Gjuha po ndryshon !!!
- Thread starter r0306
- Data e fillimit
Re: gjuha po ndryshon !!!
Hmmmm, kjo tema qenka shume interesante. Ne fakt po shikoja se mos hapej ndonje diskutim i tille, por qenka tashme dhe, ndoshta, ia vlen ta shtjellosh me tej.
Ketu eshte permendur gazetaria dhe disa rregulla te kesaj te fundit per te shkruar nje togfjalesh apo nje tjeter. Me gjithe respektin per kete profesion, une do t'i vija "zero" persa i perket nivelit te shkrimit te shqipes.
Gjuha e perdorur eshte krejt e pakuptimte, e shperdoruar ne zgjedhjen e fjaleve dhe koncepteve, e mbushur me fjale te huaja te panevojshme. (Dihet qe ka fjale te huaja qe perdoren, por jane te nderkombetarizuara dhe kane mbetur te tilla ne te shkruar). Problemi eshte se nuk po lexojme shqip, nuk po degjojme shqip. Ketu e kam fjalen per nje nivel normal te gjuhes, pa hyre ne hollesi morfologjike, gramatikore apo te sintakses.
Shpeshhere me ndodh, ndoshta edhe shume te tjereve si une, qe ne momentin kur degjoj lajmet ne televizor me kercejne nje pale nerva qe nuk di ç'te them. Foleset nuk dine as ku vihet theksi logjik i fjalise, jo me te pretendosh qe te formulojne nje fjali te sakte ne nivele te tjera gjuhesore (mos pyet fjalet e huaja te perdorura pastaj
) (Perfytyro ushtrine e njerezve qe qendrojne pas duke pergatitur e "redaktuar" materialet e shkruara )
Me e keqja vjen kur lexon se cfare shkruhet ne shtypin tone te dashur. Shikon fjali pa kallezues, qe vetem mungesore nuk mund te quhen, pasi nuk ndjekin nje logjike te tille. Fjalia ndahet pergjysme duke copetuar kuptimin ose, shpesh, duke mohuar kuptimin. Ne fakt, s'e merr vesh per cfare behet fjale. Keto jane vetem pak tipare te shtremberimit te shqipes. Ka shume e shume te tjera qe ne i veme dhe nuk i veme re.
Mos te kalojme pastaj tek letersia e sotme, perfshi ketu edhe perkthimet nga gjuhet e huaja. Niveli gjuhesor eshte skandaloz. Nje nga tiparet e shfaqura rishtaz eshte edhe fjaleformimi pa kurrefare kriteri qe disa prej ketyre "shkruesve te perkushtuar" e perdorin vend e pa vend, me idene se po i bejne nje sherbim gjuhes duke e zhvilluar ate. Nuk ma ha mendja se e kane lexuar ndonjehere Kutelin apo Nonda Bulken e shume te tjere si ata, per te kuptuar sesa bukur mund te shkruash e te shprehesh.
Ne fakt, zilja e ketij alarmi ka kohe qe bie, por mesa duket jane kembana te tjera qe shurdhojne me shume sec duhet dhe harrojme qe, neser, ky do te jete nje nga rreziqet kulturore dhe te identitetit qe do te na kanoset. Ndoshta, mund te dukem dramatike, por, kam pershtypjen, se situata eshte vertet e tille. :smash: :shrug:
Hmmmm, kjo tema qenka shume interesante. Ne fakt po shikoja se mos hapej ndonje diskutim i tille, por qenka tashme dhe, ndoshta, ia vlen ta shtjellosh me tej.
Ketu eshte permendur gazetaria dhe disa rregulla te kesaj te fundit per te shkruar nje togfjalesh apo nje tjeter. Me gjithe respektin per kete profesion, une do t'i vija "zero" persa i perket nivelit te shkrimit te shqipes.
Gjuha e perdorur eshte krejt e pakuptimte, e shperdoruar ne zgjedhjen e fjaleve dhe koncepteve, e mbushur me fjale te huaja te panevojshme. (Dihet qe ka fjale te huaja qe perdoren, por jane te nderkombetarizuara dhe kane mbetur te tilla ne te shkruar). Problemi eshte se nuk po lexojme shqip, nuk po degjojme shqip. Ketu e kam fjalen per nje nivel normal te gjuhes, pa hyre ne hollesi morfologjike, gramatikore apo te sintakses.
