Migjeni

[epremte]

Re: Migjeni

Fillimisht postuar nga Blue:
[qb] ... !


0 kangët që fleni reliktet e mia
q'ende s'keni prekun as një zemër të huej,
vetëm unë me ju po kënaqem si fëmia
unë- djepi juej; ndoshta vorri juej. /pf/images/graemlins/frown.gif [/qb]

:thumbsup:

 

[epremte]

Re: Migjeni

Fillimisht postuar nga Ema:
[qb] KANGA SKANDALOZE

Një murgeshë e zbetë, që bashkë me mkatet e botës
bar dhe mkatet e mia mbi supet e vet të molisun,
mbi supat e verdhë si dylli që i ka puth hyjnia
- kaloi rrugës së qytetit si ejll i arratisun…
Një murgeshë e zbetë, e ftohtë si rrasa e vorrit, me sy boj hini si hini i epsheve të djegna të gjallesës,
me buzë të holla të kuqe, dy gajtana
pshertimet që mbysin
ma la der' vonë kujtimin, kujtimin e ftohtë të kalesës.
Prej lutjesh (jo tallse!) duel dhe në lutje prap po shkon…
Lutjet i flejnë gjithkund: ndër sy, ndër buzë, ndër Gishta.
Pa lutjet e saj bota, kushedi, ç'fat do kishte?
Por dhe nga lutjet e saj ende s'i zbardhi drita.
O murgeshë e zbetë, që çon dashni me shënjt,
që n'ekstazë para tyne digjesh si qiriu pranë lterit
dhe ua zbulon veten… Smirë ua kam shejtënvet:
Mos u lut për mue, se due pash më pash t'i bij ferrit.
Unë dhe ti, murgesh, dy skaje po të një litari;
të cilin dy tabore ia ngrehin njeni-tjetrit -
lufta asht e ashpër dhe kushedi ku do t'dali,
prandaj ngrehet litari edhe përplasen njerzit. [/qb]

:thumbsup:

 

[Rambla]

Re: Migjeni

Fillimisht postuar nga Ema:
[qb] Nën flamujt e melankolisë

Ne vendin tone
kudo valojne
flamujt e nje melankolie
te trishtueshme...
...dhe askush s'mund te thote
se ketu rron
nje popull qe nderton
dicka te re.
Aty ketu ne hijet
e flamujve
mund te shifet
nje mund, nje perpjekje
e madhe permbi vdekje
per te pjelle dicka te madhe,
per te qite ne drite nje xhind!
Por,(o ironi)
nga ajo perpjekje lind
vetem nje mi.
Dhe keshtu kjo komedi
na plas diellin e gazit,
nsa prej marazit
pelcasim.
Ne prakun e cdo banese
ku ka ndonj shenj jetese
valon nga nje flamur
melankolie te trishtueshme. [/qb]

:thumbsup:

 

[ana karenina]

Re: Migjeni

MIGJENI PERTEJ ZONES SE HESHTJES

Shkrimtari qe guxoi te sugjeroje 'heqjen e bragasheve'


'Une jam pa moral. Koncepti im menduer - mos me thane ideologjik - nuk pajtohet me moralin, te cilin kjo shoqeri ma imponon. Por une e marr moralin e saj sa per sy e faqe. n'sa mbrapa une ia loz kur te due. Keshtu si une ia lozin lojen shoqnise me qindra e qindra vete ne vendin tone.' Ne mjaft raste kur per nje dukuri flitet shume, ndodh qe ajo mbulohet me teper sesa zbulohet. Kam pershtypjen se keshtu ka ndodhur edhe me diskutimet per vleren emancipuese te vepres se Migjenit. Disa "akte emancipuese" qe i jane veshur atij kane te bejne me aspektet joletrare; disa te tjera i perkasin ndonje shkrimtari paraardhes te tij, te cilin kritika per hir te konjukturave nuk ka dashur t'ia permende. Per te shkulur barrokun e atributeve te pasakta lidhur me vleren emancipuese te Migjenit si shkrimtar, me ndihmoi, pa dashur Margarite Jourcenuar me postulatin e saj: 'Duket sheshazi se si, nga breznia ne brezni, prirjet dhe veprimet njerezore ndryshojne fort pak. Ajo cka ndryshon eshte shtrirja e zones se heshtjes qe i rrethon ose trashesia e zonave te genjeshtres qe i ndrydhin.' Ndaj me ngjan interesante te veshtrohet vlera e vepres emancipuese migjeniane ne raport me depertimin e ketyre 'zonave te heshtjes' apo me 'shprishjen e zonave te genjeshtres' qe tek shkrimtari yne mund ta emertonim edhe si procesi i 'heqjes se bragasheve'.


