Crregullimet psikologjike te te persekutuarve politike

[Admir]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Theksoje qellimin e temes me mire DDD, dhe paraqit dicka per diskutim. Sic ja kemi nisur nuk dalim gjekundi. E vertete, psikologjia eshte spekulative, dhe ne me te shumten e rasteve varon ne praktikim ndryshe nga shkencat e tjera. Duhet ta dish vecse qe nje nder pyetjet e para qe nje psikologjist keshillohet te pyes klientet eshte: "Perse ndodheni ketu?". E kupton qellimin mik?

 

[D-J]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Ideja ime fillestaRE E TEMES KISHTE TE BENTE me problemt e te persekutuareve shqiptare, por mu duk mjaft e arsyeshme dhe interesante ideja e Trinyt qe per kete klase apo kete grup nuk kemi pse kufizohemi vetem tek te persektuarit shqiptare. Pasi eshte nje grup qe per nga problemt qe nxjerr kombesia apo historia nuk eshte i vetmi faktor. Pra e zgjeron me tej temen, problemet praktikat apo eksperiencat e secilit nga ne apo vete te persektuareve.

Sa mire e the ti me siper qe nje nga problemet me te persektuarit shqiptare eshte se ata vete apo familjet e tyre ndoshta nuk e konsiderojne si problem. Pra ky eshte dhe problemi. Ti thua qe psikiatri apo psikologu te pyet si mund te te ndihmoj.

Por kur shkon per ndihme, pra njohja qe ke problem shenon fillimin e rehabilitimit eshte si thone nje hap shuime i madh drejt tij, gjysma e punes kur i thone.

Sa jane te gatshem, willing, apo te ndergjegjshem per ta bere nje gje tille ai grup qe ka vuajtur nen keto eksperienca te ngjashme? Dhe ky eshte nje tjeter problem nga disa probleme te tjera qe ne kemi diskutuar tashme.

p.s Triny me nxirr nga bataku ku me fute /pf/images/graemlins/laugh.gif

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Une kam keto sugjerime (hapesi i temes ka te drejten e vetos /pf/images/graemlins/laugh.gif ).

1. Aspekti historik i te perskutuarve politke ne shqiperi [Ka pasur me pare, si u priten nga publiku i gjere, si u priten nga vete individed dhe familajret, a moren mbeshtetje nga ndonje gurp i caktuar - psh. ne Kili ndoshta te persektuarit kishin me perkrahje pasi kishte me pak mbeshtetje per politiken ne fuqi - (ndoshta shembulli nuk eshte i goditur)]

2. Aspekti politik (Kuch u denua, cfare kuptimi politik iu dha denimit, cfare lloj procesi u ndoq, dhe si trajtoheshin te denuarit politik ne krahasim me te denuarit e tjere).

3. Psikologjik (perputhet me te tjeret, eshte nje bashkeveprim dhe me sociologjine, mjekesine etj). Nese marrim fazat e procesit te burgosjes:

a. para burgosja: frika, propaganda, forca, etj

b. procesi: lloji i trajtimit, prania e mrojtejs, arbitrariteti etj

c. burgosja: kushtet, menyra, trajtimi etj

d. dalja nga burgu: si u priten, miqte, familja, e ardhmja, punesimi, jeta personale, jeta shoqerore, optimismi, pesimizmi etj.

a,b,c,d: faktoret personale qe ndikojne ne secilen nga fazat (p.sh, niveli i edukimit, a ndikon ne perballimin e ndryshem te seciles faze?)

p.s. DDD me korrigjo ku te duash /pf/images/graemlins/wink.gif :smash:

 

[D-J]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Blesss... un veton e maj vetem si spalete /pf/images/graemlins/laugh.gif

nje studim i mire nuk ben domosdoshmerisht nje forum te mire /pf/images/graemlins/tongue.gif

Aspektin historik dhe ate politik them ta mbajme ne minimum pasi mund te shkaktoj debat ndryshe nga ai qe kemi per qellim ne.

