Re: Alessandro, një pinjoll i Skënderbeut në Tiranë
Korrieri, 3 mars 2004
<span style="font-weight: bold">A mund te vije Princi Alessandro Kastriota Scanderbeg ?</span>
Ka mjaftuar nje takim, qe autori te shfaqet ne shkrimin e tij, me shume nderim per pinjollin e Kastrioteve ne Itali. Por, edhe atij, ne momentet e para, nuk i ka shpetuar tundimit te madh, per t'i kerkuar bashkepatriotit historik, arsyet e "fshehjes" se tij. Te cilat, Kastrioti i ri, <span style="font-weight: bold">nje neurolog i njohur italian</span>, i ka shpjeguar me shume kujdes, si nje shkencetar i vertete. Ajo qe te ben pershtypje, ne rrefimin e autorit, eshte nje veshtrim i thjeshte i personalitetit italian, me origjinen historike shqiptare dhe nje nderim, qe te vjen per te pakteve te mbetur me "Gjak Blu" te kombit tone. Nga Kastriotet veren me krenari autori, pergjate rrjedhes se shekujve, nuk ka pasur asnje devijim moral apo kulturor: Kastriotet, gjithmone kane rrezatuar respekt
<span style="font-style: italic">Ylli Polovina</span>
Ne mbremjen e 7 janarit te ketij viti, u nisem nga zyra e botuesit Kostanco D'Agostino, e cila ndodhet prapa Koloseut ne Rome, per te dale ne jug te kryeqytetit italian, ne drejtim te Institutit Kurues Shkencor "Santa Lucia". Ai ishte prane zones se njohur "Gropat Adreatine", vend ku gjermanet ne Luften e Dyte Boterore bene nje masaker te madhe kunder antifashisteve vendas. Gjer atje, neper trafikun e tejngarkuar te buzembremjes, do te duhej pothuaj nje ore. Keshtu D'Agostino kishte boll kohe per te ngare makinen, ndersa une te mendoja qetesisht, per ate qe do te ndodhte ne oren shtatembedhjete, cast i rene dakort <span style="font-weight: bold">per t'u takuar me Alessandro Castriota Scanderbeg. Pra me Aleksander Kastriot Skenderbeun. Saktesisht me sternipin e heroit tone kombetar. Pinjolli i familjes princerore shqiptare te shekullit te pesembedhjete, Kastrioteve, ishte i martuar me belgen Caroline Tulkeus dhe kishte dy vajza, Xhulian dhe Izabelen. Ai punonte mjek dhe drejtues i nivelit te pare ne qendren kerkimore shkencore, te quajtur Instituti "Santa Lucia", i cilesuar si qender kerkimore-shkencore me prestigj kombetar e nderkombetar dhe spital me specializim te larte per reabilitimin neuromotorik.</span> Te ishe atje nje punonjes dhe drejtues me graden e pare te nivelit, donte te thoshte i spikatur mes treqind specialisteve. Vetem pese prej tyre e kishin kete titull.
Historia e kontakteve tona formalisht kishte nisur ne janar te nje viti me pare, kur botova ne Tirane ne nje nga te perditshmet, shkrimin "Rikthimi i Skenderbeut, por ne Rome, jo ne Tirane". Ne te behej fjale per publikimin e pritshem te librit "<span style="font-weight: bold">Skenderbeu-nje hero multimedial</span>", me autor shkrimtarin dhe gjyqtarin e njohur roman Xhenaro Francone. Pergatitja e ketij libri kishte nisur ne gjysmen e dyte te vitit 2001, kur me detyren e Sekretarit te Pare te Ambasades sone ne Itali, nismen e autorit, e mbeshtetem me adresarin e disa te dhenave e librave rreth Gjergj Kastriotit, edhe pse duhet qartesuar se edhe ne kete profil Xhenaro Francone hulumtoi vete kembengulshem ne Biblioteken Publike ne Rome. Autor i mjaft botimeve dhe cmimeve kombetare e nderkombetare Francone ishte edhe president i Shoqates se Shkrimtareve Gjykates te Bashkimit Evropian.
