Mos jemi THRAKASIT?

[Post Scripter]

Mos jemi THRAKASIT?

Prej kohesh me kishte terhequr vemendjen sesi ne referenca te shumta gjuhetaresh dhe shkencetaresh te albanologjise, gjuha shqipe permendej si e prejardhur nga trungu thrako-ilir apo iliro-thrak (them se renditja ka rendesi pasi tregon se prej ciles nga dy gjuhet ka marre me shume shqipja jone e sotshme). Une i perkas atij brezi shqiptaresh prodhim komunizmi me shenja te dukshme vaksinash ne llere dhe kofshe si te gjithe, por edhe me klishe te ngulura e rrenjosura thelle ne tru qe nga koha e shkolles fillore kur bashke me njoftimin se jemi prodhuesi me i madh i kromit ne bote, na thuhej edhe se shqiptaret vijne nga iliret e lashte dhe se pavaresisht se gjuha e ketyre te fundit ende nuk eshte deshifruar, sigurisht ajo ka lidhje me shqipen sikurse ka lidhje me shqipen edhe vete emri i tyre: ilire (ne shqip - I lire). Sikur na pelqente shume kjo origjine qe koincidonte edhe me vendimin tone te atehershem bolshevik dhe proletar per te qene edhe ne shekullin e njezete ashtu si paraardhesit tane ne ate te tretin para eres sone. Me nje llaf: Te lire.
Por erdhen kohe te tjera dhe dalengadale nisa te hetoj lart e poshte artikuj e libra qe flisnin per origjinen e shqiptareve. Shumica e autoreve te huaj nuk rreshtin se permenduri thrakasit e te na asociojne me ta ose me perzierjen e tyre me iliret. Keshtu ben Hahn, keshtu edhe Leibnitz. Se fundi keshtu zbulova qe mendon edhe Malcolm, autori i "Kosovo, a short story". Arsyet qe sjellin ata jane te shumta. Nderkohe qe ilirishtja vazhdon te mbetet nje mister i pazberthyeshem dhe nje problem ende i pazgjidhur ngaqe shkencetaret s'po arrijne te gjejne shkrime te cilat do te klasifikoheshin perfundimisht si ilirike e pasketaj te nisnin zberthimin e tyre per te zbuluar me cilen nga gjuhet e sotme kane ato lidhje, nderkohe pra qe ndodh kjo, ndryshon puna me thrakishten. Prej saj jane zbuluar dhe identifikuar me qindra fjale dhe shkencetaret jane sulur t'u gjejne kuptimin duke perdorur celesa te shumte qe do t'i ndihmonin, duke filluar qe nga greqishtja e vjeter, latinishtja, gjuhet gjermanike, sllave apo edhe ato balltike apo indishtja. Krejt rastesisht zbulova nje fjalorth thrakisht disa dite me pare, te shoqeruar me shpjegimin ne anglisht dhe tentativat per t'u gjetur atyre fjalezave te dashura nga nje te ngjashme ne greqisht, latinisht apo gjuhe te tjera. Ajo qe me beri me shume pershtypje e qe me la pa mend, ishte afria e tyre e pabesueshme me gjuhen tone. Per nje moment, ndersa isha duke i qemtuar, ndala dhe mendova: mos ndoshta e gjetem celesin? Mos ndoshta teksa per vite me rradhe e kemi quajtur me kot veten ilire, ne te vertete jemi pasardhes te thrakasve te lavdishem? Te atij kombi qe popullonte tere territoret e sotme te Rumanise, Bullgarise, Serbise, Maqedonise e Greqise Verilindore? Te atij kombi qe mendohet se gjuhen e te cilit fliste Aleksandri i Madh e sipas te ciles edhe Maqedonia e lashte quhej "Emathia" (Ne shqip: E madhja) dhe jo MAQEDHONIA sic e quanin greket? Kjo ndoshta shpjegon edhe ngjashmerine habitshme qe verehet mes shume fjaleve te rumanishtes paralatine me shqipen e sotme (psh. kodru - kodra, moazi - mezi, fundi - fundi, etj)
Por cfare te kete ndodhur me iliret? Ndoshta kur sllavet u dynden me miliona ne Ballkan duke u zvogeluar hapesiren fillimisht thrakasve, keta te fundit u mbivendosen mbi iliret duke u perzier me ta e se fundi duke i asimiluar derisa me ne fund, pas shume shekujsh prej kesaj ngjarjeje erdhem edhe ne, shqiptaret? Kjo mund te jete e vertete duke ditur se dyndjet sllave dhe zhvendosjet e popullsive nuk kane ndodhur brenda ores, dites, apo vitit, por ato kane qene procese te ngadalta e te pandjeshme per te cilat jane dashur te kalojne shekuj me radhe. Me poshte po ju riprodhoj pjese nga fjalorthi thrakas ne fjale, se bashku me perkthimet e mundshme ne anglisht, gjuhe te tjera dhe shqip.
Ju faleminderit.