Shpeshhere me ndodh, ndoshta edhe shume te tjereve si une, qe ne momentin kur degjoj lajmet ne televizor me kercejne nje pale nerva qe nuk di ç'te them. Foleset nuk dine as ku vihet theksi logjik i fjalise, jo me te pretendosh qe te formulojne nje fjali te sakte ne nivele te tjera gjuhesore (mos pyet fjalet e huaja te perdorura pastaj
) (Perfytyro ushtrine e njerezve qe qendrojne pas duke pergatitur e "redaktuar" materialet e shkruara ) Me e keqja vjen kur lexon se cfare shkruhet ne shtypin tone te dashur. Shikon fjali pa kallezues, qe vetem mungesore nuk mund te quhen, pasi nuk ndjekin nje logjike te tille. Fjalia ndahet pergjysme duke copetuar kuptimin ose, shpesh, duke mohuar kuptimin. Ne fakt, s'e merr vesh per cfare behet fjale. Keto jane vetem pak tipare te shtremberimit te shqipes. Ka shume e shume te tjera qe ne i veme dhe nuk i veme re.
Mos te kalojme pastaj tek letersia e sotme, perfshi ketu edhe perkthimet nga gjuhet e huaja. Niveli gjuhesor eshte skandaloz. Nje nga tiparet e shfaqura rishtaz eshte edhe fjaleformimi pa kurrefare kriteri qe disa prej ketyre "shkruesve te perkushtuar" e perdorin vend e pa vend, me idene se po i bejne nje sherbim gjuhes duke e zhvilluar ate. Nuk ma ha mendja se e kane lexuar ndonjehere Kutelin apo Nonda Bulken e shume te tjere si ata, per te kuptuar sesa bukur mund te shkruash e te shprehesh.
Ne fakt, zilja e ketij alarmi ka kohe qe bie, por mesa duket jane kembana te tjera qe shurdhojne me shume sec duhet dhe harrojme qe, neser, ky do te jete nje nga rreziqet kulturore dhe te identitetit qe do te na kanoset. Ndoshta, mund te dukem dramatike, por, kam pershtypjen, se situata eshte vertet e tille. :smash: :shrug:
Guest
Re: gjuha po ndryshon !!!
Ne kohen e gjimnazit e me pas,fillova te angazhohem (2 here ne Jave) ne korigjimin ("korrekturen") e Gazetes "Intervsta",ku shpesh kam botuar,disa nga shkrimet e mia..
Niveli i shkrimeve,sa vjen e bie..
Nese lexon nje shkrim ne gazetat shqipe,eshte e pamundur,te mos gjesh ne to,huazime te fjaleve te huaja..
Nen "dogmen e lirise te shtypit",mjerisht po ndodh ajo qe fare mire mund ta quajme..
"Bastardimi i gjuhes shqipe"..
Shqiptaret qe deri dje,luftuan kunder huazimeve nga turqishtja apo dialektizmave,gjate viteve te demokracise i duhej te perballej,me nje fenomen te ri,me vershimin e fjaleve te huazuara nga Italishtja apo Anglishtja..
Ishin pikerisht Rilindesit,qe luftuan aq shume,per gjuhen shqipe..
Jetuan,madje dhe vdiqen ne dhe te huaj,me pene ne dore..
Ndersa sot??
Jane pikerisht shqiptaret,ata qe po i japin fund,zhvillimit te gjuhes shqipe,duke perqafuar me dashuri vetem gjuhen e huaj..
C´mund te presesh nga popullsia e thjeshte,nese jane pikerisht,shtypi apo gazetaret,ata qe i kane "perqafuar" vete te paret,keto huazime..
Te tilla mund te permendim,termat.. Maxhoranca apo Minoranca,fjale qe fare mire mund ti perdorim ne gjuhen tone.. Shumica apo Pakica ..
Jane huazuar aq shume fjale,te cilat nga perdorimi i tepert,nuk na vritet me veshi dhe ngjajne tashme,si pjese e shqipes..
Shpesh,ndeshesh ne fjali me gershetim,shqip me te huaj..
Pershembull..."Gjerat me Importante...
Shpesh,perzierja e shqipes me gjuhet e tjera,sidomos,anglishten apo italishten,vjen nen te ashtuquajturen e te qenit,"Cool"
Megjithate per mua dhe per ate,qe e do gjuhen e vet me fanatizem,s´eshte gje tjeter vecse,qesharake..
Nje shembull humori mund te jete,e folura e Kinezeve ne Amerike,qe flasin Chenglish..
Eshte mese e vertete qe njeriu lind,rritet,plaket dhe vdes me kalimin e viteve..
Por,s´duhet te ndodhe e njejta gje dhe me gjuhen shqipe,pasi ate do t´jua leme trashegimi, femijeve tane...
Edhe pse jashte Shqiperise,gjuha Shqipe,s´duhet te vdese...
Eshte per te ardhur keq fakti,qe qindra femije shqiptaresh,nuk dine te flasin shqip..
Kush jane pergjegjes per kete..?