Shkrimin "Rikthimi i Skenderbeut, por ne Rome, jo ne Tirane" ne Institutin e Studimeve Shqiptare prane Universitetit "La Sapienza" ne Rome, e perkthyen ne italisht dhe menjehere e shperndane ne internet. Nder ata qe reaguan, pasi e lexuan, ishte edhe Alessandro Castriota Scanderbeg. <span style="font-weight: bold">Ne biseden telefonike me botuesin D'Agostino, ai kishte qene mjaft i emocionuar</span>. I gezuar nga libri, i cili do te delte se shpejti nga shtypi, por edhe per atmosferen interesante, qe ngjarja shkaktonte ne Shqiperi. Shkrimi kishte sherbyer edhe si nje rast, nepermjet te cilit te mund te gjente nje kontakt me atdheun e stergjyshit te tij. Ca me teper ishte edhe i grishur, por edhe po kaq i tronditur, nga projekti i botuesit italian (mik i njohur i Shqiperise), qe pas prezantimit ne Rome, te mund te organizonin te njejten gje edhe ne Tirane. Ne kete veprimtari, sipas idese se D'Agostinos, mund dhe duhej te ishte patjeter edhe vete Alessandro.
<span style="font-weight: bold">Ne fund te pranveres libri "Skenderbeu-nje hero multimedial", i shoqeruar me nje parathenie nga vellezerit Alessandro e Giulio Castriota, u botua dhe pak kopje te tij iu derguan ne Shqiperi, disa prej personaliteteve te Shtetit, te politikes, medias dhe botes shkencore</span>. Po ashtu edhe Ambasades ne Rome, ku shefi i perfaqesise diplomatike te Shqiperise eshte ne te njejten kohe edhe nje nga historianet me te talentuar te mesjetes kombetare, Pellumb Xhufi. Ishte nje fat, qe nepermjet tij, ne rruge institucionale, por edhe verifikuar shkencerisht, do te kalonte realizimi i te gjithe projektit.
Gjer ate cast te shtate janarit te ketij viti, kur makina ngutej te delte ne pjesen jugore te Romes per te arritur ne kohen e premtuar ne Institutin Kurues Shkencor "Santa Lucia", ngjarjet kishin rrjedhur me shpejtesi inkurajuese. <span style="font-weight: bold">Alessandro Castriota Scanderbeg kishte bere viziten e pare ne Ambasade, ishte ftuar me pas ne festimet e Dites se Flamurit, 28 nentor</span>. Po ashtu, ambasadori Xhufi, i shoqeruar prej tij, kishte realizuar edhe viziten e takimin e pare shume inkurajues me drejtorin e Institutit "Santa Lucia", dot. Luigi Amadi, per te siguruar bashkepunim dhe ndihma per sistemin shendetesor shqiptar. <span style="font-weight: bold">Pasardhesin e heroit tone kombetar e kishte takuar edhe poeti Visar Zhiti</span>, i cili duke qene ne te njejten kohe edhe mik i ngushte i Xhanaro Francones, gjate kohes se sherbimit si diplomat ne Rome pati mundesine te realizonte nje njohje shume te mire te komunitetit shqiptar ne Itali, perfshire edhe familjen princerore te Kastrioteve. Visari per ta bere te njohur kete ngjarje botoi ne "Korrieri" dy faqe speciale, te cilat nxiten nje trupe televizive shqiptare te Shkupit, qe te vraponte drejt Romes dhe te regjistronte intervisten e pare me Aleksandrin. Dhjete dite me pas, asaj pragmbremje, qe ne nxitonim drejt Institutit "Santa Lucia", me 17 janar, pervjetor i vdekjes se Skenderbeut, Ambasada, sic prej vitesh ishte tradite ne Rome, do te bente ne Sheshin "Shqiperia", pothuaj ne qender te Kryeqytetit italian, ceremonine e ngjarjes. Ne te, do te ishte per here te pare edhe ai, Kastrioti shkencetar.
