Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Fillimisht postuar nga Vis Elbasani:
[qb] Ne radhe te pare, te falenderoj per pjesemarrjen. POR, nese mendon se po mbron postimin apo idene(formulimin) e Paperines, nuk ben gje tjeter vecse ia fut kot! Me beso, nuk kam gje me ty. Ndiq gramatiken dhe arsyetimin e meposhtem, sepse mbase qellimi yt ka qene i drejte por je shprehur gabim, ose diku ke humbur fillin e ekuacionit gramatikor [/qb]

Viso ne dac te jesh mesues ne dac te jesh c'te duash modero tonin lal! Nuk ja kam futur aspak kot!
Ne radhe te pare eshte forum dhe diskutime ne se ty s'te pelqen pune e madhe . Ne se s'eshte keshtu, ndryshojme edhe mendje. Per deri sa nje bote e ka shkruar keq, nuk je as ti as une as akush qe po e ndryshon ketu nga forumi. Dhe here tjeter kujdes lal si drejtohesh!

E fundit e thashe ashtu per dicka fonie. Ne se e kupton cdo te thote: Problem tingellimi . Per mua mbetet
Trupat mbrojtes te Kosoves
Ne se ke ndonje teori qe nuk ehste mire keshtu beje!

Ciao.

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Ca kan' kto' njerez kshu' mor' bab'!
Une po debatoj dhe po perpiqem t'i shpjegoj dicka zog-ut, kurse paperina, pa ndjekur ende shpjegimin tim gramatikor, qe jam duke e postuar, hidhet e kercen perpjete kot. Mbase duhej te perdorja nje tjeter ton, por shprehje ime "ia ke fut' kot" nuk eshte nje shaka, tipike sic perdoret ne gjuhen e rruges(zhargon), por nje e vertete shkencore(gramatikore), te cilen po perpiqesha ta formuloja e ta shkruaja, kur... hopa, paperina, besoj se nuk je merzitur. Une, ne fund te fundit, po debatoj dhe diskutoj me zog-un per problemin gramatikor. Nese do ta diskutoja me ty, do ta kisha bere te postimi yt i dates 9 janar.

 

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Mbase ne vend se te perdoresh fjalorin tipik te rrugeve, te jesh icik me i sjellshem te tjeret nuk do te hidheshin perpjete kot, sic thua ti!

Ciao. Jo cdo gje mesohet sipas librave!

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Fillimisht postuar nga zog:
[qb] Per ti dale ne mbrojtje Ledit Paperina, si nje kavaljer gentil, do te thoja qe:

Trupat mbrojtes;

nuk eshte shprehje e gabuar, megjithese nuk mund te perdoret per rastin e siperpermendur, pra te trupave te Kosoves.
Prandaj, mendoj qe gramatika me rregullat e saj, ketu ka pak ne dore. Eshte LLOGJIKA ajo qe komandon. Cila?

Per kete disa shembuj.
"Trupat mbrojtes te rrojeve te Presidentit, shtriheshin pa jete perdhe." E drejte? Po!
Sepse kemi te bejme me DY trupa, simethene Trup; njejes, Trupat; shumes.
Ndersa ne rastin e Trupave Mbrojtes te Kosoves, kemi te bejme me Trupe (e pashquar, njejes, femerore) Trupa (e shquar, njejes, femerore); njesi ushtarake dhe jo Trup, Trupi ( njejes, mashk.)
Prandaj kemi dhe Trupa (shumes, femeror) qe shoqerohet me Mbrojtese (shumes, femerore).
Me ket rast zbulojme nje veçori, qe; 1) Trupa eshte njekohesisht (e shquar, njejes, femerore) si dhe 2) Trupa (e pashquar, shumes, femerore), shembuj;

1) Trupa e kalorsve te Skenderbeut, po i afrohej qytetit me shpejtesi.