Thjesht pershkrimi i tyre nuk ngjall debat, vetem nqse aspekti historik apo ai politik, pra efektet e tyre shikohen te lidhura ngushte apo jane pasoje e crregullimeve psikologjike.

Aspekti historik eshte ne nje fare menyre ""engaged" ne piken D te aspektit psikologjik.

Tek aspekti politik do te vecoja , ndryshimin ne trajtim ne krahasim me te denuarit e tjere dhe se si ky vecim ndikon ne krijimin e Identitetit te vecante te tyre. Pra ndikimi i Identitetit te vecante te tyre ne crregullimet e mundeshme.

Tek aspekti psikologjik do te deshiroja qe pervec faktoreve qe ndikojne ne secilen nga fazat a b c d, Por dhe se si vete keto faza ndikojne ne crregullimet e tyre.

Per te shtuar, do me interesonte se si ka ndikuar tek te persekutuarit shqiptare Identiteti i tyre, si eshte "perdorur" ky identitet per te mbrojtur apo kerkuar interesat e tyre. A ju ka sherbyer pozitivisht ky identitet?

Si shikohet ky identitet nga pjesa tjeter e shoqerise dhe a sherben ky identitet si mjet diskriminimi si nga shoqeria apo ashtu dhe vete nga te persekutuarit.

kaq periher

p.s me dru si jeni se ne knej ngelem brenda batanijeve /pf/images/graemlins/laugh.gif

 

[AnaBlue]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Nje liber qe pata lexuar nga fillimi i viteve '90 nga nje ish i burgosur politik me ngjarje nga jeta e tij ne burg, dhe ngjarje te te burgosurve te tjere politike, me beri qe mos te mbaroj dot librin dhe per ca kohe mos te me zere gjumi nates. Une qe ishta nje lexuese e thjeshte, po ato qe e kane provuar mbi kurriz? Libri quhet "globi ne rrjete".

A keni vene re se prinderit tone kane "lepurin ne bark" shume here dhe sec kane ca mani qe na koha e diktatures? Une them se te gjithe kemi ngel me cen, por nuk dua te dal jashte teme per ne "jo te persekutuarit".

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Varet cfare konsiderohet persekutim. Shpesh ai psikologjiku eshte me demtues se fiziku.

Shume shkencetare qe diskutojne pasojat e torutures (Sirony -eshte nje shembull interesant ne libirn "Torturuesit dhe Viktimat"- pranojne se "thyerja" vjen tek ajo "doreheqja" psikologjike.

Per sa kohe qe ka dhune fizike, behet fjale vetem per trupin, dhe individed mbijetojne me idene se torturuesit nuk kane arritur te prekin mendjen e tyre, nuk i kane thyer psikologjikisht. Kur thyrja psikologjike ka ndodhur, atehere i torturuari ndjen se ka humbur "lojen" dhe me te gjithcka tjeter. (Me falni per shpjegimin e mbithjeshtesuar, dhe pergjithesuar).

P.s. Asnjehere mos lexo libra te tille para se te shkosh te flesh. Ne cdo rast 4-5 librat a pare jane te veshtire, pastaj mesohesh. /pf/images/graemlins/smile.gif

 

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Per cilet te persekutuar politike behet fjale ketu a mund dikush te ma shpegoje!

Te persekutuarit politike te enverit?
Ata asnjehere nuk kane pasur dhe nuk do te kene çregullime psikologjike por perkundrazi kane qene jane dhe qendrojne shume me larte ne te gjitha drejtimet.

 

[Le_Routard]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

c'do gje varet nga tipat, natyra njerezve. Ka qe bien psikollogjikisht per tu ringritur, ka qe bien per te mos u cuar me.

Thone qe mendimet jan reaksjone kimike, kur ato torturueset jane te vazhdueshme, teper intensive, e te pa vetkontrollueshme, ateher eshte shume e mundur qe te lene pasoja.

