Lajme ekonomike!

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Ferguson: Qeveria "Berisha" të ratifikojë AMBO-n

"Shqipëria do të përfitojë 30 milionë USD në vit nga naftësjellësi gjigant


Ndërtimi i tubacionit naftësjellës AMBO duket se nuk do të fillojë vitin që vjen. Ted Ferguson, president i AMBO-s, gjatë një interviste ekskluzive për "Shqip" pohon se projekti do të nis fazën e vëzhgimit gjatë muajve në vazhdim dhe jo ndërtimi tubacionit. Një javë më parë, në mediat bullgare u raportua rreth fillimit të ndërtimit të tubacionit 850 kilometra të gjatë, por kreu i AMBO-s, thekson se kanë qenë mediat bullgare që e kanë interpretuar. Në intervistën e tij për gazetën "Shqip", Ferguson ka kërkuar nga qeveria shqiptare që të ratifikojë marrëveshjen e nënshkruar me AMBO-n. Biznesmeni i fuqishëm amerikan deklaron gjithashtu se Shqipëria nga ky projekt do të përfitojë minimumi 30 milionë dollarë në vit dhe se përfitimet e popullsisë lokale do të jenë në fushën e punësimit në mënyrë direkt dhe indirekte. Nëse gjithçka shkon sipas parashikimeve, pitet që ky projekt të fillojë së funksionuari në vitit 2012.

Deklarata juaj e disa ditëve më parë për fillimin nga puna të ndërtimit këtë vit të projektit AMBO u bë vetëm dy ditë përpara nënshkrimit të marrëveshjes midis Presidentit Putin, Bullgarisë dhe Greqisë për ndërtimin e naftësjellësit Burgas- Alexandropolus. Është kjo thjesht një koincidencë apo AMBO kërkon të jetë një hap përpara me këtë projekt?

Është një koincidencë. Unë nuk e kam thënë që punimet do të fillojnë këtë vit kjo nuk është e mundur. Unë kam deklaruar se mund të fillojmë punën për një vëzhgim rreth impaktit social dhe ambiental. Gjithashtu për vëzhgimin rreth shtrirjes së tubacionit po drejt një rruge më të mire. AMBO është mundur që të fillojë këto vëzhgime disa kohë më parë, por i është dashur të presë për nënshkrimin e marrëveshjes trepalëshe.

Përse ju desh kaq kohë e gjatë AMBO-s për të nisur këto vëzhgime pasi projekti juaj ka nisur që në vitin 1994?

Të njëjtat arsye që kanë zgjatur kaq gjatë, për të gjitha linjat e propozuara për anijet cisterna ku do të kalojnë. Ka ardhur koha që vetëm tani e shikojmë të nevojshme.

Sa kofident jeni ju zoti Ferguson që në prill apo maj do të nisë puna për ndërtimin e këtij naftësjellësi?

Jam kofident që në maj ne do të fillojmë punën vëzhguese që përmenda më sipër. Nëse përfundimet e këtyre vëzhgimeve do të jenë të suksesshme ato do të vendosin se kur ne do të fillojmë punën ndërtuese të këtij naftësjellësi.

Si po shkojnë negociatat me inxhinierët dhe kompanitë e ndërtimit të interesuara në këtë projekt?

Ky aspekt po shkon mirë. Ne i përfundojmë këto çështje në prill.

Kush janë investitorët kryesorë në këtë projekt?

Për momentin kjo është konfidenciale. Ne do të deklarojmë identitetin e investitorëve në një kohë të përshtatshme. Mbase kur ne do të jemi në një fazë të avancuar të projektit.

Në fillim u tha se projekti AMBO do të kushtonte 1,2 miliardë dollarë. Tani me rritjen e çmimit të çelikut në tregjet botërore kostoja e projektit është rritur me 500 milionë dollarë më shumë.

Ku do t‘i gjeni këto 500 milionë dollarë ekstra, pasi vlen për t‘u përmendur që në fillim projekti juaj pati vështirësi

të gjente investitorë?

Po, është e vërtetë që kjo rritje në koston e ndërtimit vjen si pasojë e shtrenjtimit të çelikut në botë. Neve na duhet të demonstrojmë që ky projekt vazhdon të jetë një investim i mirë dhe sjell përfitime të mira financiare.

A keni dijeni përse Parlamenti shqiptar nuk e ka ratifikuar ende konventën e nënshkruar për këtë projekt?

Më është treguar se shkaku kanë qenë zgjedhjet lokale. Tani që ato kanë përfunduar, unë pres që kjo konventë të ratifikohet së shpejti.

Sipas jush, cilat janë detyrat e shtëpisë që duhen bërë nga Qeveria shqiptare, e cila ka rolin e saj në këtë projekt?

Të ratifikojë marrëveshjen. Veprimet e tjera ose hapat e mëtejshëm i përkasin AMBO-s.

A jeni të kënaqur më përkushtimin e Ministrisë së Financave deri tani në zbatimin e marrëveshje që keni me to?

Ministria në të cilën ne raportojmë është ajo e Ekonomisë dhe Energjetikës. Jemi shumë të kënaqur me përkushtimin e ministrit Ruli.

Në vitin 2006, Qeverisa Shqiptare shpresoi se AMBO duhet të bëjë studime më të thella për projektin, dhe gjetjen e një porti tjetër për t‘u përdorur, jo atë të Vlorës. Çfarë bëri që Qeveria shqiptare?

Ne e siguruam Qeverinë shqiptare se AMBO do të adresojë të gjitha këto çështje gjatë punës për studimin e ambientit.

Kur dihet që grupet ambientaliste dhe një pjesë e konsiderueshme e vlonjatëve nuk e kanë mirëpritur këtë projekt, në çfarë mënyre planifikoni t‘i sheshoni këto probleme?

Me bisedime dhe studime duke prezantuar fakte te banorët, ndryshe nga perceptimi që ata kanë sot.

Sa milionë dollarë në vit do të përfitojë Shqipëria nga projekti AMBO dhe cilat janë përfitimet për popullsinë lokale?

Një minimum prej 30 milionë dollarësh në vit. Përfitimet e popullsisë lokale do të jenë në fushën e punësimit në mënyrë direkt dhe indirekte. Zhvillimi i zonës, energji të garantuar dhe lidhje direkt me Evropën përmes zinxhirit energjetik të shpërndarjes.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Cigaret, tregu rritet me 30 milionë USD



Tregu i cigareve pëson rritje prej 30 milionë dollarësh. Megjithëse sasia e zhdoganuar e duhanit ka pësuar një rënie krahasuar me vitin 2006, si pasojë e rritjes së çmimit të paketave tregu ka pësuar një rritje prej 30 milionë USD nga një vit më parë. Kështu, nga rreth 184 milionë paketa që kanë marrë pullën fiskale në vitin 2005, gjatë vitit 2006 kjo shumë është rritur në 182 milionë. Sipas përllogaritjeve rezulton se tregu i duhanit në vitin 2006 arriti në 250 milionë USD, nga 220 milionë USD që ishte në vitin 2005. Ndërkohë që në vitin 2004 kjo shifër ishte 210 milionë USD. Rritja e tregut në 2006, me rreth 30 milionë USD ka ardhur si rrjedhoje e rritjes së çmimit të paketave. Çmimi i paketave, në vitin 2006, ka pësuar një rritje të ndjeshme për faktin se në shtator u mor vendimi për rritjen e akcizës për paketë nga 25 lekë në 40 lekë. Grosistët e mëdhenj pas këtij vendimi të qeverisë reflektuan direkt rritjen e çmimit të cigareve në treg. Ndërkohë që sipas Institutit të Statistikave rritja vjetore e çmimit të duhanit gjatë vitit 2006 në krahasim me 2005 ishte 16%. Por Instat raporton që ka një rënie të konsumit sipas shifrave të saj. Kështu, gjatë vitit 2006, konsumi i cigareve ka pësuar një rënie prej 1.1% krahasuar me vitin 2005. pra, konsumi vjetor për fryme është 59 paketa në 2006 nga 60 paketa që ishte në 2005-ën.
Ndarja e tregut
Sipas të dhënave nga tatimet, për vitin 2006 tregu i cigareve kryesohet nga Mark & Distribucion i cili ka importuar rreth 55 milionë paketa. Kështu, për këtë kompani tregtare, rritja nga viti 2005 rezulton të jetë 11.2% dhe për këtë vit ajo zotëron 30% të totalit të tregut. Ndërkohë që kompania e dytë, më e madhe në tregun e cigareve është Primall e cila zë 25 % të tregut. Kjo është kompania e cila ka pësuar rritjen më të madhe në tregun e cigareve gjatë vitit 2006, me 47.8%. Më pas vjen kompania Anonime Kakavijë, e cila edhe pse zë 23% të tregut, krahasuar me vitin 2005 ka humbur 14.6 pikë përqindje. Gjithashtu, kompania British American Tobaccos (B.A.T.A) ka humbur rreth 16.3% të tregut të cigareve gjatë këtij viti, duke importuar 4 milionë cigare më pak sesa në vitin 2005. B.A.T.A zë 10% të tregut të cigareve për vitin 2006. Ndërkohë që kompanitë e tjera të gjitha bashkë zënë në total 12% të tregut për vitin që shkoi.
Tregu 5 herë më i madh se importi
Tregu i cigareve për vitin 2006 është 250 milionë USD. Kjo shifër është pesë herë më e madhe sesa çmimi me të cilën kompanitë e sjellin mallin në doganë. Kështu, sipas shifrave të doganave, për vitin 2006, janë importuar 52.4 milionë USD cigare ose 11.5% përqin më shumë sesa një vit më parë. Por nga çmimi me të cilën vjen një paketë në doganë, e deri tek çmimi i shitjes së saj në treg, rritja është 5 herë më shumë. Pra sipas llogaritjeve, nëse një paketë vjen në doganë me 30 lekë, ajo shitet pas pagesë së taksave, akcizës si dhe fitimit të kompanive, me 150 lekë.

