Dy pikat kulminante te historise dhe kultures shqiptare
Historia, Kulutura, traditat, zakonet , heroizmi shqiptar u shkaterrua pak kohe mbas vdekjes se Heroit te Madh Kombetar Gjergj Kastrioti.
Nee dac me besoni ne dac jo, kjo eshte e verteta Historike qe na shkaterroi si komb dhe na la me shume fe, e aq me shume koloni te Turqise.
Historia jone fillon e ze e merr forme qysh me principatat shqiptare ne shekullin e XIV(po e filloj nga ketu,sepse pjesa tjeter e perparshme e historise sone ka nje rol te vecante dhe te madh gjithashtu, por per te mos u shtyre me tej dhe per te mos u ngaterruar po e filloj ketu).
Lufterat ballkanike kane qene prezente ne Ballkan deri ne shekullin e XIV dhe ato kane qene luftera per toka, luftera per besimin fetar etj.
Edhe shtetet e tjera evropiane kane pasur luftera te tilla te pergjakshme,per toka e shume shume gjera te tjera, por kane mbijetuar dhe kane krijuar profilin e Miteve historike nepermjet lidereve te tyre, duke formuar kulturen e tyre,traditat e tyre, zakonet, gjuhen, bashkejetesen, zhvillimin etj.
Por cndodh ne Shqiperi.
Duke filluar nga principatat shqiptare te Gjin Bu Shpates dhe te Gjon Zenebishit e me pas te Karl Topia e duke kaluar te Balshajt u ndie qe principatat po merrnin nje forme te perbashket per lirine e tyre.
Kjo e merr formen e plote ne vitin 1389 ku te gjithe ballkanasit lane hasmerite e tyre dhe u bashkuan ne nje grupim te vetem koalicioni antiosman, ku brenda ketij koalicioni merrnin pjese edhe shqiptaret e medhenj Gjon Kastrioti Teodor Muzaka Gjergj II Balsha ne betejen afer Prishtines me 15 qershor te vitit 1389, ku Millosh Kopiliqi luftetari shqiptar vrau Sulltanin e I te Turqise.
Kujdes bashkeatdhetare
Ketu fillon e merr kthese te forte historia shqiptare.
Perse?
Se pari verehen ndryshime ne mendjet e atyre qe ishin te etur per toka, dhe pushtuesi Turk i beri instiktivisht te lene menjane grindjet dhe lufterat , per tu bashkuar kunder hordhive osmane.
Ne anen tjeter ballkanasit u percane dhe hordhite turke arriten te pushtojne shume vend e ballkanike, ku ndermjet tyre shquhej edhe Shqiperia.
Cndodh?
Vrasja spektakolare qe Millosh Kopiliqi i beri Sulltanit I, krijoi urrejten me te madhe te hordhive turke per Shqiperine dhe Shqipetaret.
Ketu historia jone, kultura jone,marrin goditjen me te rende historike qe i ka ardhur Shqiperise nga ndonje pushtues.
Vazhdojme.
Pas kesaj lufte vendimtare ne Fushe Kosove,ne vitin 1405 lind HEROI YNE KOMBETAR GJERGJ KASTRIOTI SKNDERBEU.
Ky eshte nje fillim i ri per historine shqiptare, eshte nje rilindje e dyte e Historise Shqiptare te dhunuar dhe te shkaterruar nga hordhite osmane.
Shqiptaret edhe sepse kishin nje kohe jo te gjate qe i ishin nenshtruar hordhive turke, ata perseri ishin te bashkuar, te forte, punetore dhe ne cdo cast pritnin te lindte ndonje Hero qe te largonte pushtuesin osman nga trojet shqiptare.
Me lindjen e ketij Heroi Kombetar, shqiptaret kudo ishin, serbe, rumune, bullgare, maqedonas u mblodhen se bashku ne nje koalicion per te debuar pushtuesin osman.
Vitet e jetes se Gjergj Kastriotit ishin vitet me te lavdishme per historine shqiptare dhe per rikthimine saj ne identitet.
Kudo ky Hero njihej, si ne Shqiperi, si ne Ballkan, si ne Evrope ashtu edhe ne Turqi, ku keta te fundit u betuan se edhe koken do tja kepusin e do tja varin neper rrethinat e Stambollit apo gjetke.
