Re: SHQIPTARET E AMERIKES
Rix, X, and Fix
Udhetim Ne Zemer te Yonkers
Vetem nje jave me pare shoqja e shkolles se mesme, dhe ish-prezantuesja e programeve per femije Klodiana Zylo, me kishte lajmeruar me nje grup e-mail per kete spektatel te ideuar nga Pellumb Kulla, me personazh kryesor Frederik Ndoci, drejtuar nga ajo vete, dhe me te ftuar nderi qe do te permend me vone. Pa u menduar gjate, i thashe se do te shkoja me shume kenaqesi. Ne rradhe te pare kisha mbi shtate vjet pa e pare, prandaj vetem malli dhe kenaqesia per ta pare Klodin, ishte e mjaftueshme per te bere te interesuar.
E-maili i dyte nga Klodi, permendte se vendi ku do te kryej ky spektakel ishte ne Yonkers. Yonkers! Per kete vend kam degjuar vetem ne kenget Rap te disa gangstereve lindore. (east-coast gangsters). Kurre nuk do ta kisha imagjinuar se do te me binte rruga per ne Yonkers edhe sikur te jetoja njeqind vjet ne New York. Sidoqofte sic e thote dhe klisheja: “Kurre, mos thuaj kurre”. Klodi, megjithese super e zene me pregatitje e ketij spektakli, gjeti kohen dhe mundesine te dergonte motren e saj te me merrte me makine ne Brooklyn. Ketu fillon dhe udhetimi I paimagjinueshem ne zemer te Yonkers, dhe takimet me VIP e nje bote tjeter, qe kujotja se e kisha harruar.
Rruga per ne Yonkers ne fillim pershkoi autostraden West-side, pergjate gjithe gjatesise se Manhattenit, dhe pastaj gjarperoi neper gjelberimin e Bronxit verior. Me pak probleme e gjetem sallen ku do te zhvillohej shfaqja. Ishim rreth 15 minuta vone, por sic e permendi nje djale permetar, “shfaqet shqiptare, fillojne te paket gjysem ore me vonese” Ne kete kohe hyme ne sallen “Polish Center”. Dhoma e ballove, ishte goxha e madhe, me skenen ne krye, nje hapesire vallezimi ne qender, dhe e mbushur me tavolina te rrumbullaketa, te mbushur plot me shqiptare veshur me rrobat e tyre me te mira dhe te armatosur deri ne dhembe me celulare e kamera te modelit te fundit. Moshat e spektatoreve varionin nga femije deri tek me pleqte. Gjithsesei dominonin te rinjte me hijen e tyre te amerikanizuar.
Gjeja e pare qe me beri pershtypje ishte se pas kaq viteve I peshtjelle pas jetes se perditshem amerikane kisha harruar bukurine e femrave shqiptare. Vajzat ne publik shkelqenin si yje. Shume fytyra me dukeshin familjare, dhe me zgjonin kujtimet e adoleshences se hershme ne Tirane. Te gjitha me trupat e tyre te bukur e elegante, ne mendjen time I benin kontrast femrave te shendosha amerikane. Ndoshta mendimi im eshte pak i mbindikuar nga terheqja e gjakut, ne qofte se ju besoni ne kete terheqje.
Spektakli filloi me prezantimin e pare te Klodianes. Nuk mu duk se kishte ndryshuar shume, pervec nje hijeshie e pjekuri qe me beri pershtypje. Me stilin e saj e lire, ajo prezantoi dhe personazhin kryseor te spektaklit Frederik Ndoci. Dhe Riku (sic do ti referohemi nga tani e tutje) nuk do ta leshonte me ate mikrofon gjithe naten (zoti na ruajt). Frederiku filloi te belbezoje fraza pa shume lidhje dhe pas nje introduksioni te dhimbshem filloi te kendoi. Kenget variuan nga ato me karakter kombetar qe ta benin mishin me kokra “Ku shkojne Kosovaret, se ne Kosove nuk rrine”, tek ato klasike te vjetra “Syte e Tu” dhe ajo qe me krijoi pershtypjen e nje enderre te keqe “Return to Me” qe me ngjasonte me nje version te cjerre Gospel. Nuk e mbaj vehten per ndonje njohes te madh te muzikes, por nuk duhet nje i tille per te kuptuar se koha e Frederikut ka perenduar bashke me kengen “Syte e Tu”. Te vetmit njerez qe nuk e kane kuptuar kete jane cifti Ndoci, dhe pseudo agjenti muzikor amerikan i Rikut qe ne nje interviste te dhimbsheme pohoi se Riku ishte kengetari me i mire ne bote!