E Premte, 23 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Philips Morris me distributor të ri

Kompania nr.1 e cigareve në botë ka braktisur “Marketing&Distribution” për Intebrand


Gjigandi i prodhimit të cigareve duket se pas më shumë se 12 vitesh do të braktisë shpërndarësin për Shqipërinë “Marketing&Distribution” për të lidhur një kontratë me një firmë tjetër në këtë fushë. Philip Morris ka rreth 30 % të tregut në Shqipëri ndërsa në nivel botëror ka 12 % të markave më të shitura dhe në tregun amerikan 45 % të tregut. Në gazetat e përditshme një tjetër shoqëri distribucioni, Interbrand ka njoftuar se ka siguruar një kontratë me një nga kompanitë më të mëdha në botë të prodhimit të duhanit e cigareve, pa cituar se bëhet fjalë për Philip Morris. Por burime të konfirmuara nga “Marketing&Distribution” bëjnë me dije se janë shkëputur marrëdhëniet me Philip Morris për shpërndarjen ekzluzive të cigareve të saj të njohura si Marlboro, LM, Asos etj. Në fakt distributori “M&D”, e renditur e kartërta në listën e kompanive më xhiro më të madhe në Shqipëri pas tre kompanive të telefonisë, ngriti një sistem perfekt të mbulimit të tregut të shpërndarjes duke rritur ndjeshëm shitjen e paketave si Marlboro apo LM. Ndërsa vitet e fundit u rrit ndjeshëm konkurrenca me futjen edhe të kompanive të tjera si British-American-Tobaco-Albania, Japan Tobacco dhe Gallaher. Këto dy të fundit kanë vendosur të bashkohen në nivel ndërkombëtar dhe kjo pritet të ndodhë dhe në Shqipëri.

E Premte, 23 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Japan Tobacco bashkohet me Gallaher



Një nga kompanitë më të mëdha në botë të duhan cigareve, Japan Tabacco Inc është bashkuar me Gallaher, edhe kjo një kompani e njohur në treg. Në tregun shqiptar Japan Tabacco Inc është e pranishme nëpërmjet tregtimit të markave të cigareve të tregtuara nga shpërndarësi ekskluziv Primal Tranding, me qendër në Tiranë. Gallaher Group, e krijuar dhe e rregjistruar sipas legjislacionit anglez, zë vendin e pestë në tregun ndërkombëtar. Gallaher Group është e pranishme në tregun shqiptar nëpërmjet markave të cigareve të tregtuara nga shpërndarësi ekskluziv Kuinda Sh.p.k, me qendër në Pogradec. Transaksioni i realizuar është shqyrtuar nga Autoriteti i Konkurrencës pasi sjell ndryshime në strukturën në përgjithësi si të tregut ndërkombëtar të duhan cigareve ashtu edhe atij kombëtar, duke rritur pozitën gjeografike të Japan Tabacco Inc., rritjen e produkteve (markave) në treg, por njëkohësisht rrit konkurrueshmërinë e tij ndaj konkurrentëve që udhëheqin sot tregun e këtij produkti. Transaksioni i njoftuar konsiston në përftimin e kontrollit 100% të aksioneve në Gallaher Group Plc nga Japan Tabacco International (UK) Management Ltd, që vepron në emër të Japan Tabacco Inc., dhe nuk krijon ose forcon pozitën dominuese të Japan Tabacco Inc në nivelin e shpërndarjes në tregun kombëtar. Për pasojë, autoritetet kanë vlerësuar se nuk ka kufizim të konkurrencës në këtë nivel tregu. Ndaj dhe Komisioni i Konkurrencës ka vendosur të autorizojë përqëndrimin e realizuar nëpërmjet shitblerjes së 100% të aksioneve të Gallaher Group Plc tek Japan Tabacco International Management Ltd.

E Premte, 23 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Çfarë cigaresh pijnë shqiptarët

Cigaret greke në vend të parë. Më pas japonezt “Winston” dhe amerikanet “LM”


Në një studim tregu, ndryshe nga ç’pritej që shqiptarët të konsumonin cigare të fortë, ka rezultuar e kundërta. Shumicën e shitjeve në treg e mbajnë cigaret e lehta dhe të holla, të njohura si Slims. Në fakt në tregjet botërore këto cigare pëlqehene më së shumti nga femrat ndërsa në Shqipëri nuk ka dallime. Të mësuar me duhan dhe cigare të prodhuara kryesisht në vend deri në vitin 1990, shqiptarët braktisën shpejt cigaret e fabrikave të Durrësit apo të Shkodrës për tju drejtuar importeve. Prodhimi vendas ka një peshë të papërfillshme në treg dhe e vetmja fabrikë e madhe cigaresh është ndërtuar në Librazhd por përsëri ka pjesë shumë modeste të tregut. Shqiptarët konsiderohen në vendet me shkallë të lartë të duhan-pirjeduke qenë në të njëjtin nivel me turqit me një konsum më të madh se 3 kg/vit për frymë dhe lëmë pas Maqedoninë, Kosovën me 3 kg, Greqinë me 2.7 kg. Sipas të dhënave të importit, nga Greqia erdhën vitin e kaluar 15.3 milionë dollarë cigare dhe duhan duke zënë vendin e parë. Paketa më e shitur është “Karelia Slims” që importohet nga “Anonime Kakavijë” dhe zë 22% të totalit të importeve për 2006-ën ose rreth 950 mijë kg. Sipas statistikave të kompanive, ku gjysma e popullsisë, apo rreth 1.5 milion shqiptarë janë konsumatorë të duhanit, rezulton se rreth 330 mijë shqiptarë, apo 22% të konsumuesve të duhanit pijnë markën Slims. Në vendin e dytë për konsum janë cigaret Winston të importuara nga “Primall” me rreth 16% të totalit të konsumit, cigare që konsumohet nga 240 mijë shqiptarë. Cigaret LM duket se mbeten ende të preferuara, për shkak edhe të çmimit të ulët. 15% e duhanpirësve, afro 225 mijë shqiptarë konsumojnë LM. Në vendin e katërt të konsumit janë cigaret “Marlboro” me rreth 7% të totalit të konsumit, afro 100 mijë shqiptarë. Ajo që vihet re në 2006-ën është futja dhe shtimi i menjëhershëm i konsumit për markat e reja, si Bond dhe Montecarlo, të cilat konsumohen nga afro 120 mijë shqiptarë (9% të konsumit).

E Premte, 23 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Shuperka: Ligji antiduhan rrezikon të mos zbatohet

Më 26 maj hyn në fuqi ligji por është i pazbatueshëm. Kompanitë e duhanit sabotojnë përsëri


Që kur u diskutua për herë të parë ligji kundër pirjes së duhanit në ambientet publike, kompanitë e importit ushtruan presion mbi Kuvendin për të shtyrë me dy vjet ndërprerjen e reklamës. Media bëri presion mbi këtë fakt flagrant dhe Kuvendi u detyrua të rrëzontë propozimin e Komisonit të Shëndetësisë që në mënyrë paradoksale kishte bërë këtë propozim. Gjithsesi ligji u miratua dhe tashmë po afrohet koha e hyrjes në fuqi. Por nuk shikohet asnjë pregatitje serioze në organizimin e fushatave ndërgjegjësuese për duhanpirësit. Roland Shuperka është një mjek që punon në departamentin e promocionit shëndetësor në Institutin e Shëndetit Publik në Tiranë dhe njihet si një nga personazhet më aktivë të luftës kundër duhanit dhe abuzimit me alkol. Shuperka thotë se Ministria e Shëndetësisë nuk ka zhvilluar asnjë fushatë proporcionale për të ndërgjegjësuar institucionet, ambientet publike, grupet e intersit dhe bizneset për efektet e ligjit. “Ministria e Shëndetësisë nuk ka prodhuar asnjë spot për ndalimin e duhanit në ambientet publike dhe tashmë koha nuk pret”, thotë Shuperka. Sipas ligjit duhet të bëhet në avancë përcaktimi i masave për kufizimin e përdorimit të produkteve të duhanit dhe mbrojtjen e publikut nga dëmet nga ekspozimi i pavullnetshëm ndaj tymit të tyre dhe ndërgjegjësimi i publikut për dëmet e duhanit dhe garantimin e një informimi efektiv dhe të vazhdueshëm të përdoruesve të produkteve të duhanit për këto dëme.
Por një pikë që e bën të pazbatueshëm ligjin është kompetenca e policisë bashkiake për të vendosur gjoba. Ligji antiduhan përcakton se gjobat për shkeljet ligjit janë nga 50 mijë në 3 milionë lekë ndërsa ligji për policinë bashkiake përcakton se maksimumi i gjobës që mund të vendosë kjo polici është 5 mijë lekë. “Ky handikap duhet zgjidhur shumë shpejt me mendime ligjore”, thotë Shuperka. Edhe igrosistët e cigareve e kanë kundërshtuar ligjin duke e konsideruar se nuk mund të imponohen standarde europiane për kushte të tilla, si Shqipëria, ku kontrolli i tregut është mjaft i vështirë. Në një vend me ligje të mira por të pazbatuara si Shqipëria, edhe importuesit e cigareve mund ta hedhin “vallen” sipas mënyrës së tyre. Raste të ngjashme, si ai i dshtimit të ligjit për ndalimin e përdorimit të alkolit në ambiente publike, e vërtetojnë më së mirë këtë.

