indo-europjane

[erisa]

indo-europjane

Ndoshta kjo teme eshte hapur nje here Po nganjehere nuk ke deshire ti lexosh te gjitha temat kshu qe une nuk jam e sigurt nese kjo teme eshte ekzistuese .
Nejse...

Doja vetem te dija perse Shqipja thuhet se eshte gjuh indo-europjane
Une kam degjuar dhe gjuhen qe flitet ne indi por nuk mendoj se kemi dicka te perbashket....

a ma shpjegon ndonjeri nga ju Gjuhesoret??

 

[woooooow]

Re: indo-europjane

Nje gjuhe indoevropiane nuk do te thote qe ka te bej me gjuhet indiane...
Me sa kam degjuar une te gjitha gjuhet indoevropiane e kane prejardhjen nga persishtja e vjeter. Pra dhe shqipja ka te bej me persishten e vjeter.

 

[Altaf]

Re: indo-europjane

Gjuhët indoeuropiane janë gjuhë që kanë prejardhje të përbashkët. dmth ishte një gjuhë e cila u nda në gjuhë të reja në të cilat hyn gjuhët gjermanike, italike, iranike (në të cilën hyn gjuën indiane), sllave (fatkeqsisht), dhe ca gjuhë të vogla si shqipja, greqishtja etj.

http://www.ethnologue.com/family_index.asp ka të gjitha gjuhët e botës dhe familjet e tyre.

Sa për indianët... Indianët janë pjesë e popullsisë iranike e cila para mijëra vitesh ishte në ukrainën e sotme. Ata (si dhe ne) u detyruan të largohen nga vatrat e tyre nga presioni i popullsisë proto-sllave. Në Kaukaz ka deri më sot iranianët Ossetë. Pastaj mbasi arritën në iranin e sotëm një nga fiset e tyre, fisi Aryan sulmoi indinë e sotme dhe ky fis deri më sot ka mbetur në sasi të madhe e pa emancipuar nga popullsia vendase dhe këta Aryan-ë deri më sot janë njerëz me lëkurë të bardhë veçanërisht në zonën e kashmirit dhe pjesë të tjera të Indisë veriore dhe perëndimore. Por edhe indianët që duken çik si më të zinj i kanë tiparet e njeriut të bardhë.

Fisi Arian i Hitlerit ishin pikërisht indoeuropianët. Por ajo nuk e ndaloi të bënte aleanca me fise jo indoeuropiane si finlandezët.

 

[atman]