2) Trupa te panumerta armike mbuluan vendin anembane. [/qb]

Shiko si eshte puna:

Paperina me lart shprehej se nuk ishte per " Trupat Mbrojtese te Kosoves ", por per " Trupat Mbrojtes te Kosoves ". Pra, ajo e kishte me gjinine e mbiemrit, sepse ajo mendon se emri i gjinise mashkullore, "trup", duhet te marre mbiemrin "mbrojtes" pa mbaresen "-e" ne fund.

Pra, ajo eshte per emrin ne gjinine mashkullore(konkretisht, me date 9 janar, " trupat "), por mbiemrin e parapelqen ne kete trajte: " mbrojtes ", pa "-e" ne fund, cka eshte E GABUAR GRAMATIKISHT.
KURSE TI, ben arsyetimin tend per shfaqjen me te drejte me dy gjini te emrit "trup(ne femerore e mashkullore)", cka paperina nuk e ka permendur, dhe pastaj perfundon me dy shembuj KREJT te drejte nga ana gramatikore, por ASPAK te sakte nga ana, te themi, "avokatore". PERKUNDRAZI, te fjalia jote numer 2), ti nuk ke shkruar " trupa te panumert ", cka do t'i pergjigjej versionit " trupa mbrojtes " te paperines. Ti, gramatikisht me te drejte, ke permendur ne shembullin tend formen e duhur te mbiemrit("te panumerta") per emrin "trup" te gjinise mashkullore te numrit shumes: trupa te panumerta . Keshtu, ke perdorur drejt mbaresen "-a", tipike e gjinise femerore, POR QE GRAMATIKA E LEJON TE JETE E KESAJ FORME, POR E GJINISE MASHKULLORE, NDERSA PERDORET PAS EMRAVE TE GJINISE MASHKULLORE(TE TILLA SI "TRUP")

Pikerisht kete NUK ka bere PAPERINA, miku im ZOG. Ajo nuk i permbahet gramatikisht parimit
TRUPA TE PANUMERTA(e zogut) = TRUPA MBROJTESE(e paperines), sepse ajo e do pa mbarese mbiemrin e caktuar...
Aty ku hyn gramatika nuk hyn as logjika(zog) e as "tingellimi"(paperina).

Nese e keni kuptuar arsyetimin, me vjen mire. Nese nuk e keni kuptuar, me njoftoni te shprehem edhe me shkoqur. Nese nuk keroni ta kuptoni arsyetimin, me vjen keq, por ju them se nuk dua/doja te fyeja askend, edhe pse mund tye kem perdorur shprehje zhargonike te tipit "Ia ke futur kot".

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Fillimisht postuar nga paperina:
[qb] Mbase ne vend se te perdoresh fjalorin tipik te rrugeve, te jesh icik me i sjellshem te tjeret nuk do te hidheshin perpjete kot, sic thua ti!

Ciao. Jo cdo gje mesohet sipas librave! [/qb]

Falemnderit per verejtjen, ciltersisht! Kerkoj ndjese nese kam sjell ndonje shqetesim te kote. Gjithsesi, edhe une e mbeshtes qe jo cdo gje mesohet sipas librave, por nuk jam dakord qe GRAMATIKA, AJO CKA NE PO DISKUTOJME, mesohet sipas deshires, castit, etj. Gramatika mesohet sipas rregullave, qe patjeter gjenden ne librat e gramatikes(shume prej te cileve jane miqte e mi me te mire ne biblioteken personale).

 

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Visi /pf/images/graemlins/smile.gif Je mesues me sa di.I zgjuar dhe shume te mira mund te kesh. UNe dhashe nje mendim qofe i mire o gabuar e mendoj keshtu.
Ti e din me mire urime!
UNe te thashe vec kujdes fjalorin ^qe ja ka fut kot^,sepse s'eshte e vertete.

Bye edhe befsh qef!

