E verteta mbi Krishtlindjet!

regele

Forumium maestatis
E verteta mbi Krishtlindjet!

Po e hap kete teme tek Koktej Diskutimesh dhe jo tek Teologjia pasi dua te shmang bastardimet e shpeshta qe u behen temave me natyre fetare! Por me shume se natyre fetare do te doja t'i jepja kesaj teme nje diskutim historik dhe realist!
Te krishteret e festojne Krishlindjen me 25 dhjetor (me disa perjashtime festohet dhe ne ditet e para te muajit janar) dhe sic kuptohet dhe nga vete emri, festohet lindja e Jezu Krishtit! Personalisht besoj ne Zot, por jo ne kisha apo xhamija dhe Krishtlindja per mua (ashtu sic besoj dhe per shume krishtete te tjere) eshte nje rilindje shpirterore, nje afrim me shume se kurdohere me te afermit, eshte dita (per arsye komerciale eshte bere periudhe disa ditore) kur mund te japim me shume se kurdohere tjeter dashuri te afermve tane dhe jo vetem!

Megjithate prej disa vitesh mundohem te kuptoj realitetin e festes komerciale dhe bashkangjitjen qe i behet me anen fetare! Shfrytzohet besimi, miresia dhe dashuria e njerzve per te zhvilluar nje industri me vete me fitime te medha! Dhe mendoj se Krishtlindja eshte nje feste e shpikur per arsye komerciale! E them kete per disa arsye:

- Mesa njohuri biblike qe kam, nuk di te jete e permendur diku qe Jezu Krishti te jete lindur ne date 25 dhjetor. Popujt e vjeter kane festuar gjithmone ne kete kohe solsticin e dimrit duke adhuruar Diellin qe trajtohej si shembellimi (apo vete) i Zotit. Kjo feste filloi te lidhej me Krishtin diku rreth shekullit XIV.

http://www.history.com/minisites/christmas/viewPage?pageId=1252
http://www.christmas-time.com/cp-hist.html
http://www.orenoque.com/christmas/

- Shpesh here pema e Krishtlindjve interpretohet me karakter fetar, pasi bredhi, ne forme trekendeshi simbolizon Trinitetin e Shenjte: Perendine, Birin dhe Shpirtin e Shenjte! Por pema e Krishtlindjve ka nje histori tjeter te hershme qe fillon qe nga egjiptianet dhe romaket e lashte.

http://www.religioustolerance.org/xmas_tree.htm
http://www.christmasarchives.com/trees.html
http://www.christmas-tree.com/where.html

- Fryma fetare e Krishtlindjeve eshte gjithmone e duke u zhdukur. Ajo eshte kthyer ne feste te mirefillte komerciale (duke marre ndoshta nje karakter me real) qe shenon per shume njerez fillimin e pushimeve te dimrit. Sot me dendur degjohet urimi Gezuar Festat se sa Gezuar Krishtlindjet!

- Santa Claus eshte nje figure qe nuk ka lidhje as em Krishtin e as me lindjen e tij!
Ne histori, i pari qe njifet si dhurate-dhenes eshte Shen Nikolla, qe festohet dhe sot e kesaj dite me 6 dhjetor, por per arsye te ndryshme Santa Klausi mori shume karakteristika te Shen Nikolles! Madje, komercialzimi e veshi Santa Klausin em ngjyren e kuqe te Coca-Coles!

http://www.rumela.com/events/christmas_santa.htm

Kur kemi qene te vegjel te gjithe kemi besuar tek Plaku i Viti te Ri, qe ne vertet ne bote ishte Santa Klausi i Krishtlindjeve dhe ndersa jemi rritur e kemi kuptuar kete trillim komercial! Valle per ata qe besojne, Krishti ka mbetur i njejte?

Dhe si konkluzion i kesaj hapjeje teme te gjate:

- A JANE KRISHTLINDJET NJE FESTE FETARE?
 

Hellena

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

Jezusi thone qe ka lind ne mars ne fakt , se di pse thote kisha ne Dhjetor ....
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

waw...sa shume informacione...jam dakort me ata qe thone se kjo feste eshte ber nje feste shume komercale...ashtu sic jam dakort qe kisha nuk eshte ndjeksja (pik per pik)e asaj ruge qe 2000e ca vite me par na tregou JEZU KRISHTI
por te thuash ser nuk ka lind ne ate date dhe te mos jesh i zoti te japesh nje date tjeter te faktuar nga nje shkrese apo ndonje gje tjeter....kjo me duket e tepruar...
festa e krishtlinjeve ...nuk eshte komercale...jane amerikanet qe kane shpik komercalitetin mbi te....dhe po te duam(te gjith sebashku )mund ta kthejme SANTA Clausin...ne nje afarist komercal...as mua nuk me pelqen!ska te bej fare me fetesn e Krishtlindjeve...por kjo gjerat fallso qe shtojne njerezit per komercalitet nuk na lejon neve te bejme te pavlere kete feste aq te madhe....edhe "Pashket"jane shume me te vjetra se ringjallja e JEZU KRISHTIT(bilet aty eshte tamam rasti per dhurata per te qene me te sakte)por kjo nuk e mohon ringjalljen e krishtit apo jo(flas per besimtaret...e jo per ateistet)pra....me pak fjal...festa e Krishtlindjeve eshte komercalizuar ngatata qe po prishin botenper para(amerikanet)por kjo nuk do te thote se nese "djalli"mundohet te perfitoje...ne duhet te leme cdogje per ti leshuar rruge!
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

ah meqe ra fjala...bibla...eshte edhe ajo e para-Krishtit
eshte ungjilli ai qe flet me sakte perlindjen apo jeten e Krishtit...
 

cufi_bardhit

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

Thjesht nga fakti qe barinjte ndoqen yllin qe ndriconte me shume nga te tjeret, tregon qe lindi ne vere e jo ne dimer. sepse nuk ka qene ndonjehere tradite e ndonje populli ti mbajne delet naten ne dimer, por ne vere.
 

i_own_u

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

ja dhe çuf bujku e astrologu... qe ja dika dhe deleve por edhe yjeve

po lexoj ate nen shkrim qe ke po spo kuptoj asigjo... çar esht lutje fetare...?
 

regele

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

Vetvetja, bibla eshte libri qe perfshin ungjillin e vjeter dhe ate te ri, pra, nuk ka Bibel para Krishtit apo pas Krishtit! Bibla perfshin te gjitha shkrimet e shenjta!

Cufo, nuk e di si ka qene moti atehere, i ngrohte apo i ftohte, se fundja kane kaluar 2000 vjet, por dhe ky argumentimi yt me duket ndricues!
 

i_own_u

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

n'fakt un jo se jam i sigurt por Bibla ka ekzistuar para Krishtit me duket

per faktin se Ebrejt... Biblen kan pas si prioritet nese s'gaboj

dhe Krishti Ebre ka qen...
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
Thjesht nga fakti qe barinjte ndoqen yllin qe ndriconte me shume nga te tjeret, tregon qe lindi ne vere e jo ne dimer. sepse nuk ka qene ndonjehere tradite e ndonje populli ti mbajne delet naten ne dimer, por ne vere.

[/ QUOTE ]ne ca date...???po e di ku i bie lumi jordan...apo mendon se ka lind ne shqiperi???
ti qoftsh...
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
Vetvetja, bibla eshte libri qe perfshin ungjillin e vjeter dhe ate te ri, pra, nuk ka Bibel para Krishtit apo pas Krishtit! Bibla perfshin te gjitha shkrimet e shenjta!

Cufo, nuk e di si ka qene moti atehere, i ngrohte apo i ftohte, se fundja kane kaluar 2000 vjet, por dhe ky argumentimi yt me duket ndricues!

