Gabriel Garsia Markez!
Gabriel Garsia Markez eshte nje nga shkrimtaret me te medhenj te kohes tone.
Mrekullite e pendes se tij jane perkthyer ne gjetra gjuhe te botes dhe eshte vleresuar mjaft nga mendimi kritik boteror.
Ne vitin 1982 eshte vleresuar me cmimin Nobel.
Te veprat e Markezit jane shkrire ne menyre te persosur mitologjite, bestytnite me realitetin e vendeve te Amerikes Latine, duke e bere ate nje nga perfaqsuesit kryesor te Realizmit Magjik.
Vetmia dhe Pasioni njerezor jane dy shtyllat baze te veprave te Markezet.
Markezi u lind me 6 Mars ne 1928 ne nje qyteze te vogel prane brigjeve te Kolumbise. Prinderit e lane jetim dhe per te nje krah i forte ka qene gjyshi i tij. nje kolonel ne lirim qe shpejt do te behej pjese e krijimtarise te tij.
Librin e tij te pare “Gjedhurinat” ai e shkroi ne moshen nentembedhjete dhe punonte si gazetar.Ne vitin 1955 u zhvendos ne France si korrespondent europian i gazetes kolumbiane Spektatori. Ndersa si gazetar ne kete periudhe u be i njohur, sishkrimtar vazhdonte te ishte klandestin.
Fati i gjyshit te tij e detyroj te shkroi romanin “Kolonelit nuk ka kush ti shkruaj” ne 1958.
Me vone ne 1967 ai shkroi vepren e tij me te mire. “Ne qind vjet vetmi”.
Ne 1975 shkroi “Vjeshta e Patriarkut” ku trajtonte temen e diktatures dhe diktatorit.
Veprat e tij jane te larmishme e shume te pelqyera.</p>
Enver Robelli
08-03-2007
Në prag të ditëlindjes së 80-të shkrimtari i madh kolumbian Gabriel Garcia Marquez u dorëzua. Ai pranoi se tashmë 30 vjet jeton me një papagall që nuk i flet kurrë. “Me durim të madh përpiqem ta nxis të flasë, por pa asnjë sukses”, ka thënë Marquez. Të tjerët, botën e lexuesve dhe kritikët gjithandej botës, ky señor nga Kolumbia i ka bërë të flasin dhe të entusiazmohen. Kritiku i njohur Dieter E. Zimmer i gazetës së përjavshme gjermane “Die Zeit” ka shkruar se veprat e Garcia Marquez-it pëlcasin nga rrëfimet dhe legjendat, realizmi dhe miti, ai është një tregimtar pa iluzione i natyrës së njeriut, tepër ironik për të qenë mizantrop. Garcia Marquez ka arritur të jetë i respektuar dhei adhuruar nga kritikët dhe kolegët shkrimtarë po aq sa edhe nga lexuesit.</p>
U lind më 6 mars 1927 në Aracataca, një vendbanim i vogël në bregdetin kolumbian. Më vonë ky vend u bë i njohur si Macondo në romanin “Njëqind vjet vetmi”. Garcia Marquez-i ishte i pari prej 16 fëmijëve. Fëmijërinë dhe rininë i kaloi bashkë me gjyshin dhe gjyshen, që të dy tregimtarë të jashtëzakonshëm të legjendave fantastike. Jeta në rrethana varfërie më vonë gjeti vend në shumë përshkrime në romanet e tij. Ai dëshironte të studionte drejtësi e cila shpejt e neveriti; vendosi të kalojë ditët nëpër kafenetë e qytezës bashkë me miqtë e tij dhe të shkruajë artikuj për gazeta, kryesisht reportazhe, arti më i zorshëm dhe më i bukur i gazetarisë. Dallimi mes gazetarisë dhe letërsisë, ka thënë ky mjeshtër i shkrimit, nuk është aq i madh: “Burimet e informacionit janë të njëjta, hulumtimi dhe trajtimi i informatës po ashtu; dallimi qëndron në përpunimin e lëndës”.</p>