Biseden telefonike e kishim bere paradite, c'ka ndodhi pothuaj rastesisht. Isha ne zyren e botuesit D'Agostino kur ai, befasues si gjithnje, nxori celularin dhe formoi me te shpejte nje numer. U kuptua qe ne fjalet e para se pertej vales fonike ishte Aleksandri. Fteses se mikut italian per t'u takuar me pinjollin e Skenderbeut nuk e kundershtova, jo vetem per edukate. Kisha patur kohe per te kthjelluar brenda vetes, pergjigjet e pyetjeve "inatcore" se ku kishin qene deri tani keta Kastriote. Shqiperine e kishte perfshire nje shekull i gjate trazimesh dhe pafati, kishte provuar pushtime deri edhe nga italianet, diktatura e dhune, pluralizem plot veshtiresi dhe lufte per clirimin e Kosoves, perpjekje rindertimi. Kishim patur vite urie e izolimi, pashprese dhe enderrash te vrara. Nderkaq, Kastriotet italiane nuk ishin ndjere. Nuk kishin leshuar asnje mesazh. <span style="font-weight: bold">Kronikat shkruanin se Ahmet Zogu kishte ftuar ne nje pervjetor 28 nentori nje trashegimtar te tyre nga Napoli dhe se pikerisht nje pasardhes te po kesaj dege te Kastrioteve pak vite me pare e kishte fokusuar ne nje telereportazh interesant, regjizori Namik Ajazi. Ai quhet Xhorxho (Gjergj) dhe TVSH e televizione te tjera e kane transmentuar disa here kete film.</span>
Zemerimi im i fillimit, tashme ne fikje, ishte ndezur edhe ne kerkim te pergjigjeve per pyetje munduese se si ishte e mundur qe, <span style="font-weight: bold">ne ndryshim nga bashkesia arbereshe ne Itali, Kastriotet nuk dinin asnje fjale shqip</span>. Madje, sic thoshte nje bashkekombase jone, e cila e ndiqte me vemendje kete afrim te Alessandro Castriota Scanderbeg, te pakten ai te mund te shqiptonte fjalen "memedhe". Po ashtu, ishin mjaft te dobesuara, ne mos te keputura prej kohesh, edhe lidhjet e Kastrioteve me bashkekombasit, qe emigruan bashke me ta ne Itali pas vdekjes se Skenderbeut.
Si ta kishte zbuluar kete rrjedhe mendimesh brenda meje Kostanco D'Agostino, ndermjetesi i ketij afrimi, tha te vetmen togjalesh te atij udhetimi te heshtur neper trafikun peshtjellues: "<span style="font-weight: bold">A e di se Aleksandri me ka kerkuar nje fjalor italisht-shqip per te mesuar gjuhen e stergjyshit te tij dhe une ja dergova</span>?".
Instituti Santa Lucia u shfaq menjehere pas renojave muzeale te Gropave Adreatine. Ishte nje kompleks ndertesash moderne dhe pas parkimit te makines e para gje qe do te na bente pershtypje befasuese ishte fakti se te pakten tre kate te atyre grehinave ishin nen toke. Studio e Aleksandrit ishte pikerisht ne kete pjese te Institutit. Duke shmangur ashensorin e zbritur neper shkalle punonjesit me bluza te bardha mplekseshin here pas here me paciente, qe kuroheshin. Nje kalim neper korridoret e shumte te nentokes shpjegoi menjehere nje nga arsyet perse njera pjese e trupit te madh te Institutit ishte futur nen dhe: Atje ishin vendosur aparate te sofistikuara per studime dhe kurime nepermjet rrezatimesh.
Kur me ne fund u takuam me te pershtypja e pare ishte ajo e percaktuar nga botuesi D'Agostino: "<span style="font-weight: bold">Aleksandri ngjan me aktorin e famshem Ricard Gir</span>". Nuk mund te konstatoje vec te verteten e kesaj perqasjeje te kendshme. E megjithate pavullnetshem ndergjegjia ime, sy dhe mendje bashke, me ethe nisen te punonin per te gjetur gjurme te perbashketa te perngjasimit te shkencetarit te ri neurolog me stergjyshin e tij prijes ushtarak dhe politik te popullit te vet gjashte shekuj me pare.
<span style="font-weight: bold">Rizgjimi i natyrshem i "gjakut blu"</span>
Takimi zgjati me shume se nje ore. Ishte i perzemert dhe i mbushur plot me mendime. Duke qene mirefilli shkencetar Alessandro Castriota Scanderbeg pelqente idete dhe fjalet e pakta. Gjithcka e shpjegonte qarte dhe pa lene nga pas, prapa deshires se tij qe nje dite te vinte ne Shqiperi, shijen e hidhur te ndonje prapamendimi spekulativ apo sharlatanesk. Kjo ishte ne realitet edhe nje nga pjeset e nxehta te dyshimeve te mia te dikurshme, dyshime qe me te drejte mund te jene edhe keto caste te shume bashkekombasve. Vete Kastriotet e vertete kane pesuar jo pak nga shperdorues te shumte te trashegimise skenderbejane.<span style="font-weight: bold"> Heroi yne gjithshqiptar gezon nje emer te madh ne te gjithe kontinentin evropian, po ashtu edhe jashte tij. Ai gjendet i vleresuar deri edhe ne Enciklopedine Amerikane. Prej nje reputacioni te tille global, ishin bumyer neper shekuj edhe mashtruesit. Ata ishin spanjolle e deri ruse, shume edhe italiane. Mes ketij falciteti kishin mberritur me ne fund, te pakten ne Itali, ta provonin autencitetin e tyre, vetem te vertetet. Keta Kastriote reale aktualisht perbejne ne Itali vetem dy dege: Ate te Xhorxhos me residence nje keshtjelle modeste ne Napoli dhe ajo e Pulias, prej ku vjen edhe Alessandro</span>.
