja eshte gabim dhe denohet me ligj. Megjithate, kjo nuk diktohet ne ndergjegjen e nje njeriu. Ligjet nuk bejne moralet e njerezve. Prandaj diktimi i njeres apo tjetres besoj se eshte gabim.

Kjo ngelet ne kontekstin e besimit te individit, dhe nuk mund te rregullohet nga qeverite, aq me teper duke njohur natyren njerezore qe tendon te rrebeloje ndaj ligjeve.
 

D-J

Forumium maestatis
Re: E verteta, absolute apo relative!

Fillimisht postuar nga Truth_Matters:
[qb] DDD,

Truth kjo tem ska asnje ndryshim nga Ateistet apo gjitha temat qe thone ka zot apo ska zot. Na jane bere bajate
Sa per dijeni, kjo teme (meqe e hapa une) e ka burimin nga shume e debatueshmja "Teoria e Relativitetit".

Nga kjo DDD, mori shkas hapja e kesaj teme.

[/qb]
Truth

kerkova gjithandej me kete enginen time po ate citimin me siper nuk e gjeta kurkund under my name megjithate po e marre une persiper se kur jam tap me dalin nganjehere te gjitha te zezat /pf/images/graemlins/laugh.gif

Sinqeriteti eshte the best policy thone (per ty e kam jo per vete)

Zoti eshte destinacioni por rruga per tek zoti kalon detyrimisht nga " e verteta eshte absolute apo relative?". Eshte menyre, mjet per te arritur ne konkluzionin apo perligjur ekzistencen e Zotit.

Absolutizmi i te se vertetes buron rrjedh apo interpretohet vetem nga nje Autoritet absolut.

Dhe nqse ka nje Autoritet te tille ky eshte Zoti.
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

DDD,

Nuk e di se c'u be postimi yt. E kerkova edhe une por nuk e gjeta. Megjithate, te premtoj se ti e ke thene ate /pf/images/graemlins/smile.gif


Zoti eshte destinacioni por rruga per tek zoti kalon detyrimisht nga " e verteta eshte absolute apo relative?". Eshte menyre, mjet per te arritur ne konkluzionin apo perligjur ekzistencen e Zotit.
Ne kete menyre te flet ndergjegja ty, dhe me vjen mire per kete, por tema eshte shume e hapur dhe nuk flet konkretisht per Zotin. Padyshim per nje besimtar, e verteta eshte absolute, dhe Zoti eshte burimi i kesaj se verteta, por mua me interesonte te shikoja (degjoja) mendimet e te tjereve mbi te verteten, pavaresisht nga cili kendveshtrim e shohin ata kete gje. :wave:
 

Elsi

Forumium praecox
Re: E verteta, absolute apo relative!

Se pari, doja vetem te pershendesja hapesin e temes, shume teme interesante :thumbsup: .

Se dyti, nuk kam ndonje gje te madhe per te shtuar, se ato qe kisha jane postuar tashme: "E verteta relative apo absolute?" si teme ka nisur qe kur filozofe si Dekarti futen dyshimin si koncept. Dyshimi perfshin gjithcka, dhe te vetmet gjera te sigurta, pra, te vetmet te verteta absolute jane ato matematike, te vertetat e matshme. Edhe sot gjerat funksionojne keshtu: e verteta e matshme/racionale eshte e vertete absolute - e besueshme, ndersa e verteta jo e matshme, eshte relative - e pabesueshme.

Gjithe te mirat...
 

Truth_Matters

Primus registratum
Re: E verteta, absolute apo relative!

Dyshimi ne fakt nuk ka filluar me Dekartin, por eshte shume me i hershem.

Psh, ne kontekstin Biblik, eshte djalli ai qe nxiti njeriun te dyshoje te verteten absolute qe kishte thene Zoti:

Zanafilla 3:1

Por gjarpri ishte më dinaku ndër të gjitha bishat e fushave që Zoti Perëndi kishte krijuar, dhe i tha gruas: " A ka thënë me të vërtetë Perëndia : "Mos hani nga të gjitha pemët e kopshtit?"".

Ne fakt Zoti nuk kishte thene qe ata te mos hanin nga te gjitha pemet, por nga nje peme e vetme, por djalli vuri ne mendjen e njeriut dyshimin mbi te verteten absolute, duke e riforumuluar gabim thenien qe Zoti kishte thene.

Krishti tha "Une jam e verteta...".

Kjo thenie nuk ka rruge te mesme, ose eshte e vertete ose jo.

Dmth, ka gjera qe mund te jene absolutisht te verteta, dhe keto jo vetem ne shkencat e sakta, por edhe ne fushat e tjera te jetes.

Ndergjegja jone deshmon qe disa gjera jane gabim, prandaj, (besoj une) egziston e verteta absolute, sidomos per gjerat kryesore ne jete.

Isaia 5:20

Mjerë ata që e quajnë të mirë të keqen dhe të keqe të mirën, që ndërrojnë terrin në dritë dhe dritën në terr, që ndërrojnë hidhësirën në ëmbëlsi dhe ëmbëlsinë në hidhësi!
 
Top