HTML XHTML Mësimi 2: Prezantimi i XHTML
Në mësimin tonë të parë ne ju bëmë një hyrje në HTML duke ju treguar se çfarë është edhe duke ju thënë se çfarë mjetesh ju duhen me punuar me atë. Në mësimin tonë të dytë do të bëjmë një hyrje në XHTML edhe në diferencën që ka me vet HTML. XHTML qëndron për Extensible HyperText Markup Language dhe është në familjen e gjuhëve XML. Kjo gjuhë shërben pikërisht për zgjerimin e gjuhës HTML por vetë ajo nuk është e zgjerueshme. Dalimi kryesor midis HTML dhe XHTML është se nëse ju shkruani një kod në HTML edhe keni ndonjë gabim të vogël sintakse, kjo nuk do të jetë një problem i madh. Ndërsa XHTML ndjek rregulla shumë më strikte në shkrimin e kodit. Ju duhet ti përmbaheni këtyre rregullave kur shkruani kodin. Kjo gjë bëhet për të miren e programuesit/webdeveloper sepse duke qënë një kod i shkuar pastër, qartë e me rregulla, ai shfaqet në të gjithë shfletuesit (broswer) njësoj edhe nuk ka keqkuptime. Le të marrim një shembull një kodi të shkruar me HTML:</p>
<title>
Dokumenti im
</title>
<P> Dokumenti im i pare.
Edhe tani të marrim po të njëjtin shembull të shkruar me XHTML.</p>
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head>
<title>
Dokumenti im
</title>
</head>
<body>
<p> Dokumenti im i pare. </p>
</body>
</html>
Si e shihni edhe vet ka një diferencë në të shkruar. Ne do të punojmë gjithmonë me versionin e dytë edhe do të mësohemi të shkruajmë kode pastër që më vonë të jenë edhe valide (të vlefshme). Duhet të keni parasysh që ai kodi në fillim të dokumentit XHTML është i njëjtë në 90% të rasteve, kështu që nuk duhet ta mbani mend. Thjeshte ruajeni diku edhe përdoreni sa herë do ju duhet. Versioni aktual i HTML është ai 4.01 i cili ka vite që përdoret, kurse versioni HTML 5 që pritet të dalë së shpejti do të sjellë një risi në shumë gjëra. Për këtë do të flasim më qartë më vonë sepse ky kod nuk suportohet akoma nga shumica e shfletuesve. Ndërsa versioni i XHML që korrespondon me HTML 4.01 është ai XHML 1.0 Gjithashtu ka edhe një version XHTML 1.1 por që përdoret shumë rradh edhe që lejon vetëm përdorimin e CSS edhe jo formatimin e kodeve brënda tekstit HTML. Ne do të punojmë me versionin XHTML 1.0. Tani do doja t’ju shpjegoja rrjeshtat e parë të kodit XHTML që ju thash ti ruani e ti përdorni sa herë të doni. Rrjeshti parë fare ose më saktë:</p>
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
Ky rrjesht deklaron versionin e XHTML që ju përdorni gjithashtu tregon edhe enkodimin e karaktereve. Ky rrjeshtë pothuajse është standart sepse si ju thash më lartë versioni XHTML 1.1 është shumë strikt edhe nuk këshillohet të përdoret. Ndërda për encoding përdorni gjithmonë “utf-8″. Ky enkodim përfshin të gjithë gjuhët perëndimore ku midis tyre është edhe gjuha Shqipe. Kështu që nuk do të keni problem në shfaqjen e karaktereve të ndryshme. Nëse ju punoni një faqe e cila është në gjuhë kineze apo japoneze, atëherë duhet të përdoni një encodim tjetër. Tek rrjeshti i dytë keni:</p>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
Këtu deklarohet tipi o dokumentit që ju përdorni. Në XHTML ka tre lloj tipesh dokumentesh të ndryshme. Ato janë:</p>
Transitional – që është dokumenti standart edhe ku lejohet përdorimi i të gjithë tageve të mundëshme. Ky lloj dokumenti përdoret në shumicën e rasteve, kështu që ju duhet të punoni me këtë.
Strict – nëse përdorim këtë dokument, atëher nuk lejohet përdorimi i tageve, por ne duhet të punojmë me CSS që normalisht e deklarojmë në fillim të dokumentit.
Frameset – përdoret vetëm kur punojmë në dokumenta me frame.