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Per paperinen /pf/images/graemlins/smile.gif

Per te vazhduar me biseda serioze, para se te ve doren ne zjarr, a mund te pyes nese keni dijeni per gjuhe te tjera se mos e kane dukurine gramatikore:

"Trajta e shkurter e bashkuar"?

...sepse, ne fund te fundit, vecori quhet ajo qe s'para e kane gjuhe te tjera ne gramatike.

Trajata e shkurter e bashkuar ne shqip formohet kryesisht nga keto forma:
I + e = ia
U + e = ua
Ju + e = jua
Të + e = ta, etj

shembuj:
1. Atij i dhashe nje liber. Librin e dhashe.
= Atij ia dhashe (librin).
2. Atyre u sollen nje pako. Pakon e sollen djemte e tyre.
= Atyre ua sollen pakon djemte.

 

[zog]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Visi une nuk mbrojta Paperinen, duke te kundershtuar ty. Thjesht i dergova asaj nje mesazh "indirekt"qe e vleresoj si femer, ndersa ty si gjuhetar.

Gjithashtu tek shpjegimi im, ngaqe kur shkruaj ne forum gjithnje nxitoj e nuk redaktoj, e bera lesh fare.
Pasi e rimendova problemin, vura re se nuk kemi fare te bejme me veçori (flas per ket rast) por me dy fjale te ndryshme TRUP = shtati i nje njeriu si dhe TRUPE = bashkesia e disa trupave njerezish, shembell; Trupa e Estrades se Tiranes. Ne frengjisht ben TROUPE; TROUPEAUX = bashkesi kafshesh, ne shqip TUFE (delesh, lopesh, etj).
TRUPE eshte emer gjinia femerore qe kur shquhet ben TRUPA, ndersa ne shumesin e shquar ben TRUPAT.
Ketu fillon keqkuptimi sepse ngaterrohet me shumesin e shquar te TRUPI (njejes) TRUPAT (shumes).
Pra ne shumesin e shquar, TRUPAT (trupi) eshte njesoj si TRUPAT (trupa).
"TRUPAT MBROJTESE TE KOSOVES" hyn tek rasti i dyte dhe jo i pare (shumesi shquar i TRUP, TRUPI qe ben po TRUPAT)
Pra dhe njehere, meqenese TRUPE eshte gjinia femerore edhe mbiemrin mbrapa e merr gjinia femerore, pra TRUPAT MBROJTESE.
Ndersa kur behet fjale per shumesin e TRUP, atehere themi TRUPAT MBROJTES, mbiemri ne gjinine mashkullore sepse shoqeron emrin ne po kete gjini TRUP, TRUPI. Pra dhe rasti Paperines nuk eshte i gabuar megjithese s'vlen per rastin e "Trupat Mbrojtese te Kosoves". Sepse siç e thame kjo vjen nga TRUPË; bashkesi brigadash, divizionesh, kompanish, etj.

Psh, fjala TRUPË-ROJE, nuk ka te beje me TRUPAT E ROJEVE por me TRUPËN E ROJEVE.

 

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Trajtat e shkurtera qendojne pran foljes ose ne trup te foljes:

Me te i na ju u + i :

Me +i = mi
Te +i = ti
I + a = i'a (Me apostrof)
Na + i = na'i (Me apostrof)
U + i = ua
Ju + e = Jua (Bashkohet rasa dhanore me ate kallezore )

Trajtat e shkurtera dalin nga zgjedhimi i peremrit vetor)
Trajtat e shkurtera te bashkuara dalin nga rasa dhanore plus nr e pare
shumes te rases kallezore.