(NE FILLIM ESHTE FJALA NE THRAKISHT, ME PAS NE THONJEZA ' ' PERKTHIMI ANGLISHT, MIDIS KLLAPAVE [ ] JANE SHPJEGIME NE GJUHE TE NDRYSHME DHE NE FUND ME GERMA TE MEDHA, SHPJEGIMI NE GJUHEN SHQIPE).


an(a) - ‘at, on’ - [Avest. ana ‘along’, Greek aná ‘at, along’, Goth. ana ‘at, towards’] - ANE, KRAH

ala - ‘current, stream’ - [Latv. H Alaja, Lith. ale.ti ‘flooded’] - VALA (E LUMIT)

balios - 'white' - I BARDHE

berga(s) - ‘bank’ - [Old-Icel. berg ‘mountain’, Old-HighGerman berg, German Berg ‘mountain’, Bulgarian brjag ‘bank, coast’] - BREG

bolinthos - ‘wild bull, bison’ - The word is attested in Aristotle, according to whom that animal lived in the Messapian mountain, which separated the country of the Peonians from that of the Maideans (a Thracian tribe inhabiting the middle course of Struma and upper course of Mesta), and that the Peonians called it mónapos. Therefore, bolinthos was a Maidean, that is, a Thracian word. It is compared to the German Bulle ‘bull’ and is derived from the IE *bhun-ent - BUALL

briza - ‘spelt, rye’ - (Gal. de alim. facult. 1, 13/6 p. 514. Kühn). The author (Galen) saw this plant in Thracia and in Macedonia and concluded the word was Thracian. It is very probable. There are several etymologies for this word, that of A. Fick being the most acceptable one. A. Fick relates the Thracian briza to the Old-Ind. vrihi-h, Pers. birinj, Afg. vriz'e ‘rice’, Greek orinda. There is an alternative interpretation: the Thracian bryza is related to the Lith. brizdis ‘ling’, from the stem of the verb brigzti ‘to be torn, to get unraveled’ - ORIZ

bruzas - ‘quick’ - [Lith. bruz'as ‘somebody who runs to and fro’, the Slavic *b@rz@, Bulg. br@z] - BREDHES, VRAPUES

bur, buris (boris) - ‘man’ - BURRE

dero, dur - 'a stockade', [IE *dhwer- 'a door, a gate'] - DERA, GARDHI

douro - 'strong' - [Celt. *duro-] - DURIM, I DURUAR, DURUES, I FORTE

drenis - ‘deer’ - DRERI, DRENI

dumas - ‘dark’ - [Lith. dúmas ‘dark, dark brown (for cattle)’, Latv. dúms ‘dark brown’] - TYM, ERRESIRE

ermas - ‘fierce, mad’ - JERM, CMENDURI; MARREZI

gagila - 'a jackdaw' - GALA

gaidrus, gaidrys, gaidri(s) - ‘bright, clear’ - [Lith. gaidrus ‘bright, clear (cloudless)’, Greek phaidrós ‘shining, bright, cheerful’]- NDRIS, SHNDRIS, BEJ DRITE

iet(e)r (=jeter-) - ‘quick, agile’ - [Old-HighGerman átar ‘quick’, Latv. atrs ‘quick’] - I HEDHUR

iúras (=júras) - ‘water, river’ - [Lith. júra ‘a sea’, Old-Nord. úr ‘drizzle’] - UJE, UJRA