Vetem shqiptaret..
Mbase eshte koha,qe ne Shqiperi te mblidhet perseri nje "Kongres drejteshkrimi"..
Por kush do te mendoje per kete problem ne ate vend,nese vete qeveritaret,nuk dine te flasin paster,kur vete intervistuesi gazetar,ne fund te intervistes thote "Ciao"...
Faleminderit,per leximin.. /pf/images/graemlins/wink.gif
Ne kohen e gjimnazit e me pas,fillova te angazhohem (2 here ne Jave) ne korigjimin ("korrekturen") e Gazetes "Intervsta",ku shpesh kam botuar,disa nga shkrimet e mia..
Niveli i shkrimeve,sa vjen e bie..
Nese lexon nje shkrim ne gazetat shqipe,eshte e pamundur,te mos gjesh ne to,huazime te fjaleve te huaja..
Nen "dogmen e lirise te shtypit",mjerisht po ndodh ajo qe fare mire mund ta quajme..
"Bastardimi i gjuhes shqipe"..
Shqiptaret qe deri dje,luftuan kunder huazimeve nga turqishtja apo dialektizmave,gjate viteve te demokracise i duhej te perballej,me nje fenomen te ri,me vershimin e fjaleve te huazuara nga Italishtja apo Anglishtja..
Ishin pikerisht Rilindesit,qe luftuan aq shume,per gjuhen shqipe..
Jetuan,madje dhe vdiqen ne dhe te huaj,me pene ne dore..
Ndersa sot??
Jane pikerisht shqiptaret,ata qe po i japin fund,zhvillimit te gjuhes shqipe,duke perqafuar me dashuri vetem gjuhen e huaj..
C´mund te presesh nga popullsia e thjeshte,nese jane pikerisht,shtypi apo gazetaret,ata qe i kane "perqafuar" vete te paret,keto huazime..
Te tilla mund te permendim,termat.. Maxhoranca apo Minoranca,fjale qe fare mire mund ti perdorim ne gjuhen tone.. Shumica apo Pakica ..
Jane huazuar aq shume fjale,te cilat nga perdorimi i tepert,nuk na vritet me veshi dhe ngjajne tashme,si pjese e shqipes..
Shpesh,ndeshesh ne fjali me gershetim,shqip me te huaj..
Pershembull..."Gjerat me Importante...
Shpesh,perzierja e shqipes me gjuhet e tjera,sidomos,anglishten apo italishten,vjen nen te ashtuquajturen e te qenit,"Cool"
Megjithate per mua dhe per ate,qe e do gjuhen e vet me fanatizem,s´eshte gje tjeter vecse,qesharake..
Nje shembull humori mund te jete,e folura e Kinezeve ne Amerike,qe flasin Chenglish..
Eshte mese e vertete qe njeriu lind,rritet,plaket dhe vdes me kalimin e viteve..
Por,s´duhet te ndodhe e njejta gje dhe me gjuhen shqipe,pasi ate do t´jua leme trashegimi, femijeve tane...
Edhe pse jashte Shqiperise,gjuha Shqipe,s´duhet te vdese...
Eshte per te ardhur keq fakti,qe qindra femije shqiptaresh,nuk dine te flasin shqip..
Kush jane pergjegjes per kete..?
Vetem shqiptaret..
Mbase eshte koha,qe ne Shqiperi te mblidhet perseri nje "Kongres drejteshkrimi"..
Por kush do te mendoje per kete problem ne ate vend,nese vete qeveritaret,nuk dine te flasin paster,kur vete intervistuesi gazetar,ne fund te intervistes thote "Ciao"...
Faleminderit,per leximin.. /pf/images/graemlins/wink.gif
Albert Zylyftari
Primus registratum
Re: gjuha po ndryshon !!!
Kjo eshte nje krize qe po kalon vendi yne. Shqiptaret kur flasin apo shkruajne ne vende te ndryshme, e kane ndoshta per mburrje te perdorin sa me shume fjale,te cilat e kane prejardhjen nga latinishtja apo gjermanishtja.
Ketu pikerisht eshte e gjithe e keqja e vendit tone, tek ne s'ka me orgjinalitet, ç'do gje kopjohet.
Nuk ka gje me provokuse sesa kur degjoj ndonje shqiptar qe flet gjysem shqip gjysem frengjisht.
Do ishte gje e bukur ti qendronim besnik gjuhes qe kemi mesuar ne shkollen fillore.
Kjo eshte nje krize qe po kalon vendi yne. Shqiptaret kur flasin apo shkruajne ne vende te ndryshme, e kane ndoshta per mburrje te perdorin sa me shume fjale,te cilat e kane prejardhjen nga latinishtja apo gjermanishtja.
