Ish-zv.Shefi i Shtabit: Pakti Detar, rrugaçëri profesionale. Nëse votohet, skemi më ndërgjegje kombë

Ish-zv.Shefi i Shtabit: Pakti Detar, rrugaçëri profesionale. Nëse votohet, skemi më ndërgjegje kombëtare

INTERVISTA / Flet Armand Vinçani / Ish-Zv.Shef i Shtabit te Pergjithshem te Ushtrise </p>


Vinçani:</p>


Duke patur parasysh karieren tuaj ne ushtri lexuesi yne do te ishte i interesuar te degjonte opinionin tuaj lidhur me polemiken e sotme per marrveshjen e kufirit detar mes Shqiperise dhe Greqise qe se shpejti pritet te merret ne shqyrtim nga parlamenti.</p>


Se pari me duhet te falenderoj perzemersisht redaksine e gazetes tuaj por edhe ato te gazetave e mediave te tjera per vemendjen e kushtuar ne sensibilizimin e opinionit publik lidhur me marrveshjen ne fjale e cila ne baze te fakteve te paraqitura nga ekspertet demton interesat kombetare te shtetit tone.</p>


Te mbrosh keto interesa nuk do te thote aspak se je ne pozita nacionaliste dhe nuk deshiron apo mbeshtet politikat e fqinjesise se mire qe promovojne stabilietin ne rajon e me gjere. Mbrojtja e interesave themelore te vendit eshte pika kulmore nga iniciohet veprimtaria politike dhe administrative e nje shteti si dhe formulimi i dokumentave themelore perfshi ketu edhe ate te doktrinave ushtarake.</p>


Ne kete sens, shqetesimi i mediave, historianeve, shoqatave te ndryshme dhe intelektualeve te tjere eshte me shume se i perligjur dhe reflekton vetedije kombetare e pergjegjesi qytetare.</p>


A mendoni se ne diskutimet e sotme te opinionit qe kundershton miratimin e projekt-marrveshjes ka dhe pasion qe frymezohet nga konjiukturat politike?</p>


Ne mos gaboj pyetja juaj lidhet indirekt me deklarimin e fundit te kreut te qeverise per kete diskutim. Ne opinionin tim, shqetesimi i intelektualeve nuk buron aspak nga motive apo deshira per te bere politike. Por eshte e pamundur qe nje diskutim i tille te mos kete edhe nuance politike perderisa ai synon perpos te tjerave ti jape pergjigje pyetjes nese marrveshja ne fjale mbron vetem interesat e pushtetit apo dhe te shtetit.</p>


Ne fund te fundit ky eshte investigimi qe shoqeria civile kerkon ti beje sot asaj marrveshje. Ka shume rendesi te kuptojme dallimin midis interesave te shtetit dhe interesave te pushtetit. Jo te gjitha ligjet qe ben nje shumice e caktuar ne nje kohe te caktuar reflektojne interesat e shtetit dhe kjo aq me shume e dukshme ne Shqiperi ku ato jane te lidhura me interesat e familjeve e klaneve te tyre ne pushtet . Sigurisht eshte e vertete se historianet nuk kane njohurite teknike ne fusha te tilla si hartografia apo oqeanografia ne pergjithesi por kjo nuk presupozon se ata jane jashte njohurive ne fushat e gjeografise fizike dhe gjeopolitikes.</p>


Prezenca e historianeve ne kete diskutim eshte edhe me shume e domosdoshme kur kemi parasysh se kjo marrveshje mbart ngarkesa te shumta emocionale qe i kane rrenjet thelle ne histori e lidhen me pervoja te tilla qe vazhdimisht kane neperkembur interesat e kombit tone.</p>


Cilat jane sipas mendimit tuaj rrethanat qe kushtezojne nje qendrim kritik e alarmues ndaj kesaj marrveshjeje?</p>


Qendrimi kritik imponohet nga oponenca e shume specialisteve qe me fakte provojne se projekt-marrveshja cenon sovranitetin e kombit tone. Faktet e prura si nga Kol. Pasha ashtu dhe te tjeret flasin per dyshime serioze ne metodologjine e ndjekur per realizimin e matjeve dhe delimitimin e kufiri detar e cila sipas llogaritjeve i kushton vendit tone hapesira ujore te konsiderueshme. </p>