'Zhveshja'


Migjeni diti te flase hapur doemos, brenda caqeve te gjuehs e letersise, per realitetin e botes seksuale: per 'femren-mashkull, rrokun si dy vete qe mbyten'. per 'shijen e molles se ndalueme', per 'kafshimet' e here-here per ndonje 'shuplake ne trup te lakuriqte'. Gjejme te trajtuara tek ai nocionin e 'dashurise epshore', 'epshin kaperthyes', shkrartisjen e ndjenjave 'me fuqi shtazore', 'buzet qe perpijne dhe thithen neper skaje t'errta'... . Ndeshim jo vetem tablone e prostitucionit, por te pershkruar ne menyre thuajse natyraliste edhe femren qe shkon me dy meshkuj nje pas nje. Mandaj pervelimin e gjaqeve qe perzihen, cohen peshe, terbohen... . Kafshimi i dhembeve mbi gjokset e grave te Migjenit paguhet me para... . Joshjen epshore ndaj nje murgeshe ai e pranon haptazi dhe kurmi qe ajo zbulon shenjteve perfytyrohet me xhelozi blasfemuese... .
Migjeni ben edhe perligjen sociale te ndjenjes: 'Pse skllavet e dokeve, zakoneve, te ligjeve te trashigueme me shekuj, skllavet e thashethanjeve, ku mundet te kuptojne se mund te dashunohet edhe nji kusherire." Ne te njejten proze, Migjeni eshte ndofta i pari ne letersine shqipe, qe i jep vend permases homoseksuale, tek deshmon qofte edhe alegorikisht: 'Pozitivi bashkohet me negativin; Mirepo ketu tek na- ketu qofte e thanun dhe e lanun- bashkohen edhe pozitivi me pozitivin Dhe atehere cirren moralistat per sankcione kundra njatyne meshkujve dhe duen t'i lincojne. E pse djali i ri vuen dhe s'ka menyre ta shpenzoje at energji - ata nuk e mendojne.' Te 'Historia e njenes nga ato', lexuesi mund te gjeje edhe pershkrimin e lojes erotike me vetveten deri ne cak te masturbimit: 'ne menyre te panatyrshme, te rafinueme, te shpikun vetvetiu tue bashkue intelektin me epsh.'


Kunder shtresave te genjeshtres

Koha ne te cilen jetoi Migjeni, kohe e shtresave te medha te genjeshtres, ne rrafsh te merredhenieve shoqerore, kur shkrimtari pohonte gjithe dhimbje se endrrat i cirreshin si kemishe e thurrur me penj merimange, dhe mbetej vetem lakuriqesia e jetes banale, nje kesi kohe e kerkonte 'kapercimin' e Migjenit. Ne nje jete te tille eshte e natyrshme qe shkrimtari te mos thjeshtohet ne nje autor trillimi te mirefillte (fiction), por ne shkrimet e tij ne proze dhe poezi te fuste dhe te nxirrte, si permes pasqyrash me kende te thyera, vetveten. C'ka prej vete Migjenit ne personazhet e tij? Ketu, ia kam friken atij kritikut N.N., qe do te hidhet menjehere ne mbrojtje te 'jetes intime' te shkrimtarit, te cilen nuk paskesh te drejte ta hulumtoje as edhe specialisti i psikokritikes... . Po i bindem, porse ne menyre te pergjithshme, nuk mund ta hash faktin e dukshem qe personazhet e Migjenit jane po aq personazhe sa c'jane edhe Migjene, e Migjeni vete eshte po aq Migjen sa c'eshte edhe personazh i vetvetes. C'tjeter donte te pohonte valle shkrimtari i tunduar nga murgesha kur shpallte: 'pash me t'i bije ferrit?' Po ne letren drejtuar T-se, c'kuptim tjeter mund te kete fraza: 'vuej bashke me ate te riun q1 digjet n'erotizem'?

 

[ana karenina]

Re: Migjeni

Po pas Migjenit?