Puna si gazetar i mundësoi Gabriel Garcia Marquez-it udhëtime në të katër anët e botës, në Nju Jork e Paris, në Barcelonë e Gjenevë, në Romë dhe në Havanë. Kapërcimi i kufijve ndikoi që ai të mos e shikojë më veten vetëm si kolumbian, por si latinoamerikan, si qytetar i një kontinenti. Suksesi i madh në letërsi e bëri të njohur edhe në qarqe politike. Si miq të tij ai numëron Javier Solanën dhe gjeneralin Ëesley Clark, por edhe Fidel Castron, i cili për kritikët e tij është diktator, për adhuruesit kundërshtar i denjë i kapitalizmit. Miqësia e tij me Castron e shtyri shkrimtarin peruan Mario Vargas Llosa të prishë marrëdhëniet me Garcia Marquez-in.</p>
Romani më i njohur i Gabriel Garcia Marquez-it është “Njëqind vjet vetmi”, ku përshkruhet ngritja dhe rënia e familjes Bunedia dhe e fshatit Macondo, të themeluar prej saj. Në këtë fshat zhvillohet gjithë historia e Amerikës Latine: luftëra civile dhe viktima të shumtë, lulëzim ekonomik dhe plaçkitje nga padronët lokalë, katastrofa natyrore dhe shkatërrime nga dora e njeriut. Ngjarjet sillen rreth shtëpisë së Ursula dhe Jose Arcadio Bunedia. Garcia Marquez përshkruan mllefin e përditshëm, ndryshimet e gjeneratave, incestin, fantazitë e papërmbushura, vitalitetin e burrave dhe mençurinë e grave të Macondos. Në fund një “tajfun biblik” e fshin nga faqja e dheut fshatin.</p>
Në romanin “Dashuri në kohërat e kolerës” Gabriel Garcia Marquez arrin të skicojë identitetin e Amerikës Latine përmes dashurisë së dy njerëzve. Mjeku Florentino Arizo pret më shumë se 50 vjet të dashurën e tij të rinisë, Ferminën. Pas një martese me mjekun Juvenal Urbino, i cili vdes në rrethana tragjikomike, Fermina, pas shumë hamendjeve pranon të martohet me Florentino Arizën. Të pashqetësuar nga bota përreth ata vendosen në një anije dhe grisin flamurin e kolerës për t’i penguar njerëzit e tjerë që të afrohen aty. Dy pleq të dashuruar duan të jetojnë të qetë deri në fund të jetës, duke lundruar në lumin Magdalena. Me këto romane Garcia Marquez-i i ka bërë jehonë realizmit magjik të Amerikës Latine. Në veprën e tij shkëlqen magjia e poetikës pafund e bukur, tmerrësisht pikëlluese.</p>
Ky artikull eshte marre nga: http://abcshqip.com/?p=342. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://abcshqip.com/?p=342
Gabriel Garsia Markez eshte nje nga shkrimtaret me te medhenj te kohes tone.
Mrekullite e pendes se tij jane perkthyer ne gjetra gjuhe te botes dhe eshte vleresuar mjaft nga mendimi kritik boteror.
Ne vitin 1982 eshte vleresuar me cmimin Nobel.
Te veprat e Markezit jane shkrire ne menyre te persosur mitologjite, bestytnite me realitetin e vendeve te Amerikes Latine, duke e bere ate nje nga perfaqsuesit kryesor te Realizmit Magjik.
Vetmia dhe Pasioni njerezor jane dy shtyllat baze te veprave te Markezet.
Markezi u lind me 6 Mars ne 1928 ne nje qyteze te vogel prane brigjeve te Kolumbise. Prinderit e lane jetim dhe per te nje krah i forte ka qene gjyshi i tij. nje kolonel ne lirim qe shpejt do te behej pjese e krijimtarise te tij.
Librin e tij te pare “Gjedhurinat” ai e shkroi ne moshen nentembedhjete dhe punonte si gazetar.Ne vitin 1955 u zhvendos ne France si korrespondent europian i gazetes kolumbiane Spektatori. Ndersa si gazetar ne kete periudhe u be i njohur, sishkrimtar vazhdonte te ishte klandestin.
Fati i gjyshit te tij e detyroj te shkroi romanin “Kolonelit nuk ka kush ti shkruaj” ne 1958.
Me vone ne 1967 ai shkroi vepren e tij me te mire. “Ne qind vjet vetmi”.
Ne 1975 shkroi “Vjeshta e Patriarkut” ku trajtonte temen e diktatures dhe diktatorit.