E kendveshtruar keshtu zgjimi i sternipit te Skenderbeut, realisht i konsideruar me dokumenta Princ dhe deshira e tij per te bere nje vizite ne Shqiperi, mund te pergojohej si tentative per te hyre ne jeten politike te vendit. Ose me e pakta, nje perpjekje e terthorte per te ringjallur publikisht edhe ketu titullin fisnik qe kishte. Te cilin mund ta devijonte e riformulonte si Mbret. Nderkohe, qe nje tjeter "Mbret" kishim. Madje, ai kishte afro dy vite qe ndodhej ne nje rezidence te madhe e konforte ne mes te Tiranes. Keshtu kishte te ngjare, qe nje gjest thjesht kulturor (prezantimi i librit ne italisht per stergjyshin e tij) te delte nga kontrolli i synimeve te paqta te organizatoreve dhe te shnderrohej ne nje manifestim politik. Ne mos ne nje debat te nxehte apo idiot dhe keshtu do te shpiknim nje problem te ri per shoqerine shqiptare te tejngarkuar me tension. Nje keqperdorim, i cili mund te vinte njelloj kercenueshem nga ardhesi prej Romes apo edhe nga ambiciozet e shumte te Tiranes, c'ka do te prodhonte ne menyre te sigurte edhe nje incident.
Ne mendimet qe shkembyem ate mbremje te 7 janarit, asgje e tille nuk projektohej ne mendjen e shkencetarit italian me origjine te larget matjane. <span style="font-weight: bold">Ne nje cast te bisedes Alessandro Castriota tha se stergjyshi i tij, Skenderbeu, ishte nje Princ dhe se asnjehere nuk u shpall apo vetshpall Mbret</span>. Madje, per t'i dale perpara nje keqkuptimi e ne mos nje keqinterpretimi te mevonshem, ai i kishte dhene nje interviste te gjate Xhenaro Francones dhe ky i fundit, nje mjeshter i komunikimit online, e kishte shperndare me kohe ne internet. Ne te, pasardhesi i heroit tone kombetar, ngulte kembe se pikerisht ajo qe familja e tyre nuk donte te ndodhte, ishte te mos konsiderohej nje hipokrizi malli i tyre per vendin e stergjyshit. "<span style="font-style: italic">Lidhja e forte me token e gjysherve tane ka qene per ne, te pakten deri tani</span>", sqaronte Alessandro, "<span style="font-style: italic">teresisht nje fakt intim, i cili ka trazuar dhe emocionuar gjithnje dhe vetem ndergjegjet tona. Dhe, qe nuk ka patur asnjehere dhe nuk do te kete kurre asnje forme shpalljeje dhe manifestimi te hapur. Ne te vertete, ne jemi italiane, qe prej nje gjysem mijevjecari dhe duke qene te tille do te ishte shume false te paraqiteshim perballe shqiptareve si bashkekombas te tyre</span>".
Ne te njejten kohe, ai shpjegonte se "arsyet e lidhjes se forte me token e te pareve tane nuk duhen kerkuar ne faktore perkatesie te perbashket jete dhe eksperience. Megjithate perhere mbetet per ne nje gjurme lidhjeje mjaft e kuptueshme e historise sone familjare me Shqiperine. Madje, per te qene edhe me i qarte, kjo lidhje me shqiptaret, perben edhe momentin me te larte e sublim te historise sone". Nje shprehje kaq e sinqerte dhe e kthjellet e shkencetarit neurolog, ne menyre mjaft me sintetike ishte formuluar qe ne rreshtat e para te intervistes: <span style="font-weight: bold">"Historia e familjes sone koincidon me ate te Shqiperise gjer ne vitin 1468, vit i pafat, kur vdekja e Gjergjit e la Shqiperine pa asnje udheheqje dhe mbrojtje"</span>.
