Re: Berisha vs. Ngjela direkt ne TCH!!!
Ç’do të thotë të bësh sherr me Doktorin
--------------------------------------------------------------------------------
Disa lexues më kanë kërkuar që të shkruaj një shkrim me këtë titull, duke dhënë eksperiencën time personale, sepse do të vlente si eksperiencë për opinionin publik, në momentet kur po diskutohet qëndrimi autokratik antidemokratik i kryeministrit aktual, “i Doktorit”, kundër një titullari të PD-së aktuale, deputetit Ngjela. Pranova, fillimisht pa shumë qejfë, sepse do të detyrohem te përmbledhe gjëra që, gjatë këtyre viteve të gjitha janë shkruar në shtyp, e se do të më duhej edhe te flisja për vete, gjë që nuk më pëlqen ta bëj. Por, pastaj thashë se mbase ia vlen, me që tek ne harrohen shpejt ngjarjet historike, e freskimi i tyre mund të orientojë të sotmen, me që me deputetin Ngjela, e me shumë të tjerë, po ndodhin gjëra të ngjashme. Pra i kërkoj falje lexuesit, për dalje jashtë stilit tim të foljes në shumës, duke folur kësaj herë në vetën e parë njëjës.
Në vitin 1991, u ritakuam me Saliun, pas nja 25 vjet shkëputje. Kishim pasur një njohje studentore, nëpërmjet një miku të përbashkët, dhe besoj se kishim një respekt për njëri tjetrin: ai një student në mjeksi, unë në inxhinjeri. Kishim ndenjur pa u takuar, jo se ishim larg gjeografikisht, por sepse unë isha deklasuar politikisht (probleme biografishë të të afërmve të mi, me qeverinë komuniste), kurse ai ishte me karjerë të rregullt komuniste. Në fakt, më kishte dërguar të fala disa herë gjatë atyre 25 vjetëve, gjë që kërkonte burrëri në periudhën e komunizmit: një sekretar partie, si ai, që i dërgonte të fala një njeriu që e kishin kthyer edhe “nga inxhinjeri i famshëm novator”, në një punëtor, për t’u edukuar në gjirin e klasës punëtore, për arsye politike, përbënte rrezik edhe për të. Unë nuk i kisha dërguar kurrë të fala, sepse nuk doja t’i dëmtoja karrierën, biografinë e tij politike.
Mani e përqëndrimit të funksioneve në duart e veta.
Filloi jeta politike, u bëmë të dy deputetë, dhe ai kryetar i PD-së, dhe unë anëtar i kryesisë së PD-së. Duronte në vitet e para që t’i thoja mendimet e mia, që nganjëherë nuk përputheshin me të tijat. E përkrahja në publik, si kryetar i PD-së, por nuk ia kurseja kritikën kur ishim vetëm, e në kryesi. Natyrisht që konstatoja një “mani përqëndrimi të të gjitha punëve në duart e veta”, por, në ato fillime e justifikoja me pasionin për të kryer punët me saktësi, me vullnetin e madh për punë, dhe me mungesën e eksperiencës në drejtim: ai kishte qenë mjek, pa eksperiencë drejtimi të shumë njerëzve. Kjo e metë “e vogël” humbëte krahas shumë vetive të tij të mira, por ajo filloi të rritet ditë pas dite, deri sa u bë një obsesion i vërtetë që dëmtoi shumë shtetin shqiptar.
Në vitin 1992, ai u bë president, dhe unë zëvendëskryeministri dhe ministri i rendit publik (i brendshëm). Oficerët më raportonin se i kishte thirrur në raport presidenti dhe ... Mundohesha t’i bëja të qartë presidentit se nuk ishte normale që ai të kontaktonte me varsit e mi, duke më shkapërcyer, mua ministrin e tyre. Nuk u morëm vesh kurrë, e këto sjellje qenë shkak “grindjesh” të vazhdueshme. Në fund të fundit, unë “bëja kokën time”, sepse isha unë ministri dhe jo ai.