Pas Migjenit hulumtimit te 'zonave te heshtjes' ne kete letersi ju mbyllen shtigjet. Akti i Migjenit mbeti pa pasues. Dhe ishte brenda logjikes se zhvillimeve te mbrapshta, neper te cilat kaluan shumica e shkrimtareve tane, pasi pasues te Migjenit ne depertimin e 'shtresave te genjeshtres' nuk mund te dilnin nga letersia e realizmit socialist. Perfytyroni tash sikur lexuesit ta ndertonin indentitetin e tyre duke e ballafaquar me krijimin letrar para se ta ballafaqonin me realitetin; nese krijimi letrar qe u ofron 'realizmi socialist' do t'ua mbulonte ato dukuri, qe pati guxuar t'i zbulonte ne kohen e tij Migjeni, atehere kuptohet se qindra e mijera lexues, jo vetem nuk do ta gjenin veten ne krijimin letrar, por mbase do te gjenin edhe mohimin e tyre. Nese per secilin lexues eshte e qarte qe 'zonat e heshtjes' te hulumtuara prej Migjenit lidhen pikesepari me moralin, po ashtu eshte e qarte se nje krize e tille leterise, si ajo e letersise sone, lidhet drejtazi me te ashtuquajturin 'moral komunist'. Sepse ja c'shpall ai nepermjet heroit te tij: 'Une jam pa moral. Koncepti im menduer - mos me thane ideologjik - nuk pajtohet me moralin, te cilin kjo shoqni ma imponon. Po une e marr moralin e saj sa per sy e faqe, n'sa mbrapa une ia loz kur te due. Keshtu si une ia lozin lojen shoqnis me qindra e qindra vete ne vendin tone.'Me gjase, edhe disa dhjetevjecare pas Migjenit, ne vendin tone po keshtu vazhduan t'ia lozin lojen shoqerise jo me qindra, por me mijera vete. Ndersa letersia shqipe, ne vend qe te shperthente shtegun qe ia kishte hapur Migjeni, do ta humbte ate. Ndokush qe do te rrekej ta ricante, do te etiketohej 'frojdist', 'patologjist', madje edhe 'imoral'... . Me duket se Haveli e ka karakterizuar letersine e kesaj metode si te tredhur. Do te propozoja qe me sakte do te ishte qe realizmin socialist ta perfytyronim si nje perftese hermafrodite, as mashkull as femer, si puna e kermillit, ushunjezes, krimbave te tokes, qe mbarsen me vetveten... . Nje shoqerie qe e pranon para fytyres nje letersi te tille do t'i duhej kurdohere nje Migjen emancipues, kapercyes i madh, i cili te kete guximin t'ia sugjeroje haptas 'heqjen e bragasheve'.

Aurel Plasari, 1994.

 

[Desdemona]

Re: Migjeni

Kisha shume kohe qe nuk kam lexuar nga Migjeni , dhe keto pjese me kthyen pas diku ne moshen e gjimnazit kur e lexoja me endje. Me ka mbetur ne mendje "Puthja e cubit" dhe ne momentin e pare qe sot do te kthehem ne shtepi, do ta lexoj perseri.
Shume tronditese "Luli i vocerr"

 

[bebi]

Re: Migjeni

vetem ti millosh e din dashnin teme per ty. shkojm' perfekt bashke.
ti je i pazevendsushem, por cuditnisht un' kam njoft nji migjen...

 

[naruto]

Re: Migjeni

EKSTAZA PRANVERORE

...dhe pranvera erdhi...
Nëpër ftyra tona rrëshqiti nji gëzim
dhe ndër zemra tona ngrehi një folë,
e njëjetë e bukur, e një jetë e rë,
me dëshira të shumta po buzqesh në lulzim.

...dhe dallndysha erdhi...
si shpirti n'ekstazë, në hovin e shejt shtri;
me qiellën rroket, me diellin puthet,
dridhen krahët në hare - mandej poshtë vërsulet
t'u dhurue në cicrim përshndetje një mijë.

...triumfon bylbyli...
kangëtar plot magji në gemb të trandafiles,
në një tempo të marrë përkdheljet po shfre
e kanga kumbuese, kang' e tij pa fre,
asht si kangë Orfeji ndër telat e lyrës.

...dhe vesa shkëlqen...
në një pikë t'argjant pasqyrohet jeta
tërheqse si andrra dhe si vijzatimi
ndër orët e hyjzimit, kur shpërthen agimi
e rrezet e arta rrëshqasin ndër fleta.

... dhe pranvera erdhi...
Nëpër ftyra tona rrëshqiti një gëzim
dhe ndër zemra tona ngrehi një fole
e një jetë e bukur, e një jetë e re
me dëshira të shumta po buzqesh në lulzim.

