Re: Greket kerkojne gjak shqiptaresh
Për numrin e minoritarëve grekë në Shqipëri mungojnë shifra zyrtare
Shqipëria paraqitet në këtë drejtim jo ndryshe nga vendet e tjera ish-komuniste
Numri i grekëvë etnikë që jetojnë në Shqipëri mbetet një nga çështjet për të cilat diskutimet vazhdojnë edhe pas fitores së forcave demokratike në Shqipëri. Si në shumë vende të Evropës Lindore, në Shqipëri mungojnë statistika të plota, të sakta dhe të fundit për numrin e anëtarëve të minoriteteve etnike.
Në bazë të shifrave zyrtare, në Shqipëri jetojnë 58.758 vetë me kombësi greke, shifër e cila është kundërshtuar nga burime greke: shifrat që japin ata nisen nga 150 mijë deri në 400 mijë pjesëtarë të minoritetit grek, të cilët jetojnë në Shqipërinë e Jugut dhe në kryeqytetin e Shqipërisë Tiranë. Të dhënat shqiptare bazohen në regjistrimin e popullatës të vitit 1989, për të cilin edhe zyrtarët shqiptarë pranojnë se duhet të rishikohet dhe plotësohet.
Por një regjistrim i popullsisë dhe banesave, i nisur në vitin 2000, u bojkotua nga minoriteti grek, sepse nuk qe parashikuar që ai të përfshinte edhe deklarimin e kombësisë dhe të fesë. Në takimin tonë në Dervican, prefekti i qarkut të Gjirokastrës, Spiro Ksera, na thotë:
"Shiko, pyetja është me vend. Ne përgjigjemi në mënyrë diplomatike dhe themi se ngaqë nuk është bërë regjistrimi i popullsisë nuk mund të themi një numër të saktë. Unë nuk do të përgjigjem kështu, sepse nuk jam diplomat. Në vitin 1989 qeveria shqiptare ka nxjerrë një shifër, 58.176, dicka e tillë, të minoritarëve. Po të shikosh rritjen e popullsisë dhe përqindjen, duhet të kishim një shifër të 58 mijës. Po unë do të thosha që minoritarët etnikë kanë kartën e homogjenitetit. Faktikisht t'i referohemi këtyre shifrave se janë të njohura. Në shtetin grekë ka rreth 280 mijë që disponojnë këtë kartë dhe 60 mijë të tjerë që do të aplikojnë kërkesat për ta marrë. Ne themi se jemi dicka më shumë, presim regjistrimin që të saktësojmë numrin e minoritarëve etnikë"
Më tej prefekti i qarkut të Gjirokastrës, Spiro Ksera na sqaron arsyet e bojkotimit të regjistrimit të popullatës nga minoriteti grek:
"Ishte një vendim politik shumë i qartë i OMONIA-s, që të mos merrnim pjesë në këtë regjistrim, sepse mungonte nga pyetësori gjuha, feja dhe kombësia, ndërkohë që në shtetet e tjera, sic ishte në Maqedoni dhe në shtetet e tjera ballkanike është bërë një regjistrim duke vendosur në pyetësor edhe këto tri gjëra. Pra nuk morëm pjesë dhe arritëm që me qeverinë e zotit Meta, atëherë të bëjmë presion dhe të kishim nga qeveria një premtim që do të bëhet regjistrimi i popullsisë për dy vitet që do vijuan, flasim për vitin 2003, do të mbaronte regjistrimi i popullsisë. Ne jemi në pritje, ë shtë cështja jonë prioritare që i kërkojmë cdo qeverie shqiptare"
Spiro Ksera është optimist se regjistrimi i minoriteteve në Shqipëri do të kryhet dhe se nuk do të përsëriten arsyet e dhëna në vitin 2000:
"Arsyeja që na u dha atëherë ishte se nuk mund të shtyhej regjistrimi, ngaqë qeveria bashkë me qeverinë greke atëherë kishin financuar këtë regjistrim, si pjësëtarë të Komunitetit evropian nëse nuk gabohem dhe nuk kishte asnjë mundësi konkrete që të shtyhej dhe u zhvillua si u zhvillua. Ju e dini që zoti Berisha bëri një premtim që do të zhvillohet për vitin 2006, një premtim që nuk është realizuar. Ne shpresojmë që regjistrimi i popullsisë të bëhet në vitin 2007".