E Premte, 23 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Rritja e akcizës nxiti kontrabandën e cigareve

Çfarë po ndodh me tregun e cigareve në Shqipëri? Viti 2006 dha shenjat e rifillimit të kontrabandës ndërsa 2007 pritet të thyejë doganat

Gert Osmani

Importuesit e cigareve e konsiderojnë një katastrofë atë çka po ndodh në tregun e cigareve në Shqipëri. Rastet e kontrabandës së zbuluar gjatë muajve të fundit janë vetëm maja e ajsbergut në atë ça po ndodh në doganat shqiptare. Raportimet nga rrethet kufitare tregojnë se fenomeni i kontrabandës së cigareve, një prej mallrave të fortë që përveç taksës doganore paguan edhe akcizë, është rishfaqur përgjatë liqenit të Shkodrës dhe në doganën e Durrësit. Të dhënat zyrtare të doganave tregojnë për një rënie të zhdoganimit të cigareve në muajin janar 2007 krahasuar me një vit më parë. Nga 301 ton cigare që ishte shifra e zhdoganimeve në muajin janar 2006, për janarin e këtij viti kaluan “zyrtarisht” doganën vetëm 214 ton cigare ose 87 ton më pak, ose rreth 29 për qind, që është dhe rënia më e madhe e importeve të mallrave të fortë duke e krahasuar me një vit më parë. Edhe importuesit e cigareve thonë se “pas rritjes së akcizës së cigareve janë rritur çmimet dhe është shtuar së tepërmi kontrabanda. Viti 2007 është një katastrofë e vërtetë”.

Rritja e akcizës
Në fakt rënia e zhdoganimeve të cigareve filloi që në muajin shtator kur hyri në fuqi akciza e re e cigareve që shënoi rritje nga 25 në 40 lekë për paketë. Kjo solli rritjen e importeve të kompanive të cigareve në muajt e verës për të krijuar “rezerva”. Por me mbarimin e këtyre “rezervave” filloi dhe rritja e çmimit të paketave me rreth 20 për qind. Kështu dje në markete një paketë Marlboro kushtonte 200 lekë nga 150 që ishte 8 muaj më parë, LM shitet për 100 lekë nga 80 lekë që ishte më parë, Carelia Slims me 120 lekë nga 100 lekë që ishte disa muaj më parë e kështu me rradhë. Edhe të dhënat zyrtare të INSTAT tregojnë se grupi “Pije alkoolike dhe duhan” shënoi një rritje çmimesh prej 4.9% ku përmendet rritja e çmimit të cigareve me 6.9%, ndërsa në muajin shtator, në krahasim me një vit më parë, nëngrupi duhan shënoi një rritje prej 16%. Çmimi mesatar i paketave si Cartier dhe Kent u rrit nga 150 lekë në 170 lekë/paketë.

Kontrabanda
Shqipëria ka barrë të ulët fiskale krahasuar me mesataren evropiane dhe pritet rritja e mëteshme e akcizës nga 4 lekë për paketë që është aktualisht. Por importuesit e cigareve thonë se nëse nuk do të ketë një reduktim të akcizës, distributorët legalë do të vazhdojnë të pësojnë tkurrje dhe do të rritet bindshëm kontrabanda. Kontrabanda ka qenë një shqetësim i vazhdueshëm për shoqëritë e tregtimit të cigareve. Sipas përfaqësuesve të shoqërive, elementi “kontrabandë” vazhdon të jetë i pranishëm, ndonëse bëhen përpjekje për ta kufizuar. “Gjithsesi, është i domosdoshëm që ky fenomen të eliminohet krejtësisht, pasi kontrabanda prish raportet e tregut, nuk lejon konkurrencën e ndershme dhe çorienton konsumatorin”. Sipas tyre, më shumë sesa ligje antiduhan, qeveria duhet të marrë masa për reduktimin e kontrabandës, e cila në sektorin tonë është në nivelet ndër më të lartat. Tregu shqiptar, i cili ofron një gamë të gjerë konsumatorësh të duhanit, është mjaft tërheqës edhe për kontrabandistët, që nxjerrin jo pak fitime prej tij. Nga ana tjetër, vetë konsumatorët shqiptarë janë mjaft të prirur ndaj produktit që mbërrin nga kontrabanda, i cili serviret pa pullë fiskale, pasi mendojnë se ai është më cilësor dhe origjinal. Sipas përfaqësuesve të subjekteve të tregtimit të cigareve, paketat me pullë shfaqin dyshime te konsumatorët për manipulime të ndryshme, ku shpesh mendohet se prodhohen brenda Shqipërisë ose në rastin më të mirë se prodhohet direkt për Shqipërinë. Shumë duhanpirës besojnë më shumë te varianti i fundit, që prodhimet e firmave të mëdha për Shqipërinë kanë një cilësi më të dobët krahasuar me prodhimet për vendet e tjera.


Cigaret vetëm për tregun shqiptar!
Në fakt importet e firmave të mëdha në Shqipëri vijnë nga distributorët e mëdhenj rajonalë që mbulojnë vendin tonë, si nga Greqia, Turqia, Zvicra, Çekia, Hollanda, Polonia etj. Një dyshim të tiullë e përforcon edhe diferenca në çmime e cigareve të njëjta, pasi për shembull një paketë “Marlboro” në Shqipëri kushton 1.5-1.7 usd ndërsa në vendet e tjera çmimi është mesatarisht tre herë më i lartë. Edhe po të shohësh importet në total, që shënojnë 52.7 milionë dollarë ndërsa të ardhurat nga shitja(barra fiskale+fitimet) shkojnë në 250 milionë dollarë ose 5 herë më shumë.

E Premte, 23 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Sigal bëhet pjesë e austriakëve të UNIQA

Kompania austriake UNIQA rrit kapitalin fillestar të Sigal me 4.2 milionë euro


Kompania e sigurimeve Sigal bëhet pjesë e grupit austriak UNIQA. Sipas kësaj marrëveshje, Sigal do të operojë si degë e kësaj kompanie. Kompania austriake ka rënë dakord për rritjen e kapitalit fillestar të kompanisë Sigal nga 6 në 10 .2 milionë euro. Në ceremoninë e zhvillimit lidhjes së partneritetit midis Sigal dhe Uniqa, morën pjesë kryeministri Berisha, drejtues të Bordit të "UNIQA Group Austria", Presidenti i Fondit Shqiptaro Amerikan të Ndërmarrjeve, Michael Granoff, Drejtori i Përgjithshëm i Kompanisë Sigal Avni Ponari, përfaqësues të tjerë të kësaj kompanie, etj. Uniqa, ka veprimtari veçanërisht në fushën e sigurimeve të jetës, shëndetit dhe pensioneve, ushtron aktivitetin e tij sigurues në 20 vende të Evropës. Kjo kompani administron mbi 20 miliardë euro asete. Kryeministri Berisha u shpreh gjatë takimit se “Jam shumë i lumtur që së shpejti do të privatizohet INSIG-u, duke i dhënë fund në këtë mënyrë çdo lloj interference të madhe apo të vogël, direkt apo indirekt, të qeverisë dhe shtetit në tregun e sigurimeve dhe, duke e bërë këtë treg më të lirë”.
Sigal është kompania më e madhe e sigurimeve në Shqipëri duke mbajtur rreth 28 për qind të tregut. Më pas renditet kompania publike INSIG e ndjekur nga Sigma me respektivisht 20 dhe 19 për qind të tregut.
Kohët e fundit tregu i sigurimeve ka pësuar ndryshime të mëdha ditët e fundit ku shumica e kapitaleve të kompanive më të mëdha vendase po kalojnë në pronësi të huaj. Pas Interalbanian, e cila para disa ditësh shiti 51% të aksioneve për 2.2 milionë euro, dhe kompania e dytë në treg Sigma shiti 60 përqind të aksioneve. Kësaj radhe, është një kompani sigurimi austriake e cila do të blejë 60 % të aksioneve të kësaj kompanie. Kompania austriake Ëiener Städtische Versicherung AG Vienna Insurance Group, ka planifikuar të futet në tregun shqiptar duke blerë aksionet mazhorancën e aksioneve të kompanisë Sigma.