/pf/images/graemlins/smile.gif

 

[falls suntrive]

Re: Migjeni

Per poezine Z.B.

Dashuri e përfolur...

Dashuria e tij me vajzën shkodrane Bojka ka qenë një dashuri mjaft e veçantë. Mes tij dhe Bojkës, kishin lindur ndjenja jo vetëm të forta por edhe shumë fisnike. Ato që e dëshmojnë më shumë se çdo gjë tjetër këtë janë letrat e të dashurës së tij, Bojka. Por kjo dashuri mes tyre është përfolur mjaft ndër shkrimet e këtyre viteve të fundit. “Mjaft dashakeqe ka qenë edhe përpjekja e bërë në shtyp për të përdhosur dashurinë e vetme të Migjenit si një lidhje incesti, nëpërmjet sajimit të një përafrie gjaku midis Migjenit dhe Bojka Nikollës” - thotë Angjelina. Dhe e gjithë kjo është bërë duke u nisur nga mbiemri i njëllojtë i tyre. Veçse e vërteta nuk qëndron kështu. “Në të vërtetë Kola, i ati i Bojkës, kishte ardhur në moshë të rritur në Shkodër, nga komuniteti ortodoks i Kavajës dhe nuk kishte asnjë lidhje gjaku me Nikollë Dibranin, gjyshin e Migjenit, të ardhur nga komuniteti ortodoks shqiptar i Rekës së Dibrës shumë kohë më parë” - shpjegon ajo, duke shtuar se “lidhja e Migjenit me Bojkën ka qenë aq fisnike sa mund të merret si shembull për rininë e sotme. Sa dhimbje forcë e kulturë përmbajnë letrat e mikes së tij Bojka, ndërkohë që Migjeni e përjetësoi atë në poezinë Z.B”,- shkruan Angjelina në pasthënien e librit.

(Kjo është poezia e botuar në këtë libër në formën e një faksimilje, ku paraqiten vargjet e marra direkt nga dorëshkrimi i poetit)

nga Admirina Peçi

 

[gangsterja]

Poezia e Migjenit
Poezia e migjenit,nje poezi novatore,u be shprese e fuqishme e pakenaqesise ndaj realitetit,e urrejtjes ndaj dhunes dhe shfrytezimit,ndaj mashtrimit politik,shoqeror dhe hipokrizise.
Duke shperthyer drejtperdrejte nga jeta e gjalle ajo pasqyroi boten shqiptare ne vitet"30"me protestat,dhembjet,enderrat dhe shpresat per te ardhmen.Vellimin e tij "Vargjet e Lira"(1936)Migjeni e hapte me vjershen "Parathenia e parathenieve"ku shperthente gezimi i tij se shekulli ka nisur te clirohet prej skllaverise shpirterore.Lajmotivi i kesaj vjershe e cila eshte nje sinteze e mendimit revolucionar te Migjenit eshte vargu:"Perdite pretendojne Zotat",njeriu po hipen ne majen e fronit,po behet zot i jetes,i tokes se tij,i vetvetes dhe nuk do tu perkulet me "idhujve".Pas kesaj vjershat e veta Migjeni i ka ndare ne 6cikle:"Kanget e ringjalljes","Kanget e mjerimit",
"Kanget e perendimt","Kanget me vete",Kanget e rinise",dhe
"Kanget e fundit".Ne disa vjersha"Rezignata","Trajtat e mbinjeriut"etj...Migjeni trajton motive filozofike rreth kuptimit te ekzistences se njeriut,te jetes,te veteflijimit per te ardhmen e shoqerise,te botes etj..Trajtimi i ketyre ideve eshte pak i mjegulluar ,sidomos kur poeti sjell edhe mbinjeriun,qe mendohet se eshte nocion qe ka evoluar,ne krahasim me kuptimin qe i pati dhene krijuesi i tij Nicja.Mbinjeriu i Migjenit,nuk eshte perbuzesi i vegjelise.Ai eshte nje figure qe merr persiper te udheheqe masat drejt nje bote te re ku te kete kuptimin e vertete dhe sakrifikimi edhe ekzistenca edhe dashuria pra te marre nje kuptim te plote jeta.Mendimi ne keto vjersha vjen i turbullt dhe le shteg per t'u interpretuar ne menyra te ndryshme,por ata kane dicka te perbashket ,optimizmin ,dashurine per njeriun,per te rene,per te bukuren.

