Nene Tereza
Fillimet
Askush s'e kish menduar nje rrjedhe te tille fati per Gonxhe Bojaxhiun.
Shqiptarja u lind ne 1910 ne Shkupin e Maqedonise se sotme, ne veri te Greqise. I jati, nje kontraktor ndertimi, vdiq kur ajo ishte 7 vjec. E ema, sipas librit te Chawlas, filloi nje biznes qe merrej me shitjen e copave te qendisura.
Ne moshen 18 vjecare ajo vendosi t'u sherbeje te varferve te Indise. Iu bashkua Urdherit Katolik, Motrave te Zonjes Sone, te Loretos. Kurre me s'e pa nenen apo motren. Por i vellai shkoi ta shihte ne Norvegji, kater dekada me pas, kur ajo pranoi Cmimin Nobel.
"Misionaret ne ato kohera s'shkonin kurre ne shtepi," thote Chawla, nje indiane sherbyese, e cila mori persiper bashkepunimin e Nene Terezes, ne shkrimin e biografise. "Te dyja, nene e bije e dinin se s'do e shihnin me njera-tjetren".
Por ajo kishte nje familje te re me motrat e Loretos. Qendroi pothuajse dy dekada ne shkollen
"Shen Maria" ne Kalkute, ne fillim si mesuese e me pas si drejtoreshe.
Pastaj degjoi nje urdher te brendshem, qe i thoshte ta linte serisht shtepine.
Ne 1948 e la kuvendin dhe u drejtua per ne lagjet e varfra te Indise.
Pa ndonje plan e pa burime, mblodhi femijet e rruges e duke vizatuar ne dhe me nje shkop, u mesoi germat e alfabetit. Keshtu e nisi shkollen e pare. Ne nje kohe te shkurter, kishte mbledhur nje grup te vogel qe e ndiqnin, perfshire ketu disa nga ish studentet e "Shen Marise".
Ne vitin 1950 fitoi nga Vatikani njohjen e urdherit te saj te ri: "Misionaret e Bamiresise".
Ato u bene te njohura ne Kalkuta, me kerkimin e njerezve te braktisur rrugeve, i ngrinin keta njerez fizikisht dhe i conin ne shtepine qe kishin krijuar per te vdekurit, ne Nirmal Hriday.
Brenda 10 vjetesh Nene Tereza u be e njohur si "Shenjtorja e Kalkutes". Tek ecte rrugeve plot njerez, ata perkuleshin t'i preknin kembet, shenje kjo e respektit te nje vendi ne te cilin predominonte hinduizmi. Kete nder ajo kurre s'e inkurajoi, perkundrazi, perpiqej t'i ngrinte admiruesit.
Ne 1965 u hap shtepia e saj e pare jashte Indise, ne Venezuele. Ne 1971 u hap shtepia e pare e saj ne ShBA, ne qytetin e Nju Jorkut. Sot urdhri i saj perfshin 600 klinika, jetimore, kuzhina supe,
shtepi marteniteti, qendra refugjatesh dhe shtepi per te varferit, te semuret dhe shtepi per njerezit ne prag te vdekjes, ne me shume se 100 vende te botes. Ata operojne ne 25 nga 193 Diocezat Katolike
te ShBA-se. Keto shtepi jane te mbushur nga 4,500 murgesha, 500 vellezer dhe mijera vullnetare, te gjithe nen shembullin e Nene Terezes.
Murgeshat e saj nuk e lejonin Nenen as te dilte ne pension si Eprore e Pergjithshme, deri atehere kur u be e qarte se ajo ishte teper e dobet te vazhdonte. U rizgjodh ne 1990 megjithe deshiren e saj per t'ia lene vendin dikujt tjeter, per shkak te semundjes. Vota e saj ishte e vetmja vote kunder vetes.
Nene Tereza u permiresua ne 1996 nga probleme serioze shendetesore me nje vendosmeri, te cilen shume e pershkruajne si mrekulli. Por zemra, mushkerite dhe semundje te tjera, i jepnin dhimbje te medha, qe e detyronin te perdorte ne te shumten e rasteve, karrocen.
Ne Janar 1997, delegate nga gjithe bota filluan mbledhjet e takimet ne "Shtepine e Nenes" ne Kalkuta, per te zgjedhur nje pasuese. Ne 13 Mars zgjodhen 63 vjecaren Moter Nirmalen, nje ish-hindu, e cila u kthye ne Katolike.