R:Emerore. ne
R: Gjinore s'ka
R: Kallezore ne ne
R: Rrjedhore prej nesh

R: E. Ju
R: Gj. s'ka
R: K. ju ju
R: Rr. Prej jush

R: E. ata
R. Gj : i / e atij
R: K. Ate e
R. Dh. Atij i
R. Rr. Prej atij

Shembuj te ndryshem:

Neve na dhane disa libra. (Kujt? neve na) Dhanore
Mua me takuan shume detyra, per faj te Visit :smash: ( Kujt? mua me)
Ate e takuan disa shoke te vjeter. (Ke?)Ate e Kallezore
Ju ju takuan ...........
Ato i takuan............
Ne trup te foljes:
Merre mi .....(Merr(E) Trajte e shkurter

Visi mos harro apostrofen ku duhet /pf/images/graemlins/wink.gif
pS: Ka 10 vjet fiks qe s'kam lexuar ndonje liber ne shqip, pervec tre libra me poesi dhe nje roman !
Tash keto jane gjera qe i kam bere kur kam qene ne shkollen fillore kane kalu shume vite qe atehere e s'i mbaj mend mire /pf/images/graemlins/frown.gif Ndaj mos thuj qe ja kam fut krejt kot ,sepse tek mesazhi me lart ke me shume gabime ti se une /pf/images/graemlins/smile.gif Rishikoje icik /pf/images/graemlins/tongue.gif
pSS: Fundja nuk eshte se jam ndonje zysh si puna juj . Ciao.

 

[Alba Palushi]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

U dashka me kene vertet mesues e me te rikthy edhe njihere ne banka te shkolles Pape jo per gje po sinqerisht ato rasat i ngaterrova edhe une kur i pashe ato lakimet tua(me cuditi fakti qe edhe une i ngaterrova e ne te njejten kohe me dalin anderr kaq shume i kam ba).
Nejse gjuhe eshte kjo e risite pa te keq pranohen me deshire kur ske nga ti japesh mbaje per vete i thone nji fjale

 

[Alba Palushi]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Harrova edhe dicka pashe se nga Visi s'kishe cte marresh!! Nga sa kam lexuar nga Visi,ana gjuhsore dhe trajtimet me duken shume te pregatitura e me logjike,por sinqerisht Paperine kur i thua Visit-*qe ja fut kot* ne kete fushe,eeehh ty u dashka me te thane:- qe ke budalliqe me kosh pa te keq ta them,por gjuha kerkon saktesi ne ate cfare thua pasi ka fakte per cdo dukuri gjuhsore, ka studime e saktesi kerkohen lidhje dhe rrjedha gjuhsore etj etj.

Kur e sheh se je gabim me mire terheqi vetes veshin se me ta terheq te tjeret

 

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Fillimisht postuar nga Buna:
[qb] Harrova edhe dicka pashe se nga Visi s'kishe cte marresh!! Nga sa kam lexuar nga Visi,ana gjuhsore dhe trajtimet me duken shume te pregatitura e me logjike,por sinqerisht Paperine kur i thua Visit-*qe ja fut kot* ne kete fushe,eeehh ty u dashka me te thane:- qe ke budalliqe me kosh pa te keq ta them,por gjuha kerkon saktesi ne ate cfare thua pasi ka fakte per cdo dukuri gjuhsore, ka studime e saktesi kerkohen lidhje dhe rrjedha gjuhsore etj etj.

Kur e sheh se je gabim me mire terheqi vetes veshin se me ta terheq te tjeret [/qb]

Buna flmnd zemer ..me pate mungu Por ky mesazh eshte palidhje, pasi ishte e kunderta. Gjithsesi flmnd! Bye!

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Fillimisht postuar nga paperina:
[qb] Trajtat e shkurtera qendojne pran foljes ose ne trup te foljes:

Me te i na ju u + i :

Me +i = mi
Te +i = ti
I + a = i'a (Me apostrof)
Na + i = na'i (Me apostrof)
U + i = ua
Ju + e = Jua (Bashkohet rasa dhanore me ate kallezore )

Trajtat e shkurtera dalin nga zgjedhimi i peremrit vetor)
Trajtat e shkurtera te bashkuara dalin nga rasa dhanore plus nr e pare
shumes te rases kallezore.

