Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

Vis Elbasani

Forumium praecox
Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

A jeni burra!

Ka pak muaj(tre) qe ka dale botimi i shtypshkronjes "55" " ARVANITASIT DHE PREJARDHJA E GREKEVE ", me autor arvanitasin, te ndjerin, ARISTIDH KOLA , i cili u shua para pak muajsh ne Greqi ne rrethana te dyshimta.

Sidoqofte, kjo veper eshte nje veper madheshtore jo vetem per albanologjine e amatoret e gjuhes shqipe. Aristidh Kola la profesionin e tij te juristit dhe filloi te merret me studime arvanitase. Deshi, s'deshi u be albanolog. Ka botuar dhe 5-6 vepra te tjera, por nuk jane perkthyer ende ne shqip. Ky i sipermi eshte i pari i perkthyer.

Vepra eshte voluminoze(550 faqe) dhe eshte ne shitje e siper, per te mos thene qe po mbaron. mjafton t'ju them nje fakt: qe nga dita kur eshte botuar per here te pare ne Greqi(1983), ndryshe nga sa pritej ajo u shit aq shpejt e mire, saqe, sic thone parathenesi e perkthyesi i vepres, eshte ribotuar 10(dhjete) here deri ne vitin 2002 ne Greqi.

Me shume ne postime te tjera! Mos e leni t'ju ike nga dora(biblioteka) ky liber i paperseritshem. Kush nuk jeton ne Shqiperi, mund edhe ta porosise. Kushton 1200 lekë.
 

Al-Punk

Still here
Re: Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

perkthimi ne shqip nuk eshte nder me te miret, megjithate informacioni, historia qe percjell ky liber jane dicka qe duhen lexuar patjeter nga te gjithe shqiptaret qe duan te dijne dicka qe nuk e dinin per historine e tyre
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

Jo vetem kaq! Aty shqipja flet qe ne kohen e Homerit apo edhe para tij, ne luften e Trojes. A e keni pare ate fjalorin qe permend Kola me fjale homerike, shqipe dhe te Greqishtes se sotme?

E pra, le ta dine ata qe s'e kane lexuar ende se fjalet homerike(te iliades e odisese) jane te njejta me shqipen e sotme, kurse me greqishten e sotme as qe pjekin fare! Mund ta shihni vete. Libri eshte ne mbarim e siper dhe nuk i dihet ribotimit.

Ky liber me dha nje shtyse per nje studim qe kam ne dore. T'ia leme kohes! Gjithsesi, me erdhi vertet keq kur fillova te kuptoj se Kola po pergatiste terrenin ne liber per te dale se çamet u debuan nga njerez me origjine arvanitase dhe se arsyeja e vertet e atyre masakrave ishte.... feja, ndryshimi i fese! Me ne fund, ne faqet 400-402 e pohon bindshem se camet u persekutuan po nga arvanitas, per shkak te bindjeve fetare. C'te thuash, s'ka deshperim me te madh....

Aty vertetova perfundimisht se nje studiues i gjuhesise, historise dhe traditave shqiptare(kultit) nuk mund te qendroje si teist. M'u be qejfi per veten!
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

Meqe viza kishte hapur nje teme per ditet e javes, qe ne fakt eshte nje zgjatim i temave mbi etimologjine e emrave shqip dhe fjaleve shqipe ne gjuhe te huaj, une do t'ju them se c'mendon albanologu modern A.KOLA per diten e diel:

Se pari, me lejoni t'ju them se fjalen "dite" e gjejme te ngjashme edhe ne Italisht, Anglisht e Spanjisht:
1."di" - ne italisht, psh ne: "Martedi", "Giovedi", ose "che bel di'(c'dite e bukur"
2."day[lexo: di]" - ne anglisht, edhe kjo ne ditet e javes: Monday[mandi], Sunday[sandi], etj.
3."Di-a" - ne spanjisht, kudo qe perdoret, pervec diteve te javes.

tani, do te thone njerezit, edhe ju, kush ia mori kujt? Pergjijen e jep mjeshter Aristidh Kola:

"ne shqip, -thote ai-, kemi fjalen(foljen) "di", qe ne kuptimin e saj origjinal e te lashte do te thote: "Rrezatoj, ndricoj, jap drite, shperndaj". Nga kjo eshte formuar edhe fjala "dit(e)". Nga kjo eshte formuar edhe fjala "dije", madje edhe "dituri". Madje edhe Zeusi, apo sic njihet ne versionin Homerik origjinal - DIAS-i, vjen nga shqipja. Pellazget adhuronin natyren, Diellin, Token, etj. Vete fjala "Diell" eshte formuar nga rrenjet e shqipes "di" + "iell(yll)", qe do te thote se eshte nje yll(trup i zjarrte) qe ndricon, shperndan rreze :"Di".

Madje prof. Kola mendon se rrenjen "di" e gjejme ne shqip edhe te folja "djeg", ne versionin me te hershem "dieg". Te gjitha keto fjale: Di, dije, dituri, Dias(qe eshte Zeusi), Diell, dieg, e diel, etj vijne nga shqipja dhe jane te se njetes rrenje: "DI". Pastaj, per nder te Diasit(Zeusit) iu dha emertimi dites se pare te javes ahere: dites se Diele(se Diellit).