Te varferit duhet te dine se ne i duam
Nene Tereza la pas nje Urdher Roman Katolik fenomenalisht te suksesshem. Por ndoshta ajo qe ka me teper rendesi, eshte se ajo la pas nje vizion. Ajo besoi se askush s'eshte aq i mjere sa te mos meritoje dinjitet, sidomos ne vdekje.
Nne Tereza shkoi atje ku te tjeret paten frike te shkonin. Kurre nuk hezitoi te puthte duart e leprozeve te Indise, apo t'ua hiqte krimbat nga plaget, njerezve te shtrire rrugeve. Ajo ndihmoi ne ndryshimin e qendrimit ndaj AIDS, duke perqafuar te semuret qe po vdisnin nga kjo semundje.
Ajo ua mbushi vuajtjen me gezim dhe me nje domethenie dashurie shpesh, duke bere shaka edhe me vete imazhin e famen e saj.
"Nene Tereza ishte e zhytur krejtesisht ne ate eksperience, qe e shihte Jezusin ne me te varferit e te varferve dhe duke i sherbyer Zotit permes dashurise se saj per ta - Katolike, Protestante, Cifute, Hindus, Myslimane, ateiste, - te gjithe jane femije te Zotit" thote Michael Mannion, prift ne Universitetin Katolik, i cili e ka njohur Nene Terezen qe nga 1969.
"Ajo nuk shikonte masat e njerezve", vazhdon ai. "Ajo shikonte personin qe kishte perpara. Nje fytyre, nje buzeqeshje, nje zemer me rradhe.
Ky perqendrim si prej rreze-lazeri, ishte frymezues. Por zhgenjeu disa njerez sepse ajo kurre nuk
i ndryshoi burimet e varferise dhe semundjeve e as e vuri ne pyetje moralin e disa prej mbeshtetesve te saj. E gatshme t'u sherbeje te vuajturve, ajo rralle pyeste veten se kush ishin shkaqet e semundjes e te varferise se pacienteve te saj.
Nene Tereza thjesht nuk kishte interes ne ate cfare ishte permbi "thirrjen" e saj. Shpesh ajo e referon veten si "asgje" ose nje "laps" ne duart e Zotit.
Ashtu sic i tha biografes Navin Chawdla: "Ne jemi thirrur jo te behemi te suksesshem, por besimtare".
Fillimet
Askush s'e kish menduar nje rrjedhe te tille fati per Gonxhe Bojaxhiun.
Shqiptarja u lind ne 1910 ne Shkupin e Maqedonise se sotme, ne veri te Greqise. I jati, nje kontraktor ndertimi, vdiq kur ajo ishte 7 vjec. E ema, sipas librit te Chawlas, filloi nje biznes qe merrej me shitjen e copave te qendisura.
Ne moshen 18 vjecare ajo vendosi t'u sherbeje te varferve te Indise. Iu bashkua Urdherit Katolik, Motrave te Zonjes Sone, te Loretos. Kurre me s'e pa nenen apo motren. Por i vellai shkoi ta shihte ne Norvegji, kater dekada me pas, kur ajo pranoi Cmimin Nobel.
"Misionaret ne ato kohera s'shkonin kurre ne shtepi," thote Chawla, nje indiane sherbyese, e cila mori persiper bashkepunimin e Nene Terezes, ne shkrimin e biografise. "Te dyja, nene e bije e dinin se s'do e shihnin me njera-tjetren".
Por ajo kishte nje familje te re me motrat e Loretos. Qendroi pothuajse dy dekada ne shkollen
"Shen Maria" ne Kalkute, ne fillim si mesuese e me pas si drejtoreshe.
Pastaj degjoi nje urdher te brendshem, qe i thoshte ta linte serisht shtepine.
Ne 1948 e la kuvendin dhe u drejtua per ne lagjet e varfra te Indise.
Pa ndonje plan e pa burime, mblodhi femijet e rruges e duke vizatuar ne dhe me nje shkop, u mesoi germat e alfabetit. Keshtu e nisi shkollen e pare. Ne nje kohe te shkurter, kishte mbledhur nje grup te vogel qe e ndiqnin, perfshire ketu disa nga ish studentet e "Shen Marise".
Ne vitin 1950 fitoi nga Vatikani njohjen e urdherit te saj te ri: "Misionaret e Bamiresise".
Ato u bene te njohura ne Kalkuta, me kerkimin e njerezve te braktisur rrugeve, i ngrinin keta njerez fizikisht dhe i conin ne shtepine qe kishin krijuar per te vdekurit, ne Nirmal Hriday.
