Re: PSE PO E BRAKTISIN SHKODREN???
E Hene, 31 Janar 2005
EDI RAMA: SHKODRA, FALIMENT 15-VJECAR
"Ju falenderoj per ftesen dhe per interesimin lidhur me kete takim. Ka qene nje ftese qe me ka bere te ndihem pak ne pozite te veshtire per arsye te faktit qe eshte shume e zorshme te flasesh ne kete realitet. Eshte e paarsyeshme qe te japesh cfaredo lloj sugjerimi apo ideje pasi une mendoj se ne nje realitet si ky duhet te jetosh per te ndier deri ne kocke, ate cka do te thote qe nje qytet i cili vjen nga nje tradite dhe nga nje kulture qe dikur perbente piken e referimit ne te gjithe komunitetin shqiptar te katandiset ne nje qytet ku ata qe qendrojne duhet te perballen me veshtiresi dhe me sfida te perditshme nga me te pamundurat edhe pse per paradoks keto sfida te pamundura jane praktikisht sfida qe kane te bejne me jeten e perditshme dhe me asnje pretendim me shume.
Ne kete aspekt une e ndieva ftesen si nje barre, pavaresisht kenaqesise per te qene ketu dhe pavaresisht nderimit per te mundur qe te flas ne nje auditor te tille. Dhe natyrisht, edhe me e veshtire eshte pastaj per te folur nga pozitat e kryetarit te Bashkise se Tiranes, kryeqytetit te Shqiperise, qe gjithsesi pavaresisht meritave personale apo te administrates se Bashkise, ka pasur ate mbeshtetje dhe ate vemendje qe Shkodra nuk ka patur. Duke u munduar te kuptoj se cfare do te ishte me e udhes qe te flisja ketu pashe disa shifra qe flasin vete per gjendjen ne te cilen ndodhet Shkodra sot, duke filluar nga fakti qe popullsia aktive e te gjithe Qarkut te Shkodres, pra popullsia e afte per pune eshte sot 16 per qind me e ulet se ne vitin 1989, pra nga 57 ne 41 per qind qe do te thote se nje pjese e madhe kane emigruar ose drejt Tiranes, Europes apo SHBA-se dhe nje pjese tjeter gjenden ne nje situate edhe me te veshtire per shkak te nje papunesie e cila eshte e barabarte me ate te tere Tiranes. Nderkohe qe Tirana eshte 4 here me e madhe se Shkodra, ka te njejtin numer te papunesh si Shkodra dhe nderkohe qe ritmet e punesimit ne Tirane sot jane 4 here me te medha se sa Shkodra. Pra, keto shifra jane shume kuptimplote per nje realitet i cili realisht kerkon nje shtyse te jashtezakonshme per te mundur qe te gjendet shpresa e cila ndoshta do te bente qe qytetaria shkodrane te rikthehej ne kutite e votimit sepse dhe shkalla me e larte e abstenimit ne rang republike nuk ka se si te shpjegohet ndryshe, pervecse me keto shifra qe jane rezultat i mungeses se plote te nje politike qe do t'i jepte Shkodres shprese dhe perspektive. Nuk po yj ne shifrat e investimeve publike te Shkodres, nuk po bej asnje krahasim ne raport me shifrat e pergjithshme per dy arsye: E para, sepse jane shifra shume qesharake ne raport me nevojat dhe e dyta sepse ne raport me kete, une kam nje mendim timin shume personal, qe ne raport me qytetet e medha te Shqiperise, ka nje mungese te plote vizioni dhe nje mungese politike qe do t'i nxirrte keto qytete nga situata ku ndodhen, ne nje situate qe do t'i bente te gatshem per te perballuar jo vetem nevojat e popullates se tyre, por edhe nevojat ne rritje per shkak te ardhjes se atyre qe braktisin fshatin, zonat rurale e drejtohen drejt qyteteve te medha. Shkodra ka kete problem; shume te ardhur ka mbajtur dhe do te mbaje se eshte qendra e Veriut, sic e ka Durresi kete problem; sic e ka Vlora kete problem; sic e ka edhe Tirana qe perballon numrin me te madh te te ardhurve dhe nderkohe qe ka nje fluks migracioni te brendshem i cili i rendon keto qytete. Duke bere te domosdoshme nje solidaritet me keto qytete, ka nje mungese te plote politikash ne kete drejtim, ka nje mungese te plote vemendjeje ne kete drejtim.
Thashe se ky eshte mendimi im krejt personal, per arsye se une nuk mendoj se Shkodra ka vuajtur ndonje ndryshim sistemi brenda per brenda politikes. Po te shikojme tendencat, tendenca ka qene po kjo qe nga 1992 deri ne 2005 qe jemi sot. Pra, nuk eshte se me ndryshimet e fanelles se qeverise ka pasur ndonje "stop" te ndonje projekti te madh apo te ndonje programi te madh apo te ndonje vizioni te qarte per Shkodren, ashtu si edhe per te gjithe qytetet e medha te Shqiperise. Dhe duke bere nje krahasim, qe ndoshta do te ishte pa vend, por gjithsesi mbase do te vlente per debat, une do te thosha qe pervec problemeve te perbashketa, ne Shkoder ekziston edhe nje problem tjeter qe eshte sipas meje problem i mungeses se plote te nje vleresimi realist te disa avantazheve qe Shkodra ka ne potencialin e vet.
Duke u munduar ta ve veten ne poziten e kryetarit te Bashkise se Shkodres e kuptoj qarte se mundesite dhe fuqia e qeverise vendore ne keto kushte kur mungon nje politike e mirefillte dhe nje strategji e mirefillte per zhvillimin e Shkodres dhe te gjithe Veriut jane shume te kufizuara.