Lavdia e ketij Heroi nuk u vleresua vetem nga mbrojtja qe Shqiperise i beri, por edhe nga ana tjeter, qe ky hero tregoi qe Shqiperia ka Luane te vertete, qe vendin e tyre nuk e harrojne kurre dhe se ky vend ka per te nxjerre Luane sa here e do nevoja per mbrojtjen e trojeve shqiptare.
Turqit ne anen tjeter u betonin e u perbetonin se do ti hame te gjalle shqiptaret,dhe ndeshkimi ndaj tyre do te jete shume i madh.
Dhe ne fakt keshtu ndodhi.
Me vdekjen e Gjergj Kastriotit (Skenderbeut)me 17 janar te vitit 1468, Shqiperia humbi nje nga heronjte, liderat me te medhenj te historise se saj.
Dhe jo vetem Shqiperia por edhe Ballkani edhe Evropa humben nje luftetar Hero te pashembullt ne historine e Evropes.
Kujdes lexoni me vemendje perseri
Vdiq ky Hero dhe Shqiperia pak kohe me pas po pergatitej te merrte denimin me te rende qe nje pushtues ben.
Por para se te kalojme me tutje dua te theksoj:
I PARI QE NGJALLI URREJTJEN E PUSHTUESVE TURQ, QE MILLOSH KOPILIQI.
I DYTI ISHTE GJERGJ KASTRIOTI
QE TE DY KETA LUFTUAN PER LIRINE E VATANIT TE TYRE DHE AJO URREJTJE QE TURQIT KISHIN NDAJ SHQIPTAREVE ISHE E PADREJTE.
EDHE SOT AJO URREJTJE NUK ESHTE SHUAR.
Pasi vdiq Gjergj Kastrioti, turqit hyne ne Shqiperi dhe ne Lezhe ata(TURQIT), ESHTRTAT E ME TE MADHIT TE KOHERA SHQIPTARE JA BENE HAJMALI(krim i pashembullt ne historine e njerezimit)
Ne vend te varrit te Gjergj Kastriotit , Turqit ndertuan nje xhami, duke treguar veten se jane NJEREZIT ME KANIBALE qe kish pare njerezimi .
Shqiptaret u percane, dhe ju nenshtruan vrasjeve te ndryshme ku edhe uji lumit rridhte i kuq.
KETU MBARON HISTORIA SHQIPTARE.
Ne dac me besoni, ne dac jo.
Per mua kjo eshte gjeja me e vertete qe kam konkluduar ndonjehere.
Shqiptaret me pas u asimiluan, u bene cirake te te pushtuesit turk, dhe kultura shqiptare vdiq deri me sot.
Edhe Ali Pashe Tepelena u mundua te bashkoje shqiptaret, por frika e daljes se ndonje Skenderbeu te dyte, beri qe turqit tja kepusnin koken dhe tja varnin ne hyrje te qytetit te Stambollit.
ATA TURQIT, I KISHIN TE SHKRUARA NE HISTORI E TYRE SE CFARE KISHTE BERE ME PARE MILLOSH KOPILIQI, GJERGJ KASTRIOTI DHE NUK DESHIRONIN NJE TE TRETE QE TU KRIJONTE PROBLEME.
Per ti futur friken popullit, Sulltani i beri eshtrat e Gjergj Kastriotit Hajmali.
Ali Pashe Tepelenes ja keputi koken dhe ja vari ne Stamboll.
Shikoni cfare pushtuesi mizor ka pasur Shqiperia dhe ka.
SHQIPERIA PER 5OO VJETE ISHTE DHE ESHTE KOLONI E TURQISE.
Me pas me ardhjen e figurave te reja te historise shqiptare aty nga vitet 1910, Shqiperia kerkoi pavaresine.
DISA FEUDALE, MYSLIMANE SHQIPTARE I KERKUAN SULLTANIT TE TURQISE PAVARESINE E SHQIPERISE.
SULLTANI E REFUZOI, DUKE U MUNDUAR QE TA MBAJE SHQIPERINE SI KOLONI TE SAJ.
Por pavaresia erdhi vetem nga Evropa dhe aspak nga Turqia.
TURQIA ISHTE DHE ESHTE ALEATE E FUQIVE TE MEDHA BOTERORE DHE SI E TILLE ASAJ I INTERESON QE SHQIPERIA DHE KOSOVA TE JENE KOLONI TE SAJA.
Edhe nje here:
Me vdekjen e Gjergj Kastriotit (Skenderbeu) vdiq edhe historia shqiptare.
Kultura shqiptare u zhduk pa lene gjurme dhe ne vend te saj , sundoi kultura e hordhive osmane.
