Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

[Elsi]

Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Kam pershtypjen qe me gjithe formulat e matematiken qe perdoret ne ekonomi per te matur parametra e per te parashikuar te ardhmen, kjo fushe kerkon te paraqitet si shkence ekzakte. Por eshte shume e qarte se gati asgje nuk mund te parashikohet ne ekonomi dhe te dhenat qe dalin nga matjet nuk jane gjithmone te sakta. A mendoni qe ekonomia ne fakt eshte shkence shoqerore, qe merret me administrimin e te mirave per njerezit?

Shnet e t´mira...

 

[gentilushi]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Ekonomia eshte nje shkence qe nuk eshte Fikse dmth nuk eshte SHKENCE eKzakte.sepse per zgjidhjen e problemeve ekonbomike ka shume teorira si ajo e monetarizmit,kejnesizmit,liberalizmit dhe e komunizmit.te cilat bazohen ne HIPOTEzA dmth E zeme se te gjithe njerezit kane te njejtat preferenca,apo qe te gjithe kane informacion te plote per gjithcka qe ndodhet(gje qe eshte e pamundur )
dmth eshte nje dicka e perafert me me Fallxhoret te cilat parashikojne qe do ndodhe dicka e keqe neqoftese........por nuk e dine egzaktesisht si,cfare,ku dhe kur.
Sioc thashe keto teorira bayohen ne HIPOTEZA TE PAMUNDURA por qe percaktojne nje gjithcka te pergjithshme se ekonomia ka shume elemente qe ndikojne ne procesin e saj.

 

[leo110]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Po kush qe ai personazhi(s'po me vjen ne menje) qe ka thene:

Ekonomia eshte shkenca ne te cilen ajo "molla famoze e Njutonit" ne renie te LIRE jo patjeter bie ne toke.Mund te mare nje drejtim tjeter 3D(tredimensional).

Modelet matematike,ekonometrike etj. jane strumentet qe u perkasin artit te ekonomisteve, te parashikojne pse jo edhe t'i japin nje drejtim objektivit ekonomik brenda nje koridori toleranze.

Kam nje profesor qe thote shpesh:
-Bisha e zeze e finances/ekonomise eshte paqartesia per te ardhmen.Keshtù qe nevojiten arme te preçizionit te larte(shkencat ekzakte).

Mendoj qe ekonomia eshte nje koktej i shume shkencave e si rezultat jo ekzakte.

 

[epremte]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

puna empirike nuk behet vetem ne ekonomi, por edhe ne shkenca te tjera shoqerore. po perdorimi i aparatit matematik nuk ka per qellim ti ndryshoje drejtimin nje shkence, thjesht ti ofroje nje instrument me te cilin (jo gjithmone) te perforcohen konkluzionet. e keqja e shume ekonomisteve sot eshte se mbivleresojne rolin e empirizmit, dhe me te pasur dy tre seri kohore i kepusin nje regres me idene te dali ku te dali dhe dalin e flasin brockulla. vete vertetimi i nje hipoteze ekonomike te shtruar per zgjidhje empirike patjeter qe permban shume subjektivizem brenda. edhe ne rastin kur rezultati i modelit eshte i papranueshem teorikisht kerkuesi duhet te gjeje argumenta ne menyre qe te shpjegoje rezultatin e vet, dhe kjo eshte gjeja e pare qe thuhet ne nje liber ekonometrie. Une nuk mund ta mendoj dot ekonomine si shkence ekzakte, (aq me teper shkence e natyres, me ben te mendoj qe shqiptaret qe pasi humben leket neper firma kane filluar ti konsiderojne fenomenet ekonomike si fenomene natyrore)madje mendoj se nuk mund te kete nje kategorizim per te, jo per te gjitha disiplinat e saj te pakten.