E Shtune, 24 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Kosovë-Shqipëri, transporti mallrave pa leje kalimi



Liberalizohet transporti i mallrave dhe mjeteve me Kosovën. Dje komisioni i përbashkët ndërmjet përfaqësuesve të Ministrisë së Punëve Publike Transportit dhe Telekomunikacionit të Shqipërisë dhe përfaqësuesve të Ministrisë së Transportit dhe Postë-Telekomunikacionit të Kosovës, ra dakord për heqjen e barrierave kufitare me qëllim lehtësimin lëvizjes së lirë të mjeteve dhe udhëtarëve ndërmjet dy vendeve. Në këtë takim u trajtuan çështjet që kanë të bëjnë me transportin e udhëtarëve dhe mallrave. Gjatë këtij takimi, pala shqiptare propozoi ndryshimin e marrëveshjes aktuale të Transportit ndërmjet dy vendeve, me qëllim që transporti bilateral ose transit përmes territoreve të të dy vendeve të kryhet pa leje kalimi. Ndërkohë që të dy palët ranë dakord që me hartimin e legjislacionit të ri në fushën e transportit rrugor dhe unifikimin e dokumenteve që shoqërojnë mjetet gjatë udhëtimit, të ngrihet një grup pune i përbashkët.
Kështu, për heqjen e barrierave kufitare në lidhje me lëvizjen e lirë të njerëzve dhe mjeteve të dy palët ranë dakord që mjetet e dy palëve të kontrollohen vetëm një herë në territoret respektive, pra një mjet shqiptar të kontrollohet vetëm një herë në territorin Kosovar dhe i njëjti veprim të kryhet edhe nga organet e kontrollit në Shqipëri për mjetet Kosovare.

E Shtune, 24 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Një projekt modern për Portin e Durrësit

Përfundon studimi për ndërtimin e terminalit. Së shpejti fillojnë punimet

M. Ballhysa

Studimi ambiental për llogaritjen e ndikimeve mjedisore në ambientet portuale gjatë dhe pas ndërtimit të terminalit modern të pasagjerëve ka përfunduar. Zëdhënësja e aurotoritetit portit të Durrësit, Vilma Hoxha, konfirmon se “në përputhje të plotë me politikën ambientale të Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) janë kryer matje në ambiente të ndryshme të sipërfaqes portuale për të vlerësuar gjendjen aktuale të hapësirës ku do të ndërtohet terminali si dhe impaktet që do të krijohen pas zbatimit të projektit”. Matjet e kryera kanë arritur në përfundimin se pajisjet dhe operacionet që do të kryhen në të gjithë hapësirën e përfshirë në projektin ambicioz janë në përputhje me standartet e vendit tonë dhe ato europiane që lidhen me ambientin. Ndikimet mjedisore që lidhen me ndërtimin e kësaj vepre të rëndësishme mendohet të jenë të përkohshme dhe të kufizuara vetëm brenda zonës së portit. Po sipas zëdhënëses Hoxha infrastruktura e modernizuar do të përmirësojë në shkallë të lartë sigurinë e pasagjerëve dhe do të ruajë si hapësirën tokësore ashtu edhe habitatin ujor nga ndikimet negative në mjedis.
Plani për menaxhimin mjedisor
Autoriteti portual është duke përgatitur nje plan të plotë menaxhimi mjedisor në të cilin do të parashikohen masat parandaluese, korrigjuese dhe përmirësuese në përputhje me standartet ndërkombëtare dhe kërkesat e BE-së lidhur me çështje të tilla. Trajtimi i mbetjeve, planifikimi për ndalimin e rrjedhjes së vajrave, thellimi i portit dhe administrimi i transportit si atij detar dhe atij tokësor janë disa nga prioritetet e këtij plani mjedisor. Krahas ndërtimit të terminalit të pasagjerëve në projektet e qeverisë shqiptare dhe donatorëve të huaj është përfshirë edhe ndërtimi i terminalit të ri të trageteve çka do të rriste edhe më tepër trafikun detar në portin më të madh në vend. Sipas specialistëve të mjedisit në portin e Durrësit, ndërtimi i terminalit të ri të trageteve dhe rehabilitimi i kalatave 7 dhe 8 ku kryhet aktualisht përpunimi i mallrave nuk do të shoqërohet me një ndikim të madh ambiental. Efektet negative, që mund të vijnë si pasojë e punimeve që do të kryhen sipas specialistëve të kësaj fushe mund të evitohen lehtësisht me një analizë mjedisore paraprake. Vlerësimi mjedisor që është duke u kryer në disa sektorë të portit ka për qëllim të vlerësojë gjendjen aktuale të hapësirës portuale dhe ndikimin që japin në mjedis aktivitetet e shumëllojshme që kryhen aty. Analiza mjedisore e programit te propozuar të investimeve do të identifikojë dhe vlerësojë çdo ndikim dhe përfitim potencial mjedisor në port dhe zonat përqark tij përfshirë këtu edhe habitatin ujor, ndotja e të cilit sidomos në sektorin e peshkimit i kalon disa herë parametrat normalë të ndotjes mjedisore.
Projekti i terminalit
Ndërtimi i terminalit të ri të pasagjerëve, projekt ky i qeverisë shqiptare, BERZH-it dhe BEI-it është një investim mjaft i rëndësishëm për portin e Durrësit, pasi infrastruktura e kësaj vepre do të jetë e njëllojtë me ato të porteve më të njohura europiane. Vlera e këtij investimi kap shifrën 40 milion euro. Ngritja e këtij terminali do të sigurojë kushte mjaft komode për qindra mijëra pasagjerë vendas dhe të huaj që çdo vit kalojnë përmes portit të Durrësit. Kjo vepër e madhe publike synon modernizimin e portit të Durrësit, i cili ka një rëndësi jetike jo vetëm për qytetin, por për të gjithë zhvillimin ekonomik të vendit. Modernizimi i portit të Durrësit pritet të shoqërohet me rritjen e trafikut detar, rritjen e numrit të pasagjerëve dhe volumit të mallrave që do të përpunohen aty, duke e kthyer këtë port në një ndër më të rëndësishmit në rajon dhe portën hyrëse të Korridorit 8. Pas ndërtimit të terminalit të ri në port parashikohet të hyjnë e dalin mbi 1 milion pasagjerë në vit.

Projekti
Modernizimi i infrastrukturës portuale do të konsistojë në: 1) ndërtimin e terminalit të pasagjerëve, 2) rehabilitimin e infrastrukturës lidhëse, 3) masat për pajisjen me elemente sigurie për anijet tregtare, 4) rehabilitimin e kalatave 7 dhe 8, 5) ndërtimin e një rruge për aksesin në teminalin e pasagjerëve si dhe 6) punime të tjera për përmirësimin e infrastrukturës dhe shërbimeve për pasagjerët.

Të dhëna për ndërtesën e terminalit të trageteve
Terminali do të ndërtohet me konstruksione metalike dhe xhami. Rreth 5.400 metër katrorë - Sipërfaqja e ndërtesës së terminalit.
63.500 metër katrorë - Sheshe për automjetet
2.100 metër katrorë - Hapësirë parkimi për automjetet
226 metra - Lidhje direkte (foot bridge) me stacionin e trenit të qytetit të Durrësit, Pika kontrolli hyrje / dalje për të përballuar afro 2000 pasagjerë në orë në periudhë piku
Hapësira dhe pajisje për kontrollet doganore
Në terminal do të instalohen të gjitha shërbimet bashkëkohore të nevojshme për udhetarët, si: bar, restorant, ambjente pritjeje, akses interneti, etj.

