Koleksionisti i materialeve
Pllaka qelqi, të cilat pastrohen vetë, tuba që ndryshojnë formë kur bërtet, meteorë. Prej nëntë vjetësh mbledh dhe katalogon gjërat më të çuditshme të botës për të frymëzuar shkencëtarët dhe artistët</p>
Mark Miodownik po mendon për udhëtimin e tij të radhës. Dëshiron të shkojë në një fshat të humbur të Bosnjë-Hercegovinës për të rimarrë një copëz meteori të rënë mbi çatinë e një ferme, por të bësh marrëveshje me pronarin është shumë e vështirë. Është hera e pestë brenda gjashtë muajve që meteorët godasin shtëpinë e tij dhe është i bindur se jashtëtokësorët e kanë vënë në shënjestër. Edhe Miodownik duhet ta pranojë se pesë meteorë brenda gjashtë muajve janë të pamundur nga ana statistikore. Gjithsesi, ai është më shumë i interesuar për substancën, se sa për prejardhjen. Një copëz meteori do të ishte diçka me shumë vlerë për tia bashkangjitur koleksionit të materialeve, të cilin Mark e ka krijuar tetë vite më parë dhe që sot është bërë libraria “Materials library del Kings college” e Londrës. Në Strand, në një pallat të vjetër gjenden rafte të mëdha të mbushura me materialet më të çuditshme të së kaluarës, të tashmes, e ndoshta edhe të së ardhmes. Pranë sendeve të çuditshme janë vendosur edhe materialet më të zakonshme, si alumini, çeliku dhe bakri. Këto materiale janë vënë bashkë me një qëllim të vetëm: të mrekullojnë vizitorët. Të paktën, kjo është ideja e Mark Miodownik. Ky profesor i shkencave materiale është 39 vjeç, mban mjekër, flokët i ka pjesërisht të rënda dhe mban syze me skelet të errët. Edhe pse ka pamje serioz, është një njeri shumë i dashur.</p>
Miodownik tregon se interesi i tij për materialet ka lindur gjatë kohës së shkollës, kur bleu një vizore plastike, të cilën e kishin reklamuar si të pathyeshme. Kur vizorja u bë copë e cikë, Miodownik mbeti i çuditur: “Isha aq i habitur saqë me vizore të thyer u riktheva te dyqani ku e kisha blerë. Shitësi më tha që mund të merrja një të re, por unë i thasë se problemi qëndronte diku tjetër: që vizorja nuk ishte e pathyeshme dhe ose do ti ndryshonin emërtimin, ose do ta nxirrnin nga qarkullimi. Që atëherë fillova të interesohesha se si prodhohej një vizore plastike dhe përse disa sende thyhen e disa të tjera jo”. Këto pyetje e nxitën të mbronte doktoraturën në Universitetin e Oksfordit dhe të udhëhiqte grupin e studimit mbi materialet e “Kings college” në Londër.</p>
Të shohësh dhe të prekësh</p>
Miodownik e ka krijuar librarinë e materialeve, sepse nuk është i kënaqur se si mësohet shkenca e materialeve. Kur ishte student, nuk i ka parë dhe prekur kurrë materialet pas të cilave ishte shumë i pasionuar. Kështu, filloi të koleksiononte materiale të pazakonta që sot i përdor për të bërë mësim. “Hap një kasetë dhe i them klasës: Të dashur nxënës, sot do të flasim për këtë dhe u jap në dorë diçka që i habit”.</p>
Zërat mbi koleksionin e çuditshëm u përhapën shpejt dhe Miodownik u kontaktua menjëherë nga “National endowment for science, technology and the arts” (Nesta) që i dha 80 mijë euro për të themeluar atë që sot quhet “Materials Library” (Libraria e Materialeve).</p>
Materialet në raftet e mëdha nuk janë të emërtuara dhe vizituesit mund ti prekin dhe ti nuhasin. “Është një përqasje artistike ndaj shkencës”, thotë Miodownik. “Për shkencëtarët është një leksion estetike dhe një mënyrë për të zbuluar aspektin ndijor”. Kolegët e tij të librarisë së materialeve marrin gjatë javës shumë e-mail-e nga persona që dëshirojnë të vizitojnë koleksionin, sidomos nga studentët e disiplinave artistike.</p>