Ne vitin 1908-1912 filloi LEVIZJA KOMBETARE SHQIPTARE, nje fryme e re per pavaresine e Shqiperise.
Ajo e ka zanafillen ne Kosove dhe shquhen ne kete rast Bajram Curri e Isa Boletinit te cilet ne emer te Kosoves kerkonin shpalljen e kushtetutes dhe krijimin e parlamentit
Pra fill mbas 440 vjet pushtim, kolonizim te vendit tone, filloi te fryje nje ere e re ne historine shqiptare
Eshte per tu permendur Kongresi i Manastirit(nentor 1908)
Kongresi i Elbasanit(shtator 1909
Ne kongresin e Manastirit moren pjese 50 delegate nga qytete te ndryshme dhe nga klube e shoqeri patriotike brenda dhe jashte vendit.
Ndermjet tyre ishin
Luigj Gurakuqi
Mithat Frasheri
Gjergj Fishta
Fehim Zavalani
Gjergj Qiriazi etj.
Kongresi i Manastirit i dha nje shtyse te re levizjes arsimore dhe kulturore.
KETU FILLON EDHE HISTORIA E RE APO E HARRUAR SHQIPTARE.
PRA MBAS 440 VJETESH PUSHTIM TE EGER TE PAPARE.
Vendi yne ka humbur shume gjate ketij sundimi otoman.
Nuk jane pak por 440 vjet qe i la shqiptaret te percare e cirake te pushtuesit otoman.
PRA DY PIKAT KULMINANTE TE HISTORISE SHQIPTARE JANE:
PERIUDHA E GJERGJ KASTRIOTIT(SKENDERBEUT)
DHE NE VITIN 1908 NE FILLIM SHEKULLIN QE SAPO KALOI filloi te fryje nje ere e re per historine , kulturen shqiptare.
Nuk kemi bere mite, nuk kemi bere histori, nuk kemi heronj dhe lidere per te miren e vendit tone, nuk kemi ndertuar asgje dhe tashme nuk dime nga te shkojme.
Historia jone filloi tash se fundi, pra 95 vjete me pare.
Ajo cka u ndertua , u prish menjehere.
Jemi perseri ne fazen fillestare.
2003 e gjeti Shqiperine si ne kohen e kandilit.
Historia, Kulutura, traditat, zakonet , heroizmi shqiptar u shkaterrua pak kohe mbas vdekjes se Heroit te Madh Kombetar Gjergj Kastrioti.
Nee dac me besoni ne dac jo, kjo eshte e verteta Historike qe na shkaterroi si komb dhe na la me shume fe, e aq me shume koloni te Turqise.
Historia jone fillon e ze e merr forme qysh me principatat shqiptare ne shekullin e XIV(po e filloj nga ketu,sepse pjesa tjeter e perparshme e historise sone ka nje rol te vecante dhe te madh gjithashtu, por per te mos u shtyre me tej dhe per te mos u ngaterruar po e filloj ketu).
Lufterat ballkanike kane qene prezente ne Ballkan deri ne shekullin e XIV dhe ato kane qene luftera per toka, luftera per besimin fetar etj.
Edhe shtetet e tjera evropiane kane pasur luftera te tilla te pergjakshme,per toka e shume shume gjera te tjera, por kane mbijetuar dhe kane krijuar profilin e Miteve historike nepermjet lidereve te tyre, duke formuar kulturen e tyre,traditat e tyre, zakonet, gjuhen, bashkejetesen, zhvillimin etj.
Por cndodh ne Shqiperi.
Duke filluar nga principatat shqiptare te Gjin Bu Shpates dhe te Gjon Zenebishit e me pas te Karl Topia e duke kaluar te Balshajt u ndie qe principatat po merrnin nje forme te perbashket per lirine e tyre.
Kjo e merr formen e plote ne vitin 1389 ku te gjithe ballkanasit lane hasmerite e tyre dhe u bashkuan ne nje grupim te vetem koalicioni antiosman, ku brenda ketij koalicioni merrnin pjese edhe shqiptaret e medhenj Gjon Kastrioti Teodor Muzaka Gjergj II Balsha ne betejen afer Prishtines me 15 qershor te vitit 1389, ku Millosh Kopiliqi luftetari shqiptar vrau Sulltanin e I te Turqise.
Kujdes bashkeatdhetare
Ketu fillon e merr kthese te forte historia shqiptare.
Perse?