Politikani dhe publicisti Prec Zogaj bën një llogari praktike, kur e pyesim për numrin e grekëve etnikë në Shqipëri:
"Shifra është 80-100 mijë, pak a shumë, për mendimin tim, nuk ka më shumë. Kështu rezulton edhe nga të gjitha votimet. Sepse mund të bëhet një studim që lidhet me votimet. PBDNJ, që është pak a shumë partia e minoritetit, zakonisht merr 2,5% të votave në Shqipëri. Mirëpo ajo merr edhe në Mirditë vota, edhe në Kukës. Por këto që merr në Mirditë, i humb diku tjetër, se ka disa minoritarë që votojnë PD-në ose PS-në, nga pak kështu. Këtu i merr 40 mijë, që janë 60 mijë pastaj si numër banorësh, se ka edhe nën 18 vjeç. Një pjesë kanë ikur në Greqi, që janë emigrantë".
Në mikrofonin tonë, pjesëtarë të tjerë të minoritetit grek thonë se regjistrimi në bazë të kombësisë është një e drejtë që u mohohet.
Ish-kryetari i Omonias dhe sot kryeredaktor i gazetës Ta Vromo, Vizioni, Theodhori Bezhani:
"Për çështjen e regjistrimit të popullatës, është diçka e vazhdueshme. Ne kërkojmë regjistrim të popullatës sipas konventave ndërkombëtare. Shqipëria, meqë është në rrugën drejt Evropës, duhet ta respektojë këtë"
Orfea Beci, një intelektual minoritar, të cilin e takuam në Gjirokastër thotë:
"Të kapërcejmë veten dhe të realizojmë të drejtat, kudo ku lind nevoja. Për këtë gjë, një mjet shumë i dobishëm do të ishte regjistrimi i përgjithshëm i popullsisë, duke patur cilësorë për etninë dhe për besimin që ka, gjë të të cilën Shqipëria nuk e realizoi në vitin 2000 dhe për këtë ka marrë vërejtje nga Komisioni Evropian, ka marrë vërejtje nga OSBE-ja dhe në veçanti nga Këshilli i Evropës, që është më sensibël në çështjet e realizimit të të drejtave të minoriteteve.
Përfaqësues të caktuar të shumicës shqiptare kanë thënë se minoriteti grek përpiqet të rrisë në mënyrë artificiale numrin e tij në Shqipëri, duke shfrytëzuar varfërinë e shqiptarëve. Sipas tyre, lehtësitë në viza dhe shtesat në pensione që të siguron shpallja si grek etnik janë elementë që kanë çuar në përpjekje të shumë personave për sigurimin e dokumentave, që të vërtetojnë përkatësinë etnike greke të tyre. Kjo, sipas tyre, me synimin që minoriteti grek të përfitojë nga e drejta ndërkombëtare e vetëvendosjes dhe shkëputjes, nëse përfaqëson një përqindje të caktuar të popullatës.
Por përfaqësues të minoritetit tërheqin vëmendjen në legjislacionin ndërkombëtar. Dhe ky legjislacion njeh të drejtën e plotë të individit për të përcaktuar se në cilën etni bën pjesë.