 

[xxxxxxx]

Re: Migjeni

REFRAIN OF MY TOWN

"Sir, sir, please sir, please give me something!" That’s the refrain, the beautiful refrain of my town. When morning awakens in the streets, when the sun’s rays begin to scatter between the legs of passersby, and the shadows of cars and carriages begin to slide along the ground, the refrain on the sidewalks starts up, the beautiful refrain of my town: "Sir, sir, please sir, please give me something!" Who could possibly express the beauty of this refrain? Mozart? Beethoven? Ha, ha, ha! Only the sidewalks of my town know how to sing that melody and only its inhabitants hear it. And they like it. For the people there love music. From morning to night they hear the same refrain and are never bored by it. They’ve never chased away (or given a penny to) a singer yet. No! They are great music fans. The refrain sounds especially beautiful in the twilight: the streets of the town are take on a romantic air (like that which you see in colour pictures). People satisfied with their daytime activities go out for a bit of nightlife. The sky smiles like a virgin and everyone’s lips long to give it s sensuous kiss... and in the midst of it all, the beautiful refrain of my town. Can you imagine such joy?
I don’t know if what I’m going to tell you now is a dream or a nightmare.
"Sir, sir, please sir, please give me something!". A boy, some ten or twelve years old, like a pretty little puppy (white, black or reddish-brown) leaping up and down to lick its master’s hand, limps along behind a gentleman. He gives a light and gentle tug at the seam of his coat, very gentle, for he is afraid of waking the wrath of the lord, of a god, a devil, the wrath of this gentleman, I mean. He therefore gives a gentle tug and whines, "Sir, sir, please sir, please give me something!" But the gentleman is lost in thought: the new season is beginning! The season! the season! Always the season, and as the season changes, so does his wife, his children and he himself - whatever the season calls for. Preoccupied by such thoughts, he paid no attention to the little beggar who, wasting no thoughts on the season, reflected to himself on how well the gentleman must have dined, how warm his coat was, how fine his shoes were... Carried away by such thoughts, he gave a stronger tug at the gentleman and whined more loudly, "Sir, sir, please sir, please give me something!" Suddenly, the gentleman gave a turn and slugged the little beggar in the face. "You good-for-nothing," he snarled and departed without giving anything. No, or rather, he did give the pale face a slug. A groan from the child’s breast attracted the attention of passersby. "Hey, look," someone cried out, "the little beggar is trying to steal something". The people thought that the boy had attempted to pick the gentleman’s pocket and had therefore been slugged. The blood flushed from the little beggar’s heart into his face and like a stalked bird he gathered all his infant force to flee. He spurted off, relentlessly pursued by fear, and only came to a halt when his face and back were bathed in sweat. A hole, a tiny hole that I could crawl into somewhere far away and die of hunger - that was his only thought. Another boy, a bit older, saw the little beggar running and cried out with a laugh, "Hey, you twirp, where are you off to? Hang on! Don’t you remember what we decided? That I’d throw a handful of coins in your face and that you could keep them... Will you keep your promise?"
"Alright, but don’t throw them hard. And let me cover my face with my hands so that you don’t blind me."
"OK, let’s do it. What are you trembling for? You’re not afraid, are you?"
"No... but I’m hungry."
"So, you’re not afraid..." and hurled the money in his face, the coins scattering with a jingle. The little beggar, the poor boy, didn’t move his head, but then weakly got down on his knees and, smiling, began to pick up the pennies. A red drop shone on his forehead in the sun. It was blood.
No, no. It was no dream, but a nightmare when a singer, inspired by the refrain and by these events, though falsely inspired, sang deceptively:

On the mercy of the merciless
The little beggar survived.
His life ran its course
In dirty streets,
In dark corners,
In cold doorways,
Among fallacious faiths.
But one day, when the world’s pity dried up
He felt in his breast the stab
Of a new pain, which contempt
Fosters in the hearts
Of the poor.
And - though yesterday a little beggar,
He now became something new.
An avenger of the past,
He conceived an imprecation
To pronounce to the world,
His throat strained
To bring out the word
Which his rage had gripped
And smothered on his lips.

Speechless he sat
At the crossroads,
When the wheels of a passing car
Quickly crushed
And... silenced him.

Një refren i qytetit tem, originally published in Illyria, 15 July 1934, from the volume Migjeni, Vepra, Tirana: Naim Frashëri 1988, p. 122-126, translated from the Albanian by Robert Elsie

P.s.Mbase anglisht nuk eshte si ne shqip po them se edhe kjo ka bukurine e saj, te shoh mos ua sjell edhe shqip.