Re: indo-europjane

Gjuhet indoeuropiane jane te gjitha ato qe kane prejardhjen nga nje gjuhe e vetme e koheve parahistorike. Trevat nga mendohet dhe qe deri tani eshte e vetmja teze e perqafuar nga gjithe studiuesit, pra keto treva perfshine kaukazin dhe zonen gjeografike perreth.
Ende mbetet per t'u sqaruar se cila eshte ajo gjuhe nga e cila kane rrjedhur te tjerat, me te tjera kuptohet shqipja, latinishtja, greqishtja, persishtja indishtja, gjermanishtja, pra me pak fjale te gjitha gjuhet e vjetra europiane dhe ato te azise minore apo te lindjes se mesme.
Gjuha qe flitet ne indi ka po te njejten prejardhje, qe eshte sanskrishtja e vjeter e cila sot perdoret vetem ne ceremonite fetare, sepse quhet gjuhe e shenjte. Por edhe sanskrishtja siç e thashe me lart ben pjese ne kete grup indo-europian.
Gjuhet indoeuropiane jane te ndara ne dy grupe te medha: Satem dhe Kentum, kjo e fundit lexoet Centum dhe e ka prejardhjen nga fjala shqipe qind.
Persa i perket shqipes, per kuriozitet mund te them se para vjetesh renditej ne njezet gjuhet me te vjetra te botes, ndersa sot mendimi i studiuesve e ka çuar ne nje nder gjuhet me te vjetra.
Mendimi im eshte se duhet te jete ajo gjuhe qe intrigon gjithe studiuesit sot, pra gjuha fillestare dhe si argument mund te sherbeje fakti i linjes se drejte Arian-Ilir-Shqiptar.
Nese kemi parasysh se ai popull qe beri dyndjet e medha dhe qe i dha drite qyteterimit ishin pikerisht Arianet. Tre shperngulje te tyre te medha njihen, ose mund te thuhet dy, duke marre parasysh qe dy ishin afer gjeografikisht. Njeri drejtim ishte drejt europes, pra ne rrjedhen e Danubit te sotem ku duke u kryqezuar me banoret vendas krijuan ate popull qe njihet nga historia me emrin Protoiliret. Dy te tjerat, ose tjetra ishte ne drejtim te gadisgullit indian, emri indi ka te ngjare te vije nga emri i perendise ariane Indra, te cilet ata i thurnin hymne ne ritet e Rig Vedes, dhe tjetri ne lindjen e aferme, pergjate rrjedhes se Tigrit dhe eufratit, e preçizuar eshte Iraku i sotem.
Vete fjala ARIAn eshte kompozite e gjuhes shqipe. Jane dy fjale puro apote pastra shqip AR+ JANE. Kjo fjale e vetme Arian, apo ARJAN jep mesemiri karakteristikat fizike te tyre: ishin nje popull biond dhe thuhet se kishin veti mbinatyrale, pra ishin nje popull sensitiv. Pra ARIAN apo ARJAN do te thote jane si Ari. Ketu mund te flitet shume e shume me teper, por kuptohet qe duhet te dedikosh kohe.
Persa i perket persishtes ben pjese ne grupin indoeuropian, por nuk eshte ajo nga e cila kane rrjedhur gjuhet e ketij grupi.

 

[Altaf]

Re: indo-europjane

Fillimisht postuar nga atman:
[qb]
Gjuhet indoeuropiane jane te ndara ne dy grupe te medha: Satem dhe Kentum, kjo e fundit lexoet Centum dhe e ka prejardhjen nga fjala shqipe qind.
[/qb]

Ose nga laninishta centum, cento në italisht. mos harro, ata na pustuan, jo ne, ata na kanë lënë aq shume shenja të qjuës së tyre që edhe pak do të ishim si rrumunët që e ndruan qjuën e tyre fare në latine

 

[atman]

Re: indo-europjane

Fjala qind nuk eshte ne latinisht por latinet e kane huazuar nga iliret sikurse edhe shume fjale te tjera. Nuk ka assnje lidhje me pushtimin, sepse gjuhet qe te komunikojne nuk eshte domosdoshmeri nje pushtim territori. OPor ti duhet te dish, ose nese nuk e di, latinet kane ardhur ne trevat e laciumit ne mijevjeçarin e dyte p.e.s. ose para krishtit, rreth viteve
njemije e peseqind dhe ne territorin e italise se sotme kishte nje entitet shume te forte ilir, thuajse gjithe pjesa juglindore, dhe kuptohet nje pjese e mire e pjeses verilindore, aty ku jane venetet e deri ne umbrasit. Me pas kemi etrusket te cilet me shume veshtiresi, por historianet italiane po pranojne prejardhjen ilire.

 

[Altaf]

Re: indo-europjane

ka mundësi por nuk i dihet. numrat e indoeuropianëve janë gjëja që kemi më shumë të përbashkët take a look

http://members.tripod.com/~rjschellen/IENums.htm
http://www.zompist.com/euro.htm

 

[Altaf]

Re: indo-europjane

dhe nja dy gjëra të tjera. fjala satem vjen nga numëri shtatë. dmth e shtata dhe e njëqinda

që të japësh etymologji një fjalës indoeuropiane duhet ta sikosh nga çdo pikëpamje.
English=Aryans
Italian=Ariani
French=Les Aryens
Greek=Arianoi
Shqip=Arianë