Sidoqoftë, rezerva politike për një regjistrim të ri të minoritetit duket se nuk ekzistojnë. Vasilika Hysi, kryetare e Komitetit të Helsinkit në Tiranë, na thotë:
"Nuk mund të them që shteti nuk është i interesuar. Ky problem nuk ë shtë vetëm i shtetit shqiptar, por është një problem në mbarë Evropën. Ka një regjistrim të 89-ës që është i vjetër dhe ne mendojmë se është e nevojshme të bëhet një regjistrim i ri. Por siç ka theksuar edhe KE e sidomos Komisioni Evropian kundër intolerancës dhe racizmit ECRI shtetet që kanë minoritetet dhe duan të bëjnë regjistrimin e tyre duhet të jenë shumë të kujdesshëm në përcaktimin e treguesve si do të bëhet ky regjistrim. ECRI ka miratuar edhe një guidë, ku besoj se do të orientojë të gjitha shtetet që duan ta bëjnë këtë regjistrim, për të pasur kujdes që regjistrimi i minoriteteve të mos kthehet në të kundërtën e tij. Mund të ndodhë që për shkak të identifikimit të një personi të caktuar si pjesë e minoritetit mund të lindë një vetëdiskriminim, ose një diskriminim nga të tjerët.
Regjistrimi është problem shumë delikat, dhe të gjitha studimet që ka bërë edhe Këshilli i Evropës dhe organizmat e tjera kanë kërkuar një shkallë shumë të lartë të ruajtjes së të dhënave personale. Dhe nëse ne në vendin tonë nuk kemi instrumenta të mbrojtjes personale, ato të dhëna në vend që të përmirësojnë gjendjen e minoriteteve, mund të kthehen në të kundërtën dhe të dëmtojnë statusin dhe individë të veçantë në këto minoritete."
Koment:
me kete menyre keta ultranacionalistat grek ne mbeshtetje te partise greke LAOS kerkojne qe ne menyre subjektive, dmth vetem me nje thenie jam grek dhe minoritar ti regjistrohesh i tille, merr pension di edhe letra greke, imagjinoni se nese ju behej pyetja se cfare jeni shqiptare apo amerikane ne nje rajon te varfer se cila do te ishte pergjgja, ata pretendojne se ne shqiperi minoriteti eshte diku te 800.000 veta!
ahahha
popo ata jane crazy fare, asgje nuk i ndalon, kane fuqi politike, para si edhe nje rajon te varfer shqiptar.
Ketu eshte nje artikull tjeter:
Problemet që kemi ne si minoritet, janë problemet e gjithë popullit që jeton në Shqipëri
Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Auron Dodi flet me një grua të moshuar në Derviçan, Dropull
Në vazhdim të ciklit të emisioneve Minoriteti grek në Shqipëri- emigrantët shqiptarë në Greqi- ura mirëkuptimi midis popujve" përgatitur nga Auron Dodi, vijon një reportazh nga fshati i Derviçanit, i Komunës së Dropullit
Nëqoftëse do të mësosh me të vërtetë se në ç'kushte jeton minoriteti grek në jug të Shqipërisë ja vlen të bësh një vizitë në fshatin e Derviçanit, të komunës së Dropullit. Derviçanin na e rekomandojnë edhe në Gjirokastër si një vend që dallohet ndër të tjera për restorante kualitative dhe cilësinë e kuzhinës. Dallimin e parë e vëren që pa hyrë brenda në fshat. Rruga që të çon për atje është e drejtë, e asfaltuar mirë dhe me shenja e tabela dygjuhëshe- një pamje që dallohet dukshëm përshembull nga ajo e rrugëve që të çojnë në Gjirokastër. Kolegët minoritarë grekë na thonë me shaka se pas disa vitesh Derviçani do të marrë emrin qytet, jo më fshat. Pamja e parë e fshatit na surprizon pozitivisht: shumica e shtëpive janë dykatëshe, të lyera me ngjyra të gëzuara. Këtë të diel që shkojmë në Dervican, në kishën e fshatit ka një shërbesë fetare. Atë e mban njëri nga tri peshkopët e sapoemëruar grekë në jug të Shqipërisë, ndaj godina e rinovuar e kishës është më se plot.