[/ QUOTE ]
pak info per lexuesit...bibla bibla eshte para krishtit...dhe vjen nga herbejte...por pas krishtit bibla ndyshon pak...sepse ne dhjeten e re(apo ne testamentin e ri)nder te tjera krishti heq ate lloj ligji(me vdekje)qe i mbysnion njerezit(imoral)me gur...dhe ungjilli nuk eshte bibla...shko ne bibloteke dhe lezoi...ka kate ungjille(logjik apo anallogjik)jan kater ungjille...luka mateo marko dhe gjoni(nese nuk bej lapsus)qe te gjithe flasin per lindjen jeten dhe vdekjen e krishtit...e poashtu si dhe per ringjalljen...hebrejte mbajne dhjaten(apo testamentin e vjeter)ndersa kristjanne(ne pergjithsi te gjithe)edhe pse e interpretojne ne menyra te ndryshme(sepse jemi njerez dhe secili ka kendveshtrimin e tij)pra jahovajt...kristianet...katoliket ortodokset...etj...etj.etj...i permbahen biles me titullin dhjata e re(apo nuovo testamento)testamenti i ri...ne bibel nuk ka te bej dhe aq me datat...eshte si nje abetare(kuptohet fetare)nga ku te gjith pak a shume mbeshteten mbi te...po ta shikoni me vemendie...edhe myslymanet kan ca gjera te perbashketa sidomos me dhjaten e vjeter(jo me kot papa Gjon pali i 2te i quan hebrejt si vellau i madh)
pra si ata qe kav ven bazat e fese...nuk dua te hy kush eshte ne te drejte...edhe pse une jam me ligjin(rregullin)qe ka ven krishti..."te gjuaj gurin e par ai qe eshte pa mekat)por une per te then te sinqerten kam nje rregull me themeloor.sipas meje i vetmi qe i permbledh te gjithe
"mos i bej kujt ate qe sdo te doje te ta benin ty!"
si perfundim te analizes se asaaj qe thua ti.une po te them me fjal jo aq te mdha sa duhet:bibla eshte "betaria"ndersa ungjilli(qe flet vetem per krishtin dhe ata qe e rrethojne)eshte si leximi...pra tregon thjeshte jeten e njeriut "Zot"kuptihet dhe te gjitha ato qe ka thene(dhe qe kane mundur ti shkruajne)
dhe nje fakt tjeter...nje i krishtere(edhe ne gjygj)betohet mbi ungjill)apo mysylmanet ne kuran.
bibla eshte shume pergjithsuese...qe flet qe nga krijimi i botes dhe i njeriut e deri tek 10 urdherimet e Zotit
do ju lutesha qe te mos flisnit sa per te fol per kto ceshtje...qe jane superiore...nuk po flasim ktu per vajzen qe sapo kaloi dhe ishte shume e bukur.
po flasim per dicka superiore ...nga ku bazuhen edhe shume ligje(morale)apo shtetrore!
do ju letesha per me shume seriozitet!
 

cufi_bardhit

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

William F. Dankenbring &amp; John D. Keyser



ORIGJINA PAGANE E KRISHTLINDJES




Ndonëse kudo në botë krishtlindjet festohen si një festë e krishtere, a është e krishtere krishtlindja në rend të parë? Merrni në konsideratë këtë:
Shqyrtoni Biblën fund e krye, dhe nuk do të gjeni as një fjalë të vetme të krishtlindjes që festohet nga të krishterët. Madje kjo nuk përmendet as një herë të vetme. Në anën tjetër, paganët e festonin këtë ditë për mijëra vjet përpara se të lindej Krishti. Nga vijnë këto rite dhe ceremoni misterioze që e rrethojnë këtë ditë? Në librin e Werner Keller, "Bibla si një Histori", lexojmë pohimin vijues: "Si një ditë e krishtere në dokumente, 25 Dhjetori së pari qe përmendur në vitin 324 p.e.s. Nën perandorin romak Justinian [p.e.s. 527-565], kjo ditë u pranua si një festë zyrtare. Një festival i vjetër romak luajti një rol të rëndësishëm në zgjedhjen e kësaj ditë të veçantë. 25 Dhjetori në Romën e lashtë ka qenë Dies Natali Invictus - Ditëlindja e të Pamposhturit, dita e solsticit (Shënim: Njëra prej dy kohëve të vitit, kur dielli është në largësinë më të madhe nga ekuatori qiellor. Solstici i verës në hemisferën veriore ndodh diku rreth 21 qershorit; solstici dimëror ndodh rreth 21 dhjetorit. Solstici veror është dita më e gjatë e vitit dhe solstici dimëror është më e shkurtra.) dimëror dhe njëkohësisht, në Romë, dita e fundit e Saturnalisë e cila që prej kohësh kishte degjeneruar në një karnaval javor të shfrenuar..." [f.331]

A nuk duket paksa e çuditshme që e ashtuquajtura Kishë e krishtere, për të festuar lindjen e Mesisë, të zgjedhë një ditë, e cila qe identifikuar si dita e lindjes së Diellit të Pamposhtur, ditën e solsticit dimëror, ditës më të shkurtër të vitit, kur pjesa e ndriçuar e ditës nis të bëhet më e gjatë prapë? Çfarë ka kjo të bëjë me Krishtin? A ka lindur Krishti diku afër 25 dhjetorit?

Vazhdon Keller:

"Meteorologët si edhe historianët dhe astronomët kanë diçka mjaft me rëndësi për të kontribuar në lidhje me çështjen e caktimit të ditës së lindjes së Jezusit. Sipas Lukës: 'Në atë vend ishin disa barinj, të cilët e kalonin natën përjashta për të ruajtur grigjën e vet'" [Luka 2:8]

"Meteorologët kanë bërë regjistrime të sakta të temperaturës në Hebron. Kjo pikë, që gjendet në rrafshnaltat jugore të Judesë, e ka gjendjen e njëjtë klimatike si të Betlehemit, i cili s'është shumë larg. Shënimet e temperaturës e mbi tre muajve tregojnë që rënia e ftohtësisë është siç vijon: dhjetor – 2.8 gradë; janar – 1.6 gradë; shkurt – 0.1 gradë. Dy muajt e parë po ashtu kanë reshjet më të mëdha të shiut në vit; përafërsisht 15 cm në dhjetor, dhe afërsisht 20 cm në janar. Sipas të gjitha informatave ekzistuese, klima e Palestinës nuk ka ndryshuar dukshëm në 2000 vitet e fundit. Si bazë për këtë mund të merren vrojtimet moderne meteorologjike".

"Në kohën e krishtlindjes, Betlehemi është në acar, dhe në Tokën e Premtuar, në fusha, nuk mund të ketë qenë as një bagëti në atë temperaturë...""Rreth kohës së krishtlindjeve në ditët tona, në Palestinë, kafshët dhe barinjtë janë të mbyllur [d.m.th. nuk ka kullosa]..." Ndërsa, kërkojmë kohën e saktë të lindjes së Jezusit, gjejmë se ai nuk ka lindur as afërsisht datës 25 dhjetor, të cilën bota e ka zgjedhur për ta "festuar" ditëlindjen e tij. Miliona të krishterë të pretenduar, të cilët mendojnë që janë pasues të fesë së Jezusit, janë mashtruar. Jo vetëm që si të pamend kanë përqafuar traditën e gabuar sikur të jenë të krishterë, por ata janë gënjyer e mashtruar nga predikuesit dhe priftërinjtë, ndonëse Jezusi vetë ka paralajmëruar: "Ky popull më nderon me buzë, kurse zemra e tyre është larg meje. Më kot më adhurojnë, kur mësojnë kinse mësim të Hyut – rregulloret që i qitën njerëzit... Ju lëni pas dore urdhërimin e Hyut për të ruajtur traditën tuaj!" [Marku 6-8]



Kush është lindur më 25 Dhjetor?

Nëse Jezusi nuk është lindur më 25 dhjetor, kush është lindur atëherë? Me fjalë tjera, ditëlindjen e kujt po e feston bota e krishtere, më 25 dhjetor? Në librin "Historia e Romës", nga Michael Grant, lexojmë siç vijon:

"Ka pasur po ashtu një tjetër besim pagan gjatë kësaj epoke, që garonte me Krishtin për kontrollin e botës perëndimore. Ky ishte kulti i diellit, i cili respektohej nga miliona banorë të perandorisë romake, madje ky besim njëherë e një kohë qe bërë fe zyrtare..."

"Në Romë, karakteri hyjnor i diellit erdhi shumë më herët, dhe më pas, shekuj më vonë, në kuben madhështore të Panteonit të Hadrianit, hapja qendrore, e rrethuar me rozeta në formë ylli, paraqiste sferën diellore... Kohë më parë, perandori Aureli kishte themeluar një tempull masiv të Diellit të Pamposhtur si një pikë qendrore e gjithë sistemit fetar të shtetit [274]. Ditëlindja e zotit qe menduar të jetë më 25 dhjetor, dhe kjo, e transformuar në krishtlindje, është një nga trashëgimitë që krishterimi ia ka borxh këtij kulti" [f.391-392].

Vini re! Krishterimi mori ditëlindjen e zotit-diell, kultit të diellit, dhe e transformoi atë në krishtlindje, ditëlindjen e Jezusit! Në fakt kjo është lindja e një zoti pagan, që adhurohej nga miliona njerëz gjithandej perandorisë romake. "... Por adhurimi i zoti-diell vazhdoi gjerësisht kudo në perandori, dhe nën perandorin Aurel [270-275 p.e.s.] kulti u rivendos në pozitën e lartë të mëparshme. Në vitin 274, Aureli e shpalli zotin – tash të quajtur Deus Sol Invictus – perëndinë zyrtare të perandorisë romake. Ai ndërtoi një tempull të shkëlqyer të diellit në Romë... dhe vendosi festimin e lindjes së diellit [naturalis solis invicti] më 25 dhjetor, ditë e cila atëherë u pranua për solsticin dimëror. Në kohën e Konstantinit, kulti i Deus Sol Invictus kishte ende një pozitë të lartë, dhe portreti i zotit-diell gjendej në monedhën e Konstantinit... Kështu, duhet të ketë qenë në këtë kohë dhe me qëllimin e transformimit të rëndësisë së një datë të shenjtë ekzistuese që ditëlindja e Jezusit, e cila festohej në Lindje, më 6 janar, u vendos në Romë më 25 dhjetor, ditën e festimit të ditëlindjes së Sol Invictus. Kjo ditë shfaqet në listën e datave e cila me gjasë qe përpiluar në vitin 336 p.e.s. dhe u publikua në kalendarin romak të qytetit për vitin 354, e botuar nga Filokal" [Finegan, f.211-212]. Kjo ka ndodhur në shekullin e katërt pas Jezusit. Asokohe Kisha inkorporoi ditëlindjen e zotit-diell në kalendarin e ashtuquajtur të krishterë, dhe konvertoi "ditëlindjen" e tij në ditëlindjen e vetë Jezusit. Ajo që përfundimisht dhe pa dyshim kishte qenë pagane, tash u "pagëzua" dhe me anë të një akti magjik u transformua në diçka të krishtere. Së paku, për vrojtuesin, kjo dukej të ishte e krishtere. Tash quhej e krishtere. Por, në fakt, kjo ende kishte një zemër dhe bërthamë pagane.