kel(l)a ‘a spring’ - [Old-HighGerman quella, German Quelle ‘a spring’] - RRJEDHA

ketri-, ketre- ‘four’ - [IE *kwetwores, Greek tetra ‘four’, Cymr. pedry- ‘four-fold’, Lith. keturi, Latv. c'etri, Bulg. c'etiri ‘four’] - KATRA, KATER

kik - ‘live, agile’ - [Anglo-Saxon cwicu, Old-Nord. kvikr, kykr ‘live, agile’, Engl. quick] - IK, QE IKEN, QE IK, Q'IK

knisa(s) - ‘eroded place’ - [Lith. knisti ‘to dig’] - GRRYES, GNYES

laza (-as) - ‘clearing (in forest), glade’ - [Serbo-Croat läz ‘clearing’, Russ. laz ‘animal pathway to a river (lake)’, lazina 'clearing’] - LAJ

lingas - ‘depression, meadow’ [Lith. lénge ‘low land’, PN Linge, Bulg. long ‘meadow’] - LUGINE, LUG

mér - ‘large, great’ - [IE *mér-, Church Slavic personal name Vladi-mer@, Old-HighGerman Volk-már, Hlodo-már, Old-Icel. már ‘big’] - MADH, I MADH

mezéna - ‘a horseman’ 'stallion' - [Roman. (substrat) mînz ‘stallion’] - MEZ, KALE I VOGEL

mukas - ‘moss, mould’ - [Old-HighGerman, Anglo-Saxon mos ‘moss, swamp’, German Moss ‘moss’, Church-Slav. m@h@ ‘moss’, Lith. musai, pl. ‘mould on yoghourt’] - MYK

pala - ‘swamp, bog’ - [Lith. palios, pl. ‘big swamp. bog’, Latv. pal,as, pal,i ‘swampy banks of a lake’, Latin palus ‘lake’] - BALTA

para, phara - ‘settlement, village’, marketplace [from the IE *(s)porá as ‘village’] - FARA, FISI

pauta(s) pavtas - ‘foam’ or ‘foaming’ - [Old-Pruss. RN Pauta, Lith. puta ‘foam’, putóti ‘to foam’, Latv. putas ‘foam’] - PESHTYMA

per, pir - ‘boy, son’ - [Lat. puer ‘child, boy, son’] - BIR

pinon - 'a drink' - [IE *poi-, *pi- 'to drink', Latin pibo 'I drink', Slavic *piti 'to drink'] - PI

pras - (resp. *praus-) ‘to wash, to splash, to bedew’ - [Lith. prausti ‘to wash, to sprinkle’, Latv. prauslat ’to splash, to besprinkle’, Old-Ind. prusnó'ti ‘to splash’] - PRASHIT

puris, poris, por, pyris, pyros, pyr - ‘son, boy’ - [Latin pure ‘child, boy, son’ in Latin PN Marci-por, Nae-por, óli-por, Etr. nei-pur, naei-purs] - BIR

pusinas, pisinas - ‘spruce forest, pine forest’ - [Lith. pušynas ‘spruce forest’ from pušis ‘pine, spruce’] - PYLL PISHASH, PISHNAJE

raka(s) - ‘eroded place, a gully’ - [Lith. rakti ‘to burrow’] - GRYKA

ramus - ‘quiet, calm’ - [Lith. ramus ‘quiet’, Old-Ind. rámate ‘to stay quiet, to rest’] - I RAME, I SHTRIRE, NE GJUME, I QETE

rera - ‘stones, stony ground’, 'sandy' - (from an earlier *lera) - RERA

romfea - 'an arrow, a staff, a thunder' - RRUFEJA

skapt - ‘to dig’ [Lith. skaptúoti ‘to cut, to carve (in wood)’, Greek skápto ‘to dig’] - HAPT, HAP, GERMOJ

strumá, strumón - ‘current, river’ - [Old-HighGerman stroum, German Strom ‘current’ river’, Lith. sraumuo, -ens ‘fast current’, srúti (srúvu, dial. srúnu) ‘to fill with water’ and ‘to flow, to outflow the banks (for a river)’] - SHKUMA, SHKUMON, (PREJ KENDEJ VJEN EDHE EMRI SHKUMBIN PER LUMIN ME TE NJEJTIN EMER, SI DHE NJE SERE TOPONIMESH TE SLLAVIZUARA NEPER BALLKAN, psh. STRUMA; STRUMICA, etj)