 

[komino]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

per c'lloj ekonomie e keni fjalen

une studioj ne faultetin e ekonomise dega administrim biznes - mendoni se ka ndonje gje egzakte ne ato qe studioj une????????!!!!!!!!!!!

edhe kontabiliteti (qe mund te ishte egzakt) eshte pre e vleresimeve subjektive te pashmangshme ne shume raste.

thjeshtimi i realitetit (nese po flisni per teorite klasike) eshte vetem nje menyre per te filluar diku studimin (se perndryshe nuk di nga t'a kapesh)

 

[Elsi]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Po flas per teorite neoklasike te sotme, sidomos per teorite qe aplikojne mentalitet konsekuencialist ne ekonomi, kjo u perhap shume ne vitet 90. Keto teori konsekuencialiste konsistojne ne parashikimin e rezultateve, dhe nqs nuk arrihen keto rezultate menaxherit i "pritet koka", dmth pronaret, aksioneret, investuesit apo ku di une, e heqin sepse presin parashikimet (rritje e vleres se aksioneve me kaq %, rritje e shitjeve me kaq, etj etj), nuk jane arritur. Ata pretendojne se rezultatet jane te parashikueshme, dmth qe ekonomia eshte shkence ekzakte. Kete per mendimin tim e shtyjne edhe shkollat e biznesit, sepse jane ato qe edukojne brezat e menaxhereve (per kete mund te na jape nje mendim Gene sepse studioka administrim biznesi).

Pavaresisht nga menaxhimi i mire, tregut nuk i dihet kurre, keshtu qe per te arritur keto rezultate menaxhereve ju eshte dashur te rrezikojne, te shkelin ligjin, dhe si pasoje ndodhen skandalet e ENRON e WORLDCOM. Keto skandale per mua tregojne se ekonomia nuk eshte dhe nuk mund te jete shkence ekzakte.

 

[komino]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

ai i menaxhereve qe permede (qe varen nga axionistet) eshte nje rol "politik" dhe vleresimi i tyre eshte "politik" sepse nuk mund te jete ndryshe

shkollat e menaxhimit ketu (te pakten ajo qe bej une) eshte shume larg pershkrimit qe bere

Ashush ketu nuk "guxon" te jape nje parashikim te sakte e aq me pak pretendohet te vleresohet dikush nga prashikime shkencore

nuk di c'ndodh ne shkollat e menaxhimit qe njeh ti

Persa i perket nivleve te tjera te menaxhimit,mund te jete shpesh nje proces administrimi e kontrolli qe bazohet ne standarte, prashikime, vleresime. Edhe ne kete rast (pergjithesisht) parashikimet behen nga vete ata qe do te gjykohen me vone (edhe ne baze te aftesise per te parashikuar /pf/images/graemlins/wink.gif )

standarte
procedura
buxheti
analiza e zhvendosjeve
vleresimi

eshte procedura qe ndiqet

 

[gentilushi]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

PO PARASHIKIMI ESHTE VETEM PARASHIKIM APO JO?SE NOSTRADAMUSI PARASHIKOI QWE BOTA DO PERMBYSET NE 2003 A KU DI UNE.EDHE MAGJIA NUK ESHTE SHKENCE EGZAKTE APO ESHTE?
NEJSE DESHA TE DAL KETU QE PROGNOZAT EKONOMETRIKE SESA AKULLORE DO TE HAJE NE MUAJIN E ARDHSHEM FAMILJA E HOXHAJVE DUKE PATUR STATISTIKAT E MUAJVE TE MEPARSHEM MUND TE JETE E PERAFERT (OSE ME TA KAP BINGOJA)POR KURRE NUK E DI QE E KE PARAHIKUAR TAMAM.
EDHE NE WALL STREET NE 1929 KUSH E DINTE QE STOCK MARKET DO FUNDOSEJ OSE KUSH ISHTE AI QE PARASHIKOI ULET MBASE DOLI EDHE PA LAGUR POR ME SA ME DUKET TE GJITHE FALIMENTUAN

 

[leo110]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Cfare lendesh studjohen ne bankat universitare te ekonomise?

1-Lende ekzakte(mat,statistik,ekonometri)
2-Lende ekonomike(mikro,makro...)
3-Lende juridike(normat qe mbajne sistemin ne kembe)
4-Lende sociale(sociologji...)
5-Lende menaxhim-biznes(aziendale)

Gjykoni ju çfare output-i del.

 

[gentilushi]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

o leo o te shplafte e mira te shplafte
po perdor fjale shqip or burre i dheut
ca eshte kjo aziendale ?
mos studion gje ti ne itali qe na fut kshu llafesh ne shqip.
ca do me na tregu ti ne?
mire une i bej ne polonisht mesimet e organizimit dhe shkruaj
"chuj ci w dupe" ne vend te aziendale

 

[leo110]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Nuk e di pse e bo kaq alarmante,more te qofte e mira gjithmone prane,nuk jam as i pari as i fundit qe hedh fjale jo shqipe(sidoqofte ke te drejte).

