A është frëngjishtja gjuha më logjike?

[Seyfert]

Miti që frëngjishtja është më e qartë dhe më logjike si gjuhë është forcuar gjatë katër shekujve të fundit nga vetë francezët. Në vitin 1647, gramaticieni francez Claude Favre de Vaugelas thoshte: “Ne, në cdo gjë që themi, ndjekim ekzaktësisht rendin e mendimit logjik, që është rendi i Natyrës”. Ideja ishte që sistemi francez i gramatikës zotëronjte një logjikë të natyrsme dhe qartësi që gjuhët e tjera, edhe latinishtja, e prishnin me paqartësinë dhe mosartikulimin. Disa gjuhëtarë madje shihnin tek përsosmëria komplekse e gjuhës francez, reflektimin e vetë qytetërimit. Këto ide janë përhapur nëpër botë nga francezë dhe frankofilë. “Pour la beaute de la langue francaise” e rreperit McSolaar është një provë. Megjithatë, problemi me gjithë këtë ide është se ndërkohë që gjuha njerëzore është domosdoshmërisht lineare, logjika njerëzore dhe perceptimi nuk janë. Kur ne shohim një ari që ha një taco, ne e perceptojmë të gjithë konceptin, pa iu referuar procesit gjuhësor të ariut (krtefjala) – ha (folja-kallezori) – taco (kundrinori). Cdo gjuhë mund të shprehet me logjikë dhe qartësi, dhe cdo gjuhë, përfshirë frëngjishten, mund të shprehet në mënyrë jokoherente, sic mund ta kenë dëshmuar të gjithë ata që flasin me njerëzit që përpiqen të shesin suvenirë të lirë poshtë Kullës Eiffel.

 

[Seyfert]

Personalisht mendoj se sigurisht qe eshte dhe ka qene shume me heret se 4 shekuj ...ku aludohet per nje eloge...lavderim.. nga vete francezet...edhe Luigji i 14 thoshte apres moi le deluge...pas meje fundi...Frengjishtja ...dhe zoterimi ...ose me mire te themi shtrirja e saj e gjere ne kuptimin e vertete te saj konsiderohet qe ne vitet 1200 kur Kembrixhi njihte ate si gjuhe te pare dhe qe flitej ne shume pjese te Europes ...nuk eshte vetem Epoka ne fjale kur kushtetuta dhe Revolucioni borgjez sollen ndryshime politike dhe institucionale...gje qe edhe me vone me krijimin ose me mire me perkufizimin e termit komb e kombesi huazuan nga keta te fundit edhe shtete qe sot jane fuqi boterore...Gjuhen mund ta flasin te gjitha shtresat edhe kur shesin souvenirs poshte ures...imazhin nuk e prish nje frengjishte e cale...imazhin e krijojne njerezit e medhenj si Victor Hygo,Honore de Balsac..etj Nese nje popull ka me cfare te krenohet atehere kjo nenkupton arritjen e nje sfide.

 

[SNAP]

Cdo gjuh ka bukurine e saj, Frengjishtja Nuk me pelqen personalisht.
Me Pelqen Anglisht, Italisht, Spanjisht.

 

[Al-Punk]

Po lexoja para pak ditesh nje artikull mbi nje veper fetare ne Indi. Behet fjale per Vedas, qe eshte shkruar ne Vedic Sanscript, nje gjuhe e lashte.
Shkencetari qe kishte dhene nje interviste, tregonte qe librat permbanin fakte te njohura nga ne sot si forcae rendeses dhe ndoshta dhe shume te tjera. Nje problem ne interpretimin e tyre qendron ne faktin qe nuk eshte e lehte te kuptohen me mentalitetin qe kemi krijuar ne sot.
Nuk eshte se po mbroj Sanscrit si gjuhe llogjike, por po them qe llogjika dhe gjuha ecin paralelisht. Ka shume koncepte llogjike qe ne mund t'i kemi mesuar ne femijeri ne Shqip, pasi mund te shprehen vetem ne Shqip, dhe i kemi humbur ne te rritur me forcimin e Anglishtes apo Italishtes ne reflektimet tona.

Besoj se cdo kush qe thote qe Frengjishtja apo Anglishtja apo ... x gjuhe eshte me e forta llogjike, thjesht "eshte gabim!" dhe po perpiqet te binde se reflektimi i tij llogjik eshte "i sakti", nje tjeter gabim i pafalshem ne psikologjine njerezore. Gjuhet dhe njerezit jane te ndryshem. Edhe llogjika e filozofia kane ndryshimet e tyre ne baze te identitateve njerezore. Asgje nuk eshte absolute, e padyshim... jo frengjishtja.

 

[gurax]

Ne teresi dhe ne princip, asnje gjuhe nuk eshte logjike, te pakten ne ate cfare ne sot quajme 'dicka' te logjikshme.
Procesi qe kane sjelle ne lindjen dhe formimin e gjuheve - jo nje gjuhe, por per te tera gjuhet - eshte nevoja per komunikim. Gjuhet qe ekzistojne sot jane ne ate forme qe kane marre si rezultat i nje procesi disa dhjetera mijera vjecar - per te mos thene qindra mijera vjecar. Gjuha e folur eshte ne thelb nje ekuivalence midis nje teresie tingujsh me nje koncept apo nocion te caktuar. Ky nocion mund te perfaqesoje objekte, veprime apo ide abstrakte - psh 'dera', 'shkruaj', 'personaliteti'. Gjuha e folur nga nje grupim i caktuar eshte konsensusi i arritur midis anetareve te ketij grupimi ne lidhje me ekuivalencat tinguj-nocion. Logjika e gjuhes arrin deri ne ate pike sa te qarte jane vete njerezit per ate cfare thone apo duan te thone me ane te gjuhes dhe per sa kohe ky konsensus eshte i qarte, gjuha e ka kryer funksionin e saj, ndonese konstrukti gjuhesor mund te jete i pakuptimte logjikisht, si psh konstrukti gjuhesor "Me bie dikush ne qafe".