DriniS
Ecejak
fotografia, lejet, te drejtat ligjore
Marr shkas te hap kete teme meqenese moonlight dhe Pink-Maggit (se mos ndryshoni nofke /pf/images/graemlins/tongue.gif ) hedhin pyetjen nese une si fotograf kur fotografoj njerezit u marr leje apo jo.
Fotografimi i njerezve eshte pak ceshtje e komplikuar qe nuk eshte precize si nje ekuacion matematik as ne sistemin amerikan.
Personalisht kur fotografoj njerezit qe has, nuk me shkon ndermend ti them se cfare do bej me fotot e tyre, sepse nuk e di nese kur ti shoh te medhaja te shkarkuara ne kompjuter, do me pelqejne apo jo. Nga ana tjeter dhe vete njerezit qe dalin ne fotografi nuk interesohen se ku do u dali fytyra, por edhe nese do e dinin, do kerkonin hesap? Ndoshta!
Ka shume njerez qe as nuk e dine se dikush i ka nxjerre ne fotografi, vetem kur zbulojne se fytyra e tyre ka dale ne kopertinen e nje reviste duke e konsideruar si foto te muajit (bie llafi) dhe me llogjiken dashamirese kjo do e bente personin te lumtur se po i behet pak reklame, ose do i ngrinte nervat aq sa do hidhte ne gjyq fotografin apo revisten.
Marrim rastin kur une fotografoj dike qe fle poshte nje ure te lanes, meqenese ai ka te drejten si individ te dije se ku do ia postoj foton, do ishte mire te shkoja ta zgjoja nga gjumi dhe ta njoftoja se fytyra e tij me trupin e mbuluar me nje cope batanije e pjesen tjeter karton, duke patur ne sfond uren e lanes, do shfaqet neper internet ku do e shofi gjithe bota. Nese kjo do ishte normale, atehere pas ca vitesh do parashikoja qe gjithe njerezit qe blejne aparate fotografike, do fotografojne vetem insekte, bime, sende, ambjente, apo natyren sepse s'i dihet ne c'gjyq mund te perfundosh sepse ke nxjerre ne fotografi dike qe s'ka dashur te dali fare.
Marrim dhe rastin e televizorit, shikojme neper emisione qe kameramani ka xhiruar disa minuta film qe tregon nje mesoburre i cili rri ulur ne stol duke dredhur nje tarabosh me sy te perhumbur drejtuar ne cdo vend vecse drejt lenses se kameres, dhe megjithese kameramani s'i ka marre leje ketij burri, prape pjesa e xhiruar shfaqet ne nje stacion televiziv nderkombetar si puna e BBC qe po bente nje emision rreth pirjes se duhanit dhe demeve qe shkakton, apo per papunesine ne vend. Mos kishte deshire te dilte ai burri ne televizor? E pyeti njeri? Po ai ushtari amerikan qe u plagos ne Irak dhe e xhiruan nga larg, a thua ti kene marre leje?
Ne shume kendveshtrime mund te nxjerrim disa lloje drejtesish, dhe kjo per faktin se cdo gje eshte relative. Njeriu qe ka dale ne tv, mund te mos ta mesoje kurre qe ka dale, dhe keshtu harrohet cdo gje, ose thjesht thote pune e madhe, ose i shkrepet te beje ndonje lek dhe shume kollaj i drejtohet nje avokati (dhe usa eshte e njohur per gjyqet dhe avokatet e shumte) per te bere ndonje lek, jo se u prek ne seder, por se mund te genjeje shume bukur se si e sa eshte prekur dhe si e sa eshte demtuar nga ana morale ne lidhje me shoqerine e vet kur e kane nxjerre ne tv. E njejta gje ndodh edhe me fotografite, ato tregojne dike, dicka qe po ndodh apo ka ndodhur, dhe s'eshte cudi te mund te kene thyer "privacy" te burrit me tarabosh i cili kish genjyer familjen se kish vajtur ne pune, por se nga puna ish pushuar me kohe dhe fotografia apo filmimi te ishte pare nga familjaret e tij.
Ju ftoj ne kete teme te ndajme opinionet e ndoshta te mesojme dicka me shume nga pikeveshtrimet e tjera. (Pink, moonlight, Nekl@, Dua, dhe cdokush qe studion ne juridik apo qe njeh ligjet /pf/images/graemlins/smile.gif )
Nese ndokush do mundte, te na sillte dhe nje "module of release" te mire qe perdorin zakonisht fotografet, do ndihmonte ne trajtimin e temes pasi une s'kisha fat ne kerkimin ne google.