Fakti qe nenkupton ti, qe gjoja na jep sodisfacion me hedh nej term te huaj,gabohesh,eshte vetem arsye lehtesimi ne shprehje dhe nga mosrrahja e veshit me shqipen si ne Shqiperi.(Italia per shqiptaret eshte be si shtepi e dyte o burre i dheut s'ka hapesire per dengla,por vetem per fakte)

Meqe edhe Polonia e fut ne BE jemi ne te njejtat rethana.

Flm,sidoqofte!

 

[gentilushi]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

mire e mire se bera shaka :wave:

 

[Magnolia]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Shume persona mendojne qe "ekonomia" eshte nje shkence ekzakte, dicka qe eshte totalisht e gabuar per mendimin tim sepse vete ekonomia eshte nje shkence shoqerore. Edhe pse ne fakultetin e ekonomise behet matematika por kjo s'do te thote qe eshte lende kryesore e ekonomikut, sepse matematika eshte lende kryesore tek fakulteti i matematikes dhe jo tek ekonomiku. Tek ekonomiku per matematiken gjithsej jepen vetem dy provime(njeri vjetor dhe tjetri semestral), kurse ne fakultetin e ekonomise behen pastaj rreth 30 lende totalisht ekonomike. Te gjitha deget e ekonomikut e vertetojne faktin qe jane dege shoqerore por sidomos njehere biznesi dhe ekonomiksi. ky i fundit nuk eshte ekonomi e pergjithshme sic mund ta mendojne disa, por perkthehet politike ekonomike. Pra studiohet politika ekonomike, aspektet makro dhe mikro te ekonomise.Po keshtu edhe biznesi merret kryesisht me marketing dhe manaxhim. Edhe financa qe mund te duket sikur eshte e permbledhur thjesht ne kontabilitetin eshte shume me e gjere se thjesht disa llogaritje dhe trajton shume probleme llogjikedhe shoqerore. Me falni, po me thoni pak se ku e shihni ju shkencen ekzakte?

Magnolia

 

[Rambla]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Gjykoni ju çfare output-i del.

akoma me gjykime ti /pf/images/graemlins/laugh.gif

une them qe eshte nje miks midis shkencave ekzakte dhe shoqerore...dhe ketu nuk pranoj kundershtime.

 

[leo110]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Ne te vertete, te gjithe pothuajse jemi me te njejten fjale e s'po meremi vesh.
Pergjigjet mbi temem jane me se te bollshme.

MIKS.

 

[Elsi]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Cfare roli "politik"? Menaxheret e kane hanxharin tek koka, dhe sapo te bejne nje gabim te vogel, sapo fitimet nuk dalin ashtu sic ishin parashikuar hanxhari .... :tipsy:
Ky nuk eshte rol politik, ky eshte rol "do te bej gjithcka qe te mos me pritet koka".

Ajo qe po mundohem te them une eshte qe ekonomia duhet te jete shkence shoqerore, pra te merret me administrimin e te mirave (ne mos gaboj ky eshte edhe kuptimi i fjales qe vjen nga greqishtja e vjeter "oikos nomos"). Por sot, me mentalitetin konsekuencialist qe mbizoteron, dmth, me perqendrimin qe behet ne kerkim te rezultateve te parashikuara, ekonomia eshte kthyer ne shkence ekzakte, ose trajtohet si shkence ekzakte. Kjo nuk ka te beje fare me matematiken, formulat jane thjesht nje mjet. Kjo ka te beje me ate qe menaxheri, qe te arrije rezultatet e duhura (pra, qe te mos i pritet koka), shkon ne nje vend te botes se trete dhe prodhon te mira duke shfrytezuar krahun e lire te punes dhe parajsa fiskale/juridike, pret numrin e punonjesve kur ta shohe te nevojshme, dhe shkel ligjin kur te kete mundesi ----- e gjithe kjo per te arritur rezultatin e parashikuar.

Pra, duke e permbledhur, ekonomia trajtohet si shkence ekzakte nderkohe qe eshte shkence shoqerore. Nuk e di c´mendim keni per kete...

Hajt shnet e t´mira...

 

[komino]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

per ta perbledhur edhe une

menaxhimi (se ate po trajton me duket) nuk eshte shkence egzakte dhe nuk trajtohet aspak si i tille.