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

LR ke kapur tre elemente shume thelbesore:

1. Vazhdimesia e "ngjarjes". Sa me te shumta episoded e perjetuara aq me shume shancet per te zhvilluar pasojat.

2. Disa ngjarje konsiderohen me te renda se te tjerat ( kjo lidhet me intesitetin ).

3. Pakontrollueshmeria (nese humbet kontrollin mbi situaten) eshte nje moment thyerjeje dhe ndikon ne shvillimin e pasojave.(Humja e kontrollit mendor eshte me e rende).

Nje fakt interesant (ndonese bazohet ne shoqeri perendimore dhe amerikano jugore - prandaj duhet marre me rezerve kur diskutohen shoqeri si Shqiperia), eshte se dhe ne ngarjet dhe situatat me renduese vetem 50% perjetojne Stressin Post traumatik (qe eshte nje nga pergjigjet e traumes). (Ne mos gaboj Shalev et. al., 1997)


Studime te ndryshme mund te japin statistika te ndryshme, pro ajo varet nga metoda e perdorur per diagnose.

 

[bebi]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Patjeter qe gjithsecili ka pas kontakt me persona te damtum si keto ne fjale.
Mbaj mend qe fillimisht kur ndisha biseda te tyne mbi vujtjet e tmerrshme neper burgjet e interrnimit, isha ne moshe t'vogel, e pjesen masive te gjanave nuk i kuptosha. Vite ma vone, kam pas lexu nji liber, ku perfshin tan kleriket shkodrane, ato qe nuk mujten me i pshtu torturave, e ato qe kan vdek mbas nji jetet t'vshtire si ajo, e ato pak qe kan mujt me pshtu.
Isha rreth 13-14 vjece, dhe tuj lexu librin mu dukte si nji anderr e tmerrshme.
Kujtoj gjithashtu se, me net te tana kisha pagjumsi, crregullime ne ushqim e nji ndjenje t'keqe.
Eksperienca jeme m'ban me mendu se si ndihen ata te persekutum, qe kto gjana i kane pa me syte e tyne, i kane jetu psiqikisht, shpirtnisht e fizikisht mbi vedin e vet, kur un, qe thjesht lexova mbi ate realitet, jam ndi ashtu???
Sic tha Rrugaci te postimi i masiperm, ajo varet edhe te personi, po gjithsesi mendoj, se ankthi e black-outs, nuk e ka leshu asnjenin prej tyne.

 

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Hapesit te temes, Dik 'ut

Dua vetem tju siguroj se ata qe u torturuan dhe keqtrajtuan neper burgjet dhe kampet komuniste ne shqiperi nuk jane aspak ata lloj njerezish qe mendoni ju. Juve meqenese edhe vet e deklaroni se nuk vini nga ajo klase e shoqerise shprehni fare qarte se i perkisni asaj klases tjeter te shoqerise e cila ne kohen e komunizmit ne shqiperi quhej klasa e proletariatit do me thene klasa punetore klasa e punes klasa e ergatit.
Kush vuajti ne burgjet dhe kampet e internimit nga komunizmi ne Shqiperi apo persekutimin e dini ju? eshte pyetja.
Ben mire ta mesoni.
Nuk flas per ate kategori njerezish qe ndoshta te ashtuquajtur te persekutuar por aspak te persekutuar faktikisht por thjesht askushi ose thjesht qe u perdoren per hir te sundimit te diktatures si viktima te ngrenies se bukes qyl te spihurimsave qe si detyre kishin te pinin disa gota neper klube diten dhe te lidhnin ndonjeri e pune e madhe se prishen familje rrofte partia per nje fjale goje dhe dy deshmitare te reme qe si shperblim ju jepej nga nje sholle per femijet ose potence per ne hale u desh disa te quheshin armiq dhe te "persekutoheshin"

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

PEr Blue dhe Miss. A, ne vecanti,

E para ; mendoj se fjala e "demtum", eshte shume fyese. Kur dikush eshte i semure nga melcia ju e quani i demtuar?