Ndikimi i Konstantinit

Kur Konstantini u bë perandor i Romës, ai së paku formalisht u bë një i krishterë. Por duke qenë drejtuesi i një perandorie politike të përhapur, ai kujdesej për unitetin dhe stabilitetin e kësaj perandorie. Si një politikan i mprehtë, ai kërkoi të bashkërendonte dhe të përziente praktikat pagane me besimet e krishtere për të shkrirë paganizmin në Kishën romake. Në vitin 313 p.e.s., Konstantini shpalli "Dekretin e Tolerancës". Ai u bë perandor në vitin 323 p.e.s. dhe "atëherë, krishterimi u vë në fron" [Jesse Lyman Hurlbut, "Rrëfenja e Kishës së Krishtere", f.74]. Që nga kjo kohë, për dyqind vjetët në vijim, ndaluan të gjitha persekutimet e të krishterëve të Kishës romake dhe ithtarëve të saj. Shpata e persekutimit nuk u fut thjesht në këllëf; ajo u varros" [Ibid, f.75].

Jesse Hurlbut vajton pasojat e bërjes së krishterimit fe zyrtare nga Konstantini, që ishte e lirë nga të gjitha persekutimet. Që nga ajo kohë, thekson ai, Kisha plotësisht u shkatërrua nga politika dhe oportunistët."... vendosja e krishterimit si një fe zyrtare u bë një mallkim".

"Çdonjëri kërkonte të anëtarësohej në kishë dhe pothuaj çdonjëri u pranua. Të mirët dhe të këqijtë, kërkuesit e sinqertë të Zotit dhe hipokritët që kërkonin përfitime e mësynë bashkësinë. Njerëz ambiciozë e të paskrupullt kërkonin pozitë në kishë për ndikime politike e sociale..." "Shërbesave të adhurimit iu shtua shkëlqimi, por ishin më pak shpirtërore dhe të përzemërta sesa në kohët e kaluara. Format dhe ceremonitë e paganizmit gradualisht u futën në adhurim. Disa nga festat e paganëve u bënë festivale kishtare me ndryshimin e emrit të adhurimit" [Hurbult, "Rrëfenja e Kishës së Krishtere", f.79].

Will Durant, një historian i famshëm, në punimin e vet voluminoz "Rrëfenja e Civilizimit", shkroi në vëllimin III, të titulluar Cezari dhe Krishti, që, në kishën e re, e cila u zhvillua në perandorinë romake, çifutëria e Jezusit humbi apo u refuzua dhe u zëvendësua me filozofinë dhe mendimet greke, dhe, ai shkruan:
"... Krishti u asimilua në traditat fetare e filozofike të mendjes Helene. Tash bota pagane – madje edhe bota antisemite – do të mund ta pranonte si të veten".
"Krishterimi nuk e shkatërroi paganizmin; ai e adoptoi atë. Mendimi grek, duke vdekur, erdhi në një jetë të migruar në teologjinë dhe liturgjinë e Kishës... misteret greke kaluan në një mister mahnitës të meshës. Të tjera kultura pagane i kontribuan rezultatit të bashkimit të dy sistemeve të besimit. Nga Egjipti erdhi ideja e një trinie hyjnore... nga Egjipti erdhi adhurimi i Nënës së Fëmijës... Nga Frigjia erdhi adhurimi i Nënës së Madhe... Rituali Mitraik aq shumë i ngjante sakrifikimit eukariot të meshës, saqë etërit e krishterë e akuzuan djallin se kishte shpikur këto ngjashmëri për të mashtruar mendjet e brishta. Krishterimi qe punimi i fundit i madh i botës së lashtë pagane" [f.959].

Krishterimi që shohim përreth sot s'është tjetër veçse një përfundim i kësaj shkrirjeje apo bashkërenditjeje të paganizmit në Kishën e deklaruar të Jezusit, e cila ka rënë në një plëngprishje dhe papastërti. Pasardhësit e virgjëreshës së dëlirë të një herë e njëkohshme, Kishës së Testamentit të Ri, siç duket është bërë, për të gjitha qëllimet dhe synimet, lavirja shpirtërore e Babilonisë, një zuskë e zbukuruar me margaritarë dhe një prostitutë e ngatërruar, një kurvë shpirtërore! Paganizmi nuk qe mundur nga Kisha. Ajo e invadoi Kishën dhe e ngashënjeu përbrenda. Kisha e deklaruar krishtere u bë fytyra e re e paganizmit. U ndryshuan vetëm emrat. Në disa raste, si në pashkët, nuk u prekën madje as emrat e vjetër paganë. H.G. Wells, në "Përvijim i Historisë" së tij, shqyrton transformimin e mësimeve të Jezusit në një adhurim pagan, duke e quajtur veten e krishtere.
Ai shënon:

"Respektimi i të Shtunës Çifute, prapë, të transferuar në të dielën Mitraike, është një veçori e rëndësishme e shumë kulteve të krishtere... Ai [Jezusi] nuk e ka thënë as një fjalë për adhurimin e nënës së tij, Marisë, në maskën e Isis, mbretëreshës së qiejve. Shkruesit skeptikë kanë pasur guximtari të mohojnë nëse Jezusi mund të quhet një i krishterë në rend të parë" [f.445].



Ngashënjimi i Kishës

Në Librin e Enciklopedisë Botërore qëndron: "Data e saktë e lindjes së Krishtit është e panjohur. Të krishterët e hershëm nuk e kanë festuar lindjen e tij, sepse e konsideronin pagane festimin e ditëlindjes së kujtdo. Përmendja e parë e nderimit të ditëlindjes së Krishtit u shfaq diku rreth vitit 200 p.e.s. Për shumë vite u përdorën disa data. Për herë të parë 25 dhjetori qe përmendur në vitin 336".

Ky burim i zakonshëm i referimit pranon: "Për shumë vite, njerëzit i respektonin krishtlindjet vetëm si një festival fetar. Por, gradualisht adoptuan gjithnjë e më shumë zakone që s'kishin të bënin me Kishën. Shumica e zakoneve vinin nga kulturat që kanë ekzistuar përpara krishterimit... Më 1643, Puritanët (Shënim: Protestantë anglezë, të cilët në shekullin e 16-të dhe 17-të mbronin disiplinën e rreptë fetare së bashku me thjeshtësimin e ceremonive dhe kredos së Kishës së Anglisë.), të cilët i konsideronin pagane këto festime, e nxorën jashtë ligjit respektimin e krishtlindjeve në Angli. Kolonët në New England pasuan ligjet angleze dhe po ashtu nxorën jashtë ligjit krishtlindjet. Por, emigrantët për në Botën e Re (Amerikë) sollën zakonet nga shumë vende dhe festimet e vjetra së shpejti u rivendosën.

Në fakt, të gjitha zakonet popullore dhe traditat që rrethojnë krishtlindjet qenë festuar në festivalet pagane, në mes të dimrit, mijëra vite përpara se të lindej Krishti. Mu kjo enciklopedi pranon: "Zakoni i djegies së cungut ka nisur me skandinavët e lashtë, të cilët njëherë e një kohë dogjën një cung të madh për nder të zotit të tyre, Tor. Pasi skandinavët u bënë të krishterë, ata e bënë cungun një pjesë të rëndësishme të ceremonisë së krishtlindjeve".


Nga vjen druri - bredhi i krishtlindjeve?

Një nga zakonet më të përhapura të krishtlindjeve sot është sjellja në shtëpi e pemës të krishtlindjeve dhe zbukurimi i tij. Nga vjen ky zakon? Coffin, në "Libri i Folklorit të Krishtlindjeve", na tregon:"Shumica e njerëzve kanë dëgjuar që pema e krishtlindjeve ka zënë fill në Tannenbaum dhe në njëfarë lloji të mbeturinës së adhurimit gjerman të bimëve. Kjo është pjesërisht e vërtetë. Mirëpo, zakoni i përdorimit të bredhit dhe drurëve me gjelbërim të përjetshëm, në mënyrë ceremoniale, qe vendosur në Saturnalinë romake, madje edhe më herët në Egjipt" [f.209].

