Kosova dhe Komunat e saj

Sahit Rexhepi Keca

Valoris scriptorum
Komuna e VITIS
Vitia është Qytezë dhe ndodhet në ojesë më juglindore të kosovës.në kufirin me Maqedonin në Lindje të kom.të Ferizajit dhe Jug të kom.Gilanit.
Vitia është një qytet i lashtë me tradita të vjetra.është kryesisht vend bujqësor dhe njihet si regjion shumë kultivues i madhë të perimeve.
Komuna e Vitis shtrihet në pjesën Qendrore të fushëgropës së Anamoravës së Epërme përmes së cilës kalon Limi Morava e Biçës.
Është e vendosur në një rrafshin shumë pjellore,e përshtatshme për kultivimin e të gjitha bimëve bujqësore.Pas okupimit të trevave shqipëtare(Kosovës)nga pushtuesit osman,treva e Vitis ishte pjes e nahisë së Moravës,në Regjistrimin osamn të vitit,1455,vitia si vendbanim kishte 104 bashkësi(shtëpi familjare)me 18.801.banorë.ish drejtues Çaudar Ahmeti i Guliam Begut,Gjatë luftës së parë Ballkanike (1912)sikur pjesët e tjera të Kosovës,edhe Vitia me rrethin Okupohet nga Serbia.ndërse gjatë luftës së parë Botërore okupohet nga Bullgaria,mandej në mes të dy luftërave Botërore ishte nën Okupimin e Jugosllavisë (1918-1941).Gjatë luftës dytë Botërore ishte pjesë okupuese e Bullgarisë.ndërsa në vjeshtë të 1944.riposhtohet nga Jugosllavia Komuniste.Vitia në vitin 1912,ishte shpallur Komunë.ndërsa gjatë Mbretëris Jugosllave ishte pjesë përbërse e Banonis së Vardarit me qendër në Shkup.në pikëpamje Administrative,Vitia ishte Komun në vete,si pjes e qarkut të Gjilanit.në vitin 1952.nga qarku i Gjilanit formohen tri rrethe:Gjilani,Vitia dhe Dardana(Kamenica).ndërsa në vitin 1959 kur transformohen rrethet.Vitia shëndrrohet në Komun në Vete.
Ekonomia e Komunës është ekonomi e një pjese riuraleku dominon ekonomia agrare.sido qe të jetë punëdhënësi më i madhë në komunë është Kllokt Botling Plant-Spa.ku tash Banja e Kllokotit i përket Komunës së Kllokoti e cila është formu në vitin 2013.e cila është e banuar kryesisht me Sërbë.
Komuna e Vitis sipas rezultateve prelimininare,të regjistrimit të popullsisë së vitit 2011 ka:-11.218.Banesa (shtëpi).7513 Ekonomi Familjare,dhe 46.959 Banorë.
Para masave të dhunëshme Serbe të viteve 1990-1999.Komuna e vitis ka pasur 4-Bibloteka publike me 34.528 mijë Libra.Libraria kryesore ka pasur 12.947 Libra.ndërsa degët në Pozhoran,Radivojc dhe Sllatin të Epërme kanë pasur 21.581 Libra. gjatë regjimit Sërbë më herët dhe gjatë Luftës së fundit në Kosovë të gjithas Biblotekat në këtë Komunë janë dëmtuar dhe 15.159 Libra janë shkatërruar.Në 10.vitet e fundit në Komunën e Vitis sipas përqindjes së banorëve Fshati Beguncë del fshati më i shkolluar.
Komuna e Vitis ka gjithësejt 44.Fshatra.
dhe në fund unë jamë nga fshati Drobesh.i cili tash është lagje e Vitisë.
 

Sahit Rexhepi Keca

Valoris scriptorum
Lista e ardhacakëve në Komunën vitisë.
-Në strukturën demografike të komunës së Vitisë përpos dyndjeve natyrale dhe ekonomike kanë luajtur rolë të madhë edhe vendosja e popullatës për shkaqe të tjera si Konolizimi Serbë dhe vendosja e popullsisë refugjatë nga Toplica dhe pjesë të tjera gjatë perandorisë Osmane si Sanxhaku i Tregut të Ri dhe Bosnja.
Ardhacakët Serbë - në komunën e Vitisë.
që janë marrë nga Qeverit e ndryshme të Jugosllavisë brenda viteve 1918-1941.në komunën e Vitisë.
Fsahtrat dhe numri i Familjeve Serbë të vendosur nëpër Fshatra të komunës së Vitisë.
-Ballanca---11 familje sërbe,
-Begunca---3
-Buzoviku---37.
-Binça---2
-Budrika e Epërme---2
-Devaja---3
-lokaliteti Devaja-Vrapqiqi---17
-Drobeshi---39
-Gërmova---50
-Gërnçari---3
-Gjylekari---16
-Doshica---40
-Kabashi---34
-Mogilla---21
-Podgorci---3
-Pozherani---54
-Radivojci---1
-Ramjani i Epërm---18
-Ramnishta---9
-Remniku---19
-Sadovina e Çerkezëve---62
-Sadovina e Jerlive---11
-Shasharja---12
-Sllatina e Epërme---17
-Smira---13
-Tërpeza---13
-Tërsteniku---1
-Vërbovci---3
-Vitia---25
-Zhitia---9.
Komuna e Vitis është e njohur edhe për migrime të brendëshme,sodomos nga një fshatë në tjetrin dhe nga fshati në Qytetin e Vitisë.
Vlenë të përmenden pash.për migrime janë-Drobeshi,Goshica,Ramnishta,Gërmova ku nga fshatra tjera janë ardhë në këto fsahtra në pasurit e blera nga Sërbet,Malazezët që nga 1965 e këndej.
 
Top