titha - ‘light, radiance’ - [Greek titó' ‘morning glow; morning, day’] - DITA, DITE

traus - ‘to break, to crumble’ - [Lith. traušti ‘to break, to crumble’, traušus ‘brittle’, the Latv. trauss, trausls ‘brittle, fragile’, Old-Russ. troh@ ‘lazy; sad’] - THERMOJ, THERMUES

tri - 'three' - [IE *treyes, Greek *thría 'three'] - TRI, TRE

tund - ‘to push, to knock’ - TUND, LEVIZ, SHTYJ

udra(s) - ‘otter’ - [IE *wed-, *wod-, Old-Ind. udráh ‘water animal’, Avest. udra- ‘otter’, Greek hydros, Old-HighGerman ottar, Lith. údra, Bulg. vidra ‘otter’] - LUNDRA

upula 'apple?''plum?' [IE *amlu-, *samlu- 'apple'] - KUMBULLA

zbarul - ‘light (noun); shining’ - [Lith. z'iburys ‘light’ (noun)’] - E ZBARDHUR, ZBARDHJA, AGIMI

zenis, zenés - ‘born, born in’ - [=genes in the Greek personal name of Dio=génes, from the IE *g'en- ‘to give birth’ in the Old-Latin geno ‘to produce, to give birth’] - I ZENE, I NGJIZUR

Z(e)i - ‘god’ - [shortened from ziu-, zia- and similar, IE *deiwo- 'sky god', Greek Zeus] - ZOT (DUKE U SHPJEGUAR ME NE FUND PSE EDHE FJALA GREKE 'ZEUS' VJEN NGA SHQIPJA 'ZE-ES' dmth, BUCITES, ME SHUME ZE)

zvaka(s) - ‘bright, white’ - [Lith. z'vake. ‘light (noun)’] - FLAKA

 

[Post Scripter]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

Harrova te shtoj se per idene qe shqiptaret rrjedhin nga thrakasit, eshte edhe prof.Aurel Plasari, te cilin e kam degjuar ne nje referim.

 

[Kondrapedali]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

Armik, egziston edhe një fakt tjetër që ti e harron. Jo më kot quhet grupi i gjuhëve thrako-ilre-italike. Këto gjuhë mes tyre kanë shumë ngjashmëri. Për më tepër ti e fillon historinë nga koha e dyndjeve sllave por harron që thrakasit pothuaj u zhdukën e u asimiluan para dyndjeve sllave. Të vetmit që mendohet se mund të kenë ruajtur traditat e tyre kanë qenë në malet e Transilvanisë dhe prej andej nuk mund t'i ketë dëbuar njeri pasi askujt nuk i interesojnë malet (ashtu si edhe në Shqipëri).
Arsye tjetër që hedh poshtë këto argumente është edhe prezenca e shqiptarëve në të gjithë territorin Ilir sidomos përgjatë bregdetit. Thrakët nuk ishin një popull detar dhe do ishte e çuditshme që ata të vendoseshin në një ambjent të huaj për ta. E ka shuuuumë më tepër prova për prejardhjen Ilire të shqiptarëve se sa mbi prejardhjen Thrake të tyre. Megjithatë mos harro se Thrakët dhe Ilirët kanë zbritur në të njëjtën kohë dhe janë me shumë gjasa i njëjti popull /pf/images/graemlins/wink.gif .

 

