Nëse ky është art, jeta del e tepron
Një realitet gjysmak artistik i bazuar në njohje fragmentare të fenomenit të gjakmarrjes.</p>
Filmi “Gjallë” i Artan Minarollit, një Shqipëri as karikaturë jo, sepse autori deformon pa qëllim tipare, vende, njerëz e ngjarje</p>
Filmi “Gjallë” i Artan Minarollit është një histori për gjakmarrjen në vitet dymijë: historia e një të riu student nga Veriu që përpiqet t’i shpëtojë një gjakmarrjeje të vjetër e cila pas vdekjes së të atit bie mbi të.</p>
Sot, filmi një bashkëprodhim shqiptaro-austriak, duhet të ketë ditën e fundit në kinema në Tiranë.</p>
Një pyetje: Ju ka ndodhur që pasi shihni një film, të ndjeni sa e pasur është jeta? Për disa, ky kuptim i jetës si përvojë e pasur ngjallet kur sheh një film të varfër.</p>
Arti më i varfër se jeta? Nuk ndodh vetëm kur është e kufizuar forca e artit për t’u marrë me jetën dhe njeriun. Ndodh sidomos me një art profan që nuk ka njohjet e duhura dhe të thelluara për temën që ka marrë përsipër të bëjë violinën.</p>
Filmi “Gjallë” i Artan Minarollit, paraqet një Shqipëri as karikaturë jo, sepse autori deformon pa ndonjë qëllim (humori apo grotesku) tipare, vende, njerëz e ngjarje. Është një realitet gjysmak artistik i bazuar në njohje fragmentare të fenomenit të gjakmarrjes.</p>
Me udhëtimin e protagonistit Koli Frangu, Tiranë-Veri-Lurë- e kthim, regjisori, që është edhe skenaristi, tenton të ndërtojë një road-movie (alla shqiptar), domethënë t’i hedhë në rrugë ngjarjet, konfliktet, si gjasa të rastit, që na prezantojnë, na njohin dhe na zhvendosin bashkë me këtë njeri dhe me dramën e tij për diku, atje ku e di ai që tjerr këtë histori.</p>
Autori në fjalë e lë jashtë fokusit historinë e tij, temën për të cilën dikur ka pasur ndër mend të bëjë një film. Prandaj e deformon kur mundohet t’i afrohet asaj dhe ajo i rrëqet fare kur nuk di ç’të bëj me të.</p>
Ja si shprehen të rinjtë e Minarollit në skenën e fillimit ku prezantohet lidhja shpirtërore (është më e saktë të thuash mishtore) që kanë Koli dhe Diana dhe një i tretë në mes.
Kandidati – Akoma me këtë malokun ti moj?</p>
Diana – Pse kishe gjë ti?</p>
Koli – Ne do martohemi nesër.
Diana – Jo nesër, nesër do shkojmë në kinema.
Koli – Emo mirë, pasnesër. Ktu jemi ne.</p>
Nëse ky është dialog, po rrëmuja si është?</p>
Zhvendosja në Veri e ngjarjeve nxjerr zbuluar guximin e një kineasti për të keqpërdorur një mjedis të veçantë etnokulture, mënyre jetese, po edhe me karakteristikat antropologjike.</p>
Veriu i Minarollit është i shpëlarë. Vdekja është një akt banal, gjëma është pickim mize. Kamera nuk qëndron, po numëron ca gra dhe burra figurantë që rrinë ulur në karrige, kurse i vdekuri u rri te këmbët.</p>
Kamera as do t’ja dijë, sepse regjisori nuk do t’ja dijë që kjo është vdekje, dhe është vdekje shqiptarësh në Veri dhe kjo që po bën është film.