Ketu pikerisht eshte e gjithe e keqja e vendit tone, tek ne s'ka me orgjinalitet, ç'do gje kopjohet.
Nuk ka gje me provokuse sesa kur degjoj ndonje shqiptar qe flet gjysem shqip gjysem frengjisht.
Do ishte gje e bukur ti qendronim besnik gjuhes qe kemi mesuar ne shkollen fillore.
Re: gjuha po ndryshon !!!
Nje jave me pare, apo pak me shume ndoshta, Alinosi hapi nje teme titulluar "Klithma e nje gjuhe te deshperuar" (autori mund te korrigjoje titullin, nese eshte i gabuar). Eshte nje teme shume e prekshme dhe nje nga dukurite me te ndjeshme te koheve te sotme ne Shqiperi. Duke qene se me ndryshimin e forumit tema nuk eshte me, mendova se mund te vazhdonim disi diskutimin ketu deri ne rishfaqjen e saj.
Ne fakt, lexova disa diskutime qe me bene pershtypje. Ndonjehere te vjen cudi qe njerez te cilet kane kohe jashte arrijne ta shkruajne shqipen me mire sesa ata qe ende jetojne brenda vendit. Ketu nuk diskutojme nivelin e te shkruarit te shqipes ne tema argetimi ose batuta te castit, ku te gjithe ne shtremberojme me dashje gjuhen per te dhene nje efekt apo nje tjeter. Me tej, nuk eshte as rasti i diskutimit nese shkruajme ne gjuhe te tjera apo jo. Kjo ndodh, sepse, ne shume raste, anetaret marrin informacione ne nje gjuhe te caktuar ose kerkojne te shprehen pikerisht ne ate gjuhe, sepse kane nje synim te caktuar.
Ketu flitet per shkrime ne tema serioze ku, duke u nisur nga diskutimi, edhe niveli i gjuhes duhet te perkoje me lartesine e ceshtjes per te cilen flitet.
Ajo qe te shqeteson ne keto raste eshte perdorimi mjaft i pasakte i shume elementeve te gjuhes, qe mendohet se duhet te jene te njohura per te pakten shumicen prej nesh.
Mes tyre mund te gjesh gabime ne perdorimin e presjes, qe nje pjese e mire ketu e quajne te pademshem ose te kote per ta diskutuar. Kam vene re se presja ose nuk vihet fare, ose e permbyt shkrimin, duke u vendosur madje edhe mes kryefjales e kallezuesit (nje nga rregullat e para qe na mesohen ne momentin qe trajtohet formimi sintaksor neper shkolla). Sipas nje anekdote te vjeter, presja ka shpetuar jeten e nje njeriu. (Citoj: TE VRITET, JO TE FALET. TE VRITET JO, TE FALET).
Nje tjeter problem eshte edhe vendosja e ë-së vend e pa vend, sidomos kur fjala perbehet nga disa bashketingellore qe vijne njera pas tjetres. Eshte rregull qe ne gjuhen shqipe lejohet te vendosen te pakten tri bashketingellore njera pas tjetres pa patur nevoje te vendosesh "ë-në" mes tyre. Sidoqofte, ndodh edhe e kunderta, kur kjo shkronje nuk vendoset fare ne te shkruar, e ndikuar nga e folura e perditshme.
Persa i perket struktures se fjalise, problemet jane te shumta. Fjalite gati-gati nuk tingellojne shqip dhe gjymtyret vihen ne nje rend qe nuk ka lidhje me shqipen. Kjo e fundit, si natyre, ka rend te lire fjalesh, cka do te thote se kumtimi mund te shprehet ne menyra te ndryshme, por edhe brenda ketij rendi ekzistojne rregulla, ne menyre qe strukturimi i fjalise te mos tjetersohet.
Nejse, keto jane disa nga elementet e verejtura, por ka edhe shume te tjera. Megjithate, mendoj se do te ishte mire qe ta vazhdonim diskutimin me tej ketu, derisa tema e meparshme te rihapet.
Nje jave me pare, apo pak me shume ndoshta, Alinosi hapi nje teme titulluar "Klithma e nje gjuhe te deshperuar" (autori mund te korrigjoje titullin, nese eshte i gabuar). Eshte nje teme shume e prekshme dhe nje nga dukurite me te ndjeshme te koheve te sotme ne Shqiperi. Duke qene se me ndryshimin e forumit tema nuk eshte me, mendova se mund te vazhdonim disi diskutimin ketu deri ne rishfaqjen e saj.
