Abortimi cdo here ka qene teme diskutimi nga ana e mjekeve, filozofeve, avokateve dhe teologeve prej kendeveshtrimeve te ndryshme. Ketu do te permendi vetem disa prej ketyre argumenteve dhe do te mundohem te vij ne kokludim rreth etikes se abortit. Ne te vertete, ne do ta marrim parasysh vetem etiken e kesaj praktike vec me shume te shperndare dhe ne shperndarje e siper, ne te gjitha viset e botes.
Aborti eshte shkaterrim i qellimte i fetusit ne miter, apo cfaredo lindje e para kohe me qellim qe te shkaktohet vdekje e fetusit. Sic eshte evidente ne definicionin e dhene, qellimi eshte qe te perfundohet jeta e nje krijese te gjalle, qe e ben abortin teme kaq kontraverze. Hipokrati ka shenuar ne betimin e tij te famshem: "Nuk do t'i jap leje gruas qe te shkaktoje abortin". Historia e abortit shkon aq larg prapa, ndoshta edhe me teper. Si eshte e mundur qe aborti, i cili eshte ne kundershtim me urdherat bazik te praktikes mjekesore, sic jane "Mos demto" apo "Respektoje jeten
njerezore", te jete aq thelle i rrenjosur ne historine e asaj praktike? cka kane bere (dhe me tej bejne) punetoret shendetesore qe te pakesojne numrin e aborteve qe gjenden ne nje shkalle te larte?
Dy lloje parimore te indikacioneve jane definuar per "perfundimin e shtatzenise". Lloji i
pare, i quajtur "indikacione mjekesore", ne te hyne 1) Kur vazhdimi i shtatzenise do ta rrezikonte jeten e gruas shtatzene, apo shendetin fizik dhe psikik te saj, apo madje edhe te femijes, ne permasa shume me te medha sesa po te nderpritej shtatzenia, 2) Po te ekzistonte rreziku, po te lindej foshnja do te kishte abnormalitete fizike dhe mentale qe do ta c'aftesonin seriozisht.
Lloji i dyte i indikacioneve, te ashtuquajturat "indikacione sociale", jane me te nderlikuara dhe ndryshojne mes kulturave dhe epokave kohore. Disa shembuj jane: shtatzenite qe rezultojne prej marredhenieve jashtemartesore, prej dhunimeve apo incesteve, shtatzeni te padeshiruara apo paplanifikuara, shtatzeni ne moshe shume te re apo shume te vjeter, pritje e foshnjes se gjinise se "gabuar" - informate kjo e cila ne ditet e sotme sigurohet nga teknologjia e zhvilluar. Mund te themi se jane ne rend te pare "shkaqet sociale" te ketij lloji qe shpiejne prinderit qe te kryejne abortin. Perfundimet aktuale te shtatzenive jane bere gjithashtu pa kujdesin e punetoreve shendetesore apo nga ndonje person i pakualifikuar, ne disa raste edhe nga vete femra shtatzene.
Abortimi cdohere ka qene teme diskutimi nga ana e mjekeve, filozofeve, avokateve dhe
teologeve prej kendveshtrimeve te ndryshme. Ketu do te permendi vetem disa prej ketyre argumenteve, dhe do te mundohem te vij ne konkludim rreth etikes se abortit. Ne te vertete, ne do ta marrim parasysh vetem etiken e kesaj praktike vec me shume te shpemdare, dhe ne shpemdarje e siper, ne te gjitha viset e botes. Nje milion e gjysme abortime kryhen vetem ne SHBA per cdo vit, nje e treta e lyre ne tinejxhere ndermjet moshes 12 dhe 17 vjecare. Andaj, eshte veshtire te diskutohet mbi pergjegjesine morale te dickahit qe eshte e pranishme ne mase aq te madhe. Anketa e Harris J. e vitit 1991 ka treguar se 81% e te moshuarve ne Angli jane deklaruar ne favor te se drejtes se femres per te zgjedhur se a do te aplikoje abort ne tre muajt e pare te shtatzenise. Mason J.K. shenon: "Tipar i rendesishem nuk eshte aq shume numri i pergjithshem i aborteve, por eskalimi i qendrueshem ne numra ne krahasim me vitet e kaluara. Te dhenat tregojne se ketu kemi te bejme me rritje te pranueshmerise publike te abortit si menyre normale e jetes". Dunstan G.R. duke komentuar kete fakt thote: "Aborti tani eshte duke u legalizuar dhe praktikuar edhe me teper per shkak se ajo eshte cfare njerezit duan - indikacion per intervenim mjekesor per shkaterrimin e jetes, e panjohur ne etiken tone me pare."