Ndersa qendrimi alarmues lidhet me disa faktore analiza korrekte e te cileve duhet te nxjerre ne drite nese projekt-marrveshja eshte produkt i pragmatizmit te pushtetareve te sotem i diktuar nga mbajtja parasysh e konseguencave negative ne karieren e tyre politike ne te kaluaren e qe ne thelb do te perbente nje nenshtrim te turpshem.</p>


Se dyti, prioriteti i dhene ndaj kesaj marrveshjeje e shpejtesia e operimit ne kohen kur me palen Greke ka shume ceshtje me thelbesore qe kane mbetur pezull duke perbere edhe absurditete sot ne shekullin e 21-te krijon perseri terren per qendrime skeptike. Kjo behet me shume e ndjeshme nese kemi parasysh faktin se ndersa per shekuj te tere kombet percaktonin cfare ato zoteronin ne det duke bere matjet nga buza e ujit, pas Konventes se Kombeve te Bashkuara per Ligjin e Detit ne 1994, u krijua mundesia e levizjes se vijes se kufirit ne anen e shelfit continental te tyre – kjo ju jep atyre me shume hapesire por qe eshte edhe veshtire te percaktohet. Me zhvillimet e fundit te teknologjise ne fushen e hartografise ujore shume shtete po nxitojne te shpallin pronesine e tyre ndaj “copave” ndjellese me potencial te madh perfitimi e resursesh te reja ekonomike.</p>


A eshte fqinji yne i impenjuar ne nje “gare” te tille? Pergjigjen e kesaj pyetje besoj se me mire se kushdo tjeter e dine kryeministri e zevendesi i tij qe “fatmiresisht” mbulon edhe “integrimin” por s’eshte ne gjendje te thote nje fjale e ja kalon “topin” parlamentit.</p>


Se treti, mungesa e transparences ne hartimin e kesaj projekt-marrveshjeje eshte teper intriguese. Une mbase gaboj, por nese eshte e vertete se nuk ekziston as dhe harta e saj, kjo do te ishte jo vetem rrugaceri profesionale por edhe mungese e redhes se seriozitetit te shtetit. A mos duhet qe opozita e kesaj marrveshjeje te protestoje ne rruge per hapjen e “kutise” ku ajo eshte fshehur? Dy dite me pare opozita politike protestoi e kerkoi transparencen e zgjedhjeve.</p>


Pse eshte kaq veshtire te kemi nje shtet transparent? Transparenca ne hartimin e miratimin e ligjeve, sidomos e atyre qe mbartin konseguenca ne historine politike e ekonomike te kombit, duhet te jete obligim kryesor i cdo force politike qe eshte ne pushtet. Transparenca nuk nenkupton vetem zbardhjen e faktit por me shume se kaq nenkupton krijimin e shtratit te gjere per pjesmarrje e diskutim masiv te shoqerise e grupeve te interesit per ate qe diskutohet e perpara kthimit ne fakt. Kjo eshte parimi kryesor i funksionimit te nje demokracie bashkepjesmarrese.</p>


Duke degjuar opinionin e publikut dhe specialisteve te fushave perkatese edhe organet ligjeberese do ta kene me te lehte te kuptojne nese duhet votuar nje ligj apo jo. Nuk mund te pritet oponenca vetem nga degjimi ne nje komision paralmentar. Ne rastin konkret te marrveshjes ne fjale pa dyshim ekziston frika e votimit e aprovimit te saj ne rresht sic ndodh gjithmone edhe pa ditur se per se votojne deputetet tane te listave.</p>


A mendoni se argumentat e sjelle nga specialistet kane bazen e nevojshme per kundershtimin e nje marrveshjeje te tille?</p>


Une nuk mund te bej specialistin ne fushen perkatese por si per kedo e aq me teper si ish-ushtarak njohurite ne fushen e gjeografise politike dhe gjeostrategjise te vendit tone me lejojne bindjen se argumentat e sjella meritojne vemendje pasi ato jane rezultat i nje pune te gjate e me perkushtim .</p>


Per te shpallur sovranitetin mbi shelfin kontinental te mbuluar nje vend duhet te piketoje shume pika larg nga bregu e midis tyre ne vendin ku masa e tokes bie duke krijuar dyshemene e detit te percaktoje ekzaktesisht pozicionin qe quhet kemba e pjerresise kontinentale. </p>