Kur u ndame dhe morem serish shkallet per t'u ngritur ne mbitoke Alessandro Castriota Scanderbeg na percolli deri sa dolem nga labirinthet e laboratoreve dhe ne ndarje shenjen karakteristike me doren e tundur e beri me mjaft emocion. Dhe shqiptoi fort "<span style="font-weight: bold">Forza Albania!</span>".
Nje thirrje te tille, gati ovacion, "Jepi Shqiperi!" e kishte thene pothuaj nen ze edhe kur biseduam nje dite me pare ne telefon. <span style="font-weight: bold">Ishte befasuar kur nga ne mori vesh se vetem ne Itali studjojne aktualisht pothuaj shtate mije te rinj shqiptare dhe se nga porti i Durresit cdo dite drejt bregut apeninas nisen jo me pak se dy tragete te mbushur me bashkekombas. Se cdo dite, nje avion zbarkonte nga Rinasi ne Bari dhe nje tjeter fluturonte per ne Rome apo Milano. Se tragete drejt Italise niseshin nderkaq edhe nga porti i Vlores.</span>
Pyetja mundonjese: <span style="font-weight: bold">A mund te vije princi ne Shqiperi?</span>
Pyetja munduese ne thelb ishte mjaft e thjeshte: Mund te vije nje dite ne Tirane e pastaj te shkoje ne Kruje, Alessandro Castriota Scanderbeg?
"Per ne perse jo, kjo mirseardhje duhet bere edhe publike. <span style="font-weight: bold">Ai ka deshire te vizitoje Krujen, Beratin, Vloren, Korcen, Lezhen, Shkodren, gjithe Shqiperine. Ne eshte e mundur edhe te takoje Ismail Kadarene, per te cilin princi kastriotas ka adhurim te vecante. Kurse te bente nje vizite ne Kosove, per te, do te ishte gati nje mrekulli. Vellai i tij, edhe ai princ, Xhulio, pak muaj me pare, e kishte realizuar nje vizite "incognito" ne Tirane dhe ne Kruje. Bashke me disa shoke te tij italiane. Kishte dale nga kjo "aventure" e fshehte i permallur, por edhe duke psheretire "shqiptaret jane akoma shume te varfer"</span>.
Kjo dege e dyte e heroit tone kombetar, si edhe ajo e vendosur ne Napoli, mbart me vete historine gjashteshekullore te Kastrioteve ne Itali. Sic dihet <span style="font-weight: bold">pas vdekjes se Gjergj Kastriotit familja e tij u vendos ne Mbreterine e Napolit, ku Gjoni, djali i Skenderbeut, bashke me te jemen, Doniken, jetuan pak kohe ne pronat e dhena nga mbreti Ferdinand i Aragones. Ato ishin ne Pulia, feudet San Giovanni Rotondo dhe Monte Sant'Angelo. Pastaj u tranferuan ne dukatin San Pietro Galatina dhe ne kontene e Soletos, ne Lece. Vete Donika, deri sa vdiq, jetoi ne Napoli, prane pallateve mbreterore, duke i mbyllur vitet e zise bashke me "mbretereshat e trishtuara", gruan dhe vajzen e mbretit Ferrandino. Gjon Kastrioti i martuar me Irena Brankovic Paleologun, pasardhesen e fundit te familjes peradorake te Bizantit, lindi Pardon. Prej ketij, mbijetuan ne gjak mashkullor per pothuaj gjashte shekuj vetem dy dege te Kastrioteve. Ajo te ciles i perket edhe Alessandro (por edhe vellai i tij Xhulio, gjykates administrativ ne Kalabri, dhe Paola, avokate ceshtjesh civile ne qytetin e Leces), i ka dhene Italise disa perfaqesues te respektuar, nje kryetar bashkie te Leces, poeteshen e njohur Izabela, e cila ka zene vend edhe ne Enciklopedine italiane te Njerezve te Shquar, nje governator te Rexhos, nje Gjykates te Larte, avokatin Federino, i cili u beri nje mbrojtje te zjarrte republikaneve garibaldine te famshem si Luixhi Setembrini, Filipo Agresti dhe Silvio Spaventa. Po ashtu, nga dega qe sot perfaqesohet prej Aleksandrit, Xhulios, Paoles dhe nenes se tyre, ka ne biografine e familjes nje komandant Garde Mbreterore, nje bashkeshorte ministri te Brendshem. Babai i tyre, Gjergji, i cili ka vdekur me 1996, ka qene nje avokat i shumenjohur ne Lece. Te gjithe dashurine per te tre Kastriotet tashme e kishin hedhur tek nena e tyre, Maria Tereza.</span>
Do te mjaftonin edhe kaq pak te dhena per provuar para opinionit shqiptar se <span style="font-weight: bold">prej trungut te heroit tone kombetar, Skenderbeut, edhe pse tashme jane e do te mbeten italiane, kane rrjedhur njerez me vlera dhe me integritet te madh moral. Ne te gjashteqind vitet e jetes se princerve Kastriote ne Itali nuk gjendet as edhe nje rast te ndonje pinjolli te degjeneruar ne qenie pa dituri apo me bjerrje vlerash morale.</span> Sigurisht as qe behet fjale per mbeshtetes se regjimit fashist.