Veprat e tij jane te larmishme e shume te pelqyera.</p>
Enver Robelli
08-03-2007
Në prag të ditëlindjes së 80-të shkrimtari i madh kolumbian Gabriel Garcia Marquez u dorëzua. Ai pranoi se tashmë 30 vjet jeton me një papagall që nuk i flet kurrë. “Me durim të madh përpiqem ta nxis të flasë, por pa asnjë sukses”, ka thënë Marquez. Të tjerët, botën e lexuesve dhe kritikët gjithandej botës, ky señor nga Kolumbia i ka bërë të flasin dhe të entusiazmohen. Kritiku i njohur Dieter E. Zimmer i gazetës së përjavshme gjermane “Die Zeit” ka shkruar se veprat e Garcia Marquez-it pëlcasin nga rrëfimet dhe legjendat, realizmi dhe miti, ai është një tregimtar pa iluzione i natyrës së njeriut, tepër ironik për të qenë mizantrop. Garcia Marquez ka arritur të jetë i respektuar dhei adhuruar nga kritikët dhe kolegët shkrimtarë po aq sa edhe nga lexuesit.</p>
U lind më 6 mars 1927 në Aracataca, një vendbanim i vogël në bregdetin kolumbian. Më vonë ky vend u bë i njohur si Macondo në romanin “Njëqind vjet vetmi”. Garcia Marquez-i ishte i pari prej 16 fëmijëve. Fëmijërinë dhe rininë i kaloi bashkë me gjyshin dhe gjyshen, që të dy tregimtarë të jashtëzakonshëm të legjendave fantastike. Jeta në rrethana varfërie më vonë gjeti vend në shumë përshkrime në romanet e tij. Ai dëshironte të studionte drejtësi e cila shpejt e neveriti; vendosi të kalojë ditët nëpër kafenetë e qytezës bashkë me miqtë e tij dhe të shkruajë artikuj për gazeta, kryesisht reportazhe, arti më i zorshëm dhe më i bukur i gazetarisë. Dallimi mes gazetarisë dhe letërsisë, ka thënë ky mjeshtër i shkrimit, nuk është aq i madh: “Burimet e informacionit janë të njëjta, hulumtimi dhe trajtimi i informatës po ashtu; dallimi qëndron në përpunimin e lëndës”.</p>
Puna si gazetar i mundësoi Gabriel Garcia Marquez-it udhëtime në të katër anët e botës, në Nju Jork e Paris, në Barcelonë e Gjenevë, në Romë dhe në Havanë. Kapërcimi i kufijve ndikoi që ai të mos e shikojë më veten vetëm si kolumbian, por si latinoamerikan, si qytetar i një kontinenti. Suksesi i madh në letërsi e bëri të njohur edhe në qarqe politike. Si miq të tij ai numëron Javier Solanën dhe gjeneralin Ëesley Clark, por edhe Fidel Castron, i cili për kritikët e tij është diktator, për adhuruesit kundërshtar i denjë i kapitalizmit. Miqësia e tij me Castron e shtyri shkrimtarin peruan Mario Vargas Llosa të prishë marrëdhëniet me Garcia Marquez-in.</p>
Romani më i njohur i Gabriel Garcia Marquez-it është “Njëqind vjet vetmi”, ku përshkruhet ngritja dhe rënia e familjes Bunedia dhe e fshatit Macondo, të themeluar prej saj. Në këtë fshat zhvillohet gjithë historia e Amerikës Latine: luftëra civile dhe viktima të shumtë, lulëzim ekonomik dhe plaçkitje nga padronët lokalë, katastrofa natyrore dhe shkatërrime nga dora e njeriut. Ngjarjet sillen rreth shtëpisë së Ursula dhe Jose Arcadio Bunedia. Garcia Marquez përshkruan mllefin e përditshëm, ndryshimet e gjeneratave, incestin, fantazitë e papërmbushura, vitalitetin e burrave dhe mençurinë e grave të Macondos. Në fund një “tajfun biblik” e fshin nga faqja e dheut fshatin.</p>
Në romanin “Dashuri në kohërat e kolerës” Gabriel Garcia Marquez arrin të skicojë identitetin e Amerikës Latine përmes dashurisë së dy njerëzve. Mjeku Florentino Arizo pret më shumë se 50 vjet të dashurën e tij të rinisë, Ferminën. Pas një martese me mjekun Juvenal Urbino, i cili vdes në rrethana tragjikomike, Fermina, pas shumë hamendjeve pranon të martohet me Florentino Arizën. Të pashqetësuar nga bota përreth ata vendosen në një anije dhe grisin flamurin e kolerës për t’i penguar njerëzit e tjerë që të afrohen aty. Dy pleq të dashuruar duan të jetojnë të qetë deri në fund të jetës, duke lundruar në lumin Magdalena. Me këto romane Garcia Marquez-i i ka bërë jehonë realizmit magjik të Amerikës Latine. Në veprën e tij shkëlqen magjia e poetikës pafund e bukur, tmerrësisht pikëlluese.</p>
Ky artikull eshte marre nga: http://abcshqip.com/?p=342. Per me shume artikuj te ngjashem vizitoni: http://abcshqip.com/?p=342