Madje mjeshtri Kola bie edhe ne nje perfundim solid kur verteton se edhe "djali" ne shqip vjen nga e njejta rrenje: "di". Ai mendon se ne shqip kemi:

"e diel" dhe "djale(diale)" , por edhe ne anglisht kemi:

"Sunday[lexo: sandi](e diel)" dhe "sun[san](diell)", por edhe "son[lexo:san]", qe perkthehet "djale". Pra, kemi kultin kur djali identifikohet me diellin(Zeusin). Kjo ndodh pikerisht ne Angli, aty ku ka patur shperngulje pellazge te hershme. Shikoni edhe harten e datat ne faqet e ilustruara te A.Koles.

Pra, a ia moren gjuhet latine e saksone shqipes rrenjen "di", apo... ia dhame ne?

Pergjija eshte e thjeshte, aq sa une kam gjetur edhe rrenje te tjera qe vertetojne kete gje. Po pergatis nje botim serioz, kuptohet.

Profesor Kola mendon se rrenja "di" ka ndertuar edhe foljes greke te lashte "didaksos", qe ka kuptim te njejte me "di" te shqipes. Por ia kemi dhene ne, sepse nuk mund te perftoghet "di" nga "didaksos", por e anasjellta.
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

Ja nje nga perlat historiko-gjuhesore qe Aristidh Kola na kujton ne faqe 525:

"Me 1864, K. Kristoforidhi, shqiptar i krishtere qe kishte studiuar ne Angli, themelon nje keshill ne Stamboll, me qellim krijimin e shkollave dhe teksteve ne gjuhen shqipe. Veshtiresia e kesaj ceshtjeje qendron ne faktin se nuk ka alfabet shqip dhe intelektualet perpiqen te krijojne nje te tille. Duke pare se shqipja ka shkronja greke dhe latine, disa propozojne alfabet latin e te tjeret ate grek. Kristoforidhi madje perparon me tej ne krijimin e nje vepre te rendesishme, ne botimin e fjalorit greko-shqiptar. Deri atehere intelektualet shqiptare shikonin njefare ngjashmerie midis fjaleve greke e shqiptare, por pedanti i shquar shqiptar i Italise qendrore, Dhimiter Kamarda, ishte ai qe konstatoi i pari se shqipja, pervec disa fjaleve te njejta me greqishten ka edhe fjale e rrenje qe hasen vetem ne poemat homerike dhe shfaqi mendimin se shqipja perben nje "idiome gjuhesore parahomerike" dhe se "gjuha e famshme e zotave", qe permend Homeri, nuk eshte vecse idioma e vjeter gjuhesore qe, me mosekzistencen e arsimit dhe gjuheformimit, populli shqiptar kishte arritur ta ruante gjate mijevjecareve.

Me vone u konstatua se shqipja ruante pjesen me te madhe te gjuhes se lashte pellazge dhe ajo eshte celesi per te kerkuar origjinen e shqiptareve dhe te te gjithe fiseve helene, te lidhim freret e fisit helen dhe te provojme kompaktesine dhe vazhdimesine e tij te panderprere. Me lidhjen e shqipes dhe pellazgjishtes, te shqiptareve me pellazget, te pellazgeve me te gjitha fiset e lashta helene, mund te kerkojme e te shikojme nga nje kendveshtrim i ri tashme historine helene qe nga vitet e lashtesise e deri me tani."

...cuna dhe goca, qe e ndjeni veten sadopak krenare qe jeni shqiptare(sic edhe thoni), mos e humbni kete liber; eshte duke mbaruar! Kurseni nje dreke apo nje karte telefonike dhe me 1250 leke mbroni kulturen, historine e gjuhen tuaj duke pasur kete liber ne raftin tuaj! VISI...
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

Për Poseidonin Kola shprehet(“Arvanitasit…”, 2002, fq. 194-5):
“Poseidoni ishte përgjithësisht perëndia i ujërave dhe emri i tij vjen nga 1.fjala ‘potis’ që në arbërisht do të thotë ‘ujis’ dhe formohet nga greqishtja e lashtë ‘potos, posis’ dhe 2.fjala ‘dhenë’, që e shohim te Dorët si ‘dhan’ dhe tek arbëreshët si ‘dhea’. Gjithashtu ekzistonte edhe qyteti Posidhea dhe Potidhea. Pra, ‘Posidhon’, ‘Posidhan’ apo ‘Potidhan’ do të thotë ‘ai që potis dhenë(dheun)’, pra ai që ujit dheun.
Ekziston edhe një version tjetër etimologjik, sipas të cilit Poseidoni formohet nga rrënja ‘pot’ = ‘element i lagësht’ dhe nga fjala ‘(i) ndan’. Fjala ‘ndan’ gjendet në shqipen e sotme, gjithashtu e pamë edhe te Homeri si Dasamenos, Dasmos, etj. Pra, sipas këtij varianti, ‘Poseidon’ do të thotë ‘ai që ndan ujërat’(shiko K. Rodhis “Arbanites”).”
 

gezim lame

Primus registratum
Re: Ka dalë "ARVANITASIT...", nga Aristidh P. Kola

wpalbgr.gif

ne harte e marre ne nje artikull te "WAshington Post" 29 mars 2001
me vone pas protestash te forta te ambasades greke ishin shprehur se per harten "nuk ka baza shume te sakta"
 
Top