Njerezit qe kane shkruar per ceshtjen e abortit jane koncentruar me teper ne dy ceshtje: e para, te "drejtat" e fetusit dhe nenes, vecanerisht e drejta e femres ne trupin e saj; dhe e dyta, ceshtja e "personalitetit" te foshnjes se palindur. Judith Jarvis Thompson eshte njera prej atyre qe i drejtohet ceshtjes nga perspektiva e te "drejtave" te fetusit dhe nenes. Ajo nuk ka veshtiresi ta njohe "personalitetin" e fetusit. Ajo thote se cdo person ka te drejte te jetoje, pra edhe fetusi ka te drejte te jetoje. Sidoqofte, ajo beson se nena eshte ajo qe mban te drejten te vendos se cfare do te ndodhe ne
dhe me trupin e saj.
Njerezit te cilet kane definuar pikepamjet rreth kesaj ceshtjeje, ne pergjithesi marrin njeren nga keto tri pozita: 1) aborti eshte cdohere i gabuar dhe nuk duhet lejuar ne asnje kohe dhe per kurrfare arsye, 2) aborti mund te aplikohet ne cdo kohe dhe per cfaredo arsye, 3) aborti duhet lejuar vetem deri ne nje stadium te caktuar te shtatzenise, pas te cilit nuk mund te lejohet, me perjashtim nen rrethana te posacme.
Njerezit e grupit te pare nuk jane shume ne numer. Ata veprojne sipas mesimeve te kishes Romake Katolike, e cila thote: "Nuk mund te jemi absolutisht te sigurte se kur jeta zen vend, apo kur fetusi eshte personalitet njerezor; por ndoshta kjo mund te jete saktesisht ne momentin e fekondimit. Sipas kesaj, do te ishte gabim serioz te shkaterrohet qeliza veze e fekonduar kurdoqofte, pershkak se kjo do te thote vrasje e krijeses njerezore". Sipas kesaj thenie rigoroze, aborti eshte i ndaluar edhe atehere kur jeta e nenes eshte ne rrezik, apo kur shtatzenia eshte rezultat i ndonje ngjarjeje te padeshiruar, si per shembull dhunimi apo incesti.
Qendrimin e dyte e marrin ata te cilet avancojne argumentin "personalitet". Harris J. eshte njeri nder ata qe thone: " Personi eshte kreature e afte te vendose per ekzistencen e vet, dhe asnje person ose person potencial nuk duhet bere perjashtim ne kete drejtim per shkak se vdekja nuk i ka privuar ata prej asgjeje per cka mund te vendosin. Nese ata nuk mund te deshirojne te jetojne, ata nuk mund ta kene te frustruar kete deshire duke u mbytur."
Pozicioni i trete i cili mund te definohet si "i moderuar" thote se aborti nuk duhet lejuar pas nje stadiumi te caktuar te shtatzenise dhe vetem nese rrethana te caktuara e justifikojne ate. Per shembull, eshte shume ne rregull qe shtatzenia te nderpritet nese jeta e nenes eshte ne rrezik. Disa njerez mendojne se aborti eshte po ashtu moralisht i justifikueshem kur shtatzenia eshte rezultat i dhunimit apo incestit, dhe kur jane diagnostifikuar abnormalitete te fetusit ne zhvillim. Madje disa sugjerojne se perfundimi i shtatzenise mund te jete i lejueshem edhe nese nena potenciale eshte teper e re.