Në rrugët e Derviçanit sheh shumë grupe njerëzish: pjesa më e madhe të moshës së mesme dhe të moshuar, por edhe të rinj. Kur i pyesim për problemet dhe hallet që kanë si minoritarë, shumica në shikojnë të çuditur, pasi, sipas tyre, hallet që kanë ata janë si ato të të gjithë njerëzve, që jetojnë në Shqipëri. Kështu Foto, një pensionist na thotë:
"Jo nuk kemi probleme, kemi problemet jetike që ka e gjithë Shqipëria, nuk kemi ndonje problem të veçantë ne, të thuash që të na trajtonin ndryshe apo...Probleme që janë kur kalon nga një sistem në një sistem tjetër, ato kemi, probleme të përgjithshme që ka i gjithë populli i kemi edhe ne"
Jani, që ka qenë përpara kryekamerier në Gjirokastër dhe tani po pret të fillojë një punë të re, mendon njësoj si Foto:
"Nuk kemi përplasje me shtetin, bile kohët kanë ndryshuar dhe kanë ardhur kohë të tjera tani me fitoren e Partisë Demokratike në Shqipëri. Si gjithë shqiptarët edhe ne mundohemi të punojmë. Në përgjithësi nuk kemi probleme."
Pak më vonë, na zë syri një grup grash, me veshje tipike të dropullitëve, me shaminë e bardhë karakteristike rreth kokës dhe me fustane me ngjyra të errëta. Prej tyre, një nënë e moshuar na thotë se ka gjithë jetën që jeton në këtë fshat:
"Këtu lindëm, këtu banojmë tani dhe mirë jemi këtu"
...dhe se probleme nuk ka pasur:
"Jo shumë mirë jetojmë, kemi fëmijën, venë e vijnë, mirë jeshëm të gjithë..."
Marrëdhëniet me shqiptarët, sipas derviçanasve kanë qenë gjithnjë të mira dhe joproblematike janë edhe tani. Kështu gruaja e moshuar, kur e pyesim nëse ka probleme në kontakte me shqiptarët na thotë:
"Jo, s'kemi gjë,mirë jemi, jemi shumë mirë, vëllezër, mirë jemi."
Madje sipas saj marrëdhëniet me shqiptarët kanë qenë tradicionalisht të mira, kjo edhe në saj të karakterit të përmbajtur të minoritarëve
"Edhe atëherë mirë, edhe tani mirë jemi, jemi të urtë ne, nuk jemi..." (qesh)
Miqtë e familjes së saj janë jo vetëm grekë, por edhe shqiptarë, dhe këtu përkatësia fetare nuk luan asnjë rol:
"Kemi edhe mikë shqiptarë, edhe myslimanë, edhe ortodoksë, nëpër dasma, nëpër ndonjë vdekje, shkojmë, vemi"
Ngjashëm për marrëdhëniet me shqiptarët shprehet edhe pensionisti Foto:
"Unë për mendimin tim nuk shikoj ndonjë problem në marrëdhëniet me shqiptarët, as me myslimanët...ne kemi jetuar bashkë, bashkë kemi qenë. Kemi kaq vite që vemi në Greqi, po kaq shokë e miq shqiptarë sa kemi këtu, nuk kam në Greqi. Probleme që mund të jenë janë probleme që ka edhe shqiptari me shqiptarin, po jo të tjera"
Edhe Derviçani, si e gjithë Shqipëria është prekur mjaft nga emigracioni. Bashkëbiseduesit na thonë se rreth gjysma e fshatit janë emigrantë në Greqi. Por midis tyre ka edhe emigrantë që kthehen në fundjavë në shtëpi, meqenëse qyteti më i afërt grek, Janina është vetëm një orë larg me makinë nga Derviçani. Jani, ish-kryekamerieri në Gjirokastër na thotë se emigracioni ka ndikuar pozitivisht në mirëqënien e Derviçanasve:
"Ka ndihmuar shumë emigracioni. Çdo familje këtu i ka njerëzit në Greqi. Ka familje që i kanë njerëzit në Greqi, të gjithë. Ka edhe emigracion të afërt këtu, shumica punon në Janinë dhe kthehen nga Janina, çdo të premte, çdo të shtunë, siç i kanë problemet"
