"Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

Nemo

Primus registratum
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

sigurisht "kush cfare blen" duhej "kush cfare bleu" ne postimin e fundit si perkthim i "qui a achete quoi"
 

zog

Primus registratum
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

Fillimisht postuar nga Nemo:
[qb]
Kush ke goditi?
Kush dhe ke goditi?
Cili cilin goditi?
Cili cilin e goditi?

[/qb]
e para te behet e rregullt, duhet veç nje presje; kush, ke goditi? tre te tjerat jane forma te rregullta.
 

Nemo

Primus registratum
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

1) A mund te shoqerohen me trajten e shkurter te peremrit e kundrinat ke , cfare ose cilin ne pyetjet te drejta ose te zhdrejta?


2) A mund te thuhet shqip

A mendoni se kush erdhi?

edhe c'kuptim ka ne krahasim me

Kush mendoni se erdhi? ?
 

alinos

Forumium maestatis
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

Zogu

Une di kush blen cfare do te kuptohej Une e di se cfare blen secili

Pra
personi di kush blen dhe di cfare blen ne X dyqan!
 

zog

Primus registratum
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

sonila po ta dime se KUSH blen, nuk bejme pyetjen KUSH? ngaqe eshte e tepert. ti pershembell e eliminove per ta bere fjaline llogjike.


nemo, e paske kap keq me KUSH, pse kaq te varfer ne fjale ju te kosoves, ne shqip pyetet drejt keshtu:

A mendoni se DIKUSH erdhi?

pra jo KUSH por DIKUSH.
 

alinos

Forumium maestatis
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

Zog

kush eshte peremer i pacaktuar dhe si i tille, sidomos ne gjuhen e folur mund te perdoret me shpesh se peremra te tjere qe ne gjuhen letrare e zevendesojne. Pra une nuk e eliminova, thjesht e zevendesova me nje peremer qe ka kuptim te perafert!
 

zog

Primus registratum
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

se dija qe paska peremra te pacaktuar, po te caktuarit cilet jane?

sidoqofte nga ato dy shembujt e nemos, i drejti eshte, kur KUSH vendoset ne krye te fjalise, pra;

Kush mendoni se erdhi?

por ajo qe me shokon ne ket shembull eshte sintaksa e gabuar, dmth "rendi" i te shprehurit. nuk mund te themi gjera pa lidhje.
'mendoni' dhe 'erdhi' jane folje te zgjedhuara ne te njejten kohe. prandaj nuk thuhet "kush mendoni" kur personi njekohesisht ka ardhur, kjo e ben te pa vlefshme pyetjen,

thuhet ose shkruhet:

-Kush mendoni se DO TE VIJE? ose -Kush mendonit se mund TE VINTE? -Kush mendonit se VJEN?
ose fare thjesht ne te tashmen (si flasin gjithnje kosovaret) Kush VJEN? pa qene nevoja per "kush mendoni".
sepse llogjika na dikton se mendojme VETEM per gjera te shkuara ose ato qe do te mund te ndodhin ne te ardhmen.
 

alinos

Forumium maestatis
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

hahahahahhahaha

peremrat i kemi:
vetor: une, ti, ai, ajo, ne, ju ata, ato.
pronor: i imi, yti, jone, e saj etj.
deftor: ky, kjo
pyetes: Kush? Cili? C? Cfare? Ke? Kujt?
lidhore: qe, i cili, e cila, te cilet.
te pacaktuar: kush, dikush, ndokush, kushdo, cilido, cilado, gjithfare, cdo, te tere etj.

Pervec te pacaktuarve, te gjithe te tjeret jane te caktuar :wink:
 

zog

Primus registratum
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

shoh qe KUSH e ke vendos ne dy grupe te ndryshme. si ka mundesi? o pyetes o i pa caktuar, apo jo!
 

alinos

Forumium maestatis
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

Jo!

Eshte thjesht nje fjale e cila mund te jete dhe peremer pyetes: Kush erdhi?, por edhe i pacaktuar Kush punon, ha.
Ne rastin e pare pyesim per identitetin e personit, ne te dytin ka kuptimin Ai qe punon, ha.

Eshte e gjate per t'u shpjeguar!
Me jep nje adrese se po te postoj Gramatiken e Gjuhes Shqipe nga Celiku, Karapinjalli dhe Stringa.
 
S

shivan

Guest
Re: "Kush çfarë blen" apo "Kush blen çfarë"?

fjalia e nemos ne shqipe te rregullt gramatikisht:

kush i sherben kujt

per arsyen e thjeshte se kush eshte kryefjala, ndersa kujt eshte kundrinor i zhdrejte.

Qendron ajo qe thote Sitjetri, dmth nuk mund te kete dy peremra pyetes ne nje ligjerate te drejte, por vetem ne ate te zhdrejte. Dhe ne anglisht eshte e njejta gje:
I know who buys what nuk eshte pyetje e drejtperdrejte.
Si rrjedhim ne shqip do ishte:
Une e di se kush blen cfare.

Blen eshte forma veprore dhe si kryefjale vetem kush mund te paraqitet duke qene ne rasen emerore, ndersa cfare sherben si pyetje ne rasen kallezore, dhe ne sintakse do te ishte kundrinor i drejte.
Ne shqip rendi i fjaleve ne fjali eshte me i luhatshem se ne gjuhe te tjera si anglishtja, kjo per vete faktin se fjalet kane forma te ndryshme gramatikore, te dukshme nepermjet mbaresave per funksionet qe luajne ne fjali. Megjithate nje rend do ishte:
kryefjale(emer, peremer, togfjalesh etj) + kallezues (folje) + kundrinor i drejte/i zhdrejte/kallezuesor (emer, peremer, togfjalesh) + rrethanor te llojeve te ndryshme (ndajfolje, emer + parafjale etj).
Rrethanoret i gjejme dhe ne fillim te fjalise, si edhe fill pas kallezuesit.
 
Top