Nuk pranoja të merrja prej tij urdhra që i konsideroja të paligjshëm. Kështu nuk pranova të organizoj internimet, që ai i kërkonte kundër njerëzve të degjeneruar moralisht, si prostituta, hajdutë etj.; nuk pranoja që policia të merrte përsipër dënimet që duhet t’i bënte veçse gjykata. Apo, nuk pranoja të futja në punë “injorantë”, apo të “hiqja ish-komunistë që po thyenin statusin e ushtarakut”, veç sepse dikush ia kishte kërkuar, apo ia kishte raportur atij, presidentit. Çdo rast ia nënshtroja verifikimeve me stafin e ministrisë, dhe nuk lëvizja njeri, në se nuk më vinte raporti se qëndronin lëvdatat apo akuzat. Nuk pranova të ngrihen prefekturat—nuk u ngriten sa qeshë unë ministri—me që isha i bindur se donte t’i ngrinte si organe për të luftuar principin e autonomisë lokale—kishte merak që edhe pushtetit lokal të komandohesh direkt prej tij. Pas uluritjeve, duhet thënë se s’kish ç’bënte: detyrohej t’i pranonte argumentet e mia. Nga ana tjetër, duhet thënë se shpesh në atë fillim, kishim diskutime shumë konstruktive, dhe ai dha kontribut te madh që shteti të vihej i gjithi në mbështetje të vendosjes së rendit, që ishte detyra ime kryesore. Ai e vlerësoi punën time, duke më dekoruar me urdhërin e lirisë.
Pas një viti, me kërkesë time të vazhdueshme, kalova nga ministria e rendit, në drejtimin e reformës ekonomike, duke mbetur gjithënjë zëvendëskryeministër. Filluam refoma privatizimi dhe liberalizimi shumë intensive. Idetë e mia të reformës së shpejtë i pranote, por vetëm pasi shpenzoheshin orë të tëra për t’i mbushur mendjen, për çdo detaj. Ai e kishte eklipsuar fare kryeministrin, z. Meksi, duke shfrytëzuar hapsirën ligjore që i lejonte “ligji themeltar” (kushtetuta e kohës): presidenti mund të thirrte në raport çdo ministër. Reforma, deri në vitin 1995, do të kishte ecur shumë më shpejt, nëse ai do të kishte rënë dakord të kishim ngritur “ministrinë e ekonomisë” ose “ministrinë e reformës ekonomike”, të cilën e bllokoi se e bllokoi për vite të tëra. Pa maninë e tij, që patjetër, çdo gjë duhet te kalonte nëpër duart e tij, deri në hollësitë nga më ekstremet, patjetër që reforma jonë ekonomike do të kishte qenë edhe më e shpejtë: do të kishim privatizuar elektrikun dhe ujësjellësin, që në vitin 1994; do të kishim filluar privatizimin e bankave; do të kishim bërë kompensimin e ish-pronarëve etj. Të gjitha këto u frenuan.
Në vitin 1995, u shkarkova si zëvendëskryetari këshillit te ministrave: doktori “pasi më futi një furçe për punën e mirë”, i faturoi heqjen time “mosmarrëveshjeve të mia me kryeministrin”! Ishte organizuar një miratim i ministrave, emër për emër, me një votim i fshehte nga grupi i PD-së?! Unë isha i aksidentuar jashtë shteti, por më vonë më patën thënë se deputetët ishin instruktuar si të votonin, nga njerëzit e presidentit. Ai po përgatitesh të kapte shtetin në çdo detaj, dhe “një kaptinë si imja” ishte një pengesë e pakapërcyeshme për të. Ndërkohë, reformat u frenuan, dhe ai gjoja desh të bënte një zgjidhje “origjinale”, duke formuar një zyrë të kryesuar nga unë, që jashtë qeverisë do të ndiqte reformat—gjë që nuk u realizua kurrë. Kjo ishte një finde që u bënte organizmat ndërkombëtare (Bankës Botërore etj.) që dëshironin të punonin me mua, sepse u pëlqente operativiteti im, idetë e mia.