Mënyra e cekët se si shihet ky mjedis, zhvlerësimi i portreteve, detajeve, ritualeve, është një parodi në vazhdimësi.</p>
Aktorët Rozina Kostani në rolin e motrës (që nuk shkrep asnjë fjalë gjithë filmit) dhe kunati i protagonistit (Bruno Shllaku) jepen me koka të lyera, njëra me ngjyrë patëllxhani, tjetri flokëkuq.</p>
Shllaku është i veshur me kostum që pritet në mes nga një brez malësori. Kurse Reshat Arbanës, atë tip brezi ia kanë lidhur rreth kokës si mos më keq.</p>
Aktorë pedagogë të mjeshtërisë së aktorit e të fjalës artistike në Akademinë e Arteve, apo aktorë karriere si Tinka Kurti e Reshat Arbana janë shfrytëzuar për emrin që kanë. Atyre u duhet të thonë ndonjë batutë, të citojnë ndonjë rresht nga Kanuni dhe humbasin si gjithë portretet që kalojnë tek “Gjallë”, pa lënë gjurmë.</p>
Bashkë me ta heroi (Nik Xhelilaj). Minarolli tregon me personazhin e Kol Frangu se nuk e njeh botën e njeriut në gjak, nuk e di si reagon mendja e tij, po as trupi i tij, përndryshe nuk do ta hipte në lisharës personazhin e tij që sapo kishte shtënë nën dhe të atin, e ca më vonë ta hidhte nga një fustan nën tjetrin sikur të mos kish ndodhur gjë.</p>
Kola nuk është Mersoja (I huaji, A. Camus) që nuk e habit gjë në këtë botë, as vdekja e nënës dhe as vetja e cila në mënyrë të pavullnetshme i shkreh armë “për shkak të diellit”. Kola nuk është një perëndimor i viteve gjashtëdhjetë, është një shqiptar i viteve dymijë dhe pas ka një sfond tradite dhe moderneje krejt specifik.</p>
Personazhet e kësaj historie s’dinë ku të shkojnë se babai i tyre, Minarolli s’di ku t’i çojë dhe çfarë t’u vërë në gojë. Varfëria e dialogëve del hapur tek improvizimet e komikëve të “Portokallisë”, dialogët e të cilëve janë llokma nga rruga. Janë gati po aq qesharake kontrastet e portreteve femërore nga Tirana në Veri, Lurë e kthim.</p>
Minarolli është skllav i një realiteti sipërfaqësor të dëgjuar me vesh, një realitet i paripërtypur. Banaliteti është hedhur në ekran. “Gjallë” është një film që i mungon pavarësia, trajtimi i fenomeneve në mënyrë të pavarur.</p>
S’është film i bërë nga një autor, nga një individualitet, është film i bërë nga ca dëshira krejt të jashtme, që imponojnë një realitet akoma më të jashtëm.</p>
S’është një film i bërë prej shqetësimit, prej dëshirës për të transformuar, për të krijuar, për të ndryshuar, forca që e bëjnë artin atë që është: aktivitet human i bazuar në aftësinë individuale, në studimin, në përvojën dhe njohjen e nevojshme për të përmbushur një akt final.</p>
“Një kineast para se të ketë këtë apo atë cilësi, duhet të jetë në gjendje të kthjellojë shtatin e tij”, thotë Werner Herzog.</p>
Sa për finalen, pasi është folur për gjakmarrjen gjithë kohës, nuk e quan dot tjetër veçse shkarje. Protagonisti ynë mbytet në anijen klandestine dhe titrat mbyllëse thonë se regjisori ia kushton këtë film viktimave të Otrantos.(Shekulli)</p>
Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=22773. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=22773
Një realitet gjysmak artistik i bazuar në njohje fragmentare të fenomenit të gjakmarrjes.</p>
Filmi “Gjallë” i Artan Minarollit, një Shqipëri as karikaturë jo, sepse autori deformon pa qëllim tipare, vende, njerëz e ngjarje</p>
Filmi “Gjallë” i Artan Minarollit është një histori për gjakmarrjen në vitet dymijë: historia e një të riu student nga Veriu që përpiqet t’i shpëtojë një gjakmarrjeje të vjetër e cila pas vdekjes së të atit bie mbi të.</p>
Sot, filmi një bashkëprodhim shqiptaro-austriak, duhet të ketë ditën e fundit në kinema në Tiranë.</p>
Një pyetje: Ju ka ndodhur që pasi shihni një film, të ndjeni sa e pasur është jeta? Për disa, ky kuptim i jetës si përvojë e pasur ngjallet kur sheh një film të varfër.</p>
Arti më i varfër se jeta? Nuk ndodh vetëm kur është e kufizuar forca e artit për t’u marrë me jetën dhe njeriun. Ndodh sidomos me një art profan që nuk ka njohjet e duhura dhe të thelluara për temën që ka marrë përsipër të bëjë violinën.</p>
Filmi “Gjallë” i Artan Minarollit, paraqet një Shqipëri as karikaturë jo, sepse autori deformon pa ndonjë qëllim (humori apo grotesku) tipare, vende, njerëz e ngjarje. Është një realitet gjysmak artistik i bazuar në njohje fragmentare të fenomenit të gjakmarrjes.</p>
Me udhëtimin e protagonistit Koli Frangu, Tiranë-Veri-Lurë- e kthim, regjisori, që është edhe skenaristi, tenton të ndërtojë një road-movie (alla shqiptar), domethënë t’i hedhë në rrugë ngjarjet, konfliktet, si gjasa të rastit, që na prezantojnë, na njohin dhe na zhvendosin bashkë me këtë njeri dhe me dramën e tij për diku, atje ku e di ai që tjerr këtë histori.</p>
Autori në fjalë e lë jashtë fokusit historinë e tij, temën për të cilën dikur ka pasur ndër mend të bëjë një film. Prandaj e deformon kur mundohet t’i afrohet asaj dhe ajo i rrëqet fare kur nuk di ç’të bëj me të.</p>
Ja si shprehen të rinjtë e Minarollit në skenën e fillimit ku prezantohet lidhja shpirtërore (është më e saktë të thuash mishtore) që kanë Koli dhe Diana dhe një i tretë në mes.