R:Emerore. ne
R: Gjinore s'ka
R: Kallezore ne ne
R: Rrjedhore prej nesh

R: E. Ju
R: Gj. s'ka
R: K. ju ju
R: Rr. Prej jush

R: E. ata
R. Gj : i / e atij
R: K. Ate e
R. Dh. Atij i
R. Rr. Prej atij

Shembuj te ndryshem:

Neve na dhane disa libra. (Kujt? neve na) Dhanore
Mua me takuan shume detyra, per faj te Visit :smash: ( Kujt? mua me)
Ate e takuan disa shoke te vjeter. (Ke?)Ate e Kallezore
Ju ju takuan ...........
Ato i takuan............
Ne trup te foljes:
Merre mi .....(Merr(E) Trajte e shkurter

Visi mos harro apostrofen ku duhet /pf/images/graemlins/wink.gif
pS: Ka 10 vjet fiks qe s'kam lexuar ndonje liber ne shqip, pervec tre libra me poesi dhe nje roman !
Tash keto jane gjera qe i kam bere kur kam qene ne shkollen fillore kane kalu shume vite qe atehere e s'i mbaj mend mire /pf/images/graemlins/frown.gif Ndaj mos thuj qe ja kam fut krejt kot ,sepse tek mesazhi me lart ke me shume gabime ti se une /pf/images/graemlins/smile.gif Rishikoje icik /pf/images/graemlins/tongue.gif
pSS: Fundja nuk eshte se jam ndonje zysh si puna juj . Ciao. [/qb]

Jo rrush i vogel, "m'i" dhe "t'i" shkruhen gramatikisht me apostrof, jo ashtu sic deshiron/thua ti. Gjithashtu, gabimet nuk i kam une, por ti, sepse "ia" nuk shkruhet kurrsesi me apostrof. Lexo nese do te shkruash mbi gramatiken ose mos shkruaj nese nuk i mban mend rregullat gramatikore. Te pakten une e detyroj veten te mesoj edhe te tjere ketu ne forum, jo te debatoj me njerezit.

Sidomos e ke gabim kur na sjell "nai" si trajte te shkurter te bashkuar qe u shkruajtka me apostrof. Kjo shrkuhet vec e vec: "na i", ndryshe nga "jua", qe shkruhet bashke dhe pa apostrof.

 

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Visi , ne radhe te pare ketu shkruaj per te rikujtuar gjerat. E mos te me mbeten prapa. Disa gjera harrohen. Gjithsesi varja.

Sa per i'a dhe Ju'a kam pyetur mesuesn time ne tel, per te qene e sigurt dhe tha qe shkruhen keshtu. Pra eshte mesuese e gjuhes shqipe!Gjithesi me qe thua s'jane keshtu ok.

Ciao !

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Paperina, jemi shqiptare dhe merremi vesh. Nuk dua te fyej njeri, se nuk e lejon rregullorja, por edhe se metoj te jem mesues ketu, fushe qe e njohim tradicionalisht ne familje e fis. Po te ishim te filozofia a tjeterkund, diskutoja me cekan, ndaj a mund te te bej nje pyetje? Te lutem, pergjigjmu me sinqeritet! Sa vjec ehste afersisht mesuesja jote? Mbase dikujt apo edhe ty mund te te mos duket me rendesi apo edhe e habitshme kjo pyetje, por do te tashpjegoj pse-ne, pasi te me pergjgjesh. ...afersisht, sa vjec eshte tani?