E Shtune, 24 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Ferguson: AMBO fillon në nëntor 2008

Media me ka keqkuptuar: Në maj fillon studimi i impaktit mjedisor dhe nga kjo periudhë duhen të paktën 18 muaj

Altin Xhikneli

Presidenti i AMBO-s Ted Ferguson, shprehet ekskluzivisht për gazetën ABC se fillimet e punimeve të naftësjellësit nuk do të fillojnë në maj. Në një intervistë të kërkuar nga ABC, Ferguson shprehte se “Unë nuk kam thënë që ndërtimi i naftësjellësit do të fillojë në Maj të këtij viti. Kamë thënë që në maj ne do të fillojmë punën për “Impaktin Socialo-Mjedisor””. Sipas tij, ndërtimi i naftësjellësit do të fillojë 18 muaj pas fillimit të studimeve në muajin maj. Kështu, Ferguson sqaron se ky fillimi i punimeve në maj të këtij viti nga media shqiptare është keqkuptuar, pasi nuk do të fillojnë punimet për naftësjellësit transballkanik por studimi për impaktin e tij social dhe mjedisor. “Përpara se të fillojë ndërtimi i çdo naftësjellësi, shpjegon Ferguson- ka një volum pune mjaft të madh e cila ka lidhje me dizenjimin, studimit si dhe me porositjen e materialeve për ndërtim. Realisht, kjo mund të kërkojë kohë më shumë se një vit deri në sa të prodhohet dhe dërgohet në vend naftësjellësi”. Pra sipas presidentit të AMBO, Ferguson, një vëllim mjaft i madh pune është studimi në terren si përgatitja dhe shpërndarja e materialeve me të cilat do të ndërtohet ky naftësjellës. Ferguson, më tej shprehet se “Për këto arsye, ndërtimi i shumicës së naftësjellësve, fillon zakonisht 12 muaj pasi të kenë përfunduar studimet mbi dizenjimin si dhe të jetë bërë porosia e materialeve”. Sipas tij, ndërtimi i naftësjellësit AMBO, do të fillojë në nëntor 2008, pra rreth 18 muaj që nga maji i këtij viti. Që nga nëntori i vitit 2008, periudha për ndërtimin e tij do të jetë 2 vjet, thotë Ferguson.
Kostoja është rritur
Presidenti i AMBO, Ferguson shpjegon për gazetën ABC, se është e vërtetë që kostoja e ndërtimit të naftësjellësit është rritur si pasojë e rritjes së çmimit të çelikut në tregun ndërkombëtar. “Përsa i përket rritjes së kostos së ndërtimit të AMBO, është e vërtetë pasi çmimi i çelikut në tregun ndërkombëtar është trefishuar që nga përllogaritja jonë e fundit mbi koston kapitale”-thotë ai. Kështu, Parashikimi fillestar për ndërtimin e projektit me gjatësi 900 km, që parashikohet të transportojë 35 milionë tonë çdo vit, ishte në shifrat 1.5-1.8 miliardë dollarë.
Pika fundore
Ndërsa përsa i përket problemeve mjedisore që mund të ketë ndërtimi i terminalit të naftësjellësit në Gjirin e Vlorës , Ferguson shpjegon se rreziqet mjedisore apo ekologjike do të përllogariten në “Studimin mbi impaktin social dhe mjedisor” i cili do të fillojë në maj të këtij viti. “AMBO, do të shohë të gjitha alternativat dhe vendet se ku mund të ndërtohet ky terminal, të cilat janë sugjeruar nga ekspertët e qeverisë shqiptare”-përfundon ai.

E Shtune, 24 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Syri i Kaltër përfundon në Greqi

Qeveria greke financon ujësjellësin rajonal nga zona e Syrit të Kaltër-Mesopotam-Finiq

Shkëlqim Hajno

Grekët kanë treguar edhe një herë se janë më të zotë se italianët për të rrëmbyer resurset natyrore të Shqipërisë. Italianët janë përpjekur plot 11 vite për ti mbushur mendjen të gjitha qeverive shqiptare për të marrë ujin e pijshëm në rajonin pranë Syrit të Kaltër për të shuar etjen e rajonit të Pulias. Por premtimet e italianëve për të ndërtuar rrugët, ujësjell㍑sat dhe linjat e energjisë së Sarandës dhe fshatrave përreth, kanë rezultuar më pak bindëse se projekti grek për të ndërtuar një ujësjellës që e kanë quajtur rajonal. I vlerësuar si më i madhi ujësjellës i ndërtuar pas viteve ’90 në rajonin jugperëndimor të vendit, ujësjellësi do të plotësojë nevojat për ujë të pijshëm e të rrjedhshëm pa kufizime në orar për dhjetëra fshatra të komunave Mesopotam e Finiq.

Afër por jo te burimi!
Grekët në fakt kanë shmangur burimet e ujësjellësit nga Syri i Kaltër por e kanë vendosur pjesën e fillimit të ujësjellësit në zonat përrreth. E gjithë zona është ujëmbajtëse dhe firma greke ka filluar punën për zbatimin e projektit. Ziso Lluci, kryetar i komunës së Finiqit dhe inicuesi i idesë së kësaj vepre të re të infrastrukturës në këtë rajon me resurse ekoturistike e arkeologjike tha për ABC se pjesa më e madhe e financimit është mundësuar nga Ministria e Jashtme e Greqisë, një kontribut modest i komunave të mësipërme si he disa donatorë të huaj. Sipas Llucit, investimi i mësipërm, i munguar prej shumë vitesh në një zonë ku kanë marrë një investimet private për sipërmarrje të ndryshme, ndërtim vilash dhe aktivitete të ndryshme ekonomike, do të ketë një ndikim pozitiv edhe për nxitjen e turizmit pasi në rajonin që furnizon me ujë të pijshëm kjo vepër ndodhen edhe qyteti antik i Foinikës, Manastiri i Mesopotamit, komplekset turistike e mjedisore të Syrit të Kaltër, Karahaxhit, etj,.
Mësohet se punimet për realizimin e kësaj vepre kryhen nga një firme greke me qendër në Selanik. Faza e parë e punimeve përfshin shtrimin e 2 kilometra tubacion , ndërtimin e depos kryesore në kodrën e Finiqit etj,.

Burimi i Syrit të Kaltër
E gjithë zona e quajtur si Syri i Kaltërt është ujëmbajtëse por me gjithë kërkimet disavjeçare të investitorëve italianë nuk është gjetur ende burimi. Italia kishte premtuar ndërtimin e një ujësjellësi nënujor për të furnizuar rajonin e Pulias dhe në këmbim do të siguronte gjithë infrastrukturën e Sarandës dhe zonave përreth duke përfshirë ndërtimin e rrugëv, furnizimin me energji elektrike dhe me ujë të pijshëm. Të gjithë ambasadorët italianë që kanë qenë në Tiranë kanë paraqitur kërkesat te qeveritë shqiptare por gjithmonë është refuzuar dhënia e koncesionit për shkak se është trajtuar si pasuri kombëtare dhe se mund të dëmtohej shumë nga transporti nëpërmjet ujësjellësit. Por grekët duket janë treguar më të shkathët pasi iu kanë mbushur mendjen komunarëve të ndërtojnë një ujësjellës nga zona e Syrit të Kaltër-Mesopotam-Finiq duke mos përmendur ekzaktësisht burimin e Sytit të Kaltër. Burim që ende nuk dihet me saktësi se ku është pavarësisht kërkimeve të shumta dhe në thellësi të konsiderueshme të zhytësve italianë.

E Shtune, 24 Mars 2007
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Ish-drejtori i KESH: "Përveç korrupsionit, nuk ka arsye tjetër që të shpjegojë riciklimin e Essegeit"

Harasani akuza qeverisë për HEC-et

Shoqëria italiane figuron debitore në shumën prej 200 mijë dollarësh ndaj tatimeve


Ekspertët e opozitës kanë kundërshtuar vendimin e dy ditëve më parë të qeverisë shqiptare për dhënien me koncesion të 25 hidrocentraleve të vegjël kompanisë italiane, Essegei. Ish- drejtori i Përgjithshëm i Korporatës Elektroenergjetike Shqiptare, Andis Harasani, e ka cilësuar vendimin e papritur si një akt të dyshimtë dhe me nota korruptive. "Përveç korrupsionit nuk mendoj se ka asnjë arsye tjetër për të justifikuar një vendim të tillë. Eshtë qesharake të dëgjosh sot se një kompanie, e cila nuk ka respektuar asnjë pikë të kontratës koncesionare, i jepen dhe 25 hidrocentrale të tjera", tha Harasani. Por, ish-drejtori i KESH, njëkohësisht dhe anëtar i Komisionit Kuvendor të Ekonomisë ka hedhur dyshime edhe mbi procedurat që u ndoqën për përzgjedhjen e kompanisë Essegei si ndërtuesen e ardhshme të këtyre 25 hec-eve të vegjël. Qeveria vendosi t‘i jepte kompanisë italiane të drejtën për të ndërtuar këto vepra, pa zhvilluar asnjë tender, aq më tepër kur ndaj kësaj kompanie rëndojnë një lumë akuzash për shkelje të rëndë të kontratës fillestare që kishte nënshkruar në vitin 2002 me ish-qeverinë socialiste të drejtuar nga Fatos Nano. Kontrata e nënshkruar në atë kohë detyronte shoqërinë Essegei s.r.l, që të ushtronte veprimtarinë koncesionare të formës "ROT" në 25 HEC-et vendore, që do të thotë rehabilitim, shfrytëzim dhe transferim me një afat 30-vjeçar. Shoqëria ka qenë e detyruar të zhvillonte një plan investimi me afate të përcaktuara për çdonjërin nga 25 hec-et. Në total, investimi që dukej të kryhej nga kompania italiane varionte nga 8 deri në 10 milionë dollarë brenda një periudhe 6-vjeçare që nga marrja në dorëzim e hec-it të parë, më konkretisht brenda vitit 2008. Në rast të mosrespektimit të këtyre kushteve, qeveria shqiptare kishte të drejtën e prishjes së njëanshme të kontratës.

