Re: Emma, mikja ime!
- Emma, mikja ime!
Fjalët zvarriten jashtë si një pëshpërimë, ndërsa brenda meje i ndjeja si një klithmë dëshpërimi, thuajse një dëshirë e amullt që duhej ta shikoja të realizuar, jo aq për të shpëlarë veten nga ndjesia e fajësisë që kur zgjohej, dilte nga hapësira e kujtimeve dhe më ndiqte pas si një hije, se sa për t’i dhënë fund një gjykimi të padrejtë. Eshtë rasti…është dita… (*) Mbështillem rreth vetes me sytë gjysëm të mbyllur, në një ambient dhome të zhytur në gjysëm errësirë si për të krijuar qoftë edhe larg idenë e atmosferës së përgjysmuar ku shpirti i saj i trazuar gjen pak prehje.
E dija se qe femër me një botë të gjerë, e detyruar të jetojë në një hapësirë të ngushtë...Jetojë? - pyes veten i pasigurt. Ngurroj dhe kjo është shenjë se diçka nuk shkon tek unë; nuk provoj pasojën e një fjale të shqiptuar sëkoti, është tjetër gjë... Përtypem si për shijuar një mbresë të ndryshme nga një renditje fjalësh, varen sipër kokës si zogj shtegëtarë që ndjekin në rregullsi njëri tjetrin dhe kjo të xhvesh nga çdo mundësi për të bërë ndryshime. Pëlqej një tufë korbash, madje të çoroditur. Vërtet vërdallosen për një kohë të gjatë mbi kokë, e ndoshta zhurmshëm, por njollat e zeza i lenë në vështrim dhe jo në qiell. Dhe qiellin e dua gjithmonë të pastër. Sot është gjendje. Vjen si një erë nate, kalon tërthorazi, me shpengimin e një vajze të dashuruar, vishet me një tis të hollë mjegulle që ia dhurojnë malet, parfumoset nga lulet e lëndinave dhe shkon të përqafojë detin. E dehur nga fryma e tij, ngre shkulme valësh, i përplas mbi shkëmbinj, prek ëmbëlsisht bregun, e ledhaton, por asnjë nga trillet e saj nuk tërheq vëmendjen e tij, deti rri gjithmonë shtrirë, ndërsa ajo përherë më këmbë. Ikën si erë dite, e zhgënjyer nga një dashuri e papaguar... rrëmben retë dhe loton sëbashku me to përtej. Askush nuk e ndjek...askush nuk mund ta ndjekë, - korrigjoj shpejt. Sot nuk është erë, por lëvizje ajri, fëshfërimë ngjethëse që përcillet si jehonë. E ndjej diku rreth meje, duke më vështruar në heshtje, ndërkohë përpiqem të imagjinoj se si mund të jetë fytyra e një të vdekure, pas shumë vitesh. Si mund të jetë një trup që e detyroi vdekjen të përdorë dhunë dhe në fund, në ç’mënyrë do t’i drejtohesha. Nuk kishte varr, ishte diku midis librave që kishte lexuar, në sallonet e Parisit që kishte ëndëruar, herë e shikoja tek lotët e Luçias së Lamermurit dhe kur mendoja se e gjeja në faqet e librit, humbiste midis petaleve të luleve...ndërsa Emma mendonte për buqetën e saj të futur në një kuti dhe pyeste duke ëndëruar, ç’fund do të kishte, nëse rastësisht do të vdiste... Nuk e kisha vënë re që trupi më dridhej, nuk është i ftohtë, por fryma gjumndjellëse që çliron vdekja. I trembur kërcej përpjetë dhe shikoj me turp sikur të kërkoj ndjesë...Ti duhej të jetoje, - përsërit të njëjtën ide por këtë rradhë si një kusht. - Janë krijuar një pafundësi thashethemesh për ty. Jam i bindur se kur shqiptoj fjalën jetë, për dikë nuk është e spikatur...duhej të vegjetoje! Uf!...