Shkruan Alexander Hislop në "Dy Babilonitë":

"Pema e krishtlindjeve, tash aq i rëndomtë në mjediset tona, ka qenë i zakonshëm në Romën pagane dhe Egjiptin pagan. Në Egjipt, ky ka qenë druri i palmës; në Romë, ky ka qenë bredhi – druri i palmës që paraqiste Mesinë pagane, si Bal-Temer; bredhi që i referohej atij si Bal-Berith. Nëna e Adonisit, zotit-diell dhe hyjnisë madhështore të ndërmjetshme, thuhet të ketë qenë shndërruar në një pemë në mënyrë mistike dhe atëherë, në këtë gjendje, të ketë lindur të birin e saj hyjnor. Nëse nëna ka qenë një pemë, i biri duhet të ketë qenë pranuar si njeri-degë. Kjo plotësisht shpjegon vendosjen e cungut në zjarr, në natën krishtlindjeve, dhe shfaqjen e pemës-bredhit të krishtlindjeve në mëngjesin e nesërm" [faqe 97]. Adhurimi i drurit ka qenë i zakonshëm tek të lashtët. Në "Festivalet, Ditët e Shenjta, dhe Ditët e Shenjtëve" qëndron:

"Pema e krishtlindjeve... përsërit idenë e adhurimit të drurit... topat e shkëlqyeshëm që simbolizojnë diellin... të gjitha festivalet e paganëve të solsticit dimëror janë thithur në Ditën e krishtlindjeve... përdorimi i ashes dhe veshtullës në ceremonitë e druidëve (Shënim: Rend priftërinjsh në Galinë dhe Britaninë e lashtë, të cilët shfaqen në legjendat Uelsiane dhe Irlandeze si profetë dhe magjistarë.) ... pema e krishtlindjeve për nder të bredhit të shenjtë të Odinit..." [f.236].


Shkruan Collins në "Folklori i Krishtlindjeve":

"Ideja e dekorimit të shtëpive në festa është e përbotshme dhe me shekuj e vjetër... Pra, dafina e Saturnalisë, ashja gjermane, veshtulla kelte, dhe kaçuba meksikane, të gjitha identifikohen me këtë ceremoni shumëgjuhëshe..."

"Shumë nga bimët që përdoren në krishtlindje janë simbole të pjellorisë. Me siguri çdo dru me gjelbërim të përjetshëm (bredhi, bërsheni), me aftësitë e veta për të kthyer gjelbërim në muajt jopjellor, është e përshtatshme, por shumë më interesante janë ashja, dredhka, dhe veshtulla. Ashja, me gjethet e saja që shpojnë, lulet e bardha, dhe kokrrat e kuqe simbolizon dëshirën e fortë të riprodhimit mashkullor. Në fakt, në këngët gazmore angleze... ashja është mashkulli dhe dredhka është femra. Me gjasë të krishterët e kanë huazuar këtë përdorim të bimëve së bashku me zakonet e tjera të Saturnalisë romake." [f.22-23].
Dredhka, mashkulli i ashjes, në ritet e lashta greke ka marrë emrin e vet nga vajza që vallëzonte para Dionisit me aq hare dhe shfrenim, sa që ka rënë e vdekur para këmbëve të tij. Dionisi, natyrisht, ka qenë versioni grek i perëndisë së verës dhe zbavitjes, një formë tjetër e Bakusit, Temuzit, apo Nimrudit!

Veshtulla, që nga kohërat e hershme, është konsideruar si e shenjtë dhe e mistershme, simbol i diellit, dhuruesit të jetës, si një afrodiziak, dhe mbrojtës kundër sëmundjeve dhe helmit. Kjo bimë posaçërisht qe e shenjtë për keltët druidë, të cilët e sakrifikonin në lutjet ndaj zotave. Paganët i janë referuar veshtullës si "dega e artë". Dy festat e mëdha, kur paganët mblidhnin veshtullat, kanë qenë dita në mes të verës, solstici i verës, dhe 25 dhjetori, solstici i dimrit. Qe supozuar që veshtulla posedonte fuqi për zbulimin e thesareve në tokë, dhe qe shndërruar në një "thupër parashikuese". Po ashtu është konsideruar si "ndenjëse e jetës" e lisit të shenjtë, dhe si një burim i zjarrit të diellit. Të puthësh nën veshtullën është një mbijetesë e shthurjes seksuale të Saturnalisë dhe sjelljes së pamoralshme e të pistë, gjë e cila ka qenë e rëndomtë në Saturnali.

Çka në lidhje me Plakun e Vitit të Ri (Babadimrin apo Babagjyshin)? Madje edhe Plaku i Vitit të Ri nuk ka një origjinë dashamirëse! Ky karanxholl i trashë dhe gazmor mund të gjurmohet deri te legjenda e lashtë skandinave. "Enciklopedia Botërore" pranon:

"Disa nga veçoritë e babadimrit janë të vjetra me shekuj. Për shembull, besimi që babadimri hyn në shtëpi nëpërmjet oxhakut është zhvilluar nga një legjendë e vjetër skandinave. Skandinavët besonin që perëndesha Hertha shfaqej në vatër dhe sillte fat të mirë në shtëpi". Ndonëse shumica e njerëzve mendojnë që babadimri origjinal ka qenë një peshkop me emrin Shën Nikolasi i Azisë së Vogël i shekullit të katërt, kjo në fakt s'është e vërtetë. Fjala "Nikolas" do të thotë: i fuqishmi, i forti. Traditat e një "zoti" që jepte dhurata nën një bredh, i paraprijnë peshkopit të Azisë së Vogël për mijëra vjet. Midis skandinavëve ka qenë zoti Odin apo Woden, i cili linte dhurata të posaçme gjatë sezonës së krishtlindjeve nën bredh, drurin e tij të shenjtë. Tony van Renterghem shkruan në "Kur Babadimri ka qenë Shaman: Origjina e Lashtë e Babadimrit dhe e Bredhit të Krishtlindjeve":
"Në rajonet rishtazi të krishtëruara, ku keltët paganë dhe kultet gjermane mbeten me ndikim, legjendat e zotit Woden u përzien me ato të të shenjtëve të ndryshëm të krishterë - Shën Nikolasi qe një prej këtyre. Ka patuar rajone të krishtera, ku shën Nikolasi sundonte i vetëm; në të tjera rajone, ai ndihmohej nga Ndihmësi i Errët pagan (një rob të cilin e kishte trashëguar nga zoti pagan Woden). Në të tjera rajone të largëta ... gjepa të lashtë traditash të kontrolluara nga fetë e Vjetra. Këtu Ndihmësi i Errët sundonte i vetëm, nganjëherë në mënyrë më ngatërruese, duke përdorur identitetin e rremë të Shën Nikolasit (apo Klausit), pa e ndryshuar në asnjë mënyrë pamjen e tij kërcënuese, i veshur me lesh. [Kjo qe figura që më vonë u përdor nga artisti Nest, si model për babadimrin e hershëm amerikan (ang. Santa Claus)]" [f.96]. Katoliku Shën Nikolas po ashtu pati një të kaluar të paqartë. Van Renterghem thotë:"Ai qe një përmbledhje e dy shenjtëve të ndarë (një nga Mira në Azinë e Vogël, tjetri nga Pinora). Të dy s'kanë qenë – siç pranon edhe Kisha sot - asgjë më shumë sesa perëndi të krishterë ujërash (Me gjasë të ndërlidhura me zotin greko-romak Posejdon-Neptun)" [Ibid]. Në 1970-tat, Këshilli i Dytë i Vatikanit zyrtarisht pohoi që kurrë nuk ka ekzistuar ndonjë peshkop katolik me emrin Nikolas. Vatikani II më tej pranoi që legjendat, të cilat i janë atribuar këtij "shenjti", nuk kishin origjinë të krishtere dhe me gjasë erdhën nga traditat pagane. Vazhdon më tej Van Renterghem:"Në Holandë dhe në disa vende të tjera evropiane, figura e Shën Nikolasit ende vlerësohet lart. Ai shfaqej si një njeri i vjetër, i gjatë, me mjekër dhe me flokë të bardha, i veshur si një peshkop katolik, me pelerinë dhe me shkop baritor, në dukje një shenjt katolik i vërtetë, por me shprehinë e çuditshme të kalërimit nëpër qiej mbi një kalë të bardhë, i ndjekur nga Ndihmësi i Errët i tij. Duket që shenjti katolik ka trashëguar disa nga këto zakone nga zoti pagan Woden, i cili po ashtu ka qenë një plak me mjekër dhe flokë të bardhë, po ashtu i veshur me një pelerinë dhe kapelë, bartte shkop (apo shtizë), kalëronte një kalë të bardhë, dhe tërhiqte me zinxhir të njëjtin ndihmës-rob të errët." [f.97].
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />
William F. Dankenbring &amp; John D. Keyser