Nje rrethane e vecante qe justifikon abortin, nga kjo pikepamje, eshte diagnostifikimi i abnormaliteteve te renda ne fetusin. Argumenti eshte se eshte gabim te sillen ne bote vuajtje te cilave mund t'u shmangemi dhe ne jemi moralisht te obliguar te perfundojme jeten e fetuseve seriozisht te hendikepuar. Dikush ka shpjeguar se nuk eshte e pranueshme ta pranojme kete arsyetim si "ne llogari te" fetusit. Ne realitet, shmangia e vuajtjeve eshte shmangie ne llogari te nenes dhe perkujdesesve te tjere potencial. Duhet te jemi te qarte rreth asaj se, perfundimi ne baze te paaftesise, a kryhet duke pasur ne konsiderate interesin e supozuar te foshnjes se palindur - se do te ishte "me mire" per femijen te mos jetoje fare se sa te jetoje me gjithe ato hendikepe te dukshme - apo ne "interes" te atyre te cilet duhet te kujdesen per ate femije, duke perfshire ketu dhimbjet dhe mundimet e tij. Williams eshte i prere se aborti ne rrethana te tilla eshte ne te mire te prinderve, jeta e te cileve do te ishte e veshtiresuar me perkujdesjen e femijes krejtesisht te paafte.
Pas tere debatit, sugjerimeve dhe alternativave, duket se aborti do te mbetet dileme sic ka qene me shekuj. Sidoqofte, duhet te kemi parasysh faktin thelbesor se aborti eshte perfundim i jetes se qenies se gjalle. Duhet ta trajtojme perfundimin e jetes se fetusit me aq kujdes dhe ndjeshmeri, sikur te ishim duke i dhene fund jetes se cdo qenie tjeter te gjalle, dhe nuk duhet ta perfundojme jeten e asnje krijese te gjalle pa nevoje dhe pa ndonje arsye shume te mire. Rreth ceshtjes se "personalitetit" te fetusit, ne mund te jemi te sigurt vetem ne ate se asnjehere nuk do te jemi te sigurte rreth asaj, nese se paku nuk gjejme ndonje indikator qe do te vendoste ceshtjen. Rreth asaj se statusi moral i fetusit nuk eshte dicka materiale, duhet t'i drejtohemi autoritetit te diturive metafizike dhe transcendentale, nder te cilat eshte edhe religjioni. Sic jam munduar te deshmoj edhe gjetke, jo vetem qe te gjithe religjionet por edhe shume filozofe, prej Aristotelit e ketej, kane deklaruar se qeniet njerezore perbehen nga shpirti dhe trupi. Nga pikepamja e religjionit, ekzistimi i qenies se gjalle ne toke mbaron kur shpirti leshon trupin. Ne nuk dime shume rreth asaj se kur dhe si shpirti largohet, por ne Librin e Zotit, Kur'anin Famelarte, gjejme shpallje te qarta rreth kohes dhe menyres se paraqitjes se tij. Po ashtu disa informata te tilla gjejme edhe ne Tallmud, si dhe disa shpjegime te detajizuara ne punimin e Akuinit.
Te gjitha argumentet shkencore (anatomike dhe fiziologjike) dhe metafizike (religjioze dhe shpirterore) na tregojne se, nese aty ka kohe ndermjet fekondimit dhe lindjes ne te cilen fetusi "pranon njerezoren", "behet person", "behet moralisht i rendesishem" apo sido qe ta kishim quajtur ate, ajo eshte me e mundshme te jete diku ne javen e tete. Ne perfundim: madje edhe ne fillimin me te hershem te ekzistences se fetusit, ne duhet ta respektojme ate, por pas kohes tete javeshe perfundimi i jetes se tij do te duhej te definohej si veper tejet e papranueshme moralisht.