[Post Scripter]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

Nuk e filloj historine tek dyndjet e sllaveve. Realisht, historia aty mbaron. Eshte e vertete qe thrakasit (edhe Spartaku ishte thrakas meqe ra fjala), ishin nje popull kontinental, qe s'kishin lidhje me detin dhe mbeten te tille derisa u zhduken, apo me mire derisa u humben gjurmet e tyre. Por pa prit nje sekonde. Edhe ne shqiptaret pavaresisht se jetojme ne brigjet e dy deteve, jemi nje popull malesoresh qe detin s'para e kemi qejf. Ku kuptohet kjo? Shikoni fjalorin tone detar. Eshte pothuajse i teri i huazuar nga latinishtja ose greqishtja. Peshk, det (nga greqishtja Thetis), rrjete, termat e lundrimit, etj etj. Kjo tregon se populli prej te cilit ne kemi ardhur, i mungonte nje tradite detare dhe kur ai mberriti ne keto territore ku ndodhet sot, ai me siguri ka gjetur nje popullsi te latinizuar ose te lidhur me kolonite greke, prej te cilave kishte marre edhe termat ne fjale. A nuk te kujton e gjithe kjo historine e mundshme te ilireve, shnderrimit te tyre ne nje province romake si dhe ekzistences se hershme te kolonive dhe enklavave greke ne brigjet detare te Ilirise, si Durresi, Apolonia apo ndonje tjeter? Kjo eshte e gjitha. Une nuk e bera fakt te kryer se ne shqiptaret jemi pasardhes te thrakasve. Une, i mahnitur nga afria e thrakishtes me shqipen e sotme, thjesht hodha hipotezen se ndoshta rrjedhim me shume prej thrakasve sesa prej ilireve. Sesi mund te shpjegohet kjo, kete le ta thote ndonjeri qe ka shume e me shume grame se une dhe qe ia di huqet gjenezes se kombeve.

 

[Post Scripter]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

Homeric songs describe innumerous Balkan tribes who defended Wilusa (Ilios) from Ahhiyawa (Achaeans). Therefore Illyrians might have been named not according to their ethic makeup or linguistic background but according to the side they took in the Trojan War. The name Illyrus derived from Illyssus since in Greek and Latin languages -s- > -r- is a common phonetic mutation. Hence the name Illyrus (Wilusa) could mean the founder of Ilios. Various Greek gods in Iliad can be explained through the inherited Indo European words of Albanian (Illyrian) language. Therefore Greeks translated Iliad from Illyrian sources while Illyrians must copied their texts from the Hittites.







The most interesting discovery of the comparative etymology is the origin of Troy. Troy was built by Dardanus. According to Greeks Dardanus was the son of Zeus and Electra. He sailed from Samothrace (meaning 'the only Thrace') to Troas in a raft made of hides. He eventually married Batea, the daughter of King Teucer, who gave him land near Abydos. There he founded the city of Dardania (the later, ill-fated city of Troy).

Actually the name Dardanus derived from the Illyrian tribe called Dardanians. But who were Illyrians? What was their language like? Illyrians were those blue-eyed, fair-haired Aryans who entered India and named the land they discovered as the land of the Dardania.

 

[Dardanus]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

Ose Iliret, Dardanet, Thraket, Makedonet, Doret, Akeonet, Ionet, Epirotet, Etrusket, Venetet, Raetet etj. etj. etj. kan prejardhje nga Pellazget (Leleget) pra nga Shqiptaret "te parendesishem" qe kemi shume fjale latine dhe Greke, sic po thone disa "dashamires" te shqiptareve (fjale latine dhe greke ? - Faktet po flasin pak ma ndryshe dhe po shihet shume kjart se kush ka marr fjale nga kush).

Nje gje eshte shume e kjart, sic na tregon Mytologjia "Greke" (ne fakt Mythologjia Pellazge), qe tre fëmijet e Zeusit me hyineshen Elektra ishin Jason, Dardanus dhe Harmonia.
Jasoni nuk ka pasardhes, kurse nga Dardanusi jan Dardanet (keta far Europianet e sotem thone se nuk paskan kurrfar lidhje Dardanet e Ballkanit me Dardanet qe i permend Homeri, nejse, keta far Europian po thone gjera edhe me te keqe per neve, si p.sh. shqiptaret i paskan sjellur turqit nga Kaukazi para 300-400 viteve si rober lufte musliman per te qene si lloj pyke mes sllaveve dhe Grekeve, s'prish pune sepse do te vije dita kur keta Europianet e keq do ta pranojne te verteten), kurse Harmonia e martuar me Kadmos kishin 6 fëmije njeri nga fëmijet e tyre kishte emrin Illyrios, dhe thuhet qe Kadmos dhe Harmonia jan shperngulur ne Illyrin e me vonshme.
Ketu skjarohet edhe nje gje tjeter, qe Dardanet jan pak me te vjeter se Iliret dhe nuk mund te jene fis Ilir. Pra Iliret dhe Dardanet jan fise Pellazge shume te aferta mes vete.