Ne fakt, lexova disa diskutime qe me bene pershtypje. Ndonjehere te vjen cudi qe njerez te cilet kane kohe jashte arrijne ta shkruajne shqipen me mire sesa ata qe ende jetojne brenda vendit. Ketu nuk diskutojme nivelin e te shkruarit te shqipes ne tema argetimi ose batuta te castit, ku te gjithe ne shtremberojme me dashje gjuhen per te dhene nje efekt apo nje tjeter. Me tej, nuk eshte as rasti i diskutimit nese shkruajme ne gjuhe te tjera apo jo. Kjo ndodh, sepse, ne shume raste, anetaret marrin informacione ne nje gjuhe te caktuar ose kerkojne te shprehen pikerisht ne ate gjuhe, sepse kane nje synim te caktuar.
Ketu flitet per shkrime ne tema serioze ku, duke u nisur nga diskutimi, edhe niveli i gjuhes duhet te perkoje me lartesine e ceshtjes per te cilen flitet.
Ajo qe te shqeteson ne keto raste eshte perdorimi mjaft i pasakte i shume elementeve te gjuhes, qe mendohet se duhet te jene te njohura per te pakten shumicen prej nesh.
Mes tyre mund te gjesh gabime ne perdorimin e presjes, qe nje pjese e mire ketu e quajne te pademshem ose te kote per ta diskutuar. Kam vene re se presja ose nuk vihet fare, ose e permbyt shkrimin, duke u vendosur madje edhe mes kryefjales e kallezuesit (nje nga rregullat e para qe na mesohen ne momentin qe trajtohet formimi sintaksor neper shkolla). Sipas nje anekdote te vjeter, presja ka shpetuar jeten e nje njeriu. (Citoj: TE VRITET, JO TE FALET. TE VRITET JO, TE FALET).
Nje tjeter problem eshte edhe vendosja e ë-së vend e pa vend, sidomos kur fjala perbehet nga disa bashketingellore qe vijne njera pas tjetres. Eshte rregull qe ne gjuhen shqipe lejohet te vendosen te pakten tri bashketingellore njera pas tjetres pa patur nevoje te vendosesh "ë-në" mes tyre. Sidoqofte, ndodh edhe e kunderta, kur kjo shkronje nuk vendoset fare ne te shkruar, e ndikuar nga e folura e perditshme.
Persa i perket struktures se fjalise, problemet jane te shumta. Fjalite gati-gati nuk tingellojne shqip dhe gjymtyret vihen ne nje rend qe nuk ka lidhje me shqipen. Kjo e fundit, si natyre, ka rend te lire fjalesh, cka do te thote se kumtimi mund te shprehet ne menyra te ndryshme, por edhe brenda ketij rendi ekzistojne rregulla, ne menyre qe strukturimi i fjalise te mos tjetersohet.
Nejse, keto jane disa nga elementet e verejtura, por ka edhe shume te tjera. Megjithate, mendoj se do te ishte mire qe ta vazhdonim diskutimin me tej ketu, derisa tema e meparshme te rihapet.
Re: gjuha po ndryshon !!!
Nese shqiptohet e tille se mendohet se shkruhet si e tille, eshte e gabuar. Nese shqiptuesi e di si shkruhet sakte, por tingulli eshte 'g' ne vend te 'k'-se eshte ceshtje perceptimi. Duke qene bashke nje bashketingellore e pazeshme me nje te zeshme, ne te shqiptuar edhe 'k'-ja merr nuancat e 'g'-se (bashketingellore e zeshme). E di qe duket pak lemsh, por shpresoj te jem shpjeguar /pf/images/graemlins/wave.gif .
Nese shqiptohet e tille se mendohet se shkruhet si e tille, eshte e gabuar. Nese shqiptuesi e di si shkruhet sakte, por tingulli eshte 'g' ne vend te 'k'-se eshte ceshtje perceptimi. Duke qene bashke nje bashketingellore e pazeshme me nje te zeshme, ne te shqiptuar edhe 'k'-ja merr nuancat e 'g'-se (bashketingellore e zeshme). E di qe duket pak lemsh, por shpresoj te jem shpjeguar /pf/images/graemlins/wave.gif .
Re: gjuha po ndryshon !!!
