Re: ADN -/- DNA
Marre nga
BBC
Qelizat e lekures transformohen ne qeliza staminale.
Dy grupe shkencetaresh kane arritur te riprogramojne sjelljen e qelizave te lekures per t'u sjelle si qeliza staminale. Kjo arritje fantastike do te krijoje mundesine per studime te avancuara ne fushen e mjekimit te shume semundjeve. Ajo qe eshte kryesore eshte fakti qe keto kerkime nuk do te varen me nga qelizat e perftuara nga embrionet njerezore, nje teme qe deri me sot ka qene burim debatesh dhe kontroversiteti shumeplanesh.
Deri me sot mendohej qe vetem qelizat e marra nga embrionet mund te shnderroheshin ne nje nga 220 llojet e qelizave qe permban trupi i njeriut. Por shume grupe aktivistesh kane kundershtuar kete gje duke deklaruar qe eshte dicka jo etike te shkaterrohen embrione njerezore ne emer te shkences. Ne SHBA eshte shume i kufizuar ky lloj studimi duke perdorur qeliza embrionesh nga shkencetare qe operojne me fonde publike.
Skuadra japoneze ka perdorur nje perzjerje qe permban proteina qe kontrollojne vetem 4 gjene, dhe kane shnderruar qelizat fibroblaste, ose qelizat e lekures, ne qeliza te nje gjendjeje pluripotente, ose qeliza staminale.
Qelizat e perftuara ishin shume te ngjashme, por jo identike, me qelizat staminale embrionale, dhe studiuesit i perdoren ato per te krijuar qeliza trunore dhe qeliza te indeve te zemres.
Pas 12 ditesh ne laborator, nje grup qelizash qe po rriteshin per t'u shnderruar ne qeliza te indeve te zemres, filluan te rrahin vetvetiu.
Skuadra amerikane e universitetit te Wisconsin-Madison, arriten te njejtin rezultat duke perdorur nje kombinim tjeter kimik per shnderrimin e qelizave.
Tejkalimi i fazes se klonimit
Perdorimi i qelizave te lekures do te thote qe ulet shume probabiliteti i refuzimit te indeve te reja nga organizmi, duke modifikuar indet e perftuara sipas kerkeses.
Kjo teknike jo vetem qe eliminon nevojen e krijimit te embrioneve ne laborator, por eshte me e thjeshte dhe kontrollohet ne menyre shume precize, me shume sesa arrihet gjate klonimit.
Te dy metodat bazohen ne perdorimin e viruseve per te modifikuar qelizat fillestare te lekures dhe per te kryer ate qe shkencetaret e kane quajtur riprogramimin e tyre. Sidoqofte vete fakti i perdorimit te viruseve per kete gje permban dhe rrezikun e infektimit nga ky virus.
Dr. Shinya Yamanaka u shpreh: "Keto qeliza jane shume te rendesishme sepse do te na lejojne te kuptojme mekanizmat e semundjeve si dhe te prodhojme ilace shume te sigurta."
Rreagim pozitiv
Profesor Azim Surani i universitetit te Cambridge tha se keto zbulime bejne te mundur qe te mund te rrisim nje bime te plote duke perdorur vetem nje cope te vogel fare te prere nga nje bime tjeter, dicka qe duket e pabesueshme per njerezit. Kurse Dr. Lyle Armstrong i Qendres Nderkombetare te Jetes ne universitetin e Newcastle upon Tyne, tha qe "Jemi ende ne hapat e pare te kesaj teknike por duket te jete e nje rendesie edhe me te madhe sesa perftimi per here te pare i qelizave staminale embrionale 9 vjet me pare."
Tashme studimet po fokusohen ne eliminimin e virusve per te bere modifikimin e qelizave si dhe per te kuptuar deri ne fund se si dy teknika te ndryshme japin rezultate te ngjashme.
Josephine Qunitavalle, ne nje koment ne emer te Coment on Reproductive Ethics, u shpreh: "Eshte shume i mirepritur ky lajm, qe mund te perftohen qeliza staminale pa nevojen e klonimit, pa perdorur embrione njerezore apo veze njerezore, apo pa qene nevoja te perdoren embrione hibride kafshe-njeri."
Ne kete diagrame tregohet e thjeshtuar se ky ndryshon teknika e riprogramimit te berthames nga klonimi terapeutik.
Ketu eshte dhe nje video e te njejtit lajm prezantuar nga Ken Miller, nje shkencetar pararoje ne fushen e biologjise, pedagog ne Brown University.
Arritje ne studimin e qelizave staminale
Gjithcka filloi ne laboratorin e nje universiteti ne Kyoto te Japonise ku nje nga studiuesit vendosi te studioje hap pas hapi ndryshimin e qelizave staminale dhe shenoi ne menyre te detajuar se cilat gjene jane ato qe gjate te tera fazave te ndryshimit do te shfaqeshin me aktive se te tjerat. Ai arriti te izoloje 24 gjene dhe ishte i sigurt qe gjenet pergjegjese per ndryshimet ishin disa nga ato 24. Duke eliminuar sa mundi eksperiment pas eksperimenti, arriti ne vetem 4 gjene, pa te cilat qelizat staminale kalonin ne gjendje jostabel. Fakti qe ishte kaq e thjeshte, tmerresisht e thjeshte, i habiti te gjithe, dhe sot po shohim rezultatet e para te ketij zbulimi vertet te pabesueshem.