Shkeljet

Nga dokumentet zyrtare të Ministrisë së Ekonomisë Tregtisë dhe Energjetikës, rezulton se shoqëria Essegei ka shkelur pothuajse të gjitha pikat e kontratës koncesionare, që kishte lidhur me qeverinë shqiptare në vitin 2002. Më konkretisht, shoqëria Essegei s.r.l ka realizuar deri në fund të 2005 vetëm 14% të investimeve të detyrueshme, gjë që bie ndesh me kontratën e koncesionit. Aktualisht ka lënë jashtë gjendjes së punës 16 hidrocentrale, duke përfshirë këtu edhe atë të Lurës. Po kështu, në kundërshtim të hapur me ligjin, ka lidhur 11 kontrata nën-koncesionare me shoqëri shqiptare, duke ushtruar në këtë mënyrë, tagrat e shtetit shqiptar. Por kulmi i shkeljeve është shmangia e detyrimeve tatimore. Sipas të dhënave nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, kompania italiane figuron debitore ndaj organeve tatimore në shumën prej rreth 200 mijë dollarësh, detyrim i cili nuk është shlyer ende.

Akuzat e Avokatit të Popullit

"Bëmat" e kompanisë Essegei kanë shkaktuar edhe reagimin e Avokatit të Popullit. Me anë të një letre rekomandimi, të datës 17/05/2006 dhe me numër protokolli K3/S3-6. Me anë të një letre rekomandimi të shtatorit të vitit të kaluar, zyra e Avokatit të Popullit, ka kërkuar nga Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës që të eliminojë abuzimet në lidhje me veprimtarinë e HEC-eve të vogla vendore. Në këtë rekomandim, kjo zyrë akuzon haptazi kompaninë italiane Essegei, për shkelje të rëndë të kontratës koncesionare që kishte me qeverinë shqiptare dhe i kërkon Kryeministrit Berisha dhe ministrit Ruli, që të marrë masa urgjente për prishjen e kësaj kontrate. Në vijim të këtij shqetësimi, vetëm pak muaj më parë, ministri Ruli i është përgjigjur zyrtarisht Avokatit të Popullit se do t‘i kërkojë Këshillit të Ministrave prishjen e kontratës koncesionare me shoqërinë Essegei. Por, pavarësisht votës pro apo kundër të Rulit, vetëm dy ditë më parë, qeveria mori vendimin e papritur për t‘i dhënë me koncesion shoqërisë Essegei edhe 25 hidrocentrale të reja.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Ministria e Punës: Konkurrenca e pandershme nuk rëndon vetëm financat e shtetit, por edhe vetë sipërmarrësit

Puna e zezë, shteti "mëshirë" nga privati

Raporti i 2007-ës: Pjesa më e madhe punëtorëve të ndërtimit dhe tregtisë, të pasiguruar


"Duhet të ndërgjegjësoheni për të siguruar punëtorët e ndërmarrjeve tuaja". Kështu u janë drejtuar sipërmarrësve privatë ministrat e kabinetit "Berisha 2", gjatë mbledhjes së Këshillit Kombëtar të Punës. Sipas tyre, informaliteti nuk dëmton vetëm financat e shtetit, por në radhë të parë vetë interesat e sipërmarrësve seriozë. Nga kontrollet e Inspektoratit të Punës rezulton se sektorët më problematikë janë ndërtimi dhe tregtia. Edhe pse numri i punëtorëve që punojnë në të zezë dhe në kushte të vështira për jetën është i madh, Këshilli Kombëtar i Punës, nuk ka propozuar asnjë mënyrë për frenimin e tij. E vetmja rrugë, sipas Ministrisë së Punës, është gjoba që aplikohet prej vitesh dhe s‘ka pasur asnjë efekt dhe vetëndërgjegjësimi i privatit që s‘ka ndodhur në gjithë këto vite.

Në dy muajt e parë të këtij viti janë inspektuar 1275 subjekte private në të gjithë vendin, nga ku ka rezultuar se niveli më i lartë i punësimit ilegal është në sektorin e ndërtimit. Në këtë sektor, vetëm gjatë kësaj periudhe janë zënë rreth 14 për qind e punonjësve pa librezë të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore. Në vend të dytë për nga numri i punonjësve që punojnë në të zezë e zë tregtia, me mbi 12 për qind të numrit total të punonjësve. Ndërsa shihet një tendencë në rritje në punësimin e qytetarëve në shërbimet e gazit dhe të ujit, po kështu shihet edhe tendenca e mossigurimit të punës së tyre. Sipas Inspektoratit Shtetëror të Punës, 10,8 për qind e këtyre punonjësve janë të pasiguruar. Po sipas këtij institucioni, subjektet e zëna me punonjës të pasiguruar janë gjobitur, duke i dhuruar arkës së shtetit afro një milion lekë.

Nga analiza që iu bë këtyre të dhënave gjatë mbledhjes së Këshillit Kombëtar të Punës, rezultoi se për privatët, faji është i shtetit dhe anasjelltas. Sipas përfaqësuesve të biznesit që gjendeshin në mbledhje, është i domosdoshëm forcimi i strukturave të Inspektoratit Shtetëror të Punës, si institucioni përgjegjës kontrollues dhe monitorues i punës së zezë dhe kushteve të punës së punonjësve. Ata propozuan që "në vend që të shtrihen strukturat e inspektoratit në të gjitha rrethet e vendit, do të ishte më evidente që të forcoheshin dhe të përmirësoheshin strukturat aktuale në të dymbëdhjetë qarqet e vendit".

Nga ana tjetër, përfaqësuesit e Inspektoratit Shtetëror të Punës kërkuan nga kompanitë private t‘i kushtojnë më shumë vëmendje përmirësimit të kushteve të punës, pasi, një mjedis pune i shëndetshëm favorizon rezultate të larta në punë dhe ulje të nivelit të aksidenteve në punë.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Sindikata lajmëron protesta kundër informalitetit



Sindikata e pavarur e punëtorëve të Fierit është kujtuar dje të ngrejë zërin për nivelin e lartë të informalitetit, si dhe mosrespektimit të kontratave të punës nga punëmarrësit. Kryetari i kësaj sindikate ka deklaruar se shumë shpejt do të ketë demonstrime sensibilizuese për zgjidhjen e të drejtave të punëtorëve. Sipas të dhënave të sindikatës, informaliteti është rritur në masën e rreth 60%. Kryetari i sindikatës, Agron Koçiu, tha se ky fenomen është më i dukshëm në sektorin jopublik, ku përveç mungesës së sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore nuk respektohet as ligji për pagën minimale prej 14 mijë lekësh të reja. Ndër sektorët më problematikë, sipas Koçiut, në Fier mbetet transporti dhe menaxhimi i seksionit të mbrojtjes dhe ndihmës ekonomike. Ai ka paralajmëruar se sindikata e pavarur do të ndërmarrë një sërë masash sensibilizuese për t‘u bërë faktor veprues nëpërmjet demonstrimeve paqësore për të luftuar abuzimet kolektive që u bëhen punonjësve në shkeljen hapur të Kodit të Punës. "Do të bashkëpunojmë me të gjitha institucionet e qeverisjes vendore, nga prefektura, qarku, bashkitë etj., për problemin më të madh, respektimin e kontratave dhe uljes së punës në të zezë", përfundon Koçiu.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Kukës

Shtrenjtohet me 5-10% kostoja e jetesës

Masat doganore prishin ekuilibrin


Masat doganore të ditëve të fundit në Morinë të Kukësit, si dhe në anën e Kosovës në Vërmicë, kanë sjellë si pasojë shtrenjtimin e shumicës së produkteve të konsumit të përditshëm për tregun e Kukësit duke çuar në shtrenjtimin e jetesës. Masat doganore konsistojnë në ndalimin e transportit të mallrave të konsideruara me pakicë dhe të klasifikuara në ligj si destinacion familjar, deri në masën 300 euro, për të cilën nuk paguhet doganë. Ky lloj transporti kryhej çdo ditë nga Prizreni apo qytete të tjera në drejtim të Kukësit.

Zbrazja e magazinave të shumicës në Prizren dhe transferimi në Kukës nëpërmjet transportit me pakicë ka shmangur rritjen e çmimit që pëson çdo mall që transportohet nga një shtet në tjetrin, që sipas ekspertëve, asnjëherë nuk zbret nën 20%. Kështu që çdo mall i ardhur nga Kosova ka hyrë në tregun e Kukësit me 20% më lirë nga ç‘mund të kushtonte.

Ndërkaq, bananet dy ditë më parë janë rritur me 20 deri në 35%, kivit, mollët, dardhët dhe frutat e tjera janë rritur me 20%, pijet freskuese dhe alkoolike me 15-20% etj. Por ka një numër artikujsh, të cilët, edhe pse transporti sot ndodhet në zero tolerancë doganore, kanë ruajtur stabilitetin e deritanishëm. Mielli p.sh., ka kushtuar kohët e fundit 3400 lek/kv dhe po aq kushtonte edhe dje në tregun e shumicës në Kukës.