Nuk e di nese jam une e vetmja qe e shqiptoj kshu apo i ndodh edhe te tjereve.Ne anglisht fjalen "exist" e shqiptoj tamam. /pf/images/graemlins/laugh.gif Ndoshta sepse e shqiptoj "eksist", dicka mes "s-se" dhe "z-se". Po "s-ja", eshte e bashketingellore e zeshme apo jo ? Nuk e di sh mire dallimin. /pf/images/graemlins/frown.gif
Nje gje tjeter qe mu kujtua tek shkruaja.Nuk eshte paradoksale te thuash "shqiptoj anglishten" ose "shqiptoj kinezçen" ? /pf/images/graemlins/confused.gif
Nuk e di nese jam une e vetmja qe e shqiptoj kshu apo i ndodh edhe te tjereve.Ne anglisht fjalen "exist" e shqiptoj tamam. /pf/images/graemlins/laugh.gif Ndoshta sepse e shqiptoj "eksist", dicka mes "s-se" dhe "z-se". Po "s-ja", eshte e bashketingellore e zeshme apo jo ? Nuk e di sh mire dallimin. /pf/images/graemlins/frown.gif
Nje gje tjeter qe mu kujtua tek shkruaja.Nuk eshte paradoksale te thuash "shqiptoj anglishten" ose "shqiptoj kinezçen" ? /pf/images/graemlins/confused.gif
Re: gjuha po ndryshon !!!
Jo, jo "s"-ja nuk eshte bashketingellore e zeshme /pf/images/graemlins/smile.gif. Ne shqiptim te nderhyn tingulli, prandaj dhe ke pershtypje ndonjehere te ndryshme nga e shkruara (flasim per shqipen, ku shkruhet dhe shqiptohet njesoj).
Pse te duket paradoks kjo puna e shqiptimit?
Jo, jo "s"-ja nuk eshte bashketingellore e zeshme /pf/images/graemlins/smile.gif. Ne shqiptim te nderhyn tingulli, prandaj dhe ke pershtypje ndonjehere te ndryshme nga e shkruara (flasim per shqipen, ku shkruhet dhe shqiptohet njesoj).
Pse te duket paradoks kjo puna e shqiptimit?
Re: gjuha po ndryshon !!!
Sepse po ta shohesh holle holle, them une, s'ke si te "shqiptosh" nje gjuhe te huaj. Ti mund te shqiptosh shqipen por jo anglishten...S'di si ta shpjegoj. "Shqiptoj" rrjedh nga fjala "shqip". Eshte paradoksale ti shoqerosh nje gjuhe te huaj.
Ja psh , anglezet thone "pronounce", italianet thone "pronuncio"...Ne shqip asht pak e çuditshme.
Sepse po ta shohesh holle holle, them une, s'ke si te "shqiptosh" nje gjuhe te huaj. Ti mund te shqiptosh shqipen por jo anglishten...S'di si ta shpjegoj. "Shqiptoj" rrjedh nga fjala "shqip". Eshte paradoksale ti shoqerosh nje gjuhe te huaj.
Ja psh , anglezet thone "pronounce", italianet thone "pronuncio"...Ne shqip asht pak e çuditshme.
Re: gjuha po ndryshon !!!
E kam menduar shpesh edhe une kete ceshtjen e foljes " me shqiptue " dhe gjithnje kam menduar qe duhet te kishin gjetur nje fjale qe te vlente edhe per gjuhet e huaja. Sdq, persa i perket thenies ne shqip te nje gjuhe apo te nje fjale, perdorim " shqiperoj ".
Ja ca na thote fjalori i dashur /pf/images/graemlins/laugh.gif :
SHQIPTIM m. sh.
1. Veprimi sipas kuptimeve të foljeve SHQIPTOJ,
SHQIPTOHET. Shqiptimi i një rrokjeje (i një fjale).
Shqiptimi i një vendimi.
2. gjuh. Mënyra si shqiptohen tingujt e një gjuhe;
mënyra e veçantë se si shqiptohen tingujt e gjuhës
në një stil të caktuar të saj ose në një dialekt;
mënyra si shqiptohen fjalët e shkruara të një gjuhe;
tingujt që u përgjigjen shkronjave të një gjuhe.
Shqiptim i qartë (i drejtë, i përpiktë). Shqiptim
letrar (dialektor, bisedor). Stilet e shqiptimit.
Shkronjat dhe shqiptimi i tyre. Shqiptimi i fjalëve
shënohet në kllapa katrore. Shkrimi dhe shqiptimi
nuk përputhen.
E kam menduar shpesh edhe une kete ceshtjen e foljes " me shqiptue " dhe gjithnje kam menduar qe duhet te kishin gjetur nje fjale qe te vlente edhe per gjuhet e huaja. Sdq, persa i perket thenies ne shqip te nje gjuhe apo te nje fjale, perdorim " shqiperoj ".
Ja ca na thote fjalori i dashur /pf/images/graemlins/laugh.gif :
SHQIPTIM m. sh.
1. Veprimi sipas kuptimeve të foljeve SHQIPTOJ,
SHQIPTOHET. Shqiptimi i një rrokjeje (i një fjale).
Shqiptimi i një vendimi.
