Cfarë ka kaq të pafat numri 13?

[Seyfert]

Studiuesit vlerësojnë se të paktën 10 % e popullsisë së SHBA ka frikë nga numri 13, dhe cdo vit që kalon, një frikë edhe më të madhe nga E Premte, 13, e njohur si paraskevidekatriafobia. Kjo frikë shkakton humbje deri 800 milion dollarë në vit, pasi njerëzit shmangin martesat, udhëtimet apo në rastet më të rëndë, edhe punën. Po cfarë ka kaq të pafat numri 13, dhe ku nisi ky supersticion numerik?
Një legjendë e hershme që rrethon origjinën e frikës ka të bëjë me një prej dokumentave ligjorë më të vjetër të botës, Kodi i Hamurabit, që thuhet se ka fshirë një ligj të 13 nga lista e rregullave të tij. Në realitet, ky nuk ishte asgjë më shumë se sa një gabim klerik i bërë nga një prej përkthyesve më të hershëm të dokumentit, i cili nuk arriti të përfshijë një resht teksti, në fakt kodi nuk u vë fare numra ligjeve të tij.
Matematicienët dhe shkencëtarët ndërkohë, vënë theksin në dominimin e numrit 12, shpesh herë i konsideruar “numri i përsosur”, në botën e lashtë. Sumerianët e lashtë zhvillonin një sistem numerik të bazuar në përdorimin e 12-ës, që edhe sot e kësaj dite vlen në matjen ekohës. Shumica e kalendarëve kanë 12 muaj. Një ditë e vetme përbëhet nga dy gjysmë dita 12 orëshe. Duke qenë se vinte menjëherë pas numrit të “përsosur”, i gjori 13 ishte i destinuar të dukej i pafat dhe i pazakontë. Kjo frikë nga e panjohura duket se shkonte në favor të përhapjes së teorive të tjera duke marrë një konotacion pafatësie, . Në dy raste kemi shfaqjen e një mysafiri të trembëdhjetë në dy ngjarje të lashta: Në Bibël, Judë Iskarioti, apostulli i 13 që erdhi në Darkën e Fundit, është njeriu që tradhëton Jezusin. Ndërkohë, legjendat e lashta nordike thonë se e keqja dhe trazirat u futën fillimisht në votë nga shfaqja e perëndisë tradhëtare Loki, në një festë në Valhalla. Ai ishte mysafiri i 13, duke prishur ekuilibrin e 12 perëndive që ishin tashmë të pranishëm.
Duket gjithashtu se frikërat e pashpjegueshme që lidhen me numrin 13 janë kryesisht një prurje perëndimore. Disa kultura, duke përfshirë egjiptianët e lashtë, në fakt e konsideronin këtë numër si me fat ndërkohë që të tjerë thjeshtë kanë ndërruar numrat në bazë të fobive të tyre – 4-a shmanget shumë në Azi, për shembull.

 

[Al-Punk]

Studiuesit vlerësojnë se të paktën 10 % e popullsisë së SHBA ka frikë nga numri 13, dhe cdo vit që kalon, një frikë edhe më të madhe nga E Premte, 13, e njohur si paraskevidekatriafobia. Kjo frikë shkakton humbje deri 800 milion dollarë në vit, pasi njerëzit shmangin martesat, udhëtimet apo në rastet më të rëndë, edhe punën. Po cfarë ka kaq të pafat numri 13, dhe ku nisi ky supersticion numerik?
Një legjendë e hershme që rrethon origjinën e frikës ka të bëjë me një prej dokumentave ligjorë më të vjetër të botës, Kodi i Hamurabit, që thuhet se ka fshirë një ligj të 13 nga lista e rregullave të tij. Në realitet, ky nuk ishte asgjë më shumë se sa një gabim klerik i bërë nga një prej përkthyesve më të hershëm të dokumentit, i cili nuk arriti të përfshijë një resht teksti, në fakt kodi nuk u vë fare numra ligjeve të tij.
Matematicienët dhe shkencëtarët ndërkohë, vënë theksin në dominimin e numrit 12, shpesh herë i konsideruar “numri i përsosur”, në botën e lashtë. Sumerianët e lashtë zhvillonin një sistem numerik të bazuar në përdorimin e 12-ës, që edhe sot e kësaj dite vlen në matjen ekohës. Shumica e kalendarëve kanë 12 muaj. Një ditë e vetme përbëhet nga dy gjysmë dita 12 orëshe. Duke qenë se vinte menjëherë pas numrit të “përsosur”, i gjori 13 ishte i destinuar të dukej i pafat dhe i pazakontë. Kjo frikë nga e panjohura duket se shkonte në favor të përhapjes së teorive të tjera duke marrë një konotacion pafatësie, . Në dy raste kemi shfaqjen e një mysafiri të trembëdhjetë në dy ngjarje të lashta: Në Bibël, Judë Iskarioti, apostulli i 13 që erdhi në Darkën e Fundit, është njeriu që tradhëton Jezusin. Ndërkohë, legjendat e lashta nordike thonë se e keqja dhe trazirat u futën fillimisht në votë nga shfaqja e perëndisë tradhëtare Loki, në një festë në Valhalla. Ai ishte mysafiri i 13, duke prishur ekuilibrin e 12 perëndive që ishin tashmë të pranishëm.
Duket gjithashtu se frikërat e pashpjegueshme që lidhen me numrin 13 janë kryesisht një prurje perëndimore. Disa kultura, duke përfshirë egjiptianët e lashtë, në fakt e konsideronin këtë numër si me fat ndërkohë që të tjerë thjeshtë kanë ndërruar numrat në bazë të fobive të tyre – 4-a shmanget shumë në Azi, për shembull.

