Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Ku e ke lagjen atje nga mosqofsha ti?

C'ti bejme forumit te vjeter?

Per ta filluar, nje nga vecorite gramatikore te shqipes eshte nyja te mbiemrat. I bukur, i madh, e forte. te dobet, etj jane mbiemra qe nuk na i ka kush nga gjuhet ketu prane.
Pra, mbiemrin ne gramatike e kemi me dy forma, i panyjshem Trim, guximtar, specifik dhe i nyjshem, ato qe thame.
 

Alba Palushi

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Meqe e keni si vazhdimesi e se vjetres /pf/images/graemlins/smile.gif nji vecori e shqipes eshte mbajtja e tri formave te gjinise se emrave(mashkullore,femerore dhe asnjanese).
Nji tjeter vecori e shqipes eshte dhe perdorimi i nyjes se rases gjindore.
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Per kete, megjithe qellimin e mire te temes,me duhet te te kundershtoj, sepse gjinine asnjanese e ka edhe gjermanishtja, apo edhe gjuhe te tjera. Ndaj nuk perben "vecori", por thjesht "karakteristike". Gjithashtu, nyja te gjinorja haset edhe ne italisht "del", ne anglisht "of", etj.
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Nje tjeter vecori e shqipes, sic e kemi thene edhe me pare, eshte zgjedhimi i foljeve. Te mos e ngaterrojme me meenyren se si zgjedhohen foljet! E kami fjalen per grupimin e foljeve sipas zgjedhimit. Ne shqip kemi kater zgjedhime foljesh:

1. Zgjedhimi i pare:
ku hyjne te gjitha foljet qe kane mbaresat "-j","-n" dhe "-n":
Une puno-j
Ti puno-n
Ai puno-n

edhe jetoj, banoj, lexoj, trashegoj, redaktoj, shkisheroj, filozofoj, gjej, etj

2. Zgjedhimi i dyte:
ku hyjne te gjitha foljet qe kane mbaresa bashketingellore relativisht te njejta ne te trija vetat:
Une marr
Ti merr
Ai merr, hap, kap, jap, sheh, korr, hap, mbyll, etj

3. Zgjedhimi i trete:
ku hyjne te gjitha foljet qe kane mbaresa relativisht te njejta zanore ne te trija vetat:
Une ha
Ti ha
Ai ha, pi, rri, fle, di, ze, nxe, etj

4. Zgjedhimi i vecante:
ku hyjne VETEM foljet "JAM" dhe "KAM"
Une jam
Ti je
Ai eshte

Une kam
Ti ke
Ai ka
 

SI TJETRI

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Qe nje emer ne rasen emerore te paraprihet nga parafjala-nga-eshte veçori e shqipes.Gjithashtu veçori e shqipes ,me behet ,mundesia qe nje emer te percaktohet me me shume se nje emer te rases gjinore,te cilet emra nuk jane gjymtyre homogjene[te njefareshme]ndermjet vete,si p.sh-Ministria e Drejtesise e Shqiperise-.Po e jap edhe njehere verejtjen se ushtria e Kosoves eshte emertuar gabimisht-Trupat e Mbrojtjes se Kosoves -,do te duhej emertuar-Trupat e Mbrojtjes te Kosoves-.
Per Visin,lagja ime ne Mosqofsha quhet-Mosteshkeltekemba-.Mos te mendoje njeri se ka qene dashur te shkruaja me pare-ne Mosqofshë-.
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Ore, e di qe ke te drejte per ate Trupat e Mbrojtjes te Kosoves? Urime! Per ta shtjelluar per vizitoret e temes, nese do te behej fjale per trupat qe bejne mbrojtjen e Kosoves, duhej formuluar "Trupat e Mbrojtjes se Kosoves", sepse pas rases gjinore te nje emri ne gjinine mashkullore(sic eshte "mbrojtja") nyja vijuese nuk eshte "te", por "se". MIREPO, sic e ka vene re sitjetri, behet fjale per trupat e Kosoves, qe bejne mbrojtjen. Ndaj, meqe emre "trupat" NUK eshte ne rasen gjinore(sic eshte "mbrojtja"), por eshtre ne rasen emerore, atehere nyja vijues(qe rri para emrit "Kosoves") duhet te jete ajo e numrit shumes, "te" dhe jo "se".
 

Diabolis Dassaretis

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Nëse e përkthej kështu prej anglishtes në shqip, a jam në rregull me gjuhën shqipe (pavarsisht se e kam gabim titullin që ju është dhënë zyrtarisht)?

Trupat Mbrojtëse të Kosovës
 

Diavolessa

Valoris scriptorum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

/pf/images/graemlins/wink.gif Edhe nje presje eshte e rendesishme.

Ishalla ja dilni mbane /pf/images/graemlins/smile.gif
 

Diavolessa

Valoris scriptorum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Trupat Mbrojtëse të Kosovës

Trupat Mbrojtës të Kosovës /pf/images/graemlins/wink.gif
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Fillimisht postuar nga Diabolis Dassaretis:
[qb] Nëse e përkthej kështu prej anglishtes në shqip, a jam në rregull me gjuhën shqipe (pavarsisht se e kam gabim titullin që ju është dhënë zyrtarisht)?

Trupat Mbrojtëse të Kosovës [/qb]
Tull' fare, mos e luj' ma hiç!
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Jo, jo Paperina, eshte Trupat Mbrojtese te Kosoves. Kjo sepse, emra si "trup", "Mal", "hap", qe, edhe pse jane te gjinise mashkullore, kur ne numrin shumes mbarojne me "-e", ose me "-a", atehere, edhe mbiemri qe i ndjek( ne rastin tone, "Mbrojtes"), duhet te jete, ne forme, i gjinise femerore. Keshtu kemi: "Male te larta", "Pyje te blerta", "Trupa mbrojtese", etj.
 