2. Miss. A. Askush nuk ve ne diskutim se personat qe mund te jene te persekutuar, nuk kane bere asgje te keqe apo duhet te ndjejne turp. Ne e njohim shume mire realitetin shqiptar (por kemi dhe nje ide mbi realitit e te persekutuarve politik) dhe shpesh ata qe jane persekutuar nuk ndryshonin aspak nga gjithe te tjeret, ndersa nje pjese e tyre jane persektuuar me qellim per arsye te caktuara - por dallon qarte me llojet e tjera te denimeve(nuk kam statistika dhe s'me pelqen te pergjithesoj).


3. Fakti qe ata mund te kene zhvilluar (ne shumicen e rasteve ata mbijetojne pa asnje simptome te vecante) crregullim psikolojgik eshte nje reagim normal. Cdokush nga ne po te kaloje nje eksperience kaq te veshtire do te vendoset perpara mundesise per veshtiresi piskologjike apo fizike. PAsojat jane mese normale duke marre parasysh shkaqet.

 

[bebi]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Triny, ti je tuj supozu qe cdokush i jep nuancen disa fjaleve ose nji fjalet te caktume si ajo ma siper me t'njejtin tonalitet si ti. Per mu, ajo fjale nuk asht aspak ofenduse, por per ty, qe t'tingllon e tille, patjeter kur e perdor si duket ka at sensin ose tendencen sado t'vogel t'ofezes.
Nuk po hi me kategorizu damtimet tesh, por t'siguroj qe ajo fjale nuk ka asnji tendence ofendimit mrend, damtimi mundet me kene ne shkalle te ndryshme e mnyra t'ndryshme, e po ashtu, n'aspekte t'ndryshme mundet me ken "virus" te secili prej nesh qe "vet-deklarohet" si i shndetshem.
Damtimin (un t'pakten) nuk e permenda si ndoj "e mete", por si nji "njolle" qe t'mbet nga nji eksperience e keqe, sikurse pirja e duhanit len njollen ne mushkni (asht dam) ashtu edhe eksperjenca e te persekutumve politik ka lane tek ata te pakten "njollen" e nji t'kalumet t'keqe e plot me vujtje (edhe ky asht dam).

 

[Le_Routard]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Mund te shtojme ketu edhe ndryshimet ndermjet meshkujve dhe femrave. Thuhet qe truri i femres eshte me i predisposuar te bjeri ne gjendje depresjoni. Pra e njejta situate do leri gjurma te ndryshme ke meshkujt dhe ke femrat.

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Truri i femres.... dmth cregullimet mendore jane te bazuara ne tru (bie pak ne kontradite me veten time- per shkak te terminologjise se perdorur). Personaliteti eshte i rendesishem, po mbi kete punen e trurit a mund te na jepni me shume sqarime.

flm /pf/images/graemlins/smile.gif

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Sapo lexoja nje artikull Summerfield, 2002 (Effects of war: moral knowledge, revenge, reconciliation, and medicalised concepts of "recovery"), p. 1105.

KA pasur raste kur fakti qe te mbijetuarit e tortures kane urryer (dhe pas zgjidhjes se konfliktit te mundeshem), vazhodojne te urrejne ata qe i kane persekutuar, eshte nenkuptuar si problem mendor i te persekutuarve.

Mendoj se ky eshte nje rrezik i mundeshem.