Duket pastër qe mbarimi -anë eshtë e përdorur nga të gjithë IE-të për të treguar një grup njerëzish. Ar (shqip) Oro (italisht) Ore(anglist) etj, dmth flori. Kështu dalin fjalët, jo AR+JANE /pf/images/graemlins/laugh.gif /pf/images/graemlins/laugh.gif . Është të paktën absurde të mundoesh të gjesh diçka pa e parë nga çdo pikpamje dhe i bazuar në fjalë të gjuhës së sotme. Ku dihet si ishte fjala JANË në koën e ilirëve...

Shembull. Fjala BYLIS. Një qytet i lashtë në afërsinë e qytetit të sotëm BALLSH. E sikoni ndryshimin? Gjuha nuk mbetet njësoj por ndryson në shekuj. Që të bëhem de më ekstrem do të them që shqipja ëstë një dialekt i trashë i ilirishtes meqë ilirët u detyruan të mbijetojnë nëpër male ngaqë sulmoheshin nga barbarët.

 

[atman]

Re: indo-europjane

Edhe deti Jone, eshte quajtur pikerisht keshtu nga iliret, por latinet ose romaket e perkthyen Nostrum. Siç shikon JON apo JONE, ka mbetur e pandryshuar si shume eshume fjale te tjera. Ndaj mos u fut shume aty ku nuk besoj se je specialist, ose me njohurite e lexuara neper site interneti. Lexo stuudime dhe libra te botuara nga shkencetare per te pasur ide me te qarta.
Duke ndjekur logjiken tende: si mund ti thone Agimit ne gjuhet e tjera? Natyrisht qe Agim sepse eshte nje emer dhe mund ti shtosh los apo lesh sa te duash, mbetet Agim dhe ne kete rast eshte edhe nje fjale qe shpreh kohen a afermengjesit perveç si emer personal apo i perveçem. Edhe fjala Arian eshte emer i krijuar nga dy fjale shqipe, ne gjuhen e krijuesit ka ate kuptim, ne gjuhet qe e kane marre si emer, natyrisht qe perdooret si i tille por jo me kuptimin qe ka ne shqip. Zoti me i madh i Iliro-Thrakasve ka qene Bendis, qe do te thote lidh, i lidhur me token. Zbulimet arkeologjike e paraqitin me kale duke vrare nje derr, sepse derri simbolizon vdekjen dhe ne te njejten kohe mbron pemen ku eshte i perdredhur nje gjarper. Gjarpri dhe pema simbolet e jetes. Fjala Bendis, qe per iliret ishte kryezoti, tek ne sot nuk perdoret, por ne gjuhen italiane po, quhet benda qe lidhim plaget. Pra siç shikon kalimi eshte bere i pandryshuar ne forme e permbajtje.
Mjaft se nuk kam kohe te te shpjegoj nje mori fjalesh qe kane mbetur te pandryshuara. Sikurse fjala FILLIM Kale, qe latinet e moren nga shqipja. bUKUR, KA MBETUR E PANDRYSHUAR DHE KJO FJALE VERTETON DIçKA TJETER -ate qe nuk eshte e thene qe te pushtosh nje vend pa ti japesh fjale. Ne gjuhen rumune egzistone nje mori fjalesh shqip dhe nje nga keto qe ka mbetur e pandryshuar qe nga ilirishtja eshte pikerisht fjala BUKUR, kryeqyteti i Rumanise quhet Bukuresht, serish kompozite ship nga dy fjale:BUKUR+ ESHTE, Bukur eshte, Eshte i bukur. Sikurse fjala BALTE qe ka mbetur e pandryshuar, biles ne dialektin milanez i thuhet ende sot e kesaj dite Palta, apo Fjala Pus qe vjen e tille qe nga iliria dhe e gjejme serish ne dialektin milanez pa asnje ndryshim Pus dhe me te njejtin kuptim.