Shfaqja nga keq u kthye ne mos me keq, kur ana teknike deshtoi te sillte zerin per videot qe ata kishin pregatitur te shfaqnin. Ky difekt teknik, u shoqerua dhe nga nje tjeter kur prozhektori kryesor i drites u fik ne mes te shfaqes. Gjashte burra vrapuan drejt ballkonit ku ndodhej prozhektori per ta rregulluar, dhe pas disa minutave ne agoni ata munden ta sillen perseri ne jeten bishen e ngordhur. Shfaqet live i kane keto gjera do te thoni juve. Te pakten nuk pati ndonje femer te hiqte sutjenat si Janet Jackson ne superbowl. Mos u ngusni te dilni ne konkluzione se pjesa me makabre e kesaj shfaqje vijon me pas.
Ne kete kohe Klodiana qe vazhdon te shkelqeje si ylli i vetem i kesaj shfaqje, prezanton nje trupe baleti ruse te dali ne sken. Dhe ruset dolen, te gjitha nga dy metra e kusur me shalet me te gjate se Radio City Rockettes. Kostumet e tyre mbulonin vetem zonat me private te trupave te tyre te beshem. Koreografia pretendonte te mbulonte pjese moderne e klasike qe do te ishin te pershtashme per nje spektakel rus. Nuk me besohej syve te mi. Kjo shfaqe ishte kthyer ne dicka amatoreske, ku komponente pa lidhje ishin ngjitur bashke artificialisht si me peshtyme.
Mbi te gjitha spektakli vazhdoi shume gjate, dhe pseudo artistet shqiptare-amerikane vazhduan te uzurpojne skenen. Nje kengetare me origjine shqiptare lindur e rritur ketu kendoi nja kater kenge anglisht, qe do ta benin Simon e American Idol, ta kapte kete kengetare me shqelma nga skena. Humoristi I prezantuar si nje sukses I Broadway, beri disa imitime banale, dhe sulmoji homoseksualet duke ju ardhur pas qefit atyre pak halabakeve qe ndodheshin ne anen e spektatoreve.
Tani dua te rendis anet pozitive, qe ishin plot gjithashtu, dhe me mbushen me kenaqesi ne kete mbremje te pazakonte. Rreth fundit te shfaqjes, ju kushtua nje tribut, Pirro dhe Pavlina Manit, qe jane dy nga ikonat e skenes Shqiptare, dhe i sollen sadopak kenaqesi publikut te varfer shqiptar, ne vitet e mizerjes komuniste. Me vone pata kenaqesine, te shtrengoj duart e ciftit te famshem, dhe te perqafoj per here te dyte ne jeten time teta Pavlinen. I tregova se vite me pare kur isha vetem dhjete vjec (1990) kisha marre pjese ne nje konkurs gjeografie tek TVSH te drejtuar nga ajo, ku ekipi i shkolles sime fitoji vendin e pare ne Shqiperi. Ajo pretendoi te mbante mend shfaqen, dhe shtoi se une qenkam bere “alamet cuni”, qe ma beri zemren mal. Me vone edhe kerceva me Pavlinen. Cfare momentesh te pashlyeshme ne mendjen time!
Elton Deda ishte I ftuari i fundit, dhe kenget e tij me krijuan nostalgji per vitete e hershme te rinise sime ne Tirane, qe iken e nuk do te kthehen me kurre. Eltoni eshte nje njeri i vertete, dhe jeta ne syrin publik nuk e ka bere ta humbi identitetin e tij. Me ciltersine dhe zerin e bukur, Eltoni i beri spektatoret te tijte. Bravo Elton, je “nje Tironc I vertete”.
Tashme shfaqes i erdhi fundi, dhe dj vuri muzike qe te cohej rinia e te kercente. Dhe kjo per mua ishte pjesa me e mire e shfaqes. Me ne fund kenge popullore, napolon, kenge nga jugu dhe njerezit nuk pushonin se kercyeri. Me kujtua shprehja e nje shoqe qe thoshte se ne shqiptaret kemi gjak cigan. Sa bukur qe kercenin vajzat. Dhe une u ula ne nje qoshe duke qene koshient se nuk ja kam haberin vallzimit, duke admiruar keta shqiptare te mrekullueshem qe neser do te jene ne piedestalet me te larta te shoqerise Amerikane.
The end!
Prezantuesja e shfaqes Klodiana Zylo /pf/images/graemlins/wink.gif