Pensionisti Foto e ka praktikuar shpesh vajtjen dhe ardhjen në Janinë, në kërkim të punës, të cilën jo të gjithë e gjejnë në Shqipëri:
"Dal në Greqi, shkojmë e vijmë, ca ditë jemi këtu, ca jemi andej, në kërkim të punës të gjejmë, ajo është kryesorja, puna akoma nuk është e siguruar"
Një nga grupmoshat që e ndiejnë më fort papunësinë është padyshim rinia. Oresti, një i ri që ka studiuar informatikë dhe që tani punon në Gjirokastër, na thotë se ai vetë nuk pati vështirësi për punë. Por jo të gjithë për mendimin e tij e kanë të lehtë:
"Për mua qe e lehtë të gjeja punë, por besoj që për rininë, është vështirë të gjejë punë këtu, në përgjithësi"
Arta, një vajzë e re që ka mbaruar universitetin na thotë:
"Kam mbaruar universitetin për gjuhë letërsi greke në Gjirokastër dhe tani punoj sekretare në një firmë këtu."
Edhe Arta nuk e ka patur të vështirë të gjejë punë:
"...të lehtë, po, sa mbarova universitetin, menjëherë gjeta punë"
As Oresti dhe as Arta nuk mendojnë se në punësimin e tyre ka luajtur ndonjë rol përkatësia etnike. Oresti mendon:
"Nuk besoj se është problem, je minoritar apo jo, të gjesh punë. Tani ka ardhur koha që njerëzit të caktohen në punë nga ana profesionale"
Marrëdhëniet me shqiptarët ata i kanë shumë të mira. Oresti:
"Kam shumë shokë shqiptarë, myslimanë...nuk kemi dallime të tilla, shumë shokë dhe e kalojmë mirë"
Arta madje na flet për martesat e përziera. Ajo na tregon se disa shoqe të saj janë martuar me shqiptarë:
"Nga klasa ime, nga 30 vajza që ishim, pesë vajza janë të martuara me burra shqiptarë"
Sidoqoftë, përkatësia e të rinjve në një minoritet nuk kalon gjithmonë pa u regjistruar nga bashkëbiseduesit e tyre. Kështu Oresti na tregon:
"Ne jemi pak të ngatërruar tani, se kudo që vemi, në Greqi na thonë jeni shqiptarë, në Shqipëri na thonë jeni grekë, as ne nuk e dimë nganjëherë çfarë jemi... Gjithsesi, unë grek nga prejardhja, edhe shtetas shqiptar, në shtetin shqiptar jetoj dhe zbatoj rregullat e shtetit shqiptar."
Fenomeni i braktisjes së fshatrave greke nga minoritarët, që shkojnë emigrantë me sa duket do të vazhdojë. Oresti na bën këtë karakterizim të jetës në fshat për të:
"Jeta në fshat, besoj se është më e vështirë se jeta në qytet. Gjithsesi tani, rinia është larguar, ka ngelur mosha e madhe...dhe ata besoj janë mësuar me këtë jetë dhe nuk ndeshen me shumë probleme. Kurse për ne të rinjtë- është një çikë problem"
Me një lloj pikëllimi dhe keqardhjeje, Oresti na tregon se shumë shumë shokë të tij i tërheq Greqia për shumë arsye:
"Tani në këto kohë, shokët e mi janë larguar, shumica, edhe këta që kanë mbetur këtu, i kanë sytë për nga Greqia, atje e shikojnë të ardhmen. Greqia është një shtet anëtare e BE-së dhe besoj se ka kushte më të mira për të rinjtë se sa Shqipëria: kushte më të mira jetese, gjen më lehtë punë, rrogat janë më të larta se në Shqipëri. Këto janë disa arsye që të rinjtë i shikojnë dhe largohen nga Shqipëria."