Une jam i bindur qe per te dhene nje impuls real per transformimin e qyteteve kryesore te Shqiperise duhet nje politike e adresuar tek qytetet kryesore te Shqiperise, qe nuk do te thote absolutisht diskriminim apo lenie pas dore e komunave apo e qyteteve me te vogla, por qe do te thote marrje ne konsiderate e asaj qe sot ne menyre te natyrshme prej 15 vjetesh popullata leviz drejt qyteteve te medha.
Dhe po te marrim rastin e arsimit ku per 15 vjet ky fakt nuk eshte marre ne konsiderate dhe eshte vazhduar te investohet sikur Shqiperia kishte ngrire ne frigoriferin e Enver Hoxhes dhe vazhdonte te ishte e shperndare ne po ate forme. Dhe kemi shume raste kur shkolla te reja sot nuk kane me nxenes neper komuna apo neper zona te thella, sepse nxenesit qe do te duhej te hynin ne ato shkolla jane ne rrethinat e Tiranes, jane ne rrethinat e Shkodres jane ne rrethinat e Vlores, Durresit e keshtu me radhe.
Une vazhdoj te jem i bindur se nuk eshte problemi se ka nje qendrim diskriminues ndaj Shkodres nga kjo qeveri. Problemi eshte qe te gjitha qeverite nga "92-shi deri sot nuk kane pasur politike per qytetet e medha dhe vecanerisht per Shkodren dhe ketu mund t'u referohemi shifrave.
Si ka mundesi qe ne vitin 2005 ne mes te Europes ne te kenaqemi duke ndertuar 8 rruge.
Ajo qe une them eshte se Tirana duhet te marre 10-fishin e asaj qe merr, Shkodra duhet te marre 20-fishin e asaj qe merr, Vlora duhet te marre 15-fishin e asaj qe merr ne menyre qe transformimi te behet ne pak vite. Dhe keto jane fonde qe jane plotesisht te mundshme ne rast se do te rikalkulohej i gjithe buxheti i shtetit dhe ne rast se nuk do te shperndahej ne 100 mije lloj therrimesh qe nuk dihen se ku shkojne. Ky eshte problemi. Menyra se si shperndahet buxheti eshte gjithe problemi i politikes tone. Une nuk jam i prirur te fajesoj qytetaret as per deshperimin, as per zhgenjimin, as per indiferencen, sepse mungon katalizatori midis qytetareve dhe qytetit. Qe eshte politika. Dhe ne rast se flasim per identitet kulturor, flasim per trashegimi kulturore, flasim per vlera qe duhen rivendosur ne nje sistem komunikimi qytetar, keto jane me prezente se kudo ne historine e hershme dhe te re te Shkodres, ndersa historia aktuale nuk ka bere gje tjeter vecse keto vlera dhe keto potenciale i ka mbuluar me shtresa te njepasnjeshme deshperimi, zhgenjimi indiference, pluhuri, balte. Heqja e ketyre shtresave kerkon nje vullnet shume te madh, por mbi te gjitha kerkon dashuri per qytetin dhe per njerezit. Ketu ajo cka mungon eshte pikerisht dashuria per qytetin dhe per njerezit, tek ata te cilet qyteti u ka mandatuar per t'u marre me keto probleme ne nivel kombetar. Dhe une e perseris eshte shume e veshtire te jesh sot kryetar bashkie ne Tirane e kudo, se eshte shume e veshtire te besh te kuptohet qe sot zhvillimi i Shqiperise varet nga zhvillimi i qytetit. Duhet te zhvilluar pika e referimit dhe Shkodra eshte pika e referimit per te gjithe veriun. Ceshtja e veriut dhe e gjithe Shqiperise eshte shume me e thjeshte se c'e ka komplikuar nga njera ane indiferenca e atyre qe Shkodra nuk i ka votuar dhe nga ana tjeter paaftesia e atyre per te cilet Shkodra ka votuar.
Vertet Tirana eshte transformuar, por une qe jam pjese e ketij procesi transformimi e di shume mire qe ky transformim eshte ai qe nuk na lejon ne ta shikojme Tiranen kryeqytet europian ne nje kohe te shkurter, ne rast se nuk rriten energjite, burimet njerezore dhe burimet financiare dhe ne rast se nuk kuptohet se patjeter disa pika duhet te shikohen ne menyre preferenciale jo per arsye politike, por per arsye ekonomike. Nese nuk i jepet mundesi Shkodres te zhvillohet ekonomikisht duke investuar fillimisht nje energji dhe nje shume fondesh, atehere nuk leviz asgje ne gjithe veriun, ashtu sikunder nese nuk i jepen Tiranes, nje mundesi ekstra nuk leviz gje ne Shqiperi, ashtu sikunder nese nuk i jepen Vlores, nje mundesi ekstra nuk leviz gje ne jug, ky eshte problemi dhe ne te gjithe kete problematike mungon nje vizion qe te te jape te kuptosh se ku po shkojme ne ne kater, pese, dhjete vitet e ardhshme. Cila eshte Shqiperia qe ne presim te shohim pas 10 vjetesh, cili eshe qyteti qe ne presim pas 10 vjetesh. Nuk e thashe kot qe ne rast se dilte sigurimi i atehershem me fotografite e Shkodres te vitit 2005 do t'i kishte kthyer te gjithe ne shtepi. Se nuk u luftua ne vitin '90 per te rrezuar Pali Misken dhe per te pase Luan Memushin ne vitin 2005".
hajde gjeje