“I dukej sikur vetëm në disa vende të tokës mund të rritej lumturia, si një bimë që mbin në një mjedis të veçantë dhe jeton keq në çdo vend tjetër...” - E shikon?! - them. Qëndroj një çast në heshtje dhe kërkoj me vështrim të humbur përreth, pa ditur çfarë. Sëfundi heq dorë thuajse me kënaqësi, sepse zakonisht gjërat që më shpëtojnë i quaj budallallëqe, jo pse janë të tilla, por sepse i shmangen vëmendjes time. Eshtë njëlloj hakmarrjeje që më afron shumë me Emmën, por nuk e pohoj kurrë edhe pse jam i sigurt se do të ndjehej e lumtur. Njeriu i jeton ëndrat edhe kur nuk i dëshiron, por kur i mungojnë, i krijon dhe ky është fatalitet, sepse një ëndër e sajuar nuk është më e tillë, është një realitet i dëshiruar, që nuk shndrohet kurrë në vetvete sepse tharmohet në mjegullën e fantazisë...Realitet i dështuar, - them me vete. E dija që do ta vriste, por kurrë nuk pata rastin t’ia thosha. Ndoshta ishte më mirë brenda botës që kishte krijuar, në atë turbullirë të përherëshme, ku i ngryste ditënetët e saj në një përzierje gri që shkrinte çdo kufi kohor. Unë e dija që... Emma para se të martohej kishte menduar të provonte dashurinë; por lumturia që duhej të ishte pasojë e kësaj dashuria nuk mbrrinte. Pra, duhej të qe gabuar... Dhe mundohej të kuptonte përmbajtjen e saktë të fjalëve lumturi, pasion, dalldi, që i ishin dukur kaq të bukura nëpër libra... kështuqë, nuk është e vërtetë kur pohoj se nuk pata mundësi. Ishte një tërheqje, jo kaq e thjeshtë sa m’u duk në fillim, sepse nuk më është ndarë edhe pas kaq kohe, dëshiroja të shikoja nga jashtë dhe lart, si në një lojë shahu. Cinizëm që e mbulova duke e quajtur paftësi, diçka e tillë kushton sepse zbulon një dobësi të vetes, por tashmë ajo nuk është më, ose është, por tek unë shfaqet si një mall, gjë që i pëlqen sepse dëshiron nga thellësia e shpirtit të dashurohet...
-Eh!, nuk e dini ndoshta që ka shpirtra të shqetësuar? Kanë nevojë herëpashere për ëndra dhe veprim, për pasione të virgjëra, për kënaqësi nga më të pamenduarat dhe kështu lëshohen në prehrin e çdo fantazie, të çdo marrëzie.
- Të shkretat ne gra, na mungojnë qoftë edhe shpërkujdesje të tilla.
- Shkujdesje të trishtuara, që nuk dhurojnë lumturi.
- A mund të kapet lumturia? – pyeti ajo.
- Po, ndoshta një ditë e takon!
Unë nuk ëndëroja kaq thellë. Rrija në ujra të cekëta edhe pse ajo më akuzoi, e quajti braktisje. Pranoja heshtur dobësitë e mia si e vetmja mënyrë për të kapur fijen e hollë të pamundësisë, pas të cilës ndërtoja një botë të tërë, vetëm për vete, diku në një qoshe çfardo, të errët dhe larg zhurmërimës. Dalngadalë diçka e tillë u bë zakon, natyrisht, e kisha të qartë, se çdo gjë e zakonëshme është edhe e mërzitëshme dhe se për këtë shkak, një ditë mund ta humbasja përfundimisht, por unë i trembesha më shumë një emocioni të sheshtë (si edhe Emma) boshllëkut që krijon, se sa tërbimit gllabërues. Pikërisht, për të shmangur gjithë këtë, e për ta bërë më të pranueshme, e ngjyrosa, e shndrova në argëtim... - Nuk të kanë kuptuar, - pëshpërit dhe mbyll sytë, pastaj hedh një vështrim të mjegulluar diku në hapësirë i bindur se sytë e saj blu janë shkrirë në qiell prej kohësh. Mbyllja e syve është marifeti im (ajo nuk e di), krijoj errësirë brenda vetes, sepse kështu i bëj yjet të dukshëm edhe në mes të ditës, pastaj i zbres posht. Midis tyre gjej sytë e saj...Ja pse e dua qiellin të pastër, - përsërit me gëzimin e njeriut që sëfundi risjell në kohë diçka të vonuar.