Mund te parashtrohet pyetja, nese fetusi "behet person i vertete" pas tete javeve, atehere si do ta konsiderojme embrionin? Donceel J.F. ka thene: "Edhe pse embrioni paranjerezor nuk mund te kerkon nga ne respektin absolut te cilin ne ia kemi borxh njeriut, ai meriton konsiderate shume te madhe, per shkak se ai eshte qenie e gjalle, qe synon njerezimin e metutjeshem. Prandaj, mendoj se vetem shkaqe shume serioze mund te na lejojne t'i japim fund ekzistences se tij". Sic duket, eshte nje gje te thuash se atij i mungon dinjiteti per t'u bere person ne kuptimin e plote te "personit", ndersa tjeter eshte te thuash se ai nuk ka asnje vlere. Embrioni mundet, ne kete drejtim, te konsiderohet ngjashem si me kufomen njerezore. Ne momentin e caktuar asnjeri prej tyre nuk eshte qenie humane. Embrioni do te behet ajo, qe trupi i pajete dikur ka qene. Prandaj ua kemi borxh respektin qe te dyve. Nese e demtojme dhe nencmojme kufomen, kjo do te jete dicka jomorale dhe e turpshme. Njejte, nese e shkaterrojme apo i japim fund jetes se embrionit, kjo nuk eshte sulm mbi qenien individuale njerezore (humane), por mbi qenien edhe me tej jonjerezore dhe jodinjitoze. Sidoqofte, ndonjehere eshte e nevojshme te ndermarrim veprim te pamoralshem dhe jonjerezor qe te mbulojme disa veprime tjera me jonjerezore dhe me te pamoralshme, sic eshte dhunimi.
Menyra ne te cilen Dunstan G.R. ka shprehur dilemen e tij per abortin i jep drejtimin me te mire moralit tone per te menduar per te: "Duhet te kalojme prej pyetjes, cfare demi jemi duke i bere fetusit duke e shkaterruar ate, te pyetja, cfare demi po i shkaktojme vetvetes, njerezimit, kur ne veprojme keshtu ?".
Aborti eshte shkaterrim i qellimte i fetusit ne miter, apo cfaredo lindje e para kohe me qellim qe te shkaktohet vdekje e fetusit. Sic eshte evidente ne definicionin e dhene, qellimi eshte qe te perfundohet jeta e nje krijese te gjalle, qe e ben abortin teme kaq kontraverze. Hipokrati ka shenuar ne betimin e tij te famshem: "Nuk do t'i jap leje gruas qe te shkaktoje abortin". Historia e abortit shkon aq larg prapa, ndoshta edhe me teper. Si eshte e mundur qe aborti, i cili eshte ne kundershtim me urdherat bazik te praktikes mjekesore, sic jane "Mos demto" apo "Respektoje jeten
njerezore", te jete aq thelle i rrenjosur ne historine e asaj praktike? cka kane bere (dhe me tej bejne) punetoret shendetesore qe te pakesojne numrin e aborteve qe gjenden ne nje shkalle te larte?
Dy lloje parimore te indikacioneve jane definuar per "perfundimin e shtatzenise". Lloji i
pare, i quajtur "indikacione mjekesore", ne te hyne 1) Kur vazhdimi i shtatzenise do ta rrezikonte jeten e gruas shtatzene, apo shendetin fizik dhe psikik te saj, apo madje edhe te femijes, ne permasa shume me te medha sesa po te nderpritej shtatzenia, 2) Po te ekzistonte rreziku, po te lindej foshnja do te kishte abnormalitete fizike dhe mentale qe do ta c'aftesonin seriozisht.