Marr shkas te hap kete teme meqenese moonlight dhe Pink-Maggit (se mos ndryshoni nofke /pf/images/graemlins/tongue.gif ) hedhin pyetjen nese une si fotograf kur fotografoj njerezit u marr leje apo jo.
Fotografimi i njerezve eshte pak ceshtje e komplikuar qe nuk eshte precize si nje ekuacion matematik as ne sistemin amerikan.
Personalisht kur fotografoj njerezit qe has, nuk me shkon ndermend ti them se cfare do bej me fotot e tyre, sepse nuk e di nese kur ti shoh te medhaja te shkarkuara ne kompjuter, do me pelqejne apo jo. Nga ana tjeter dhe vete njerezit qe dalin ne fotografi nuk interesohen se ku do u dali fytyra, por edhe nese do e dinin, do kerkonin hesap? Ndoshta!
Ka shume njerez qe as nuk e dine se dikush i ka nxjerre ne fotografi, vetem kur zbulojne se fytyra e tyre ka dale ne kopertinen e nje reviste duke e konsideruar si foto te muajit (bie llafi) dhe me llogjiken dashamirese kjo do e bente personin te lumtur se po i behet pak reklame, ose do i ngrinte nervat aq sa do hidhte ne gjyq fotografin apo revisten.
Marrim rastin kur une fotografoj dike qe fle poshte nje ure te lanes, meqenese ai ka te drejten si individ te dije se ku do ia postoj foton, do ishte mire te shkoja ta zgjoja nga gjumi dhe ta njoftoja se fytyra e tij me trupin e mbuluar me nje cope batanije e pjesen tjeter karton, duke patur ne sfond uren e lanes, do shfaqet neper internet ku do e shofi gjithe bota. Nese kjo do ishte normale, atehere pas ca vitesh do parashikoja qe gjithe njerezit qe blejne aparate fotografike, do fotografojne vetem insekte, bime, sende, ambjente, apo natyren sepse s'i dihet ne c'gjyq mund te perfundosh sepse ke nxjerre ne fotografi dike qe s'ka dashur te dali fare.
Marrim dhe rastin e televizorit, shikojme neper emisione qe kameramani ka xhiruar disa minuta film qe tregon nje mesoburre i cili rri ulur ne stol duke dredhur nje tarabosh me sy te perhumbur drejtuar ne cdo vend vecse drejt lenses se kameres, dhe megjithese kameramani s'i ka marre leje ketij burri, prape pjesa e xhiruar shfaqet ne nje stacion televiziv nderkombetar si puna e BBC qe po bente nje emision rreth pirjes se duhanit dhe demeve qe shkakton, apo per papunesine ne vend. Mos kishte deshire te dilte ai burri ne televizor? E pyeti njeri? Po ai ushtari amerikan qe u plagos ne Irak dhe e xhiruan nga larg, a thua ti kene marre leje?
Ne shume kendveshtrime mund te nxjerrim disa lloje drejtesish, dhe kjo per faktin se cdo gje eshte relative. Njeriu qe ka dale ne tv, mund te mos ta mesoje kurre qe ka dale, dhe keshtu harrohet cdo gje, ose thjesht thote pune e madhe, ose i shkrepet te beje ndonje lek dhe shume kollaj i drejtohet nje avokati (dhe usa eshte e njohur per gjyqet dhe avokatet e shumte) per te bere ndonje lek, jo se u prek ne seder, por se mund te genjeje shume bukur se si e sa eshte prekur dhe si e sa eshte demtuar nga ana morale ne lidhje me shoqerine e vet kur e kane nxjerre ne tv. E njejta gje ndodh edhe me fotografite, ato tregojne dike, dicka qe po ndodh apo ka ndodhur, dhe s'eshte cudi te mund te kene thyer "privacy" te burrit me tarabosh i cili kish genjyer familjen se kish vajtur ne pune, por se nga puna ish pushuar me kohe dhe fotografia apo filmimi te ishte pare nga familjaret e tij.
Ju ftoj ne kete teme te ndajme opinionet e ndoshta te mesojme dicka me shume nga pikeveshtrimet e tjera. (Pink, moonlight, Nekl@, Dua, dhe cdokush qe studion ne juridik apo qe njeh ligjet /pf/images/graemlins/smile.gif )
Nese ndokush do mundte, te na sillte dhe nje "module of release" te mire qe perdorin zakonisht fotografet, do ndihmonte ne trajtimin e temes pasi une s'kisha fat ne kerkimin ne google.