Mbledhja e materialeve është një fenomen jashtëzakonisht i bukur. Në të shkuarën studioja e materialeve përbëhej nga metalurgjia, kimia dhe fizika. Gjatë 50 viteve të fundit janë zbuluar substanca të reja plastike, gjysmë përçuese, materiale biologjike që i kanë vjetruar disiplinat e vjetra.</p>
Një prej baballarëve themelues të shkencës së materialeve ishte James Edward Gordon, i cili në vitin 1968 publikoi “Shkenca e materialeve rezistente”. Gordon ishte një mësues argëtues dhe i çuditshëm, i bindur se çdo material kishte një karakter dhe forcë jetësore. Edhe Cyril Stanley Smith, eksperti i metalurgjisë së institutit të teknologjisë së Masaçusets, pati një rol shumë të rëndësishëm në zhvillimin e kësaj shkence. Në librin e tij të vitit 1970, “Arti, teknologjia dhe shkenca”, Smith thekson se arti dhe estetika kanë qenë gjithmonë një burim frymëzimi për zhvillimin teknologjik.</p>
Miodownik bën të pamundurën për të ecur mbi gjurmët e tyre. Ka krijuar një instalim fluoreshent në galerinë “Hayward” dhe bashkëpunon me muzeun “Victoria and Albert Museum” për prezantimin e koleksionit të ri të qeramikës. Ndërkohë, organizon takime mes artistëve dhe studentëve të shkencës së materialeve. Libraria e materialeve është e populluar në veçanti nga pjesëmarrësit e cikleve të konferencave të organizuara nga Miodownik. “Në këto takime shkencëtarët thonë gjëra të tipit: materiali im ndryshon formë kur bërtet”, tregon Miodownik. Libraria e materialeve nuk ka një komision të specializuar që filtron dhe përzgjedh materialet. Miodownik dhe stafi i tij i bëjnë vetë kërkimet. Çdo javë marrin shumë pako dhe zarfe, brenda të cilave gjendjen sende nga më të çuditshmet.</p>
Mark Miodownik e mban gjallë koleksionin e tij falë organizmave si “Nesta” ose “Engineering and physical sciences research council” dhe nuk dëshiron absolutisht ti komercializojë.(Shqip)</p>
Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=23163. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=23163
Pllaka qelqi, të cilat pastrohen vetë, tuba që ndryshojnë formë kur bërtet, meteorë. Prej nëntë vjetësh mbledh dhe katalogon gjërat më të çuditshme të botës për të frymëzuar shkencëtarët dhe artistët</p>
Mark Miodownik po mendon për udhëtimin e tij të radhës. Dëshiron të shkojë në një fshat të humbur të Bosnjë-Hercegovinës për të rimarrë një copëz meteori të rënë mbi çatinë e një ferme, por të bësh marrëveshje me pronarin është shumë e vështirë. Është hera e pestë brenda gjashtë muajve që meteorët godasin shtëpinë e tij dhe është i bindur se jashtëtokësorët e kanë vënë në shënjestër. Edhe Miodownik duhet ta pranojë se pesë meteorë brenda gjashtë muajve janë të pamundur nga ana statistikore. Gjithsesi, ai është më shumë i interesuar për substancën, se sa për prejardhjen. Një copëz meteori do të ishte diçka me shumë vlerë për tia bashkangjitur koleksionit të materialeve, të cilin Mark e ka krijuar tetë vite më parë dhe që sot është bërë libraria “Materials library del Kings college” e Londrës. Në Strand, në një pallat të vjetër gjenden rafte të mëdha të mbushura me materialet më të çuditshme të së kaluarës, të tashmes, e ndoshta edhe të së ardhmes. Pranë sendeve të çuditshme janë vendosur edhe materialet më të zakonshme, si alumini, çeliku dhe bakri. Këto materiale janë vënë bashkë me një qëllim të vetëm: të mrekullojnë vizitorët. Të paktën, kjo është ideja e Mark Miodownik. Ky profesor i shkencave materiale është 39 vjeç, mban mjekër, flokët i ka pjesërisht të rënda dhe mban syze me skelet të errët. Edhe pse ka pamje serioz, është një njeri shumë i dashur.</p>