Keshtu qe po them edhe njehere qe Iliret, Dardanet, Thraket, Makedonet, Doret, Akeonet, Ionet, Epirotet, Etrusket, Venetet, Raetet etj. etj. etj. jan fise Pellasge. Pa marr para sysh se sa dhe si i ngatrrojne e i ndryshojne gjerat, faktet mbesin per ata qe dojne te shohin dhe qe dojne te kuptojne.
Kurse Greket e sotem jan Persian (Iranian) te perzier me shqiptar, latin, bullgar, sllav, turq etj. Dhe keta Greket e sotem nuk kan asgje te bejne me Greket e vjeter, sic na tregon gjuha, raca, mentaliteti dhe kultura e tyre.

Keto gjera na i thot edhe Robert d'Angély ne librin e tij Enigma, dhe per keto fakte mbi shqiptaret dhe greket e sotem ka treguar edhe Sami Frashri ne shkrimet e tije qe edhe sot nuk kan guxim ti botojne shqiptaret, apo ndoshta paguhen nga Greket e sotem qe te mos botohen shkrimet e tije. Arsyeja nuk dihet.

Shkaku se percka ka fjale te "greqishtes" se vjeter (ne fakt shqipes se vjeter) ne greqishten e sotme eshte KATHAREVUSA e krijuar nga disa Grek per te "rikthyer gjuhen e vjeter Greke", sic thonin ata ne ate kohe, e cila mbi 200 vite me rradhe dhe me regjime diktatoriale u mundua ta asimiloj popullin e sotem Grek, kjo eshte arsyeja e fjaleve te "greqishtes" se vjeter (ne fakt shqipes se vjeter) ne greqishten e sotme.

Keta far Greket e sotem mendojne qe me disa -os, -as, -is ne fund te fjaleve dhe emrave shqip mund ti bejne te gjitha gjerat Greke. Fallsifikues amatera jan keta greket e sotem sbashku me progreket qe ju kan ndihmuar me heret per fallsifikim te historise dhe po iu ndihmojne edhe sot panderpre.

 

[Mono]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

</font><blockquote><font class="small">Citim:</font><hr />

Keshtu qe po them edhe njehere qe Iliret, Dardanet, Thraket, Makedonet, Doret, Akeonet, Ionet, Epirotet, Etrusket, Venetet, Raetet etj. etj. etj. jan fise Pellasge. Pa marr para sysh se sa dhe si i ngatrrojne e i ndryshojne gjerat, faktet mbesin per ata qe dojne te shohin dhe qe dojne te kuptojne.
Kurse Greket e sotem jan Persian (Iranian) te perzier me shqiptar, latin, bullgar, sllav, turq etj. Dhe keta Greket e sotem nuk kan asgje te bejne me Greket e vjeter, sic na tregon gjuha, raca, mentaliteti dhe kultura e tyre.

[/ QUOTE ]

Dmth e ke shume mire. Para Ilireve ka pasur disa shtresa, po ashtu dhe para thrakeve! Iliret dhe Thraket kane 'jetuar' ne te njejten kohe. Te dyja keto fisa, bashke me Daket kane pasur te njejten prejardhje/ kane rrjedhur nga e njejta origjine, pellazge dhe eshte normale qe te kene trasheguar te njejtat fonema dhe shume fjale te njejta!

A e dini qe shume fjale shqipe do i gjeni dhe ne traditen budiste? Po te lexosh me kujdes, shume terma te vjeter budist, me prejardhje Arjane (Budizmi rrjedh nga Brahanismi qe ishte besim arjan, i nje popullsie ne lindje te Turqise).

 

[caretaker2]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

REX, te lutem me thuaj burimin e atij postimit tend te 09.11.2005, se dua ta lexoj te gjithin. M'u duk goxha interesant.
Jam dakort me Oazin, qe permend edhe daket. Flitet shpesh per shtratin e perbashket (gjuhesor-kulturor) trako-iliro-dak (renditjen po e jap te rastesishme).

 

[EvEr8]

Re: Mos jemi THRAKASIT?

Ne jemi askushi, derisa ta bejme shtetin tone te perbashket ne ballkan.