2. gjuh. Mënyra si shqiptohen tingujt e një gjuhe;
mënyra e veçantë se si shqiptohen tingujt e gjuhës
në një stil të caktuar të saj ose në një dialekt;
mënyra si shqiptohen fjalët e shkruara të një gjuhe;
tingujt që u përgjigjen shkronjave të një gjuhe.
Shqiptim i qartë (i drejtë, i përpiktë). Shqiptim
letrar (dialektor, bisedor). Stilet e shqiptimit.
Shkronjat dhe shqiptimi i tyre. Shqiptimi i fjalëve
shënohet në kllapa katrore. Shkrimi dhe shqiptimi
nuk përputhen.
Re: gjuha po ndryshon !!!
Po te nisesh nga semantika e fjales, jam dakord, por meqe eshte perdorur keshtu qe ne fillim dhe perkon me idene e "pronounce" apo fjales ne nje gjuhe tjeter, vazhdojme ta perdorim edhe tani ne te njejten menyre.
Nje variant mund te jete 'nyjetoj'; ka me shume lidhje me artikulimin dhe kesaj fjale i perkon edhe ne gjuhe te tjera, por jane te aferta.
Po te nisesh nga semantika e fjales, jam dakord, por meqe eshte perdorur keshtu qe ne fillim dhe perkon me idene e "pronounce" apo fjales ne nje gjuhe tjeter, vazhdojme ta perdorim edhe tani ne te njejten menyre.
Nje variant mund te jete 'nyjetoj'; ka me shume lidhje me artikulimin dhe kesaj fjale i perkon edhe ne gjuhe te tjera, por jane te aferta.
Re: gjuha po ndryshon !!!
Une e kuptoj se eshte vendosur ashtu qe ne fillim por si thote mostwanted, duhet te kishin gjetur nje fjale qe ti pershtatej edhe gjuheve e tjera.(Duket sikur kete fjale e ka vendosur xhaxhi Enveri ne kohen e diktatures , kur as guxohej te mendohej per nje gjuhe te huaj...shaka).
Fjalen "shqiperoi" e kam ndeshur shpesh me kuptimin e "perktheu dhe pershtati" (psh ne rastin e ndonje libri te perkthyer ne shqip). Ne jeten e perditshme s'thuhet "shqiperoj" por "shqiptoj".
Une e kuptoj se eshte vendosur ashtu qe ne fillim por si thote mostwanted, duhet te kishin gjetur nje fjale qe ti pershtatej edhe gjuheve e tjera.(Duket sikur kete fjale e ka vendosur xhaxhi Enveri ne kohen e diktatures , kur as guxohej te mendohej per nje gjuhe te huaj...shaka).
Fjalen "shqiperoi" e kam ndeshur shpesh me kuptimin e "perktheu dhe pershtati" (psh ne rastin e ndonje libri te perkthyer ne shqip). Ne jeten e perditshme s'thuhet "shqiperoj" por "shqiptoj".
Re: gjuha po ndryshon !!!
Shqiperoj dhe shqiptoj jane te ndryshme nga njera tjetra; nderkohe qe e para ka te beje me ate qe thame me siper (nyjetim i fjales), e dyta ka te beje me sjelljen e nje teksti (ne kete rast ne gjuhen shqipe). Fjala vete ka ndryshime edhe nga fjala "perkthim".
Shqiperoj dhe shqiptoj jane te ndryshme nga njera tjetra; nderkohe qe e para ka te beje me ate qe thame me siper (nyjetim i fjales), e dyta ka te beje me sjelljen e nje teksti (ne kete rast ne gjuhen shqipe). Fjala vete ka ndryshime edhe nga fjala "perkthim".
Kondrapedali
Kondrapedali
Re: gjuha po ndryshon !!!
</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
Sepse po ta shohesh holle holle, them une, s'ke si te "shqiptosh" nje gjuhe te huaj. Ti mund te shqiptosh shqipen por jo anglishten...S'di si ta shpjegoj. "Shqiptoj" rrjedh nga fjala "shqip". Eshte paradoksale ti shoqerosh nje gjuhe te huaj.
Ja psh , anglezet thone "pronounce", italianet thone "pronuncio"...Ne shqip asht pak e çuditshme.
[/ QUOTE ]
Vetë ndajfolja shqip, e cila është dhe baza e emrave Shqiptar e Shqipëri, ka të bëjë me mënyrën e të folurit pra me shqiptimin. Në këtë kontekst, çdo gjuhë e folur shqiptohet ose thu(o)het (kjo e fundit është një përafrim i varfër).