ORIGJINA PAGANE E KRISHTLINDJES




Ndonëse kudo në botë krishtlindjet festohen si një festë e krishtere, a është e krishtere krishtlindja në rend të parë? Merrni në konsideratë këtë:
Shqyrtoni Biblën fund e krye, dhe nuk do të gjeni as një fjalë të vetme të krishtlindjes që festohet nga të krishterët. Madje kjo nuk përmendet as një herë të vetme. Në anën tjetër, paganët e festonin këtë ditë për mijëra vjet përpara se të lindej Krishti. Nga vijnë këto rite dhe ceremoni misterioze që e rrethojnë këtë ditë? Në librin e Werner Keller, "Bibla si një Histori", lexojmë pohimin vijues: "Si një ditë e krishtere në dokumente, 25 Dhjetori së pari qe përmendur në vitin 324 p.e.s. Nën perandorin romak Justinian [p.e.s. 527-565], kjo ditë u pranua si një festë zyrtare. Një festival i vjetër romak luajti një rol të rëndësishëm në zgjedhjen e kësaj ditë të veçantë. 25 Dhjetori në Romën e lashtë ka qenë Dies Natali Invictus - Ditëlindja e të Pamposhturit, dita e solsticit (Shënim: Njëra prej dy kohëve të vitit, kur dielli është në largësinë më të madhe nga ekuatori qiellor. Solstici i verës në hemisferën veriore ndodh diku rreth 21 qershorit; solstici dimëror ndodh rreth 21 dhjetorit. Solstici veror është dita më e gjatë e vitit dhe solstici dimëror është më e shkurtra.) dimëror dhe njëkohësisht, në Romë, dita e fundit e Saturnalisë e cila që prej kohësh kishte degjeneruar në një karnaval javor të shfrenuar..." [f.331]

A nuk duket paksa e çuditshme që e ashtuquajtura Kishë e krishtere, për të festuar lindjen e Mesisë, të zgjedhë një ditë, e cila qe identifikuar si dita e lindjes së Diellit të Pamposhtur, ditën e solsticit dimëror, ditës më të shkurtër të vitit, kur pjesa e ndriçuar e ditës nis të bëhet më e gjatë prapë? Çfarë ka kjo të bëjë me Krishtin? A ka lindur Krishti diku afër 25 dhjetorit?

Vazhdon Keller:

"Meteorologët si edhe historianët dhe astronomët kanë diçka mjaft me rëndësi për të kontribuar në lidhje me çështjen e caktimit të ditës së lindjes së Jezusit. Sipas Lukës: 'Në atë vend ishin disa barinj, të cilët e kalonin natën përjashta për të ruajtur grigjën e vet'" [Luka 2:8]

"Meteorologët kanë bërë regjistrime të sakta të temperaturës në Hebron. Kjo pikë, që gjendet në rrafshnaltat jugore të Judesë, e ka gjendjen e njëjtë klimatike si të Betlehemit, i cili s'është shumë larg. Shënimet e temperaturës e mbi tre muajve tregojnë që rënia e ftohtësisë është siç vijon: dhjetor – 2.8 gradë; janar – 1.6 gradë; shkurt – 0.1 gradë. Dy muajt e parë po ashtu kanë reshjet më të mëdha të shiut në vit; përafërsisht 15 cm në dhjetor, dhe afërsisht 20 cm në janar. Sipas të gjitha informatave ekzistuese, klima e Palestinës nuk ka ndryshuar dukshëm në 2000 vitet e fundit. Si bazë për këtë mund të merren vrojtimet moderne meteorologjike".

"Në kohën e krishtlindjes, Betlehemi është në acar, dhe në Tokën e Premtuar, në fusha, nuk mund të ketë qenë as një bagëti në atë temperaturë...""Rreth kohës së krishtlindjeve në ditët tona, në Palestinë, kafshët dhe barinjtë janë të mbyllur [d.m.th. nuk ka kullosa]..." Ndërsa, kërkojmë kohën e saktë të lindjes së Jezusit, gjejmë se ai nuk ka lindur as afërsisht datës 25 dhjetor, të cilën bota e ka zgjedhur për ta "festuar" ditëlindjen e tij. Miliona të krishterë të pretenduar, të cilët mendojnë që janë pasues të fesë së Jezusit, janë mashtruar. Jo vetëm që si të pamend kanë përqafuar traditën e gabuar sikur të jenë të krishterë, por ata janë gënjyer e mashtruar nga predikuesit dhe priftërinjtë, ndonëse Jezusi vetë ka paralajmëruar: "Ky popull më nderon me buzë, kurse zemra e tyre është larg meje. Më kot më adhurojnë, kur mësojnë kinse mësim të Hyut – rregulloret që i qitën njerëzit... Ju lëni pas dore urdhërimin e Hyut për të ruajtur traditën tuaj!" [Marku 6-8]



Kush është lindur më 25 Dhjetor?

Nëse Jezusi nuk është lindur më 25 dhjetor, kush është lindur atëherë? Me fjalë tjera, ditëlindjen e kujt po e feston bota e krishtere, më 25 dhjetor? Në librin "Historia e Romës", nga Michael Grant, lexojmë siç vijon:

"Ka pasur po ashtu një tjetër besim pagan gjatë kësaj epoke, që garonte me Krishtin për kontrollin e botës perëndimore. Ky ishte kulti i diellit, i cili respektohej nga miliona banorë të perandorisë romake, madje ky besim njëherë e një kohë qe bërë fe zyrtare..."

"Në Romë, karakteri hyjnor i diellit erdhi shumë më herët, dhe më pas, shekuj më vonë, në kuben madhështore të Panteonit të Hadrianit, hapja qendrore, e rrethuar me rozeta në formë ylli, paraqiste sferën diellore... Kohë më parë, perandori Aureli kishte themeluar një tempull masiv të Diellit të Pamposhtur si një pikë qendrore e gjithë sistemit fetar të shtetit [274]. Ditëlindja e zotit qe menduar të jetë më 25 dhjetor, dhe kjo, e transformuar në krishtlindje, është një nga trashëgimitë që krishterimi ia ka borxh këtij kulti" [f.391-392].

Vini re! Krishterimi mori ditëlindjen e zotit-diell, kultit të diellit, dhe e transformoi atë në krishtlindje, ditëlindjen e Jezusit! Në fakt kjo është lindja e një zoti pagan, që adhurohej nga miliona njerëz gjithandej perandorisë romake. "... Por adhurimi i zoti-diell vazhdoi gjerësisht kudo në perandori, dhe nën perandorin Aurel [270-275 p.e.s.] kulti u rivendos në pozitën e lartë të mëparshme. Në vitin 274, Aureli e shpalli zotin – tash të quajtur Deus Sol Invictus – perëndinë zyrtare të perandorisë romake. Ai ndërtoi një tempull të shkëlqyer të diellit në Romë... dhe vendosi festimin e lindjes së diellit [naturalis solis invicti] më 25 dhjetor, ditë e cila atëherë u pranua për solsticin dimëror. Në kohën e Konstantinit, kulti i Deus Sol Invictus kishte ende një pozitë të lartë, dhe portreti i zotit-diell gjendej në monedhën e Konstantinit... Kështu, duhet të ketë qenë në këtë kohë dhe me qëllimin e transformimit të rëndësisë së një datë të shenjtë ekzistuese që ditëlindja e Jezusit, e cila festohej në Lindje, më 6 janar, u vendos në Romë më 25 dhjetor, ditën e festimit të ditëlindjes së Sol Invictus. Kjo ditë shfaqet në listën e datave e cila me gjasë qe përpiluar në vitin 336 p.e.s. dhe u publikua në kalendarin romak të qytetit për vitin 354, e botuar nga Filokal" [Finegan, f.211-212]. Kjo ka ndodhur në shekullin e katërt pas Jezusit. Asokohe Kisha inkorporoi ditëlindjen e zotit-diell në kalendarin e ashtuquajtur të krishterë, dhe konvertoi "ditëlindjen" e tij në ditëlindjen e vetë Jezusit. Ajo që përfundimisht dhe pa dyshim kishte qenë pagane, tash u "pagëzua" dhe me anë të një akti magjik u transformua në diçka të krishtere. Së paku, për vrojtuesin, kjo dukej të ishte e krishtere. Tash quhej e krishtere. Por, në fakt, kjo ende kishte një zemër dhe bërthamë pagane.

Ndikimi i Konstantinit

Kur Konstantini u bë perandor i Romës, ai së paku formalisht u bë një i krishterë. Por duke qenë drejtuesi i një perandorie politike të përhapur, ai kujdesej për unitetin dhe stabilitetin e kësaj perandorie. Si një politikan i mprehtë, ai kërkoi të bashkërendonte dhe të përziente praktikat pagane me besimet e krishtere për të shkrirë paganizmin në Kishën romake. Në vitin 313 p.e.s., Konstantini shpalli "Dekretin e Tolerancës". Ai u bë perandor në vitin 323 p.e.s. dhe "atëherë, krishterimi u vë në fron" [Jesse Lyman Hurlbut, "Rrëfenja e Kishës së Krishtere", f.74]. Që nga kjo kohë, për dyqind vjetët në vijim, ndaluan të gjitha persekutimet e të krishterëve të Kishës romake dhe ithtarëve të saj. Shpata e persekutimit nuk u fut thjesht në këllëf; ajo u varros" [Ibid, f.75].