Lloji i dyte i indikacioneve, te ashtuquajturat "indikacione sociale", jane me te nderlikuara dhe ndryshojne mes kulturave dhe epokave kohore. Disa shembuj jane: shtatzenite qe rezultojne prej marredhenieve jashtemartesore, prej dhunimeve apo incesteve, shtatzeni te padeshiruara apo paplanifikuara, shtatzeni ne moshe shume te re apo shume te vjeter, pritje e foshnjes se gjinise se "gabuar" - informate kjo e cila ne ditet e sotme sigurohet nga teknologjia e zhvilluar. Mund te themi se jane ne rend te pare "shkaqet sociale" te ketij lloji qe shpiejne prinderit qe te kryejne abortin. Perfundimet aktuale te shtatzenive jane bere gjithashtu pa kujdesin e punetoreve shendetesore apo nga ndonje person i pakualifikuar, ne disa raste edhe nga vete femra shtatzene.
Abortimi cdohere ka qene teme diskutimi nga ana e mjekeve, filozofeve, avokateve dhe
teologeve prej kendveshtrimeve te ndryshme. Ketu do te permendi vetem disa prej ketyre argumenteve, dhe do te mundohem te vij ne konkludim rreth etikes se abortit. Ne te vertete, ne do ta marrim parasysh vetem etiken e kesaj praktike vec me shume te shpemdare, dhe ne shpemdarje e siper, ne te gjitha viset e botes. Nje milion e gjysme abortime kryhen vetem ne SHBA per cdo vit, nje e treta e lyre ne tinejxhere ndermjet moshes 12 dhe 17 vjecare. Andaj, eshte veshtire te diskutohet mbi pergjegjesine morale te dickahit qe eshte e pranishme ne mase aq te madhe. Anketa e Harris J. e vitit 1991 ka treguar se 81% e te moshuarve ne Angli jane deklaruar ne favor te se drejtes se femres per te zgjedhur se a do te aplikoje abort ne tre muajt e pare te shtatzenise. Mason J.K. shenon: "Tipar i rendesishem nuk eshte aq shume numri i pergjithshem i aborteve, por eskalimi i qendrueshem ne numra ne krahasim me vitet e kaluara. Te dhenat tregojne se ketu kemi te bejme me rritje te pranueshmerise publike te abortit si menyre normale e jetes". Dunstan G.R. duke komentuar kete fakt thote: "Aborti tani eshte duke u legalizuar dhe praktikuar edhe me teper per shkak se ajo eshte cfare njerezit duan - indikacion per intervenim mjekesor per shkaterrimin e jetes, e panjohur ne etiken tone me pare."
Njerezit qe kane shkruar per ceshtjen e abortit jane koncentruar me teper ne dy ceshtje: e para, te "drejtat" e fetusit dhe nenes, vecanerisht e drejta e femres ne trupin e saj; dhe e dyta, ceshtja e "personalitetit" te foshnjes se palindur. Judith Jarvis Thompson eshte njera prej atyre qe i drejtohet ceshtjes nga perspektiva e te "drejtave" te fetusit dhe nenes. Ajo nuk ka veshtiresi ta njohe "personalitetin" e fetusit. Ajo thote se cdo person ka te drejte te jetoje, pra edhe fetusi ka te drejte te jetoje. Sidoqofte, ajo beson se nena eshte ajo qe mban te drejten te vendos se cfare do te ndodhe ne
dhe me trupin e saj.
Njerezit te cilet kane definuar pikepamjet rreth kesaj ceshtjeje, ne pergjithesi marrin njeren nga keto tri pozita: 1) aborti eshte cdohere i gabuar dhe nuk duhet lejuar ne asnje kohe dhe per kurrfare arsye, 2) aborti mund te aplikohet ne cdo kohe dhe per cfaredo arsye, 3) aborti duhet lejuar vetem deri ne nje stadium te caktuar te shtatzenise, pas te cilit nuk mund te lejohet, me perjashtim nen rrethana te posacme.