Më poshtë keni 1 shembull të tipit Strict:</p>
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head>
<style type="text/css">
body {
background-color: #fff;
margin: 0;
padding: 10px;
}
div#kutia {
width: 250px;
margin-left: auto;
margin-right: auto;
}
p.teksti {
font-family: sans-serif;
font-size: 115%;
background-color: #ff0;
margin: 0;
padding: 2ex 5px 2ex 5px;
}
</style>
<title>
Dokument Strict
</title>
</head>
<body>
<div id="kutia">
<p class="teksti">
<b>Feniksi</b> eshte faqja e pare shqiptare me tutoriale te thelluara ne shqip. </p>
</div>
</body>
</html>
Në XHTML përdoren taget. Ne kemi një tag hapës edhe një tag mbyllës.</p>
Tag hapës <emri>
Tag mbylles </emri>
Gjithashtu duhet të kemi parasysh që në XHTML janë 2 container (mbajtës) kryesorë. Këto janë pikërisht tagu Head edhe Body. Containerat janë tage që mund të përmbajnë tage apo shkrime të tjera brënda. Le të marrim një shembull të thjeshtë. Tagu <p> (paragraf) është një tag container sepse mund të mbaj text ose editime të tjera brënda tij.</p>
<p> Ky eshte nje <strong>paragraf</strong></p>
Ndërsa tagu <br /> është një tag i cili nuk është container sepse nuk përmban asgjë brënda vetes. Ju mund ta shkruani këtë tagin si më sipër ose edhe <br></br>. Pra metoda e dytë nuk përdoret edhe pse është e saktë. Thjeshtë përdoret shkurtimi i saj që është metoda e parë. Këto janë elementët kryesore të XHTML / HTML. Në mësimet në vazhdim do ju tregojmë më shumë edhe më konkretisht. Ju ftojmë të na ndiqni. Doni të testoni njohuritë e marra në këtë mësim? Atëher provoni të bëni Quizin tonë:</p>
<p style="text-align: center;">
</p>
HTML – XHTML Mësimi 2: Prezantimi i XHTML është një postim nga: Feniksi.Com - Thesari i Njohurive</p>
Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.feniksi.com/?p=339
Në mësimin tonë të parë ne ju bëmë një hyrje në HTML duke ju treguar se çfarë është edhe duke ju thënë se çfarë mjetesh ju duhen me punuar me atë. Në mësimin tonë të dytë do të bëjmë një hyrje në XHTML edhe në diferencën që ka me vet HTML. XHTML qëndron për Extensible HyperText Markup Language dhe është në familjen e gjuhëve XML. Kjo gjuhë shërben pikërisht për zgjerimin e gjuhës HTML por vetë ajo nuk është e zgjerueshme. Dalimi kryesor midis HTML dhe XHTML është se nëse ju shkruani një kod në HTML edhe keni ndonjë gabim të vogël sintakse, kjo nuk do të jetë një problem i madh. Ndërsa XHTML ndjek rregulla shumë më strikte në shkrimin e kodit. Ju duhet ti përmbaheni këtyre rregullave kur shkruani kodin. Kjo gjë bëhet për të miren e programuesit/webdeveloper sepse duke qënë një kod i shkuar pastër, qartë e me rregulla, ai shfaqet në të gjithë shfletuesit (broswer) njësoj edhe nuk ka keqkuptime. Le të marrim një shembull një kodi të shkruar me HTML:</p>
<title>
Dokumenti im
</title>
<P> Dokumenti im i pare.