Miodownik tregon se interesi i tij për materialet ka lindur gjatë kohës së shkollës, kur bleu një vizore plastike, të cilën e kishin reklamuar si të pathyeshme. Kur vizorja u bë copë e cikë, Miodownik mbeti i çuditur: “Isha aq i habitur saqë me vizore të thyer u riktheva te dyqani ku e kisha blerë. Shitësi më tha që mund të merrja një të re, por unë i thasë se problemi qëndronte diku tjetër: që vizorja nuk ishte e pathyeshme dhe ose do ti ndryshonin emërtimin, ose do ta nxirrnin nga qarkullimi. Që atëherë fillova të interesohesha se si prodhohej një vizore plastike dhe përse disa sende thyhen e disa të tjera jo”. Këto pyetje e nxitën të mbronte doktoraturën në Universitetin e Oksfordit dhe të udhëhiqte grupin e studimit mbi materialet e “Kings college” në Londër.</p>
Të shohësh dhe të prekësh</p>
Miodownik e ka krijuar librarinë e materialeve, sepse nuk është i kënaqur se si mësohet shkenca e materialeve. Kur ishte student, nuk i ka parë dhe prekur kurrë materialet pas të cilave ishte shumë i pasionuar. Kështu, filloi të koleksiononte materiale të pazakonta që sot i përdor për të bërë mësim. “Hap një kasetë dhe i them klasës: Të dashur nxënës, sot do të flasim për këtë dhe u jap në dorë diçka që i habit”.</p>
Zërat mbi koleksionin e çuditshëm u përhapën shpejt dhe Miodownik u kontaktua menjëherë nga “National endowment for science, technology and the arts” (Nesta) që i dha 80 mijë euro për të themeluar atë që sot quhet “Materials Library” (Libraria e Materialeve).</p>
Materialet në raftet e mëdha nuk janë të emërtuara dhe vizituesit mund ti prekin dhe ti nuhasin. “Është një përqasje artistike ndaj shkencës”, thotë Miodownik. “Për shkencëtarët është një leksion estetike dhe një mënyrë për të zbuluar aspektin ndijor”. Kolegët e tij të librarisë së materialeve marrin gjatë javës shumë e-mail-e nga persona që dëshirojnë të vizitojnë koleksionin, sidomos nga studentët e disiplinave artistike.</p>
Mbledhja e materialeve është një fenomen jashtëzakonisht i bukur. Në të shkuarën studioja e materialeve përbëhej nga metalurgjia, kimia dhe fizika. Gjatë 50 viteve të fundit janë zbuluar substanca të reja plastike, gjysmë përçuese, materiale biologjike që i kanë vjetruar disiplinat e vjetra.</p>
Një prej baballarëve themelues të shkencës së materialeve ishte James Edward Gordon, i cili në vitin 1968 publikoi “Shkenca e materialeve rezistente”. Gordon ishte një mësues argëtues dhe i çuditshëm, i bindur se çdo material kishte një karakter dhe forcë jetësore. Edhe Cyril Stanley Smith, eksperti i metalurgjisë së institutit të teknologjisë së Masaçusets, pati një rol shumë të rëndësishëm në zhvillimin e kësaj shkence. Në librin e tij të vitit 1970, “Arti, teknologjia dhe shkenca”, Smith thekson se arti dhe estetika kanë qenë gjithmonë një burim frymëzimi për zhvillimin teknologjik.</p>
Miodownik bën të pamundurën për të ecur mbi gjurmët e tyre. Ka krijuar një instalim fluoreshent në galerinë “Hayward” dhe bashkëpunon me muzeun “Victoria and Albert Museum” për prezantimin e koleksionit të ri të qeramikës. Ndërkohë, organizon takime mes artistëve dhe studentëve të shkencës së materialeve. Libraria e materialeve është e populluar në veçanti nga pjesëmarrësit e cikleve të konferencave të organizuara nga Miodownik. “Në këto takime shkencëtarët thonë gjëra të tipit: materiali im ndryshon formë kur bërtet”, tregon Miodownik. Libraria e materialeve nuk ka një komision të specializuar që filtron dhe përzgjedh materialet. Miodownik dhe stafi i tij i bëjnë vetë kërkimet. Çdo javë marrin shumë pako dhe zarfe, brenda të cilave gjendjen sende nga më të çuditshmet.</p>
Mark Miodownik e mban gjallë koleksionin e tij falë organizmave si “Nesta” ose “Engineering and physical sciences research council” dhe nuk dëshiron absolutisht ti komercializojë.(Shqip)</p>
Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=23163. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=23163