 

[nxansi]

Re: indo-europjane

>
> fjala satem vjen nga numëri shtatë. dmth e
> shtata dhe e njëqinda
>


Mos fol qyfte!

"satem" nuk domethanë "shtatë" po "njiqind". Kjo âsht arsyeja pse ekzistojnë dy grupe gjuhësh, mbasi ndamja bazohet në dallimin që kto e bajnë në bashktinglloren e parë të fjalës njëqind: "s/sh" (grupi satem) ose "k/kh" (grupi centum).

 

[erisa]

Re: indo-europjane

Pse disa pra pohojne se emri i detit Jon vjen nga greqishtja A ka baza per te menduar se ky pohim nuk eshte i vertete??sepse shume njerez thone se Jon ekziston si fjale edhe ne greqisht a eshte e vertete kjo??

 

[zog]

Re: indo-europjane

Fillimisht postuar nga Movsar:

[qb]Ose nga laninishta centum, cento në italisht. mos harro, ata na pustuan, jo ne, ata na kanë lënë aq shume shenja të qjuës së tyre që edhe pak do të ishim si rrumunët që e ndruan qjuën e tyre fare në latine [/qb]

mire! si e shpjegon ti xhaxhi Movstar faktin qe rumunet megjithese me ne thellesi nga hungarezet, çeket, kroatet, austriaket, gjermanet, etj. te latinizohen ndersa te tjeret jo.

 

Re: indo-europjane

Shqipja pra eshte nje gjuhe "indoevropiane".
Jane gjithsej 47 gjuhe moderne qe kan nje prejardhje te tille,dhe cuditerisht vetem dy prej tyre..shqipja dhe armenishtja,kane nje prejardhje te drejtperdrejte nga indoevropianishtja,pa ndonje ndermjetesi tjeter gjuhesore.
Gjuhet evropiane kane disa shkalle ngjashmerie ne fjalorin e tyre,ne sistemin fonetik si dhe gramatike.
Shqiptaret nje popull indoevropian,mbahen si pasardhes te pellazgeve,dhe te stergjysherve te tyre ilireve,emer i cili erdhi nga emri "i lire":
Faetkeqesisht iliret nuk lane doreshkrime,si greket dhe romaket..por vetem aty ketu ndonje mbishkrim mbi varre..Nje varg argumentesh i kane bindur gjuhetaret, se populli dhe gjuha jon e ka prejardhjen nga iliret e lashte.
1.Emri Albania vjen nga fjala "alabnoi"fis ilir.
2.Ne kohet e lashta ne Ballkan jetonin vetem kater popuj,greket ne jug,maqedonesit ne qendertrakasit ne lindje dhe iliret ne perendim.
Sot shqipja flitet po aty ku dikur pra flitej dhe ilirishtja.
3Po te besh nje krahasim mes shqipes,greqishts dhe latinishtes,verteton se shqipja eshte krijuar me heret se keto dy te tjerat..pasi jane te dhanat arkeologjike qe e deshmojne kete gje.
Gjuhetare vene ne dukje ngjashmerite e shumta te ilirishtes me shqipen e sotme.Studimet etregojne se shqipja eshte zhvilluar nga ilirishtja si gjuhe me vete dhe huazimet greke dhe latine kane depertuar jo drejperdrejt ne krijimin e gjuhes sone pasi ajo tashme qe krijuar.
Majeri nje profesor austriak (1850-19009arriti ne perfundimin se gjuha shqipe rrjedh nga ilirishtja dhe perben nje dege te vecante ne familjen e gjuheve indoevropiane.

 

[gentilushi]

Re: indo-europjane

cila eshte gjuha me e vjeter ne bote????
po shqipja e sata do te renditeshe ne klasifikimin e te gjitha gjuheve te botes pa marre parasysh ato qytetterime qe nuk paten fare kontakte me njera tjetren.si psh majat apo japonezet deri ne kohe te lashta e kam llafin.