Se pari verehen ndryshime ne mendjet e atyre qe ishin te etur per toka, dhe pushtuesi Turk i beri instiktivisht te lene menjane grindjet dhe lufterat , per tu bashkuar kunder hordhive osmane.
Ne anen tjeter ballkanasit u percane dhe hordhite turke arriten te pushtojne shume vend e ballkanike, ku ndermjet tyre shquhej edhe Shqiperia.
Cndodh?
Vrasja spektakolare qe Millosh Kopiliqi i beri Sulltanit I, krijoi urrejten me te madhe te hordhive turke per Shqiperine dhe Shqipetaret.
Ketu historia jone, kultura jone,marrin goditjen me te rende historike qe i ka ardhur Shqiperise nga ndonje pushtues.
Vazhdojme.
Pas kesaj lufte vendimtare ne Fushe Kosove,ne vitin 1405 lind HEROI YNE KOMBETAR GJERGJ KASTRIOTI SKNDERBEU.
Ky eshte nje fillim i ri per historine shqiptare, eshte nje rilindje e dyte e Historise Shqiptare te dhunuar dhe te shkaterruar nga hordhite osmane.
Shqiptaret edhe sepse kishin nje kohe jo te gjate qe i ishin nenshtruar hordhive turke, ata perseri ishin te bashkuar, te forte, punetore dhe ne cdo cast pritnin te lindte ndonje Hero qe te largonte pushtuesin osman nga trojet shqiptare.
Me lindjen e ketij Heroi Kombetar, shqiptaret kudo ishin, serbe, rumune, bullgare, maqedonas u mblodhen se bashku ne nje koalicion per te debuar pushtuesin osman.
Vitet e jetes se Gjergj Kastriotit ishin vitet me te lavdishme per historine shqiptare dhe per rikthimine saj ne identitet.
Kudo ky Hero njihej, si ne Shqiperi, si ne Ballkan, si ne Evrope ashtu edhe ne Turqi, ku keta te fundit u betuan se edhe koken do tja kepusin e do tja varin neper rrethinat e Stambollit apo gjetke.
Lavdia e ketij Heroi nuk u vleresua vetem nga mbrojtja qe Shqiperise i beri, por edhe nga ana tjeter, qe ky hero tregoi qe Shqiperia ka Luane te vertete, qe vendin e tyre nuk e harrojne kurre dhe se ky vend ka per te nxjerre Luane sa here e do nevoja per mbrojtjen e trojeve shqiptare.
Turqit ne anen tjeter u betonin e u perbetonin se do ti hame te gjalle shqiptaret,dhe ndeshkimi ndaj tyre do te jete shume i madh.
Dhe ne fakt keshtu ndodhi.
Me vdekjen e Gjergj Kastriotit (Skenderbeut)me 17 janar te vitit 1468, Shqiperia humbi nje nga heronjte, liderat me te medhenj te historise se saj.
Dhe jo vetem Shqiperia por edhe Ballkani edhe Evropa humben nje luftetar Hero te pashembullt ne historine e Evropes.
Kujdes lexoni me vemendje perseri
Vdiq ky Hero dhe Shqiperia pak kohe me pas po pergatitej te merrte denimin me te rende qe nje pushtues ben.
Por para se te kalojme me tutje dua te theksoj:
I PARI QE NGJALLI URREJTJEN E PUSHTUESVE TURQ, QE MILLOSH KOPILIQI.
I DYTI ISHTE GJERGJ KASTRIOTI
QE TE DY KETA LUFTUAN PER LIRINE E VATANIT TE TYRE DHE AJO URREJTJE QE TURQIT KISHIN NDAJ SHQIPTAREVE ISHE E PADREJTE.
EDHE SOT AJO URREJTJE NUK ESHTE SHUAR.
Pasi vdiq Gjergj Kastrioti, turqit hyne ne Shqiperi dhe ne Lezhe ata(TURQIT), ESHTRTAT E ME TE MADHIT TE KOHERA SHQIPTARE JA BENE HAJMALI(krim i pashembullt ne historine e njerezimit)
Ne vend te varrit te Gjergj Kastriotit , Turqit ndertuan nje xhami, duke treguar veten se jane NJEREZIT ME KANIBALE qe kish pare njerezimi .
Shqiptaret u percane, dhe ju nenshtruan vrasjeve te ndryshme ku edhe uji lumit rridhte i kuq.
KETU MBARON HISTORIA SHQIPTARE.
Ne dac me besoni, ne dac jo.