Humbja e referendumit për kushtetutën, më 1994
Në fund te vitit 1994, populli votoi kundër nesh, kundër PD-së së asaj kohe: humbi referendumi për kushtetutën. Ky qe momenti që çpërfytyroi krejtësisht “doktorin”. Në vend që votën kundra, ta lexonte si votë kundër shtërngimeve te skajshme tonat, kundër prepotencës që kishte filluar të çfaqesh, kundër fillesave të korrupsionit, kundër mos mbajtjes se fjalës për kompensimin e ish-pronarëve, kundër heqjeve nga puna pa kriter duke punësuar fallsifikatorë diplomash e dëftesash, kundër gjendjes ekonomike të krijuar edhe nga rrënimi post-komunist i vendit, që kishte mërzitur popullsinë etj. Vendimi i doktorit qe ekstrem: të vendoset diktat shtetëror mbi të gjithë jetën e vendit, qoftë ekzekutivi, qoftë legjislativi e qoftë gjyqësori, qoftë partitë politike e qoftë sindikatat.
Shtypja e demokracisë së brendshme të partisë
Nga ana e partisë, mbledhjet e kryesisë pothuaj nuk bëheshin, ose ishin krejt formale. Edhe kryetari i partisë, Eduard Selami, si dhe kryeministri, ishin kthyer në kukulla, sepse kryetari real i PD-së ishte po presidenti, “doktori”. Partia ishte kthyer në një vend thashethemesh, e brylash. Mungesa e analizës brenda partisë nxitej nga doktori, e kryetari e duronte pa bërë as gëk as mëk. Edhe përpjekjet e mia për të vënë rregull në afatet e mbledhjeve të kryesisë, u kundërshtuan si burokratike. Vetëm pas Referendumit, z. Selami, mori kurajon të kërkonte që ai te bëhesh kryeministër, duke i faturuar humbjen e referendumit punës së dobët të z. Meksi. Doktori nuk qe dakord. Analiza e konfliktit Selami-Berisha, u bë rreth pas rrethi, dhe u bënë diskutime të lira, me debate pro e kundra. Në atë kohë unë përkrahja mendimin e doktorit, isha kundër z. Selami. Por, nuk isha fare dakord që votimi për shkarkimin e z. Selami, në konferencën e partisë, më 1995, të bëhej i hapur, “me dorën lart”. Pata insistuar që votimi të bëhej i mbyllur, por doktori, por edhe shumica, nuk u bind: donte të ishte “1000%” i sigurtë që z.Selami do të hiqesh, pavarsisht se delegatët e konferencës dukej që edhe me votim të fshehtë nuk do të votonin për të.
Konferencat e partisë pushuan së paturi debate, njerëzit flisnin vetëm me minutazh të caktuar, u fut e folura kot sa për të folur.
Azem Hajdari
Në vitin 1996, kryesia e PD-së, mori vendim te përjashtonte nga te gjithë funksionet, Azem Hajdarin. Në atë kryesi, votimi ka dalë vetëm me një votë kundër, e ajo qe imja. Insistoja që i ndjeri Azem te thirrej në kryesi dhe të diskutonte: nuk mund ta përfytyroja që heroi i demokracisë të trajtohej ashtu, thjeshtë se kishte disa mendime për pavarsi të sindikatave nga PD-ja. Azemi u ndalua, me urdhër të doktorit, që të merrte pjesë në konferencën e PD-së. Vetëm kur e pat pisk e ia kishte nevojën, në 1997, doktori i harroi akuzat pa fund kundër Azemit.
Kuvendi
Jeta parlamentare komandohej edhe ajo nga doktori. Edhe kryetari i grupit parlamentar, si dhe kryeministri dhe kryetari i PD-së, ishin kthyer krejtë formal.