Ditët e fundit një euro në tregun informal të Kukësit ka kushtuar mbi 127 lekë, çfarë për ekonomistët përbën një fakt më vete për një rritje të lehtë të çmimeve në tregun e Kukësit, gjithnjë duke iu referuar furnizimit nga Kosova.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

"Albtelekom", 20 milionë USD fitim për 2006-ën

Mungesa e kartave në treg, shkaktare firma italiane që i prodhon


Bilanci i shoqërisë së telefonisë fikse "Albtelekom" rezulton me rreth 20 milionë dollarë fitim për vitin 2006. Rreth 20 mijë numra të rinj do të shtohen për klientët e telefonit fiks brenda këtij viti. Shoqëria i ka përgjysmuar gjatë vitit që lamë pas çmimet e shërbimit të internetit, ndërsa përgatit investimet e reja në këtë drejtim, që do ta çojnë çmimin në 15-20 dollarë. Drejtori i shoqërisë, Ilirian Kuka, tregon në një intervistë ekskluzive për "Shqip", se mungesa në treg e kartave të "Albtelekomit" për thirrje nga kabinat ka ardhur si pasojë e problemeve me kontratën nga ana e firmës italiane që i prodhon.


Është evidentuar nga vrojtimet tona në treg se ka një mungesë të theksuar të kartave telefonike të "Albtelekom" për thirrje nga kabinat, prej rreth një muaji. Sipas informacioneve të tjera, këto karta kanë gati 3 muaj që nuk hidhen në treg. Si qëndron çështja?

Kartat telefonike "Albtelekom" i blen nga një kompani e huaj, sipas një kontrate të lidhur në vitin 2002. Për shkak të disa problemeve që kanë dalë me këtë kontratë, kompania në fjalë nuk i ka furnizuar me lotet e fundit të kartave, kështu që në disa nga pikat e shpërndarjes ka pasur reduktim të gjendjes së kartave. "Albtelekom" në bashkëpunim me Postën Shqiptare (që është një nga distributorët e këtyre kartave) ka punuar që të bëjë një rishpërndarje të kartave që kemi në gjendje, duke marrë nga zonat ku ka tepricë kartash dhe duke i sjellë në zonat që ka më tepër kërkesa. Gjithashtu, janë parë edhe mundësi të tjera për të minimizuar problemet e furnizimit deri në ardhjen e loteve të planifikuara.


Përveç se u shet shërbim interneti operatorëve privatë, "Albtelekom" e ofron edhe vetë këtë shërbim. Së fundmi, lidhjet e internetit që shoqëria ofron janë kufizuar ndjeshëm. Cila është arsyeja?

Gjatë vitit 2006, "Albtelekom" i ka kushtuar një rëndësi të veçantë futjes së shërbimeve të reja, siç është ai i ADSL (internet me brez të gjerë). Në 2006-ën, çmimi i abonimit të këtij shërbimi u ul me 50% dhe megjithëse ne dyfishuam kapacitetet në krahasim me vitin paraardhës, në fund të vitit 2006 këto kapacitete pothuajse u ezauruan. Për këtë arsye dhe për vetë rëndësinë që ne u kushtojmë shërbimeve të reja, "Albtelekom" ka rishikuar planet e zhvillimit dhe në vitin 2007 do të bëjë një investim për të rritur kapacitetet e shërbimit ADSL me 200 mijë porta. Ky investim është shumë i rëndësishëm si për "Albtelekomin" ashtu edhe për vetë konsumatorët. Që në fazën e parë të këtij investimi, parashikohet që ne të ulim çmimin e abonimit mujor të shërbimit ADSL në nivelin e 15-20 dollarëve. Kjo do të ndihmojë në përhapjen masive të internetit në Shqipëri, duke e sjellë në nivele të përafërta me vendet që na rrethojnë.


Sipas raportit të fundit të ERT-së, ka me mijëra kërkesa për numra të rinj pranë "Albtelekom", që ende nuk kanë marrë përgjigje. Si mund ta shpjegoni?

Megjithëse në vitin 2006 "Albtelekom" ka instaluar rreth 18000 numra të rinj, në Tiranë dhe disa zona të tjera mungojnë kapacitetet për të plotësuar kërkesat për numra telefoni fiks. Për këtë arsye, në vitin 2006 iu kushtua një rëndësi e veçantë investimeve për të eliminuar këto probleme. Investimet janë fokusuar në shtimin e rrjetit qytetit të Tiranës, instalimin e një centrali të ri në qytetin e Tiranës dhe përditësimin me teknologji bashkëkohore të centraleve ekzistuese. Fillimisht, kapacitetet e centraleve në Tiranë do të rriten me 20 mijë numra të rinj. Si rezultat i investimeve që filluan në vitin 2006 dhe që do vazhdojnë në vitin 2007, parashikojmë që në fund të vitit 2007 - fillim 2008, të zgjidhen njëherë e përgjithmonë problemet dhe të eliminohet plotësisht lista e pritjes për numra telefoni fiks.


Si paraqitet bilanci i vitit 2006? A mund të na jepni disa shifra kryesore?

Bilanci i 2006-ës është akoma në proces auditimi nga ekspertët kontabël, por parashikohet që fitimi i vitit të jetë rreth 2 miliardë lekë (20 milionë dollarë). Në 2006-ën u plotësuan rreth 18000 kërkesa për numra telefoni dhe u arkëtuan rreth 76 milionë dollarë detyrime të prapambetura të operatorëve ndërkombëtarë, një pjesë e tyre të prapambetura që nga viti 2002. Gjithashtu, në vitin 2006 u ulën ndjeshëm tarifat për disa nga shërbimet kryesore që ofron "Albtelekomi" si p.sh., tarifa e interkoneksionit me operatorët mobil u ul me 43% dhe i gjithë kursimi i kaloi konsumatorit, duke ulur tarifat e "Albtelekomit" për thirrjet drejt rrjetit mobil. U ulën tarifat e abonimit për shërbimin ADSL me 50% dhe u lançua tarifa 20 lekë/min për SHBA, Kanada, Itali dhe Greqi, vende të cilat kanë përqendrim më të madh të shqiptarëve. U ul tarifa e faturës së detajuar për abonentin familjar me 10-fish, nga 500 lekë/muaj në 50 lekë/muaj.


Si e shihni pozicionin e "Albtelekomit" në tregun e telekomunikimit gjatë viteve të ardhshme?

Tregu i telekomunikacioneve në Shqipëri po bëhet gjithnjë dhe me konkurrent, gjë që është shumë pozitive për abonentët, por i vështirëson gjërat për kompanitë që konkurrojnë në këtë treg. "Albtelekom" po i përshtatet tregut, duke bërë investime strategjike, duke lançuar produkte bashkëkohore bazuar në teknologjinë e internetit dhe duke ulur çmimet për shërbimet ekzistuese dhe duke dalë me produkte të reja me çmime kompetitive. Një aspekt tjetër që i kemi vënë rëndësi është krijimi i një imazhi pozitiv të kompanisë, duke përmirësuar shërbimin ndaj klientit dhe eliminuar abuzimet e stafit.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

"Albtelekomi", në ngërç nga privatizimi

Vullneti politik e ka penguar zhvillimin normal të shoqërisë, duke rrezikuar vlerën e saj në treg


"Albtelekomi" është përfolur, madje provuar, në më shumë se një rast për probleme dhe keqfunksionime serioze të marrëdhënieve të tij me operatorët privatë, qytetarët dhe "të tretët". Fajësimi direkt i shoqërisë dhe drejtuesve të saj mbetet në qendër të raporteve e debateve të shumta. Megjithatë, faktori kryesor që ka penguar zhvillimin e shoqërisë është procesi i tejzgjatur i privatizimit. Një shoqëri që ndodhet në prag të një shitjeje të mundshme, ka shumë pak hapësirë për investime, madje edhe për ato reforma që paraqiten të domosdoshme. Pra, shoqëria është detyruar të shpenzojë aq sa për të përmbushur zhvillimet dhe nevojat imediate. Kjo situatë ka sjellë kosto për "Albtelekomin", duke qenë se ka penguar zhvillimin natyral të shoqërisë, duke ndikuar madje, në uljen e vlerës së saj. Shoqëria ka që në 2005-ën që përpëlitet mes ulje-ngritjeve të negociatave për shitjen e saj te konsorciumi turk "Calik Enerji". Afati final i zgjidhjes së dilemës së privatizimit, në shkurt të këtij viti, u shkel me justifikimin e krizës energjetike. Argumenti kryesor i qeverisë shqiptare përballë "Calik"-ut është raporti i "Deloitte Czech Republic", i cili nxori në pah handikapë seriozë të kontratës fillestare, duke sugjeruar rinegocim të disa pikave. Ky raport përbën në fakt, argumentet kryesore mbi të cilat Ministria e Ekonomisë ka ngritur kundërshtitë e debatit me "Calik Enerji" mbi ndryshimet në kontratën aktuale. Shitja e dyshimtë, e mbetur në hava e "Albtelekomit" nga konsorciumi turk "Calik Enerji", i hetuar nga firma "Deloitte Czech Republic", përfaqësia çeke e auditorit ndërkombëtar "Deloitte", kushtoi 172 mijë euro, kur kjo shoqëri fitoi tenderin ndërkombëtar për firmën e cila do të hetonte privatizimin e stigmatizuar të Telekomit shqiptar. Ndërkaq, qeveria duket se i ka dhënë afat zgjidhjes së çështjes brenda muajit maj. Por, nga ana tjetër, ka munguar një shpjegim praktik dhe real mbi arsyet e shtyrjes, të cilat janë luhatur shpesh në nivel kryeministror mes Tiranës dhe Ankarasë. Rishikimi i toneve të Berishës ndaj "aferës korruptive të Telekomit", pas takimit me homologun Erdogan në shtator të 2006-ës dhe anulimi i vizitës së kreut të qeverisë turke në Tiranë para më pak se dy javësh, flasin për negociata që zhvillohen në nivel politik, por kostot i kanë në nivel teknik.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Shoqëritë publike "hanë" 60 milionë USD në vit