Umberto Ecco, duke trajtuar historite e Templareve trajton tangjent dhe numrin 13, dhe me saktesisht te Premten e 13.
Me saktesisht, te Premten me dt 13 te vitit 1307, qindra Kalorës Templarë u arrestuan, torturuan dhe u vrane nga Mbreti i Frances ne nje fushate qe mbulonte shume zona. Duke qene se ai urdher la shenja gjithandej, qe atehere, sipas Eccos, e Premtja e 13te eshte nje simbol i nje fatkeqesie nder shume njerez

 

[scadarsko]

E marte 13 n Europe luhet méga jack pot euro millions, e nuk konsiderohet si dite e zeze...nr13 e pelqej jasht masse..

 

[Narkomane]

nr 13 numer tersi
per disa esht numri me me fat

 

[Pinky]

per mu 13 esht nr fati

 

[gurax]

Nese mbaresia apo tersi ne jete do te varej nga numrat e fateve dhe manipulimet e tyre, nese do te ishte kaq e thjeshte parashikimi dhe parandalimi i fatkeqsive apo paraprirja dhe mirepritja e gezimeve, nga rregullsi te tilla numerike - duke shmangur numrat e tersit dhe duke kerkuar numrat e fatit - bota shume shpejt do te behej monotone, e programueshme, e llogaritshme, e parashikueshme, e merzitshme. Shume njerez mund te mendojne se dicka e tille do te ishte shume gje e mire sepse do te mund te parashikohej dhe influencohej e ardhmja, si per mire ashtu edhe per keq. Por nese mendohemi pak me me kujdes, eshte e pashmangshme qe nje bote e diktuar nga rregullsi te tilla (per mua naive) numerike do te ishte nje bote e paracaktuar, jo interesante, ku heret a vone te tere njerezit do te ishin njesoj, me te njetin stil jetese, duke kerkuar te tere te njejten gje apo duke ju shmangur te tere te njejtes gje. Nje bote me kurdisje dhe nje bote ku vetem budallenjte do te kishin ne koke idene e cmendur te dickaje qe e quajme Vullnet i Lire. Heret a vone, keta njerez qe nuk do te ndiqnin formulat e duhura per nje jete te sukseshme dhe me fat thjesht do te ngelnin mbrapa te tere te tjereve qe e dine te verteten e numrave magjike dhe nuk bejne gabime te tilla. Keta budallenj shume shpejt do te zhdukeshin dhe vetem te urtet, te zgjuarit, te kurdisurit, do te ecnin me sukses perpara.

Por fakti eshte qe per mijera e mijera e mijera vjet, bota nuk ka qene ndonjehere e kurdisur dhe as sot nuk eshte e kurdisur. Vullneti i lire, idete e reja, guximi per te sfiduar te panjohuren, kreativiteti i kudogjendur ne art dhe ne shkence, flasin per nje bote diametralisht te kundert nga nje bote e kurdisur dhe ku numrat e pafat apo ata me fat jane diktues te jeteve njrezore.

Numri 13 nuk eshte numer i pafat. Eshte thjesht nje numer, sic jane edhe te tere numrat e tjere. Madje eshte numer i privilegjuar ne matematike, ben pjese ne ata qe quhen numrat prim (qe pjestohen vetem me 1 dhe me vetveten: 1, 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, ... etj) nder numrat me te rendesishem dhe mahnites midis numrave.

 

[Monroe]

do preferoja qe ditlindja ime te ishte me daten 13

 

[gurax]

... qe atehere, sipas Eccos, e Premtja e 13te eshte nje simbol i nje fatkeqesie nder shume njerez

.. kete muaj, javen qe vjen....

 

[Aki]

Dhe me gjithe mend ska aeroplane me numrin 13, ne ndertesen time ska apartament me numrin 13, kuptoj mitet e legjendat po kaq, really???