Mbaj mend se do të kalohej ligji i “figurave”, që ndalonte që të zgjidheshin deputetë ata që kishin qenë ish-sigurimsa dhe ish-funksionarë të lartë të partisë komuniste. Unë isha kundër këtij ligji, sepse binte ndesh me “kushtetutën”, ligjin për të drejtat e njeriut, që sapo e kishim aprovuar—pra shihja antikushtetutëshmëri. Me gjithë “urdhërin” e doktorit që të votoja pro, unë abstenova. Ky qëndrim, mosbindja ndaj urdhërit të tij, bëri që ai të ndërpriste çdo marrëdhënie “miqsore” me mua, pavarsisht se kur ia donte momenti thoshte me hipokrizi se “Bashkimi është mik personal imi”.
Skemat piramidale
Që në fillimin e vitit 1996, u pata kërkuar që qeveria të merrte masa për parandalimin e katastrofës. U premtua se masat do te merreshin menjëherë pas zgjedhjeve te majit. Por, në zgjedhjet e majit 1996, doktori organizoi vjedhjen e votave në të gjithë qendrat e dyshuara se mund të humbnin kandidatët e PD-së. Kjo shkaktoi skandal ndërkombëtar, dhe doktorit iu desh te mos mbante fjalën që qeveria të luftonte skemat piramidale, por përkundrazi i stimuloi ato, sa që u disa fishuan: mbas majit 1996, e deri në tetor 1996, ato pothuaj u nëntëfishuan, që të krijohej iluzioni i mirëqenies pa punuar: e vërtetë u krijua, e njerëzit votuan për PD-në në zgjedhjet lokale—por ama u nënshkrua shkatërrimi i Shqipërisë.
Këtu qe një luftë e vërtetë nervash në mes meje dhe doktorit. Unë isha kryetar i komisionit parlamentar të ekonomise, dhe jam thirrur nga doktori, sa e sa herë, që të bëhesha pjesë e një loje me nje “komision ad-hoc” që gjoja do të “studionte fajdet”. Jo vetëm nuk pranova, por u detyrova edhe të flas publikisht kundër fajdeve, që më 21 nëntor 1997, qëndrim që e kam vazhduar deri më sot.
Doktori organizoi përhapje thashethemesh ndaj meje, që nga prona te paqena të miat, e deri në pisllëqe pa fund, që të gjitha qenë me efekte denigrues për figurën time në opinionin publik. Shpesh bënte sikur i luftonte thashethemet, por në momentin deçiziv do t’i delte gjithnjë ndonjë punë që mos t’i delte kohë që t’u shkonte sqarimeve deri në fund.
Edhe shpresa e rizgjedhjes president, në kohën që digjesh Shqipëria, në vitin 1997, nuk e pruri në vete. Janë pafund debatet e mia në Kuvend, që të ndalohej lufta civile në vend, gjë që e tërboi doktorin, por që kontribuoj që lufta e vërtetë të mos plaste.
Në prill 1997, u përjashtova nga kryesia e PD-së, me urdhër të doktorit, por edhe me votën e atyre anëtarëve të kryesisë që ishin prezent në zyrën e tij në Presidencë. Natyrisht që kryesia nuk mund të shkarkojë një anëtar të saj, por duhet të mblidhej forumi që e ka zgjedhur kryesinë, këshilli kombëtar.
Pastaj, erdhi në grupin parlamentar të PD-së, dhe thjeshtë urdhëroi që unë nuk do të isha më anëtar i grupit paralamentar të PD-së, pa ndaluar asnjë sekond më tepër se sa duhej për të thënë ato pak fjalë.
Kjo është një histori “e shkrurtër” e eksperiencës sime me “kundërshtimet e doktorit”. Por, duhet të them, se doktori nuk do të kishte arritur të bënte as një të dhjetën e atyre që bëri, në se nuk do të shfrytëzonte frikën dhe servilizmin e shumë kolegëve të mi, të kryesisë së PD-së, dhe deputetë. Mund të them se doktori është mjeshtër në perversitetin e detyrimit te njerëzve të dalin jashtë natyrës njerëzore, duke ju mbledhur dosje rikatimesh nga më të ndryshmet, që nga interesa materiale, karrieriste e deri tek mbulimi i pisllëqeve nga më të ndryshmet.