Jesse Hurlbut vajton pasojat e bërjes së krishterimit fe zyrtare nga Konstantini, që ishte e lirë nga të gjitha persekutimet. Që nga ajo kohë, thekson ai, Kisha plotësisht u shkatërrua nga politika dhe oportunistët."... vendosja e krishterimit si një fe zyrtare u bë një mallkim".

"Çdonjëri kërkonte të anëtarësohej në kishë dhe pothuaj çdonjëri u pranua. Të mirët dhe të këqijtë, kërkuesit e sinqertë të Zotit dhe hipokritët që kërkonin përfitime e mësynë bashkësinë. Njerëz ambiciozë e të paskrupullt kërkonin pozitë në kishë për ndikime politike e sociale..." "Shërbesave të adhurimit iu shtua shkëlqimi, por ishin më pak shpirtërore dhe të përzemërta sesa në kohët e kaluara. Format dhe ceremonitë e paganizmit gradualisht u futën në adhurim. Disa nga festat e paganëve u bënë festivale kishtare me ndryshimin e emrit të adhurimit" [Hurbult, "Rrëfenja e Kishës së Krishtere", f.79].

Will Durant, një historian i famshëm, në punimin e vet voluminoz "Rrëfenja e Civilizimit", shkroi në vëllimin III, të titulluar Cezari dhe Krishti, që, në kishën e re, e cila u zhvillua në perandorinë romake, çifutëria e Jezusit humbi apo u refuzua dhe u zëvendësua me filozofinë dhe mendimet greke, dhe, ai shkruan:
"... Krishti u asimilua në traditat fetare e filozofike të mendjes Helene. Tash bota pagane – madje edhe bota antisemite – do të mund ta pranonte si të veten".
"Krishterimi nuk e shkatërroi paganizmin; ai e adoptoi atë. Mendimi grek, duke vdekur, erdhi në një jetë të migruar në teologjinë dhe liturgjinë e Kishës... misteret greke kaluan në një mister mahnitës të meshës. Të tjera kultura pagane i kontribuan rezultatit të bashkimit të dy sistemeve të besimit. Nga Egjipti erdhi ideja e një trinie hyjnore... nga Egjipti erdhi adhurimi i Nënës së Fëmijës... Nga Frigjia erdhi adhurimi i Nënës së Madhe... Rituali Mitraik aq shumë i ngjante sakrifikimit eukariot të meshës, saqë etërit e krishterë e akuzuan djallin se kishte shpikur këto ngjashmëri për të mashtruar mendjet e brishta. Krishterimi qe punimi i fundit i madh i botës së lashtë pagane" [f.959].

Krishterimi që shohim përreth sot s'është tjetër veçse një përfundim i kësaj shkrirjeje apo bashkërenditjeje të paganizmit në Kishën e deklaruar të Jezusit, e cila ka rënë në një plëngprishje dhe papastërti. Pasardhësit e virgjëreshës së dëlirë të një herë e njëkohshme, Kishës së Testamentit të Ri, siç duket është bërë, për të gjitha qëllimet dhe synimet, lavirja shpirtërore e Babilonisë, një zuskë e zbukuruar me margaritarë dhe një prostitutë e ngatërruar, një kurvë shpirtërore! Paganizmi nuk qe mundur nga Kisha. Ajo e invadoi Kishën dhe e ngashënjeu përbrenda. Kisha e deklaruar krishtere u bë fytyra e re e paganizmit. U ndryshuan vetëm emrat. Në disa raste, si në pashkët, nuk u prekën madje as emrat e vjetër paganë. H.G. Wells, në "Përvijim i Historisë" së tij, shqyrton transformimin e mësimeve të Jezusit në një adhurim pagan, duke e quajtur veten e krishtere.
Ai shënon:

"Respektimi i të Shtunës Çifute, prapë, të transferuar në të dielën Mitraike, është një veçori e rëndësishme e shumë kulteve të krishtere... Ai [Jezusi] nuk e ka thënë as një fjalë për adhurimin e nënës së tij, Marisë, në maskën e Isis, mbretëreshës së qiejve. Shkruesit skeptikë kanë pasur guximtari të mohojnë nëse Jezusi mund të quhet një i krishterë në rend të parë" [f.445].



Ngashënjimi i Kishës

Në Librin e Enciklopedisë Botërore qëndron: "Data e saktë e lindjes së Krishtit është e panjohur. Të krishterët e hershëm nuk e kanë festuar lindjen e tij, sepse e konsideronin pagane festimin e ditëlindjes së kujtdo. Përmendja e parë e nderimit të ditëlindjes së Krishtit u shfaq diku rreth vitit 200 p.e.s. Për shumë vite u përdorën disa data. Për herë të parë 25 dhjetori qe përmendur në vitin 336".

Ky burim i zakonshëm i referimit pranon: "Për shumë vite, njerëzit i respektonin krishtlindjet vetëm si një festival fetar. Por, gradualisht adoptuan gjithnjë e më shumë zakone që s'kishin të bënin me Kishën. Shumica e zakoneve vinin nga kulturat që kanë ekzistuar përpara krishterimit... Më 1643, Puritanët (Shënim: Protestantë anglezë, të cilët në shekullin e 16-të dhe 17-të mbronin disiplinën e rreptë fetare së bashku me thjeshtësimin e ceremonive dhe kredos së Kishës së Anglisë.), të cilët i konsideronin pagane këto festime, e nxorën jashtë ligjit respektimin e krishtlindjeve në Angli. Kolonët në New England pasuan ligjet angleze dhe po ashtu nxorën jashtë ligjit krishtlindjet. Por, emigrantët për në Botën e Re (Amerikë) sollën zakonet nga shumë vende dhe festimet e vjetra së shpejti u rivendosën.

Në fakt, të gjitha zakonet popullore dhe traditat që rrethojnë krishtlindjet qenë festuar në festivalet pagane, në mes të dimrit, mijëra vite përpara se të lindej Krishti. Mu kjo enciklopedi pranon: "Zakoni i djegies së cungut ka nisur me skandinavët e lashtë, të cilët njëherë e një kohë dogjën një cung të madh për nder të zotit të tyre, Tor. Pasi skandinavët u bënë të krishterë, ata e bënë cungun një pjesë të rëndësishme të ceremonisë së krishtlindjeve".


Nga vjen druri - bredhi i krishtlindjeve?

Një nga zakonet më të përhapura të krishtlindjeve sot është sjellja në shtëpi e pemës të krishtlindjeve dhe zbukurimi i tij. Nga vjen ky zakon? Coffin, në "Libri i Folklorit të Krishtlindjeve", na tregon:"Shumica e njerëzve kanë dëgjuar që pema e krishtlindjeve ka zënë fill në Tannenbaum dhe në njëfarë lloji të mbeturinës së adhurimit gjerman të bimëve. Kjo është pjesërisht e vërtetë. Mirëpo, zakoni i përdorimit të bredhit dhe drurëve me gjelbërim të përjetshëm, në mënyrë ceremoniale, qe vendosur në Saturnalinë romake, madje edhe më herët në Egjipt" [f.209].

Shkruan Alexander Hislop në "Dy Babilonitë":

"Pema e krishtlindjeve, tash aq i rëndomtë në mjediset tona, ka qenë i zakonshëm në Romën pagane dhe Egjiptin pagan. Në Egjipt, ky ka qenë druri i palmës; në Romë, ky ka qenë bredhi – druri i palmës që paraqiste Mesinë pagane, si Bal-Temer; bredhi që i referohej atij si Bal-Berith. Nëna e Adonisit, zotit-diell dhe hyjnisë madhështore të ndërmjetshme, thuhet të ketë qenë shndërruar në një pemë në mënyrë mistike dhe atëherë, në këtë gjendje, të ketë lindur të birin e saj hyjnor. Nëse nëna ka qenë një pemë, i biri duhet të ketë qenë pranuar si njeri-degë. Kjo plotësisht shpjegon vendosjen e cungut në zjarr, në natën krishtlindjeve, dhe shfaqjen e pemës-bredhit të krishtlindjeve në mëngjesin e nesërm" [faqe 97]. Adhurimi i drurit ka qenë i zakonshëm tek të lashtët. Në "Festivalet, Ditët e Shenjta, dhe Ditët e Shenjtëve" qëndron:

"Pema e krishtlindjeve... përsërit idenë e adhurimit të drurit... topat e shkëlqyeshëm që simbolizojnë diellin... të gjitha festivalet e paganëve të solsticit dimëror janë thithur në Ditën e krishtlindjeve... përdorimi i ashes dhe veshtullës në ceremonitë e druidëve (Shënim: Rend priftërinjsh në Galinë dhe Britaninë e lashtë, të cilët shfaqen në legjendat Uelsiane dhe Irlandeze si profetë dhe magjistarë.) ... pema e krishtlindjeve për nder të bredhit të shenjtë të Odinit..." [f.236].


Shkruan Collins në "Folklori i Krishtlindjeve":

"Ideja e dekorimit të shtëpive në festa është e përbotshme dhe me shekuj e vjetër... Pra, dafina e Saturnalisë, ashja gjermane, veshtulla kelte, dhe kaçuba meksikane, të gjitha identifikohen me këtë ceremoni shumëgjuhëshe..."