SI TJETRI

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Te ju kujtoj,pa kundershtuar gje,se ushtria e pasluftes e Kosoves emertohej-Trupat Mbrojtese te Kosoves-,pra,mu ashtu siç perktheu Diabolisi,veçse kosovaret kete emertim e nderruan ndoshta se e ndjene nevojen[duhjen]per te vene ne dukje -Mbrojtjen- si shprehese me e veçante e ushtripasjes,per se ,mendoj ,kishin disi te drejte.
 

Diabolis Dassaretis

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Bota i njeh ato nën emërtimin : the Kosovo Protection Corps.
The Wall Street Journal 3 janar 2003.
 

SI TJETRI

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Mundesia e te shprehurit te fjalise kuptim kategorikisht te ndryshem nga i fjalise me te cilen perqaset e nga e cila e dallon vetem rasa e nje emri, si ne fjalite-E dua Shqiperine si Naimi.-E dua Shqiperine si Naimin.-.
 

kercinjkuqte

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

me ne fund, nje diskutim ku mesova dicka per te cilen do te vras mendjen dhe do t'a flas me te tjeret!!!
faleminderit shume te gjithe ju qe shkruat!!!
 

kercinjkuqte

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

fshatra te medhenj!!!
fshatra te medhaja!!!
sheshe te gjere!!!
sheshe te gjera!!!
qytete te medhenj!!
qytete te medhaja!!!


Ndihmeeeeeeeee!!
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Ore, shume habiten ketu me aftesite tona per diskutime, debate(art edhe ky) dhe njohuri shkencore, gjuhesore, etj. Jemi shqiptare mor' bab', nuk jemi te trashe. Mund te jemi te varfer materialsiht, por jo te trashe. Sa shume habi(qe sjell ironi)!

Tani,perpunen e gjinise se mbiemrit, kemi folur edhe ne nje teme tjeter ketu, por, per t'u rishprehur, kur emrat e gjinise mashkullore mbarojne ne numrin shumes me mbaresen "-e", atehere mbiemri qe vijon merr trajten e gjinise femerore, por vazhdon te jete mbiemer i gjinise mashkullore, sipas emrit ne fjale, i cili eshte ne gjinine mashkullore:

A)Nje shesh i madh - 1. "shesh" eshte emer, gjinia mashkullore, etj. 2. "i madh" eshte mbiemer, gjinia mashkullore, etj., sepse ne shqip mbiemri gezon disa karakteristika te njejta te emrit qe cileson, te tilla si gjinia

B)Ca sheshe te medha(KUJDES!! Jo "te medhaja", eshte gabim gramatikor) - 1. "sheshe" eshte emer i gjinise mashkullore(sepse po ta kthejme ne formen fillestare, ne numrin njejes trajta e shquar, mbaron me "-i", mbarese e mashkullores)...
2. "te medha" eshte mbiemer, gjinia...? eshte e njejta gjini qe ka emri qe shoqerohet nga ky mbiemer(sheshe), pra, mashkullore

Gjithsesi, eshte gabim gramatikor te quhet i gjinise femerore sepse mbiemri mbaron me "-e", kur emri eshte i gjinise mashkullore(shesh). Gjithashtu, eshte gabim gramatikor te shprehemi "sheshe te medhenj".
 

zog

Primus registratum
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Per ti dale ne mbrojtje Ledit Paperina, si nje kavaljer gentil, do te thoja qe:

Trupat mbrojtes;

nuk eshte shprehje e gabuar, megjithese nuk mund te perdoret per rastin e siperpermendur, pra te trupave te Kosoves.
Prandaj, mendoj qe gramatika me rregullat e saj, ketu ka pak ne dore. Eshte LLOGJIKA ajo qe komandon. Cila?

Per kete disa shembuj.
"Trupat mbrojtes te rrojeve te Presidentit, shtriheshin pa jete perdhe." E drejte? Po!
Sepse kemi te bejme me DY trupa, simethene Trup; njejes, Trupat; shumes.
Ndersa ne rastin e Trupave Mbrojtes te Kosoves, kemi te bejme me Trupe (e pashquar, njejes, femerore) Trupa (e shquar, njejes, femerore); njesi ushtarake dhe jo Trup, Trupi ( njejes, mashk.)
Prandaj kemi dhe Trupa (shumes, femeror) qe shoqerohet me Mbrojtese (shumes, femerore).
Me ket rast zbulojme nje veçori, qe; 1) Trupa eshte njekohesisht (e shquar, njejes, femerore) si dhe 2) Trupa (e pashquar, shumes, femerore), shembuj;

1) Trupa e kalorsve te Skenderbeut, po i afrohej qytetit me shpejtesi.

2) Trupa te panumerta armike mbuluan vendin anembane.
 

Vis Elbasani

Forumium praecox
Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Ne radhe te pare, te falenderoj per pjesemarrjen. POR, nese mendon se po mbron postimin apo idene(formulimin) e Paperines, nuk ben gje tjeter vecse ia fut kot! Me beso, nuk kam gje me ty. Ndiq gramatiken dhe arsyetimin e meposhtem, sepse mbase qellimi yt ka qene i drejte por je shprehur gabim, ose diku ke humbur fillin e ekuacionit gramatikor
 
Top