Nga sa arrij te kuptoj nga te dhenat e parashtruara ne oponencen e Kol. Pasha dhe specialisteve te tjere qe jane prononcuar deri me tani duket relativisht qarte tendenca per ti spostuar ato pika sa me brenda bregdetit tone duke sjelle keshtu ngushtimin e vijes se pronesise per palen tone. Percaktimi i kembes se pjerresise eshte shpesh mjaft intrigues sepse tamam si ne rastin tone me ujdhesen shkembore te Barketes behet e veshtire percaktimi se ku mbaron nje shkemb pjese e te cilit ngrihet mbi uje por qe ka rrotull dhjetra te tjere. Dhe ketu fillon abuzimi duke e konsideruar Barketen si pika e referimit per te percaktuar shelfin tone kontinental.</p>


Po ashtu te krijohet idea se gjiri i Sarandes eshte trajtuar ne menyre te disfavorshme. Artikulli 10 i Seksionit te 2-te pjesa e II-te e Konventes Detare percakton qarte se nje gji eshte nje dhembezim i percaktuar penetrimi i te cilit eshte ne proporcion te tille me gjeresine e grykes se tij persa i perket permbajtjes me ujra te kufizuara nga toka dhe qe perben me shume se sa nje lakim te bregdetit. Perseri nga c’shihet ne oponence gjiri i Sarandes nuk eshte trajtuar si i tille duke injoruar faktin qe siperfaqja e gjirit eshte me e madhe se sa gjysmerrethi me diameter te hequr ne gryken e ketij dhembezimi. </p>


Ne rastin e percaktimit te grupit te ishujve te Korfuzit si grup arqipelag te terheq vemendjen menyra se si eshte shtrire percaktimi i zones ekonomike/shelfit kontinental te arqipelagut pasi ne largohemi drejt perendimit duke lene Erikuzen.</p>


Sidoqofte, ne permbledhje te kesaj, eshte domosdoshmeri venia sa me pare ne dispozicion te publikut e specialisteve te ndryshem e marrveshjes dhe hartave perkatese. Keto se bashku me ri-llogaritje te sakta mund te krijojne sfondin e plote te gjykimit dhe te debatit konstruktiv i cili duhet te marre parasysh faktoret ekonomike, politike, historike e ligjore per te menjanuar nje konkluzion e marrveshje te nxituar qe mund te kthehej ne nje njolle te erret per te gjithe ne.</p>


Duke patur parasysh debatin dhe sensibilizimin qe po i behet kesaj marrveshjeje a mendoni se parlamenti duhet ta votoje ate?</p>


Nese parlamenti arrin te votoje ate projekt-marrveshje atehere do te thote se ne s’kemi me ndergjegje kombetare. Nuk ka asnje aryse per ta ratifikuar me urgjence ate. Une besoj plotesisht se deputetet e shumices ne parlament kane gjykimin e shendoshe per te kuptuar se interesat e kombit nuk mund te vihen mbi asgje tjeter.</p>


Duke qene nje marrveshje qe ka ngjallur shume polemika dhe opinioni yne publik, brenda dhe jashte kufijve te Shqiperise, eshte mjaft i ndjeshem kur diskutohen kufijte e atdheut tone (dhe ka arsye madhore per te qene i tille) do te ishte zgjidhja me e pranueshme rivleresimi i procesit duke ftuar per nje diskutim te hapur me pjesmarrjen e grupeve te interesave dhe me transparencen e plote te perllogaritjeve te bera. Mbi te gjitha, nje marrveshje e tille nuk mund te votohet pa pjesmarrjen e opozites dhe konsensusin e plote. Konsensus i plote ne kete ceshtje nuk eshte askak leshimi reciprok por eshte konsensus i tille qe reflekton aprovimin e opinionit publik.</p>


Eshte detyre e pushtetit te kerkoje kete konsensus dhe kjo behet jo me deklarata boshe por me krijimin e kushteve per lindjen e tij. Keto kushte perfshijne midis te tjerave edhe dhenien e hapesires ushtarakeve te karrieres ne Ministrine e Mbrojtjes per tu shprehur hapur e dale nga skutat ku jane futur. Pushteti duhet te tregoje se arrin te kuptoje qe ujrat tona territoriale kane qene dhe mbeten pjese e rendesishme e kultures se kombit tone, se aty eshte historia e baticave dhe zbaticave te krijimit te ekonomise sone kombetare.(Shekulli)</p>
RUZC3pDdrYE

Ky artikull eshte marre nga: http://www.albaniasite.net/?p=24105. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.albaniasite.net/?p=24105
 
Top