 

[Diavolessa]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Visi jane thjeshte diskutime, nuk eshte se u ofendova o dua te te ofendoj. Sic thashe me lart jane gjera qe i kam bere para shume e shume vitesh dhe nuk i mbaj mend mire. Nuk jam e sigurt 100% une! Prap fola me prinderit ne tel para nja 3 ditesh, dhe rastesisht ishe zysha ime (Me qe eshte shoqe e ngushte me mamane time..nejse s'hyjne ne pune keto) Thjeshte per te qene e sigurt une e pyeta dhe me tha qe shkruhen me apostrofe. Mosha e saj pak a shume ,sepse s'e di mire eshte 43-45 vjece. Jep mesim ne Tirane tani, dikur ka pase dhen ne Burrel, me ka pase dhen edhe mua. Me kete dua te them , atehere tere teoria qe kemi mesuar neper shkolla eshte e kote? Apo edhe ata qe jane dipllomuar dhe japin mesime te tjereve e dijne gabim?

pS: Cfare them nuk eshte se jane kundra teje, o gje. Thjeshte debate per te qene me e sigurt. Mos i merr per ters!

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

/pf/images/graemlins/smile.gif

 

[I vjetri]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Ore ca ishte ai nemo aty posht e vlla, si tip sllavi m'u duk!

M'fal se dola nga tema. Eshte teme shume bukur, t'pakten msojm noi gjo knej!

 

[Vis Elbasani]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

Per sqarim, nemo eshte rus, por eshte tip albanologu, perderisa shtjellon edhe hollesite e shqipes. Me siguri i ndjek postimet tona dhe meson.

Nje tjeter dukuri e fuqishme e gramatikes se shqipes qe nuk na e ka kush, eshte edhe formimi i menyres habitore. Kjo ehste me te vertete nje vecanti e rralle dhe e madhe. Ne nivel amatorial, nuk duket te jete gje e rralle, por ne nivel profesionistesh ndodh ndryshe.

Menyra habitore e shqipes formohet duke i shtuar rrenjes se foljeve ne fjale foljen "kam", sipas koheve te saj":

Une kam, Ti ke, Ai ka, Ne kemi, Ju keni, Ata kane. Kete e dime te gjithe. Kurse Menyra habitore e foljeve formohet:

Marrim foljen "Punoj". I heqim mbaresen e menyres deftore "-j", mbetet "puno-":

Une puno + kam
Ti puno + ke
Ai puno + ka
Ne puno + kemi
Ju puno + keni
Ata puno + kan

Shembull: Une lexokam me mire se ty!

Po keshtu formohen edhe kohet e tjera te foljeve ne menyren Habitore(me lart pame kohen e tashme):
Konkretisht, koha e pakryer e foljes "kam" ne Menyren Deftore eshte: "kisha, kishe, kishte, kishim, kishin, kishin". Kurse koha e pakryer e foljes, psh., "hap" ne Menyren Habitore formohet duke i shtuar foljen "kisha, e me radhe":

Une hapkësha (ne origjinal: "kisha")
Ti hapkëshe (ne origjinal: "kishe", etj.)
Ai hapkësh
Ne hapkëshim
Ju hapkëshit
Ata hapkëshin

Shembull: (Dy njerez duke lexuar te habitur per shpejtesine e dikujt, ne te kaluaren) "Atehere, ai e hapkësh hapin me shume se cdo njeri tjeter aty!"

 

[SI TJETRI]

Re: Veçanti[veçori] gramatikore te shqipes

-Cka Shqiperia qe ia pelqejne te tjerat shtete-
A ka ndonje gjuhe tjeter,ne te cilen te mund(ë)te krijohen keto lidhje sintaksore te kesaj fjalie?!
Peremri lidhor[qe],i cili ne fjaline e varur eshte me vlere te kundrines(kundranorit),ka rimarre(ka paraprijes,fjale mbeshtetese)jo kryefjalen(nenanorin) e fjalise drejtuese(Shqiperia),me te cilen pjeket,po kundrinorin(kundranorin)e saj,i cili eshte ne krye te fjalise kryesore(C).Ketu nuk ka rendesi nese mund te merren si kundranore apo jo emri dhe peremri jokryefjale(jonenanore) ,qe drejtohen nga folja,ceshtje kjo,te cilen e ka shtruar per here te pare prof.Remzi Pernaska.