Kandidati – Akoma me këtë malokun ti moj?</p>
Diana – Pse kishe gjë ti?</p>
Koli – Ne do martohemi nesër.
Diana – Jo nesër, nesër do shkojmë në kinema.
Koli – Emo mirë, pasnesër. Ktu jemi ne.</p>
Nëse ky është dialog, po rrëmuja si është?</p>
Zhvendosja në Veri e ngjarjeve nxjerr zbuluar guximin e një kineasti për të keqpërdorur një mjedis të veçantë etnokulture, mënyre jetese, po edhe me karakteristikat antropologjike.</p>
Veriu i Minarollit është i shpëlarë. Vdekja është një akt banal, gjëma është pickim mize. Kamera nuk qëndron, po numëron ca gra dhe burra figurantë që rrinë ulur në karrige, kurse i vdekuri u rri te këmbët.</p>
Kamera as do t’ja dijë, sepse regjisori nuk do t’ja dijë që kjo është vdekje, dhe është vdekje shqiptarësh në Veri dhe kjo që po bën është film.
Mënyra e cekët se si shihet ky mjedis, zhvlerësimi i portreteve, detajeve, ritualeve, është një parodi në vazhdimësi.</p>
Aktorët Rozina Kostani në rolin e motrës (që nuk shkrep asnjë fjalë gjithë filmit) dhe kunati i protagonistit (Bruno Shllaku) jepen me koka të lyera, njëra me ngjyrë patëllxhani, tjetri flokëkuq.</p>
Shllaku është i veshur me kostum që pritet në mes nga një brez malësori. Kurse Reshat Arbanës, atë tip brezi ia kanë lidhur rreth kokës si mos më keq.</p>
Aktorë pedagogë të mjeshtërisë së aktorit e të fjalës artistike në Akademinë e Arteve, apo aktorë karriere si Tinka Kurti e Reshat Arbana janë shfrytëzuar për emrin që kanë. Atyre u duhet të thonë ndonjë batutë, të citojnë ndonjë rresht nga Kanuni dhe humbasin si gjithë portretet që kalojnë tek “Gjallë”, pa lënë gjurmë.</p>
Bashkë me ta heroi (Nik Xhelilaj). Minarolli tregon me personazhin e Kol Frangu se nuk e njeh botën e njeriut në gjak, nuk e di si reagon mendja e tij, po as trupi i tij, përndryshe nuk do ta hipte në lisharës personazhin e tij që sapo kishte shtënë nën dhe të atin, e ca më vonë ta hidhte nga një fustan nën tjetrin sikur të mos kish ndodhur gjë.</p>
Kola nuk është Mersoja (I huaji, A. Camus) që nuk e habit gjë në këtë botë, as vdekja e nënës dhe as vetja e cila në mënyrë të pavullnetshme i shkreh armë “për shkak të diellit”. Kola nuk është një perëndimor i viteve gjashtëdhjetë, është një shqiptar i viteve dymijë dhe pas ka një sfond tradite dhe moderneje krejt specifik.</p>
Personazhet e kësaj historie s’dinë ku të shkojnë se babai i tyre, Minarolli s’di ku t’i çojë dhe çfarë t’u vërë në gojë. Varfëria e dialogëve del hapur tek improvizimet e komikëve të “Portokallisë”, dialogët e të cilëve janë llokma nga rruga. Janë gati po aq qesharake kontrastet e portreteve femërore nga Tirana në Veri, Lurë e kthim.</p>
Minarolli është skllav i një realiteti sipërfaqësor të dëgjuar me vesh, një realitet i paripërtypur. Banaliteti është hedhur në ekran. “Gjallë” është një film që i mungon pavarësia, trajtimi i fenomeneve në mënyrë të pavarur.</p>
S’është film i bërë nga një autor, nga një individualitet, është film i bërë nga ca dëshira krejt të jashtme, që imponojnë një realitet akoma më të jashtëm.</p>
S’është një film i bërë prej shqetësimit, prej dëshirës për të transformuar, për të krijuar, për të ndryshuar, forca që e bëjnë artin atë që është: aktivitet human i bazuar në aftësinë individuale, në studimin, në përvojën dhe njohjen e nevojshme për të përmbushur një akt final.</p>
“Një kineast para se të ketë këtë apo atë cilësi, duhet të jetë në gjendje të kthjellojë shtatin e tij”, thotë Werner Herzog.</p>
Sa për finalen, pasi është folur për gjakmarrjen gjithë kohës, nuk e quan dot tjetër veçse shkarje. Protagonisti ynë mbytet në anijen klandestine dhe titrat mbyllëse thonë se regjisori ia kushton këtë film viktimave të Otrantos.(Shekulli)</p>
Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=22773. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=22773