Per mua kjo eshte gjeja me e vertete qe kam konkluduar ndonjehere.
Shqiptaret me pas u asimiluan, u bene cirake te te pushtuesit turk, dhe kultura shqiptare vdiq deri me sot.
Edhe Ali Pashe Tepelena u mundua te bashkoje shqiptaret, por frika e daljes se ndonje Skenderbeu te dyte, beri qe turqit tja kepusnin koken dhe tja varnin ne hyrje te qytetit te Stambollit.
ATA TURQIT, I KISHIN TE SHKRUARA NE HISTORI E TYRE SE CFARE KISHTE BERE ME PARE MILLOSH KOPILIQI, GJERGJ KASTRIOTI DHE NUK DESHIRONIN NJE TE TRETE QE TU KRIJONTE PROBLEME.
Per ti futur friken popullit, Sulltani i beri eshtrat e Gjergj Kastriotit Hajmali.
Ali Pashe Tepelenes ja keputi koken dhe ja vari ne Stamboll.
Shikoni cfare pushtuesi mizor ka pasur Shqiperia dhe ka.
SHQIPERIA PER 5OO VJETE ISHTE DHE ESHTE KOLONI E TURQISE.
Me pas me ardhjen e figurave te reja te historise shqiptare aty nga vitet 1910, Shqiperia kerkoi pavaresine.
DISA FEUDALE, MYSLIMANE SHQIPTARE I KERKUAN SULLTANIT TE TURQISE PAVARESINE E SHQIPERISE.
SULLTANI E REFUZOI, DUKE U MUNDUAR QE TA MBAJE SHQIPERINE SI KOLONI TE SAJ.
Por pavaresia erdhi vetem nga Evropa dhe aspak nga Turqia.
TURQIA ISHTE DHE ESHTE ALEATE E FUQIVE TE MEDHA BOTERORE DHE SI E TILLE ASAJ I INTERESON QE SHQIPERIA DHE KOSOVA TE JENE KOLONI TE SAJA.
Edhe nje here:
Me vdekjen e Gjergj Kastriotit (Skenderbeu) vdiq edhe historia shqiptare.
Kultura shqiptare u zhduk pa lene gjurme dhe ne vend te saj , sundoi kultura e hordhive osmane.
Ne vitin 1908-1912 filloi LEVIZJA KOMBETARE SHQIPTARE, nje fryme e re per pavaresine e Shqiperise.
Ajo e ka zanafillen ne Kosove dhe shquhen ne kete rast Bajram Curri e Isa Boletinit te cilet ne emer te Kosoves kerkonin shpalljen e kushtetutes dhe krijimin e parlamentit
Pra fill mbas 440 vjet pushtim, kolonizim te vendit tone, filloi te fryje nje ere e re ne historine shqiptare
Eshte per tu permendur Kongresi i Manastirit(nentor 1908)
Kongresi i Elbasanit(shtator 1909
Ne kongresin e Manastirit moren pjese 50 delegate nga qytete te ndryshme dhe nga klube e shoqeri patriotike brenda dhe jashte vendit.
Ndermjet tyre ishin
Luigj Gurakuqi
Mithat Frasheri
Gjergj Fishta
Fehim Zavalani
Gjergj Qiriazi etj.
Kongresi i Manastirit i dha nje shtyse te re levizjes arsimore dhe kulturore.
KETU FILLON EDHE HISTORIA E RE APO E HARRUAR SHQIPTARE.
PRA MBAS 440 VJETESH PUSHTIM TE EGER TE PAPARE.
Vendi yne ka humbur shume gjate ketij sundimi otoman.
Nuk jane pak por 440 vjet qe i la shqiptaret te percare e cirake te pushtuesit otoman.
PRA DY PIKAT KULMINANTE TE HISTORISE SHQIPTARE JANE:
PERIUDHA E GJERGJ KASTRIOTIT(SKENDERBEUT)
DHE NE VITIN 1908 NE FILLIM SHEKULLIN QE SAPO KALOI filloi te fryje nje ere e re per historine , kulturen shqiptare.
Nuk kemi bere mite, nuk kemi bere histori, nuk kemi heronj dhe lidere per te miren e vendit tone, nuk kemi ndertuar asgje dhe tashme nuk dime nga te shkojme.
Historia jone filloi tash se fundi, pra 95 vjete me pare.
Ajo cka u ndertua , u prish menjehere.
Jemi perseri ne fazen fillestare.

2003 e gjeti Shqiperine si ne kohen e kandilit.