Qeveria vazhdon të subvencionojë një numër të madh ndërmarrjesh shtetërore. Ujësjellësit, "shpenzuesit" më të mëdhenj


Keqmenaxhimi i ndërmarrjeve publike i kushton buxhetit të shtetit mesatarisht 60 milionë dollarë në vit. Në një raport të Bankës Botërore thuhet se sektori i ujësjellësit merr aktualisht rreth 50 për qind të subvencioneve totale të qeverisë për shoqëritë publike. Raporti paralajmëron se borxhet e akumuluara të ndërmarrjeve ujore ndaj institucioneve të tjera buxhetore mund të rrezikojnë përjetësimin e subvencioneve të këtij sektori. Pjesa tjetër e subvencioneve është marrë nga kompanitë shtetërore, që operojnë në sektorët e energjisë elektrike, hekurudhave dhe arsimit. Zvarritja e privatizimit të shumë ndërmarrjeve publike, përveç se i mban sektorët përkatës në tranzicion të gjatë bëhet edhe një barrë e rëndë për taksapaguesit shqiptarë. Raporti vëren se gjatë 5 viteve të fundit, Shqipëria ka bërë progres në reformimin e ndërmarrjeve të sektorit shtetëror.

Në vitin 2001, subvencionet qeveritare për ndërmarrjet publike arritën rekordin e tyre historik me mbi 100 milionë dollarë. Në atë kohë shpenzuesi më i madh i fondeve shtetërore rezultonte Korporata Elektroenergjetike Shqiptare, e cila që prej dy viteve nuk përfiton më asnjë subvencion nga buxheti i shtetit. Megjithatë, Banka Botërore kërkon ndërhyrjen e qeverisë shqiptare në reformimin e mëtejshëm të ndërmarrjeve publike të ujësjellësit, duke e quajtur këtë si urgjente për mbarëvajtjen e këtij sektori. Si masë të parë, BB-ja i rekomandon qeverisë ndërhyrjen në çmimin e ujit. Ekspertët e këtij institucioni kanë kërkuar dyfishimin e çmimit të ujit për banorët, masë kjo e hedhur poshtë nga autoritetet shqiptare. Rreth tre vjet më parë, qeveria socialiste premtoi të falte të gjithë borxhet që ndërmarrjet e ujësjellësit u kishin kompanive të tjera shtetërore. Këto borxhe në total llogariteshin në atë kohë në rreth 5 miliardë lekë.

Po kështu, disa muaj më parë qeveria vendosi kalimin e të gjitha ndërmarrjeve të ujësjellësve në varësi të pushtetit lokal, duke lënë jashtë kësaj skeme vetëm ujësjellësin e kryeqytetit. Gjatë viteve të fundit, pjesa dërrmuese e ujësjellësve nëpër rrethe janë kthyer në shoqëri anonime, por edhe kjo masë nuk solli përmirësimin e treguesve financiarë të këtyre kompanive. Megjithatë, ky sektor përballet akoma me shumë probleme, të cilat përgjithësisht lidhen me mungesën e kontrollit në shfrytëzimin e burimeve ujore, mungesën e vazhdueshmërisë së shërbimeve, tarifat e ulëta të ujit, mungesën e trajtimit të kanaleve të ujërave të zeza, mbledhjen e vogël e të ardhurave nga faturat, si dhe niveli i dobët i menaxhimit të ndërmarrjeve të ujësjellës-kanalizimeve. Gjithë kjo i kushton buxhetit të shtetit mesatarisht 30 milionë dollarë çdo vit.
 

forwardi

Primus registratum
Re: Lajme ekonomike!

Politika bullgare frikësohet nga diktati i Kremlinit në sektorin energjetik përmes naftësjellësit që konkurron AMBO-n

Demokratët bullgarë i thonë "jo" Burgas-Aleksandropolis

"Nuk e lejojmë Rusinë të na përdorë si kalë Troje në Evropë"


Naftësjellësi greko-bullgaro-rus, Burgas-Aleksandropolis, i komentuar me frikë nga analistët si një ekspansion energjetik i Kremlinit në Ballkan drejt Evropës, tani po shkakton frikë edhe te vendet nga të cilat ai mund të kalojë. Partia e polit të djathtë "Demokratët për Një Bullgari të Fortë", është pozicionuar haptas kundër ndërtimit të këtij naftësjellësi, me arsyetimin se projekti do ta rrisë jashtëzakonisht varësinë e Bullgarisë nga Rusia. Reagimi i së djathtës bullgare vjen vetëm pak kohë pas nënshkrimit të marrëveshjes mes Sofjes, Moskës e Athinës, për ndërtimin e naftësjellësit, të cilin ish-zv/presidenti i AMBO-s, e quajti "projekt-reaksion" të naftësjellësit që kalon në Shqipëri. "Absolutisht nuk mund të lejojmë që Rusia ta përdorë Bullgarinë si kalë Troje në Evropë", kanë theksuar demokratët bullgarë.

Këto deklarata të forta u bënë publike gjatë një takimi mbi diskutimin e platformës politike të partisë "Demokratët për Një Bullgari të Fortë", me pjesëmarrjen e mbi 9 mijë personave. Por, ndërsa forcat politike lobojnë dhe u drejtohen ndërgjegjes qytetare mbi rrezikun që importohet nga Kremlini bashkë me naftën, punimet kanë filluar të tërheqin firmat e para. Sakaq, dy kompani bullgare janë ofruar për të ndërtuar pjesën e naftësjellësit që përshkon vendin e tyre. Nga ana tjetër, ministri bullgar i Ekonomisë dhe Energjisë, Romen Ovkarov, njoftoi para pak ditësh se nuk do të ketë asnjë financim nga buxheti i shtetit për këtë projekt, por gjithçka do të mbështetet me fonde private. Distanca e këtij projekti paraqitet më e gjatë dhe kostot më të larta se AMBO, por, nga ana tjetër, ai shmang dy vende të cilësuara pro-amerikane, Shqipërinë e Maqedoninë dhe kufizohet tërësisht në enklava ortodokse.

Ndërsa naftësjellësi greko-bullgaro-rus, Burgas-Aleksandropolis, ka bërë një tjetër hap përpara, projekti paralel AMBO është ende në fazën e deklaratave politike. Nga ana tjetër, qeveria bullgare po bën një lojë të dyfishtë. Kryeministri bullgar, Sergei Stanishev, deklaronte mbështetje të plotë për naftësjellësin AMBO, gjatë takimit në Tiranë me homologun shqiptar, Sali Berisha. Sipas Stanishev, Bullgaria e shikon këtë projekt si pjesë të Korridorit VIII dhe si një vepër strategjike për të gjithë rajonin. Por, naftësjellësi që kalon nëpër Shqipëri ka edhe probleme të tjera. Siç tha edhe Stanishev, që projekti të jetë i suksesshëm, duhet që të sigurohen dy elemente, përveç mbështetjes nga qeveritë. I pari është furnizimi me naftë dhe i dyti, konsumatorët. Konsumatorët i ofron Perëndimi, por nafta mbetet ekskluzivitet rus.

Ndaj, qeveria e Stanizhev vazhdon të ofrojë të njëjtën mbështetje edhe për projektin rival, i cili komandohet nga Kremlini i Putinit. "Bullgaria është shumë e interesuar në ndërtimin e naftësjellësve në Ballkan, megjithëse na kanë akuzuar se ne nuk kemi vendosur ende ndërmjet naftësjellësve AMBO dhe Burgas-Alexandropolis", pranoi javë më parë, ministri bullgar, Rumen Ovkarov, në një intervistë të dhënë për agjencinë rajonale "Energyobserver". Ndërkaq, deklaratat zyrtare këmbëngulin se ndërtimi i naftësjellësit AMBO nuk do të "zbehet" nga konkurrenti i tij, Burgas-Alexandropolis. Këtë qëndrim mbajti edhe vetë Putin, kur pas nënshkrimit të marrëveshjes u tha gazetarëve të pranishëm se realizimi i këtij projekti nuk i rrezikonte projektet e tjera energjetike në rajon. Por, për sa kohë bëhet fjalë për naftën e Rusisë, e cila që pas burgosjes së Kodorkovskit kontrollohet tërësisht nga Moska zyrtare, çdo projekt tjetër që synon të njëjtin treg, duke përdorur të njëjtat vendburime, ndodhet padyshim në shënjestrën e Kremlinit.
 
Top