Brenda 10 vjetesh Nene Tereza u be e njohur si "Shenjtorja e Kalkutes". Tek ecte rrugeve plot njerez, ata perkuleshin t'i preknin kembet, shenje kjo e respektit te nje vendi ne te cilin predominonte hinduizmi. Kete nder ajo kurre s'e inkurajoi, perkundrazi, perpiqej t'i ngrinte admiruesit.
Ne 1965 u hap shtepia e saj e pare jashte Indise, ne Venezuele. Ne 1971 u hap shtepia e pare e saj ne ShBA, ne qytetin e Nju Jorkut. Sot urdhri i saj perfshin 600 klinika, jetimore, kuzhina supe,
shtepi marteniteti, qendra refugjatesh dhe shtepi per te varferit, te semuret dhe shtepi per njerezit ne prag te vdekjes, ne me shume se 100 vende te botes. Ata operojne ne 25 nga 193 Diocezat Katolike
te ShBA-se. Keto shtepi jane te mbushur nga 4,500 murgesha, 500 vellezer dhe mijera vullnetare, te gjithe nen shembullin e Nene Terezes.
Murgeshat e saj nuk e lejonin Nenen as te dilte ne pension si Eprore e Pergjithshme, deri atehere kur u be e qarte se ajo ishte teper e dobet te vazhdonte. U rizgjodh ne 1990 megjithe deshiren e saj per t'ia lene vendin dikujt tjeter, per shkak te semundjes. Vota e saj ishte e vetmja vote kunder vetes.
Nene Tereza u permiresua ne 1996 nga probleme serioze shendetesore me nje vendosmeri, te cilen shume e pershkruajne si mrekulli. Por zemra, mushkerite dhe semundje te tjera, i jepnin dhimbje te medha, qe e detyronin te perdorte ne te shumten e rasteve, karrocen.
Ne Janar 1997, delegate nga gjithe bota filluan mbledhjet e takimet ne "Shtepine e Nenes" ne Kalkuta, per te zgjedhur nje pasuese. Ne 13 Mars zgjodhen 63 vjecaren Moter Nirmalen, nje ish-hindu, e cila u kthye ne Katolike.
Te varferit duhet te dine se ne i duam
Nene Tereza la pas nje Urdher Roman Katolik fenomenalisht te suksesshem. Por ndoshta ajo qe ka me teper rendesi, eshte se ajo la pas nje vizion. Ajo besoi se askush s'eshte aq i mjere sa te mos meritoje dinjitet, sidomos ne vdekje.
Nne Tereza shkoi atje ku te tjeret paten frike te shkonin. Kurre nuk hezitoi te puthte duart e leprozeve te Indise, apo t'ua hiqte krimbat nga plaget, njerezve te shtrire rrugeve. Ajo ndihmoi ne ndryshimin e qendrimit ndaj AIDS, duke perqafuar te semuret qe po vdisnin nga kjo semundje.
Ajo ua mbushi vuajtjen me gezim dhe me nje domethenie dashurie shpesh, duke bere shaka edhe me vete imazhin e famen e saj.
"Nene Tereza ishte e zhytur krejtesisht ne ate eksperience, qe e shihte Jezusin ne me te varferit e te varferve dhe duke i sherbyer Zotit permes dashurise se saj per ta - Katolike, Protestante, Cifute, Hindus, Myslimane, ateiste, - te gjithe jane femije te Zotit" thote Michael Mannion, prift ne Universitetin Katolik, i cili e ka njohur Nene Terezen qe nga 1969.
"Ajo nuk shikonte masat e njerezve", vazhdon ai. "Ajo shikonte personin qe kishte perpara. Nje fytyre, nje buzeqeshje, nje zemer me rradhe.
Ky perqendrim si prej rreze-lazeri, ishte frymezues. Por zhgenjeu disa njerez sepse ajo kurre nuk
i ndryshoi burimet e varferise dhe semundjeve e as e vuri ne pyetje moralin e disa prej mbeshtetesve te saj. E gatshme t'u sherbeje te vuajturve, ajo rralle pyeste veten se kush ishin shkaqet e semundjes e te varferise se pacienteve te saj.
Nene Tereza thjesht nuk kishte interes ne ate cfare ishte permbi "thirrjen" e saj. Shpesh ajo e referon veten si "asgje" ose nje "laps" ne duart e Zotit.
Ashtu sic i tha biografes Navin Chawdla: "Ne jemi thirrur jo te behemi te suksesshem, por besimtare".