Ne nje fjalor italian te familjeve fisnike gjen me qindra e deri mijra emra, te cilet njihen si trashegues te titujve princer, duke, konte etj. Cilesohen e trajtohen te tille, edhe pse vendi eshte nje republike dhe familjen mbreterore e lejuan te kthehej ne Itali ne cilesine e qytetareve te thjeshte. Mirepo, ne histori, ata jane familje mbreterore, keshtu i trajtojne me miresjellje edhe shume media e pjesa dermuese e opinionit. Madje Rai, Radiotelevizioni Italian, qe prej disa kohesh ka nisur ne oren 21.00 nje spektakel te perjavshèm, ku te ftuar si pjesemarres jane edhe disa princer e princesha te vendit te tyre.
Ne nuk mund te kemi, per shume arsye, sidomos historike, nje pasuri kaq te madhe familjesh me "gjak blu". <span style="font-weight: bold">Nje pjese e tyre, si Muzaket, u vendosen edhe ata pas vitit 1468 ne Itali. Po ashtu ne kete vend edhe kater-pese dekadat e fundit disa Dukagjine jane rishfaqur me pretendimin per keto tituj</span>. Ne Shqiperi, pergjate pushtimit turk, "gjaku blu" i konteve apo princerve shqiptare te para pushtimit osman, te shfarosur apo te larguar ne emigrim u zevendesuan nga nje klase e re "gjaku blu", por qe kesaj rradhe moren emrat jo fort tingellues si Pasha apo Bej. Ne kete shkretim e devijim historik peseqind vjecar shekulli i shkuar na solli ne histori nje pasardhes te familjes princerore te Leke Dukagjinit, i cili u veteshpall mbret. Me pas erdhen komunistet dhe e delegjitimuan edhe kete familje me "gjak blu", duke ringritur nje kaste "pashallaresh te kuq". Vetem pas me shume se gjashte dekadash nje familje e llojit "blu" jeton ne Tirane dhe ka po ashtu nje djale simpatik, i cili ne nje republike te palekundur shqiptare mund te perfundoje nga shkencetar e deri ne nje diskograf.
E megjithate eshte nje "Princ".
Tani qe ne si popull inspirojme eurointegrimin, jo per snobizem e imituar britaniket, spanjollet, apo edhe italianet, kemi nevoje per te permbushur mes shume standarteve te veshtire ekonomike, politike, shoqerore, kulturore, te sigurise e bashkejeteses edhe nje boshllek te zbrazur e boshatisur mes nesh: Familjet fisnike. Pershembell cili prej nesh ne intimitet nuk do t'i thoshte "shkelqesi" Jusuf Vrionit, nje princi gjenealogjikisht, por edhe nje "princi" te kultures kombetare.
Nderkohe ne Itali kemi disa princer, madje pasardhes te me te madhit shqiptar qe kemi, Gjergj Kastriotit. Heroit tone qe na lidh me shume se cdo udheheqes qe kemi patur, me Evropen.
<span style="font-weight: bold">Nuk do te ishte romanticizem i vonuar apo demagogji kombetare, as truk politik dhe ca me pak dinakeri e hipokrizi ballkanase, t'i evidentonim edhe me tej keto familje fisnike.</span> Kuptohet rasti yne nuk shkon gjer ne hartimin e nje fjalori te "gjakut blu" shqiptar, por modestisht t'i shprehim mirseardhjen ne Tirane e kudo, ku deshiron te shmallet, italianit Alessandro Castriota. Cast me te bukur, me te gezuar e me te ligjshem nuk ka se sa momenti i prezantimit te librit "Skenderbeu-nje hero multimedial" te Xhenaro Francones.
http://www.uni-mannheim.de/mateo/desbillons/eico/seite181.html