- Hapi sytë, jam këtu, - zëri i saj bie mbi mua me butësinë dhe ftohtësinë e flokëve të dëborës. Nuk dëshiroja t’i hapja, thjesht sepse nuk dëshiroja të ikte, por fëshfërima që ndjeva në fytyrë ishte thuajse një lloj qortimi. Kishte ardhur për mua.
- E di që të kanë krahasuar me Ana Kareninën, - them.
- Po...po ti?
Zihem ngushtë nga pyetja.
- Unë çfarë?
- Nuk ke thënë gjë?
- Akoma jo.
- E çfarë do thuash?
- Nuk kam vendosur akoma, - ia kthej.
- E, nëse...? Nuk mërzitem, dua të di mendimin tënd, - ngulmon, - sidoqoftë... - fjala e fundit lëkundet për pak sekonda në ajër, kohë e mjaftueshme për të kuptuar se ishte një goditje e tërthortë, duke më kujtuar gjithmonë natyrën time.
- Dakort, - pranoj heshturazi... - për Ana Kareninën martesa ishte një vazhdim i jetës, në një formë tjetër, kështuqë vdekja është e pranueshme, thuajse normale, si vazhdim i mëtejshëm i jetës. U hodh në shinat e trenit dhe binarët, treni, janë simbol i jetës... ndërsa... - e këput fjalën befas dhe shikoj atë pjesë të hapësirës ku errësira është e ngjeshur dhe e shformuar. Nuk kisha asnjë dëshirë ta shtyja fjalën më tej.
- Ndërsa?...
- Vdekja tënde është e plotë, sepse ti ike sëbashku me ëndrat e tua. Pra nuk vdiq vetëm pjesa që i përkiste realitetit, mediokriteti nga i cili dole, por edhe dëshirat, fantazia, sepse ti guxove ta kundërshtosh dhe kjo të ndëshkoi... kaq! - i jap fund me padurim asaj fraze që po më merrte frymën. Ndjehem i lodhur e ndoshta për këtë jam gati të ulem qoftë edhe në pragun e pendesës... - megjithatë dikush tha se ti ngordhe, - shtoj pas pak.
- Oh, sikur ta dish, - thotë ajo dhe sytë e bukur, ku mbytet një pikë loti, i ngre lart - gjithë sa kisha ëndëruar!
Për një çast pata përshtypjen se nuk më kishte dëgjuar, por kur pasoi një fërgëllimë e lehtë e kuptova se diçka tjetër desh të shtonte dhe se mallëngjimi tashmë i përkiste një bote të harruar, tepër e largët dhe e huaj për të.
E di, - thotë, - është e pashmangëshme. Të gjitha femrat gjejnë tek unë diçka nga vetja dhe mendojnë se shpëtojnë duke e urryer... – pason një heshtje e menjëherëshme, zgjatet sëtepërmi, aq sa shqetësohem dhe hap sytë.
- Dhe...? Emma! Emmaaaaa!
Ndoshta do t’i kishte pëlqyer që t’ia tregonte të gjitha këto dikujt. Po si mund të tregosh një të keqe të pakapëshme, që ndryshon pamje si retë dhe sillet rrotull si era? Nuk gjente fjalët, i mungonte rasti dhe guximi”
- Emma mikja ime... - mërmërit.
* * *
* - Sipas traditave të herëshme, data 2 Nëntor është e vetmja ditë e vitit kur shpirti i të vdekurit kthehet sërish dhe me këtë rast viziton shtëpinë e tij, të afërm, miq e gjithçka që për të ka qënë e dashur një kohë.