Njerezit e grupit te pare nuk jane shume ne numer. Ata veprojne sipas mesimeve te kishes Romake Katolike, e cila thote: "Nuk mund te jemi absolutisht te sigurte se kur jeta zen vend, apo kur fetusi eshte personalitet njerezor; por ndoshta kjo mund te jete saktesisht ne momentin e fekondimit. Sipas kesaj, do te ishte gabim serioz te shkaterrohet qeliza veze e fekonduar kurdoqofte, pershkak se kjo do te thote vrasje e krijeses njerezore". Sipas kesaj thenie rigoroze, aborti eshte i ndaluar edhe atehere kur jeta e nenes eshte ne rrezik, apo kur shtatzenia eshte rezultat i ndonje ngjarjeje te padeshiruar, si per shembull dhunimi apo incesti.
Qendrimin e dyte e marrin ata te cilet avancojne argumentin "personalitet". Harris J. eshte njeri nder ata qe thone: " Personi eshte kreature e afte te vendose per ekzistencen e vet, dhe asnje person ose person potencial nuk duhet bere perjashtim ne kete drejtim per shkak se vdekja nuk i ka privuar ata prej asgjeje per cka mund te vendosin. Nese ata nuk mund te deshirojne te jetojne, ata nuk mund ta kene te frustruar kete deshire duke u mbytur."
Pozicioni i trete i cili mund te definohet si "i moderuar" thote se aborti nuk duhet lejuar pas nje stadiumi te caktuar te shtatzenise dhe vetem nese rrethana te caktuara e justifikojne ate. Per shembull, eshte shume ne rregull qe shtatzenia te nderpritet nese jeta e nenes eshte ne rrezik. Disa njerez mendojne se aborti eshte po ashtu moralisht i justifikueshem kur shtatzenia eshte rezultat i dhunimit apo incestit, dhe kur jane diagnostifikuar abnormalitete te fetusit ne zhvillim. Madje disa sugjerojne se perfundimi i shtatzenise mund te jete i lejueshem edhe nese nena potenciale eshte teper e re.
Nje rrethane e vecante qe justifikon abortin, nga kjo pikepamje, eshte diagnostifikimi i abnormaliteteve te renda ne fetusin. Argumenti eshte se eshte gabim te sillen ne bote vuajtje te cilave mund t'u shmangemi dhe ne jemi moralisht te obliguar te perfundojme jeten e fetuseve seriozisht te hendikepuar. Dikush ka shpjeguar se nuk eshte e pranueshme ta pranojme kete arsyetim si "ne llogari te" fetusit. Ne realitet, shmangia e vuajtjeve eshte shmangie ne llogari te nenes dhe perkujdesesve te tjere potencial. Duhet te jemi te qarte rreth asaj se, perfundimi ne baze te paaftesise, a kryhet duke pasur ne konsiderate interesin e supozuar te foshnjes se palindur - se do te ishte "me mire" per femijen te mos jetoje fare se sa te jetoje me gjithe ato hendikepe te dukshme - apo ne "interes" te atyre te cilet duhet te kujdesen per ate femije, duke perfshire ketu dhimbjet dhe mundimet e tij. Williams eshte i prere se aborti ne rrethana te tilla eshte ne te mire te prinderve, jeta e te cileve do te ishte e veshtiresuar me perkujdesjen e femijes krejtesisht te paafte.