"Shumë nga bimët që përdoren në krishtlindje janë simbole të pjellorisë. Me siguri çdo dru me gjelbërim të përjetshëm (bredhi, bërsheni), me aftësitë e veta për të kthyer gjelbërim në muajt jopjellor, është e përshtatshme, por shumë më interesante janë ashja, dredhka, dhe veshtulla. Ashja, me gjethet e saja që shpojnë, lulet e bardha, dhe kokrrat e kuqe simbolizon dëshirën e fortë të riprodhimit mashkullor. Në fakt, në këngët gazmore angleze... ashja është mashkulli dhe dredhka është femra. Me gjasë të krishterët e kanë huazuar këtë përdorim të bimëve së bashku me zakonet e tjera të Saturnalisë romake." [f.22-23].
Dredhka, mashkulli i ashjes, në ritet e lashta greke ka marrë emrin e vet nga vajza që vallëzonte para Dionisit me aq hare dhe shfrenim, sa që ka rënë e vdekur para këmbëve të tij. Dionisi, natyrisht, ka qenë versioni grek i perëndisë së verës dhe zbavitjes, një formë tjetër e Bakusit, Temuzit, apo Nimrudit!

Veshtulla, që nga kohërat e hershme, është konsideruar si e shenjtë dhe e mistershme, simbol i diellit, dhuruesit të jetës, si një afrodiziak, dhe mbrojtës kundër sëmundjeve dhe helmit. Kjo bimë posaçërisht qe e shenjtë për keltët druidë, të cilët e sakrifikonin në lutjet ndaj zotave. Paganët i janë referuar veshtullës si "dega e artë". Dy festat e mëdha, kur paganët mblidhnin veshtullat, kanë qenë dita në mes të verës, solstici i verës, dhe 25 dhjetori, solstici i dimrit. Qe supozuar që veshtulla posedonte fuqi për zbulimin e thesareve në tokë, dhe qe shndërruar në një "thupër parashikuese". Po ashtu është konsideruar si "ndenjëse e jetës" e lisit të shenjtë, dhe si një burim i zjarrit të diellit. Të puthësh nën veshtullën është një mbijetesë e shthurjes seksuale të Saturnalisë dhe sjelljes së pamoralshme e të pistë, gjë e cila ka qenë e rëndomtë në Saturnali.

Çka në lidhje me Plakun e Vitit të Ri (Babadimrin apo Babagjyshin)? Madje edhe Plaku i Vitit të Ri nuk ka një origjinë dashamirëse! Ky karanxholl i trashë dhe gazmor mund të gjurmohet deri te legjenda e lashtë skandinave. "Enciklopedia Botërore" pranon:

"Disa nga veçoritë e babadimrit janë të vjetra me shekuj. Për shembull, besimi që babadimri hyn në shtëpi nëpërmjet oxhakut është zhvilluar nga një legjendë e vjetër skandinave. Skandinavët besonin që perëndesha Hertha shfaqej në vatër dhe sillte fat të mirë në shtëpi". Ndonëse shumica e njerëzve mendojnë që babadimri origjinal ka qenë një peshkop me emrin Shën Nikolasi i Azisë së Vogël i shekullit të katërt, kjo në fakt s'është e vërtetë. Fjala "Nikolas" do të thotë: i fuqishmi, i forti. Traditat e një "zoti" që jepte dhurata nën një bredh, i paraprijnë peshkopit të Azisë së Vogël për mijëra vjet. Midis skandinavëve ka qenë zoti Odin apo Woden, i cili linte dhurata të posaçme gjatë sezonës së krishtlindjeve nën bredh, drurin e tij të shenjtë. Tony van Renterghem shkruan në "Kur Babadimri ka qenë Shaman: Origjina e Lashtë e Babadimrit dhe e Bredhit të Krishtlindjeve":
"Në rajonet rishtazi të krishtëruara, ku keltët paganë dhe kultet gjermane mbeten me ndikim, legjendat e zotit Woden u përzien me ato të të shenjtëve të ndryshëm të krishterë - Shën Nikolasi qe një prej këtyre. Ka patuar rajone të krishtera, ku shën Nikolasi sundonte i vetëm; në të tjera rajone, ai ndihmohej nga Ndihmësi i Errët pagan (një rob të cilin e kishte trashëguar nga zoti pagan Woden). Në të tjera rajone të largëta ... gjepa të lashtë traditash të kontrolluara nga fetë e Vjetra. Këtu Ndihmësi i Errët sundonte i vetëm, nganjëherë në mënyrë më ngatërruese, duke përdorur identitetin e rremë të Shën Nikolasit (apo Klausit), pa e ndryshuar në asnjë mënyrë pamjen e tij kërcënuese, i veshur me lesh. [Kjo qe figura që më vonë u përdor nga artisti Nest, si model për babadimrin e hershëm amerikan (ang. Santa Claus)]" [f.96]. Katoliku Shën Nikolas po ashtu pati një të kaluar të paqartë. Van Renterghem thotë:"Ai qe një përmbledhje e dy shenjtëve të ndarë (një nga Mira në Azinë e Vogël, tjetri nga Pinora). Të dy s'kanë qenë – siç pranon edhe Kisha sot - asgjë më shumë sesa perëndi të krishterë ujërash (Me gjasë të ndërlidhura me zotin greko-romak Posejdon-Neptun)" [Ibid]. Në 1970-tat, Këshilli i Dytë i Vatikanit zyrtarisht pohoi që kurrë nuk ka ekzistuar ndonjë peshkop katolik me emrin Nikolas. Vatikani II më tej pranoi që legjendat, të cilat i janë atribuar këtij "shenjti", nuk kishin origjinë të krishtere dhe me gjasë erdhën nga traditat pagane. Vazhdon më tej Van Renterghem:"Në Holandë dhe në disa vende të tjera evropiane, figura e Shën Nikolasit ende vlerësohet lart. Ai shfaqej si një njeri i vjetër, i gjatë, me mjekër dhe me flokë të bardha, i veshur si një peshkop katolik, me pelerinë dhe me shkop baritor, në dukje një shenjt katolik i vërtetë, por me shprehinë e çuditshme të kalërimit nëpër qiej mbi një kalë të bardhë, i ndjekur nga Ndihmësi i Errët i tij. Duket që shenjti katolik ka trashëguar disa nga këto zakone nga zoti pagan Woden, i cili po ashtu ka qenë një plak me mjekër dhe flokë të bardhë, po ashtu i veshur me një pelerinë dhe kapelë, bartte shkop (apo shtizë), kalëronte një kalë të bardhë, dhe tërhiqte me zinxhir të njëjtin ndihmës-rob të errët." [f.97].

[/ QUOTE ]se pari ste vjen keq nese bej ndonje korrigjim me datat tua...(shpresoj)se pari dita me e shkrurt e vitit,eshte me 22 dhejtor(e jo me 21)e poashtu edhe 22qershori eshte ajo me e gjata...se dyti...nuk e di ku je rrit...por nuk besoj se me mijra(apo me qindra dele)2000vjet perpara kishin nje vend te mbuluar per te fjetur(ne fakt shpesh nuk e kane as sot)dhe per kete te dhejs secilin shkrimtar apo studiues...sepse njoh realitetit...e te mos harrojme kur njerezit banonin ne kasolle(kuptohet ata qe ksihin pak fat)se treti te dhjes edhe ne studimet e klimes(qe bejn shkencetaret)pasi te sjell nje fakt tjeter,citoj"me 23 qershor te 2008 do te vije nje komete qe mund te shkaterroje boten)nuk i dihet akoma drejtimi(pra nese i bie botes apo jo)"por dine me siguri daten dhe oren...a nuk te duket qesharake????qe llogarisin qe mbar dy vitesh ne daten kaq e ne oren kaq...do vije nje komete(por nuk dine nese i bie apo jo)mi ler shkencetaret(qe studiojne keto lloj gjerash)jan te gjitha per te ber sensacion,e per te justifikuar ato 15000 euro(me i pakti)qe marrin ne muaj.(nuk jam kunder shkences eeee)por di te dalloj nje budallallek(nga shkenca)e poashtu...edhe shume shkrimtare...bazohen mbis shume gjera(per te shitur nje liber interresant)per ata qe kane dyshime dhe kerkojne drite.
me fal por nuk mund te rri pa qeshur hahhahhahahhah(nuk e di me cilin besim je dhe nuk dua ta di)por psh nese nje nga perandoret rromak(me fal tani nuk me vjen ndemend emri)pra flas per ate qe ka then edhe papa(e per te cilien u indinjuan shume mysylmanet)qe thoshte pak a shum keshtu:islami eshte rruga e djallit.une nuk jam myslyman!por une kurr nuk mund te pranoj nje gje te tille...per mua asnje nuk eshte i djallit(perderisa predikon dashuri paqe,mirkuptim rrespekt per ata qe te rrethojne e per ata qe nuk e mendojne si ti)dhe per mua edhe papa i rromes eshte i djallet...kur predikon lufte(sic ndodhte me papet ne kohen e kryqezatave)
per ta mbyllur me pak fjal kete kontekst...ti mund ti besosh kujt te duash...por mos harro se ktu ka pjese edhe djalli.e di ti nje fe tjeter(se ciles i perket nder te tjeret VIP edhe "tom cruise" qe marrin pak nga bibla dhe pastaj ndryshojne rruge e thone:Zoti e krijou njeriun ne ngajshmeri me te...ndaj secili nga ne mund te arrij majat e te behet Zot!
me fal pse nuk u beson edhe ktyre ti...
per te kapur ceshtjen e 25 djetorit(na kan mesuar)se eshte ngjallur per pashke jezu krishti...dhe kjo eshte nje feste shume me antike...por pa me thuaj sa njerez kan lindur dhe vdekur ne te njejten dite....???a mos vall ajo dita e lindjes "dies natali" ka qen me 22 djetor(si dita me e shkurte e vitit,dhe ku rifillon te zgjatet dita)e ne kete sens e kane shpallur???ndofta...une nuk po them se ka qen keshtu...por nga ato qe me solle ti...po i shikoj nga kendveshtrimi im....
por ajo qe eshte me e rendesishme...nuk eshte senese paerpara kesaj date ka qene nje date tjeter e shenuar(ashtu si edher pashket)pasi te siguroj qe viti ka vetem 365(e nje her ne kater vjet 366)e kur jane shume shekuj itljendjet u takon aq shume njerezve saqe...mund te zihemi...(psh une kam lindur ne diten e sh palit e pjetrit)mos vall mas sa vitesh do me mohojne ditlindjen time?
por edhe me e rendesishme esht(nuk me interreson sic thashe ciles fe i perket ti...apo je ateist...pak rendesi ka)ketu lind nje pyetje e rendesishme "a beson ne Zot?
do e vazhdoj mendimin tim ne baz te pergjigjes qe do me japesh mbi kete pyetje:a beson ne ZOT?
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