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Ne nje studim (te referuar me poshte) u testua ideja se per disa lloj ngjarjesh te veshtira ne jete si kur dikush perjeton vjellje, apo dhune suksuale, faktoret gjenetik dhe mjedisore ndikonin ne zhvillimin e crregullimeve mendore, nderkohe ne lloje ngjarjesh te tjera qe nuk perfshijne dhune si aksident me motor apo fatkeqesi natyrore, fakti nese personi qe i perjetpn ka probleme mendore shpjegohet me mire me faktore mjedisore. (Stein, Jang et al. 2002)


Nese duam te hapim diskutim, mund te diskutohet ndryshimi midis tre klasifikimit te ngjarjeve traumatike:

1. fatkeqesi te shkaktuara nga njerez te tjere (lufte, perdhunim, etj)
2. Fatkeqesi tekonologjike (pakujdesi ne pune etj)
3. Fatkeqesi naturore (termet etj).

Ne literaturen mbi traumen te treja keto diskutohen, por kjo teme eshte hapur mbi fatkesite e kategorise se pare, prandaj nuk kishte shume se cfare te diskutohej mbi kete artikull. Thjesht per ke eshte i interesuar ka pak me shume info.

Blue. flm qe me kujtove perkthimin

 

[b.k.]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Nje studim me 81 ish te burgosur politike, kishte qellim te hulumtonte nese stresi posttraumtik (nje nga shqetesimet qe zhvillohen si rrjellopje e ngjarjeve traumatike- te qenit i persekutuar futet ne kete kategori) ishte i lidhur me menyre se si individed perpunonin eksperiencen e burgut. Ndryshe nga ata ish te burgosur qe nuk ishin te diagnostikuar me stresin posttraumatik, ata te diagnostikuar kishin me shume shance te perceptonin thyerje mendore dhe nje gjendje te pergjithshme largesie (ftohetesie) nga njerezit e tjere. Diganoza e stresit p. kronik, lidhej dhe me nje ndryshim te perceptuar apo te qendrueshem te personalitetit te tyre, dhe te deshirave per te ardhmen. Dy grupet nuk kishin ndryshim nga njeri tjetri per sa i perket perpjekejeve te tyre per te fituar kontroll gjate burgimit. Nuk kishte fakte te qarta nese perkushtimi politik ishte i lidhur me stresin p.t.

Ky artikull me pak fjale diskuton ndryshimet midis atyre qe u diagnostikuan me stresin.p.t dhe atyre qe nuk paten kete diagnoze, paneverasisht se perjetuan te njejten gje me te paret.
Te perjetuartit e thyerjes mendore (mundjes, doreheqjes) eshte element shume interesant, dhe une ( e shume shkencetare) mendoj se sa me i thelle ai perjetim aq me shume mundesite qe te perjetohen probleme me vone.

___________

Posttraumatic stress disorder following political imprisonment: the role of mental defeat, alienation, and perceived permanent change.
Ehlers, A.
Maercker, A.
Boos, A.

 

[D-J]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Fillimisht postuar nga Triny:
[qb] Truri i femres.... dmth cregullimet mendore jane te bazuara ne tru (bie pak ne kontradite me veten time- per shkak te terminologjise se perdorur). Personaliteti eshte i rendesishem, po mbi kete punen e trurit a mund te na jepni me shume sqarime.

flm /pf/images/graemlins/smile.gif [/qb]

nje kemikal i gjendur ne tru i quajtur seraton me sa di thuhet se eshte pergjegjes per depresionin. nqse femrat jane me te prekeshme nga depresioni atehere ka shume mundesi qe nivelet e ketij kemikali te jene me te ulta ne trurin e femres.


hard to be a woman /pf/images/graemlins/laugh.gif

 

[D-J]

Re: Crregullimet psikologjike te te PERSEKUTUAREVE POLITIKE

Fillimisht postuar nga Triny:
[qb] KA pasur raste kur fakti qe te mbijetuarit e tortures kane urryer (dhe pas zgjidhjes se konfliktit te mundeshem), vazhodojne te urrejne ata qe i kane persekutuar, eshte nenkuptuar si problem mendor i te persekutuarve.

Mendoj se ky eshte nje rrezik i mundeshem. [/qb]

Nga kush eshte nenkuptuar si problem mendor? Nga psikiatristet :idea: ?