Ndërsa shqipëroj dhe përkthej kanë kuptime të ndryshme. Fjala shqipëroj nënkupton përshtatjen në shqip të një përkthimi, pra "interpretimi" i përkthimit. Kjo ka të bëjë me shprehjet dhe idiomat (pse duhen përdorur të dyja?) e një gjuhe të huaj të cilat nuk kanë kuptim në shqip. Ndërsa përkthimi ka të bëjë thjesht me kthimin e një teksti nga një gjuhë e huaj në një tjetër. Përkthimi në shqip duhet të jetë i shoqëruar detyrimisht me shqipërim.
P.S. Lidhja e ndafoljes shqip me emrat Shqiptar e Shqipëri është bërë nga studjuesit e gjuhës shqipe.
</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
Sepse po ta shohesh holle holle, them une, s'ke si te "shqiptosh" nje gjuhe te huaj. Ti mund te shqiptosh shqipen por jo anglishten...S'di si ta shpjegoj. "Shqiptoj" rrjedh nga fjala "shqip". Eshte paradoksale ti shoqerosh nje gjuhe te huaj.
Ja psh , anglezet thone "pronounce", italianet thone "pronuncio"...Ne shqip asht pak e çuditshme.
[/ QUOTE ]
Vetë ndajfolja shqip, e cila është dhe baza e emrave Shqiptar e Shqipëri, ka të bëjë me mënyrën e të folurit pra me shqiptimin. Në këtë kontekst, çdo gjuhë e folur shqiptohet ose thu(o)het (kjo e fundit është një përafrim i varfër).
Ndërsa shqipëroj dhe përkthej kanë kuptime të ndryshme. Fjala shqipëroj nënkupton përshtatjen në shqip të një përkthimi, pra "interpretimi" i përkthimit. Kjo ka të bëjë me shprehjet dhe idiomat (pse duhen përdorur të dyja?) e një gjuhe të huaj të cilat nuk kanë kuptim në shqip. Ndërsa përkthimi ka të bëjë thjesht me kthimin e një teksti nga një gjuhë e huaj në një tjetër. Përkthimi në shqip duhet të jetë i shoqëruar detyrimisht me shqipërim.
P.S. Lidhja e ndafoljes shqip me emrat Shqiptar e Shqipëri është bërë nga studjuesit e gjuhës shqipe.
Re: gjuha po ndryshon !!!
Ke ba nje loje fjalesh jo me shume kuptim Kondra. Per mendimin tim jane 2 fjale te ndryshme :
1) shqip- > prej nga rrjedhin fjalet "shqiptar" apo "Shqiperi" etj etj
2) shqiptoj, shqiptim -> kjo me te njejten rrenje fjalen "shqip" por qe i referohet "nxjerrjes se tingullit" per te folur , qofte e folura shqip , anglisht apo cfaredo qofte.Dmth sipas meje fjalet "shqiptar" dhe "shqiptoj" kane te njejten rrenje por kane kuptime te ndryshme.(Ose eshte bere nje lloj perafrimi jo shume i sakte).
Ky eshte mendimi im te pakten.
Ke ba nje loje fjalesh jo me shume kuptim Kondra. Per mendimin tim jane 2 fjale te ndryshme :
1) shqip- > prej nga rrjedhin fjalet "shqiptar" apo "Shqiperi" etj etj
2) shqiptoj, shqiptim -> kjo me te njejten rrenje fjalen "shqip" por qe i referohet "nxjerrjes se tingullit" per te folur , qofte e folura shqip , anglisht apo cfaredo qofte.Dmth sipas meje fjalet "shqiptar" dhe "shqiptoj" kane te njejten rrenje por kane kuptime te ndryshme.(Ose eshte bere nje lloj perafrimi jo shume i sakte).
Ky eshte mendimi im te pakten.
Kondrapedali
Kondrapedali
Re: gjuha po ndryshon !!!
Sigurisht që ky është edhe kuptimi i fjalës shqiptoj.
Kjo vjen nga kuptimi i ndajfoljes "shqip". Sipas albanologëve, "shqip" do të thotë të flasësh një gjuhë të kuptueshme (që më herët mund të ketë qenë faktikisht emërtimi i gjuhës tonë por për të cilën nuk ka burime të mjaftueshme). Pra shqiptim do të thotë të thuash qartë një fjalë në çfarëdo gjuhe qoftë /pf/images/graemlins/shrug.gif.
Sigurisht që ky është edhe kuptimi i fjalës shqiptoj.
Kjo vjen nga kuptimi i ndajfoljes "shqip". Sipas albanologëve, "shqip" do të thotë të flasësh një gjuhë të kuptueshme (që më herët mund të ketë qenë faktikisht emërtimi i gjuhës tonë por për të cilën nuk ka burime të mjaftueshme). Pra shqiptim do të thotë të thuash qartë një fjalë në çfarëdo gjuhe qoftë /pf/images/graemlins/shrug.gif.
V