meqe jemi futur thell ne keto gjera sipas teje...ai pra i vetmi ZOT qe ka kjo bote...a nuk eshte e mundur qe te kete cuar si lajmetare...birin e tij(jemi te gjithe bijte e tij)pra nje te perzgjedhur...mira e mira vjet perpara...qe ramaket e lashte e quanin "dies natali"e me pas ku e pa se serish njerezimi e humbi fare rrugen te kete derguar Jezu krishtin...e me pas pash Muhametin etj etj etj....
nuk po te pyes nese beson ne JUZU...por nese mundon qe dikur te kete lindur ai qe te krishteret e quajn JEZU...sipas teje kur ka lindur....
po te them se te hedhesh poshte...eshte fare kollaj...dhe une mund te them se shume gjera mund te prish shume gjera...por e veshtire eshte te besh dicka ne te mire te te gjitheve...dhe mendoj se Jezu nuk ka predikuar lufte(dhe pse kisha 700e ca vjet perpara e beri kete ne emer te tij)pra per mua nuk ka shume rendesi se kur ka lindur...si ka lindur...a ka qen verte Zot i biri i te ZOTIT te plotfuqishem...apo thjeshte nje njeri me nje dhurate nga Zoti...per mua keto jan gjera fare pak te rendesishme...por mendoj se te predikosh vlazeri...te predikosh qe te ndihmosh dhe te duash tjreti(prane)si veten tennde ...etj...etj...etj...eshte nje gje e bukur....dhe se nuk ja vlen te hedhesh poshte ato qe ai ka ber per njerzimin...e persa i perket kishesh ata jane njerez dhe gabojne ne shume gjera kam edhe une vrejtje...qe u a them edhe prifterijve sa here qe kam mundesi....e persa i perket babagjyshit apo gjera te tilla...jan gjera komercale...dhe per mua nuk ja vlen te e perzijme ne kete teme pasi bien aq poshte saqe...
 

cufi_bardhit

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

Vetvetja un pranoj qe Zoti ka cuar lajmetare. Por jo birin e tij se nuk ka bir Zoti e ne nuk jemi bijte e tij. Zoti eshte 1 i vetem pa shok.As ka lindur as nuk eshte i lindur. Askush nuk eshte si Ai.
Une pranoj qe ka ekzistuar Jezusi por si profet e asgje me teper.Por nga mrekullite profetike te tij njerezit filluan ta quanin si bit te Zotit.
Sa per lindjen e Jezusit perderi sa Kurani apo Bibla nuk permendin date at'her mua sme ngelet gje tjeter vetem se te hesht para dates se lindjes se tij.
Te pershendes Vetvetja
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

komkluzion i bukur!po pa me thuaj nes ka vetem nje Zot(qe une jam shume dakort)ne kush na ka krijuar???ta leme menjane ceshtjen se eshte nje i vetem dhe nese ka lindur ndonjeher apo jo?!?!!?1?!??1eshte mister teper i madh per ne!por nese eshte e vertete...se ai ka krijuar boten dhe gjithcka mbi te...ne behemi AUTOMATIKISHT BIJTE E TIJ!pasi te te jesh babai apo nena e dikujt nuk do te thote te besh sex(te pakten jo ne sensin qe po flasim)pra jo ne sensin spiritual...por te kesh dhe te kujdesesh per dike(me i vogel se ti)te mundohesh ta edukosh...te mundohesh ti tregosh rrugen ta ndjekesh ne ato qe ben...ta denosh kur u ben keq vellezervete tjere(femra apo meshkuj)etj.etj.etj...kjo po qe te ben te jesh prind dhe per me teper kur nuk po flasim jo vetem per njerez...por per hyjni!
me thuaj te lutem si mund te hedhesh poshte dicka...kur nuk je i zoti ta zevendesosh???pra ti thua qe nuk ka lindur ne ate date...por nuk je i zoti te thuash nje tjeter...eshte si te thuash rrezojme kete qeveri...dhe te mos hypi askush ne fron(kaus)e kam shpjeguar qe bibla eshte ber perpara krishtit....dhe tregon URDHERAT dhe rrugen e zotit(te plotfuqishem)ndersa ungjilli flet per jeten e tij....e sa per kuranin..se kuptoj pse duhet te flase per ditlindjen e juzusit...perderisa e quan ne nje lloj menyre te "pafe"
dhe nje gje tjeter profete ka patur sa te duash...dhe detyra kryesore e nje profeti eshte te parashikoje ato qe do te ndodhin me pas...ndersa ajo qe thote jezusi...dhe vepra e tij...nuk ka te bej fare me proftsine...pasi ai ka profetizuar vetem pak gjera qe i perkisnin(ne menyre me direkte)pra tradhetia...mohimi...dhe ka ber vetem nje profetizim(afatgjate)kur thote :vagjilat(pra ata qe do marrin persiper per te then fjalen time)do te prishin vepren time...i vetmi parashikom afatgjate qe ka bere...
edhe une te pershendes
 

cufi_bardhit

Primus registratum
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

Ne vertet na ka krijuar Zoti. Por kjo nuk do te thote qe ne quhemi bijte e tij, sepse ne nuk jemi si Ai.
Sa per daten e lindjes se Jezusit kaq e rendesishme eshte qe duhet me e dit se kur ka lind?
Meqene se ti na shpjegon qe bibla eshte perpara Jezusit dhe tregon per urdherat dhe rrugen e Zotit ndersa ungjilli flet per jeten e Jezusit. A mund te na thuash se kur ka lindur Musai (Moisiu) apo profetet e tjere?
Kur'ani nuk e quan te pafe Jezusin, Lexo kapitullin Merjem ne Kur'an eshte i shkurter. Aty flitet per Jezusin. Dhe ne Kur'an pranohet qe ka sheruar te verberit ka ngjall te vdekurit etj.
Mos fol pa dije per Kur'anin. Per Biblen fol ca te duash se ka nja 6000 versione te Bibles edhe mund te thuash qe e ke lexuar ne ndonje nga keto versione qe un se kam lexuar, Por te pakten per Kuranin Kujdes icik.
 

picasso

Forumium maestatis
Re: E verteta mbi Krishtlindjet!

se pari...ti hedh poshte nje date shume te rendesishme te krishterimit...dhe do qe te kem kujdes per kuranin!nuk te duket se kerkon me teper sesa jep.se dyti nese hedh posht nje gje duhet te vendosesh nje tjeter per te mos len vendin bosh...pra nese thua se nuk ka lind me 25 dhjetor ...kur ka lindur(sepse po na e le pa ditlindje )dhe si rrjelloje do te thote se nuk ka lindur kurr!
se treti une nuk jam aq i apasionuar per literaturen teologjike per te ditur ditelindjet e te gjitheve...por di gjerat kryesore.se katerti...ndofta gabohem por edhe kur'ani thote (me fal nese gabohem)por me duket se te gjith librat(e ashtuquajtur )te shejte thote:Zoti e krijoji njeriun ne ngjashmeri me te.
e sa per te qene si ai...ti a je si yt ate?
une nuk jam si ai ndyshoj shumesi ne pamje ashtu edhe ne vepra...si ne fuqi ashtu edhe ne ne dobsi...porkjo nuk do te thote se ai(apo ajo pra nena)nuk jan prinderit e mi.shpresoj te mos dyshosh per kete.
 
Top