 

[gurax]

Sepse ne shumicen e rasteve, nenvleresohet ne menyre te habitshme Fuqia e Miteve mbi psiqiken njerezore.

“Whether you call someone a hero or a monster is all relative to where the focus of your consciousness may be.” -- J.Campbell

 

[Universal]

Per cdo njeri qe do ta shohe ate numer si ters, atehere ters do e kete.
Gjithcka vjen nga ty asnjehere ne dore te fatit.

 

[Eléonoré]

Studiuesit vlerësojnë se të paktën 10 % e popullsisë së SHBA ka frikë nga numri 13, dhe cdo vit që kalon, një frikë edhe më të madhe nga E Premte, 13, e njohur si paraskevidekatriafobia. Kjo frikë shkakton humbje deri 800 milion dollarë në vit, pasi njerëzit shmangin martesat, udhëtimet apo në rastet më të rëndë, edhe punën. Po cfarë ka kaq të pafat numri 13, dhe ku nisi ky supersticion numerik?
Një legjendë e hershme që rrethon origjinën e frikës ka të bëjë me një prej dokumentave ligjorë më të vjetër të botës, Kodi i Hamurabit, që thuhet se ka fshirë një ligj të 13 nga lista e rregullave të tij. Në realitet, ky nuk ishte asgjë më shumë se sa një gabim klerik i bërë nga një prej përkthyesve më të hershëm të dokumentit, i cili nuk arriti të përfshijë një resht teksti, në fakt kodi nuk u vë fare numra ligjeve të tij.
Matematicienët dhe shkencëtarët ndërkohë, vënë theksin në dominimin e numrit 12, shpesh herë i konsideruar “numri i përsosur”, në botën e lashtë. Sumerianët e lashtë zhvillonin një sistem numerik të bazuar në përdorimin e 12-ës, që edhe sot e kësaj dite vlen në matjen ekohës. Shumica e kalendarëve kanë 12 muaj. Një ditë e vetme përbëhet nga dy gjysmë dita 12 orëshe. Duke qenë se vinte menjëherë pas numrit të “përsosur”, i gjori 13 ishte i destinuar të dukej i pafat dhe i pazakontë. Kjo frikë nga e panjohura duket se shkonte në favor të përhapjes së teorive të tjera duke marrë një konotacion pafatësie, . Në dy raste kemi shfaqjen e një mysafiri të trembëdhjetë në dy ngjarje të lashta: Në Bibël, Judë Iskarioti, apostulli i 13 që erdhi në Darkën e Fundit, është njeriu që tradhëton Jezusin. Ndërkohë, legjendat e lashta nordike thonë se e keqja dhe trazirat u futën fillimisht në votë nga shfaqja e perëndisë tradhëtare Loki, në një festë në Valhalla. Ai ishte mysafiri i 13, duke prishur ekuilibrin e 12 perëndive që ishin tashmë të pranishëm.
Duket gjithashtu se frikërat e pashpjegueshme që lidhen me numrin 13 janë kryesisht një prurje perëndimore. Disa kultura, duke përfshirë egjiptianët e lashtë, në fakt e konsideronin këtë numër si me fat ndërkohë që të tjerë thjeshtë kanë ndërruar numrat në bazë të fobive të tyre – 4-a shmanget shumë në Azi, për shembull.

Ne qofte se ju e shihni numrin 13 upside down fare mire ju mund t'a shihni ate si emer. Ai lexohet EL.

Treshi eshte gjysma e tetes nqs kete te fundit e ndajme vertikalisht ne dy pjese.

Babi me thoshte gjithmone te mos kisha frike nga e Premtja 13 per arsye se ai mit kishte dale nga dita e renies se Konstandinopojes. Konstandin ishte emri i ungjit tim qe jetoi shume pak. Ishte engjell.

Heren e fundit isha ne Shqiperi ne Vitin 2013. Ne darken e fundit para largimit tim nga Shqiperia ishim 13 vete ne tavoline. Kjo eshte edhe hera e fundit qe kam asistuar ne nje darke zyrtare.

Ora ka vetem 12 numra. Pas dymbedhjetes vjen njeshi.

Kjo eshte njesoj sikur te mbash rradhen e gjate te shitjes se qumeshtit dhe kur vjen rradha jote ai mbaron.

Ose ndryshe shprehur ne qofte se vetem 12 vete duhet te futen ne nje porte atehere ajo ashtu sikurse dhe ora ne te cilen nuk gjendet nje 13, MBYLLET per te mos u hapur me per numrin 13. I cili eshte i VETEM dhe qendron ne nje gjendje "ngrirje" per arsye te mos njohjes se tij.

Ndaj edhe Rona Nishliu ne kengen e saj Suus uleret :

Ne kete bote ku dashuria s' jeton me;
Aeroplani im ne piste pa drita te shpirtit tend... etj
......
Koha me per ne s'ka KOHE !


EL