 

[Durrsaku_King]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

po ju perse shkruani ..arlliqe! Nese keni studiuar ekonomi keni bere edhe histori ekonomike ose histori e mendimit ekonomik...(nuk mund te zgjatem shume per arsye kohe...
- ekonomia si shkence ka lindur rreth 1660 nga fiziokratiket sociologe franceze me te parin Fransua Kene qe shkruajti - TABLONE EKONOMIKE e me pas vazhdon me sociologe e me filozof si David rikardo e Adam Smith, John Mill Karl Mark qe e shihnin nga ana sociale... keto hodhen bazen e ekonomise klasise rreth 1860 dolen ato qe u quajten Marxhinalistet (vlera e mallrave del nga = midis kerkeses e ofertes e jo si thonin klasiket nga vlera naturale qe varet nga vlera naturale epunes + vleren naturale te qerase)Marxhinalistet ishin 3 Menxher, Wallras, e Jevons qe ishin matematiciene... Ato bazuan teorine nepermjet ekuacioneve ekonomike... pra ne fillim ekonomia doli si shkence sociale e shoqerore por u kompletua me teori e vertetime matematike edhe tani eshte trasformuar ne nje shkence mese egzakte me teorema edhe vertetime e eshte nje shkence mese egzakte ne aspekte teorike... megjithate ka diskutime te niveleve te larta qe ketu sma mer mendia se eshte vendi per ti hyre kaq thelle por EKONOMIA TASHME ESHTE KTHYER NE NJE SHKENCE EGZAKTE

 

[epremte]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

kingu a mund te te kujtoj qe per koherat qe flet "mendimtaret" kane qene njerez pa profesion, por thjesht gjeni. dhe te siguroj qe kur behet fjale per aty lart fare shkencat shkrihen me njera tjetren perndryshe kane thjesgt vleren e nje libri shkolle nga ato qe shyqyr zotit ti i paske lexuar mire fare. duke qene se ekonomia studion ne thelb sjelljen e agjenteve ekonomike ajo perfshin shume aspekte te cilat dalin jashte natyres se shkencave ekzakte. nese mundesh po deshe shpjegoje fenomenin sspekulativ te nje krize monedhe apo panikun bankar me nje ekuacion matematik. Ose efektet e asimetrise se informacionit ne vendimarrje. vete evolucioni i ekonomise si shkence ka vertetuar te kunderten dhe shpesh ne menyre te dhimbshme pasi deshtimi ne vendimarrje ka pasur kosto te larte. formulimet teorike gjithnje mbeshteten ne supozime, vertetesia e te cilave eshte e diskutueshme.

 

[Anna rINALDI]

Re: Ekonomia, shkence ekzakte apo shoqerore?

Cfare roli "politik"? Menaxheret e kane hanxharin tek koka, dhe sapo te bejne nje gabim te vogel, sapo fitimet nuk dalin ashtu sic ishin parashikuar hanxhari .... :tipsy:
Ky nuk eshte rol politik, ky eshte rol "do te bej gjithcka qe te mos me pritet koka".

Ajo qe po mundohem te them une eshte qe ekonomia duhet te jete shkence shoqerore, pra te merret me administrimin e te mirave (ne mos gaboj ky eshte edhe kuptimi i fjales qe vjen nga greqishtja e vjeter "oikos nomos"). Por sot, me mentalitetin konsekuencialist qe mbizoteron, dmth, me perqendrimin qe behet ne kerkim te rezultateve te parashikuara, ekonomia eshte kthyer ne shkence ekzakte, ose trajtohet si shkence ekzakte. Kjo nuk ka te beje fare me matematiken, formulat jane thjesht nje mjet. Kjo ka te beje me ate qe menaxheri, qe te arrije rezultatet e duhura (pra, qe te mos i pritet koka), shkon ne nje vend te botes se trete dhe prodhon te mira duke shfrytezuar krahun e lire te punes dhe parajsa fiskale/juridike, pret numrin e punonjesve kur ta shohe te nevojshme, dhe shkel ligjin kur te kete mundesi ----- e gjithe kjo per te arritur rezultatin e parashikuar.

Pra, duke e permbledhur, ekonomia trajtohet si shkence ekzakte nderkohe qe eshte shkence shoqerore. Nuk e di c´mendim keni per kete...

Hajt shnet e t´mira...