Pas tere debatit, sugjerimeve dhe alternativave, duket se aborti do te mbetet dileme sic ka qene me shekuj. Sidoqofte, duhet te kemi parasysh faktin thelbesor se aborti eshte perfundim i jetes se qenies se gjalle. Duhet ta trajtojme perfundimin e jetes se fetusit me aq kujdes dhe ndjeshmeri, sikur te ishim duke i dhene fund jetes se cdo qenie tjeter te gjalle, dhe nuk duhet ta perfundojme jeten e asnje krijese te gjalle pa nevoje dhe pa ndonje arsye shume te mire. Rreth ceshtjes se "personalitetit" te fetusit, ne mund te jemi te sigurt vetem ne ate se asnjehere nuk do te jemi te sigurte rreth asaj, nese se paku nuk gjejme ndonje indikator qe do te vendoste ceshtjen. Rreth asaj se statusi moral i fetusit nuk eshte dicka materiale, duhet t'i drejtohemi autoritetit te diturive metafizike dhe transcendentale, nder te cilat eshte edhe religjioni. Sic jam munduar te deshmoj edhe gjetke, jo vetem qe te gjithe religjionet por edhe shume filozofe, prej Aristotelit e ketej, kane deklaruar se qeniet njerezore perbehen nga shpirti dhe trupi. Nga pikepamja e religjionit, ekzistimi i qenies se gjalle ne toke mbaron kur shpirti leshon trupin. Ne nuk dime shume rreth asaj se kur dhe si shpirti largohet, por ne Librin e Zotit, Kur'anin Famelarte, gjejme shpallje te qarta rreth kohes dhe menyres se paraqitjes se tij. Po ashtu disa informata te tilla gjejme edhe ne Tallmud, si dhe disa shpjegime te detajizuara ne punimin e Akuinit.
Te gjitha argumentet shkencore (anatomike dhe fiziologjike) dhe metafizike (religjioze dhe shpirterore) na tregojne se, nese aty ka kohe ndermjet fekondimit dhe lindjes ne te cilen fetusi "pranon njerezoren", "behet person", "behet moralisht i rendesishem" apo sido qe ta kishim quajtur ate, ajo eshte me e mundshme te jete diku ne javen e tete. Ne perfundim: madje edhe ne fillimin me te hershem te ekzistences se fetusit, ne duhet ta respektojme ate, por pas kohes tete javeshe perfundimi i jetes se tij do te duhej te definohej si veper tejet e papranueshme moralisht.
Mund te parashtrohet pyetja, nese fetusi "behet person i vertete" pas tete javeve, atehere si do ta konsiderojme embrionin? Donceel J.F. ka thene: "Edhe pse embrioni paranjerezor nuk mund te kerkon nga ne respektin absolut te cilin ne ia kemi borxh njeriut, ai meriton konsiderate shume te madhe, per shkak se ai eshte qenie e gjalle, qe synon njerezimin e metutjeshem. Prandaj, mendoj se vetem shkaqe shume serioze mund te na lejojne t'i japim fund ekzistences se tij". Sic duket, eshte nje gje te thuash se atij i mungon dinjiteti per t'u bere person ne kuptimin e plote te "personit", ndersa tjeter eshte te thuash se ai nuk ka asnje vlere. Embrioni mundet, ne kete drejtim, te konsiderohet ngjashem si me kufomen njerezore. Ne momentin e caktuar asnjeri prej tyre nuk eshte qenie humane. Embrioni do te behet ajo, qe trupi i pajete dikur ka qene. Prandaj ua kemi borxh respektin qe te dyve. Nese e demtojme dhe nencmojme kufomen, kjo do te jete dicka jomorale dhe e turpshme. Njejte, nese e shkaterrojme apo i japim fund jetes se embrionit, kjo nuk eshte sulm mbi qenien individuale njerezore (humane), por mbi qenien edhe me tej jonjerezore dhe jodinjitoze. Sidoqofte, ndonjehere eshte e nevojshme te ndermarrim veprim te pamoralshem dhe jonjerezor qe te mbulojme disa veprime tjera me jonjerezore dhe me te pamoralshme, sic eshte dhunimi.
Menyra ne te cilen Dunstan G.R. ka shprehur dilemen e tij per abortin i jep drejtimin me te mire moralit tone per te menduar per te: "Duhet te kalojme prej pyetjes, cfare demi jemi duke i bere fetusit duke e shkaterruar ate, te pyetja, cfare demi po i shkaktojme vetvetes, njerezimit, kur ne veprojme keshtu ?".