Edhe tani të marrim po të njëjtin shembull të shkruar me XHTML.</p>
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head>
<title>
Dokumenti im
</title>
</head>
<body>
<p> Dokumenti im i pare. </p>
</body>
</html>
Si e shihni edhe vet ka një diferencë në të shkruar. Ne do të punojmë gjithmonë me versionin e dytë edhe do të mësohemi të shkruajmë kode pastër që më vonë të jenë edhe valide (të vlefshme). Duhet të keni parasysh që ai kodi në fillim të dokumentit XHTML është i njëjtë në 90% të rasteve, kështu që nuk duhet ta mbani mend. Thjeshte ruajeni diku edhe përdoreni sa herë do ju duhet. Versioni aktual i HTML është ai 4.01 i cili ka vite që përdoret, kurse versioni HTML 5 që pritet të dalë së shpejti do të sjellë një risi në shumë gjëra. Për këtë do të flasim më qartë më vonë sepse ky kod nuk suportohet akoma nga shumica e shfletuesve. Ndërsa versioni i XHML që korrespondon me HTML 4.01 është ai XHML 1.0 Gjithashtu ka edhe një version XHTML 1.1 por që përdoret shumë rradh edhe që lejon vetëm përdorimin e CSS edhe jo formatimin e kodeve brënda tekstit HTML. Ne do të punojmë me versionin XHTML 1.0. Tani do doja t’ju shpjegoja rrjeshtat e parë të kodit XHTML që ju thash ti ruani e ti përdorni sa herë të doni. Rrjeshti parë fare ose më saktë:</p>
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
Ky rrjesht deklaron versionin e XHTML që ju përdorni gjithashtu tregon edhe enkodimin e karaktereve. Ky rrjeshtë pothuajse është standart sepse si ju thash më lartë versioni XHTML 1.1 është shumë strikt edhe nuk këshillohet të përdoret. Ndërda për encoding përdorni gjithmonë “utf-8″. Ky enkodim përfshin të gjithë gjuhët perëndimore ku midis tyre është edhe gjuha Shqipe. Kështu që nuk do të keni problem në shfaqjen e karaktereve të ndryshme. Nëse ju punoni një faqe e cila është në gjuhë kineze apo japoneze, atëherë duhet të përdoni një encodim tjetër. Tek rrjeshti i dytë keni:</p>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
Këtu deklarohet tipi o dokumentit që ju përdorni. Në XHTML ka tre lloj tipesh dokumentesh të ndryshme. Ato janë:</p>
Transitional – që është dokumenti standart edhe ku lejohet përdorimi i të gjithë tageve të mundëshme. Ky lloj dokumenti përdoret në shumicën e rasteve, kështu që ju duhet të punoni me këtë.
Strict – nëse përdorim këtë dokument, atëher nuk lejohet përdorimi i tageve, por ne duhet të punojmë me CSS që normalisht e deklarojmë në fillim të dokumentit.
Frameset – përdoret vetëm kur punojmë në dokumenta me frame.
Më poshtë keni 1 shembull të tipit Strict:</p>
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head>
<style type="text/css">
body {
background-color: #fff;
margin: 0;
padding: 10px;
}
div#kutia {
width: 250px;
margin-left: auto;
margin-right: auto;
}
p.teksti {
font-family: sans-serif;
font-size: 115%;
background-color: #ff0;
margin: 0;
padding: 2ex 5px 2ex 5px;
}
</style>
<title>
Dokument Strict
</title>
</head>
<body>
<div id="kutia">
<p class="teksti">
<b>Feniksi</b> eshte faqja e pare shqiptare me tutoriale te thelluara ne shqip. </p>
</div>
</body>
</html>
Në XHTML përdoren taget. Ne kemi një tag hapës edhe një tag mbyllës.</p>
Tag hapës <emri>
Tag mbylles </emri>
Gjithashtu duhet të kemi parasysh që në XHTML janë 2 container (mbajtës) kryesorë. Këto janë pikërisht tagu Head edhe Body. Containerat janë tage që mund të përmbajnë tage apo shkrime të tjera brënda. Le të marrim një shembull të thjeshtë. Tagu <p> (paragraf) është një tag container sepse mund të mbaj text ose editime të tjera brënda tij.</p>
<p> Ky eshte nje <strong>paragraf</strong></p>
Ndërsa tagu <br /> është një tag i cili nuk është container sepse nuk përmban asgjë brënda vetes. Ju mund ta shkruani këtë tagin si më sipër ose edhe <br></br>. Pra metoda e dytë nuk përdoret edhe pse është e saktë. Thjeshtë përdoret shkurtimi i saj që është metoda e parë. Këto janë elementët kryesore të XHTML / HTML. Në mësimet në vazhdim do ju tregojmë më shumë edhe më konkretisht. Ju ftojmë të na ndiqni. Doni të testoni njohuritë e marra në këtë mësim? Atëher provoni të bëni Quizin tonë:</p>
<p style="text-align: center;">
HTML – XHTML Mësimi 2: Prezantimi i XHTML është një postim nga: Feniksi.Com - Thesari i Njohurive</p>
Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://www.feniksi.com/?p=339